Hipertensie
Definisie: bloeddruk Bloeddruk is die krag van die bloed wat deur die arteries stoot – dit is noodsaaklik om sirkulasie te behou. Met elke hartklop, pomp die hart bloed deur die arteries na al die dele van die liggaam.
sistoliese bloeddruk diastoliese bloeddruk Rustende bloeddruk
Definisie: hipertensie Hipertensie is bloeddruk wat konstant verhoog is bo 140/90 mmHg. Die bloeddruk moet hoog wees vir ten minste 3 opeenvolgende metings, gemeet dieselfde tyd van die dag, op die regte manier: - sit - 33cm cuff - arm geposisioneer op hartvlak
Potensiële gevolge van hipertensie Koronêre hartsiekte (angina, hartaanval) Beroerte (trombose en bloeding) Hartversaking Kroniese niersiekte (insluitende nierversaking) Aorta aneurisme (gedilateerde aorta met die risiko van massiewe interne bloeding) Retinale siekte (visuele inperkings), en Perifêre vaskulêre siete.
Bloeddruk waardes Normale BD: 100/60 mmHg – 140/90mmHg Lae BD: < 100/60 mmHg Hoë BD: >140/90 mmHg
Tipes hipertensie Essensiële (of primêre) hipertensie Sekondêre hipertensie Kwaadaardige(versnelde) hipertensie Gestasie hipertensie ‘White-coat hypertension’
Risikofaktore Onveranderlike risikofaktore Veranderlike risikofaktore
Onveranderlike risikofaktore Ouderdom en geslag Etnisiteit Familie geskiedenis Diabetis (Tipe 1)
Veranderlike risikofaktore Oormatige soutinname in dieet Lae kalium inname in dieet Oorgewig en obesiteit Onaktiwiteit Oormatige alkohol Rook Koue huise Sosioekonomiese status Psigososiale stressors Diabetis (tipe 2) Lae geboortegewig Mense wat formulemelk as babas gedrink het
Gemeenskapsgebaseerde intervensies