De WMO tussen de grote rivieren …. Studiedag 9 februari 2006

In 1999 gefuseerde instelling  RIAGG: Regionaal Instituut Ambulante Geestelijke Gezondheidszorg  RIBW: Regionaal Instituut Beschermd Wonen  APZ: Algemeen Psychiatrisch Ziekenhuis Missie: De Grote Rivieren is een innovatieve en toonaangevende Organisatie voor geestelijke gezondheidszorg die vanuit een maatschappelijk ondernemende houding diagnostiek, behandeling, en begeleiding biedt aan haar cliënten.

Werkgebied

Actief in de vier “markten“ van de ggz 1. Genezing (diagnostiek, behandeling, medicatie)  Klinisch, deeltijd, ambulant, crisiszorg 24 uur per dag, BOPZ 2. Vermaatschappelijking  Wonen (BW, BZW), werken (arbeids reïntegratie, beschermde werkplekken, coaching, cursussen en trainingen), dagbesteding, inloopvoorzieningen, sociale contacten, wijkgericht 3. Preventie  Voorlichting, deskundigheidsbevordering, vroegsignalering, cursussen, consultatie en deskundigheidsbevordering andere zorgaanbieders (bijv. huisartsen, ouderenzorg) en mantelzorg 4. Bemoeizorg / OGGZ  Signalering, trainingen, zorgnetwerken, actieve bemoeizorg bij zorgmijders WMO

Organisatie globaal Genezing Doelgroepgericht georganiseerd vanuit de circuits Kinderen en Jeugdigen, Volwassenen en Ouderen.  Dordrecht  Gorinchem (Klinisch, deeltijd, ambulant, crisiszorg 24 uur per dag, BOPZ) Vermaatschappelijking Doelgroep-onafhankelijk georganiseerd naar Serviceregio’s vanuit het circuit Rehabilitatie.  Dordrecht  Zwijndrecht e.o  Papendrecht e.o.  Sliedrecht e.o.  Gorinchem e.o.  Leerdam e.o. (In iedere regio: wonen, werken, inloop, dagbesteding, OGGZ, wijkgericht, vrije tijd) OGGZ / Preventie

De Grote Rivieren en de Wmo Doel:  Na invoering van de WMO: dienstverlening voortzetten conform missie en visie.  DGR is dé aanbieder op de markt voor maatschappelijke ondersteuning en preventie voor mensen met een psychiatrische of psychische problematiek.  DGR profiteert van de kansen die de WMO biedt om plaatselijk in samenwerking met partners een goed dienstverleningsaanbod te ontwikkelen.  DGR is in staat om haar WMO-diensten te offreren op een concurrerende (goede prijs-kwaliteit-verhouding) wijze.

Enkele uitgangspunten  Werken vanuit vraag  Cliënt: behoefte  Financier: prestatievelden (beleidstaal)  Doelgroep op de kaart zetten  Coöperatieve opstelling naar gemeenten (beider belang)  Ketens vormen  Benutten huidige lokale aanwezigheid, specialisaties, netwerken,...  Investeren in cijfermateriaal per gemeente  “Wat moet ik doen als ik morgen een offerte moet maken (vraag  aanbod  kosten)

Aanpak  Stuurgroep WMO waarin “wmo-diensten” zijn vertegenwoordigd.  Plan van aanpak  Aandacht voor PR/”marketing”

De situatie lijkt dus duidelijk, maar …. de praktijk van de WMO is complex: Enkele vragen en dilemma’s: 1.Het proces van de WMO 2.Wie is de inkoper / klant? 3.Wat is de prestatie of “het product” ? 4.Afbakening met ZVW, AWBZ, welzijn, …

1. Proces van de WMO  Tijdpad invoering schuift  Huishoudelijke verzorging / OGGZ per  Rest overheveling volgende kabinetsperiode per...?  Voorbereidingen in onze regio hebben nog hoog “ papiergehalte”.  Proeftuinen nog weinig resultaat  Proeftuin PGB beperkt tot HV  Proeftuin spreiding wonen en zorg bijzondere doelgroepen = bestaand initiatief.  De Grote Rivieren wedt momenteel op alle paarden!  Veel voorbereidingen zijn “hoe dan ook” zinvol (netwerken, inzicht in producten/kosten, etc.)

2. Wie is de inkoper?  Van één naar veel:  Minimaal 16 gemeenten  Twee regio’s (Drechtsteden en Alblasserwaard/Vijfherenlanden)  Onbekendheid met GGZ (cliënten en aanbieders) bij lokale bestuurders, politici, ambtenaren  Gemeente is soms opdrachtgever, soms partner (verschilt per prestatieveld).  Aard van de inkooprelatie bepalen:  Zorg in natura  PGB  Vouchersysteem  …?

“Drechtzorg” bepleit vouchersystem Voucher:  Indicatie leidt tot voucher (recht op aantal uren zorg / uurtarief)  Lijst met zorgaanbieders (inclusief buurvrouw?)  Klant kan onderhandelen over meerzorg tegen meerbetaling  Aanbieders worden afgerekend o.b.v ingeleverde vouchers en daadwerkelijk geleverde zorg.  Minder administratieve rompslomp? (geen aanbestedingsprocedure?) Nog wel vragen op te lossen: b.v. eisen aan aanbieders (buurvrouw? Kerk?) Financier Aanbieder Klant Indicatie: Uren/geld Inkoop met voucher Levering zorg Geld Verantwoording Productie/prestatie

Drechtzorg bepleit vouchersystem PGBVoucherZorg in natura keuzevrijheid++- Kwaliteit bepaald doorklantKlant/financierfinancier Adm. Last klanthooglaag Prijsonderhandeling door klantfinancier

3. Wat is het product / prestatie?  Onze huidige zorg past soms slecht in de finacieringsparameters WTG  Van AWBZ-verstrekking naar WMO-prestaties  GGZ actief in alle prestatievelden!! => zorgen dat je kan ofreren.

1. Samenhang / leefbaarheidb.v. Serviceregio’s/steunsystemen, ondersteuning familie, zorgnetwerken 2. Preventie jeugdigenConsultatie, cursussen en voorlichting, project “Foyer de Jeunesse” (woonproject jongeren) 3. CliëntenondersteuningCursussen, voorlichting 4. Ondersteuning mantelzorgers en vrijwilligersStuurgroep mantelzorg, ondersteuning vrijwilligers, “de wegwijzer”, cursussen t.b.v. mantelzorgers. 5. Bevorderen deelname maatschappelijke verkeer Ondersteunende begeleiding, activerende begeleiding, netwerken/steunsystemen, dagbesteding, arbeid 6. Voorzieningen t.b.v. deelname aan maatschappelijk verkeer Ondersteunende begeleiding, activerende begeleiding, netwerken/steunsystemen, dagbesteding, arbeid. 7. Maatschappelijke opvang, huiselijk geweldPreventie en hulpverlening huiselijk geweld, 8. OGGZCasefinding, zorgbemiddeling, zorgnetwerken, etc. 9. Ambulante verslavingszorgDubbele diagnose, verslavingszorg eigen cliënten, consultatie

 Prestaties verschillen van karakter  Deels te vertalen in uurtarieven personeel (v.g.l. thuiszorg): woonbegeleiding,  Deels te vertalen in bezoekersuren/aantallen: dagactiviteiten, cursussen  Deels te vertalen in prijs voor beschikbaarheid: OGGZ, steunsystemen in een wijk,

Intramurale zorg > 1 jaar Onderhandeltaal: functies en zorgarrangementen Functiegerichte Bekostiging Extramurale zorg Intramuraal < 1 jaar Onderhandeltaal: DBC’s volume, prijs, kwaliteit) Prijzen afspreken voor (clusters van) DBC’s Prestatievelden WMO Onderhandeltaal: ? Uurtarieven ? Beschikbaarheids- functies? AWBZ ZVW WMO Zorg voor mensen met psychiatrische ziekte 4. Afbakening WMO / ZVW / AWBZ Privaat WWB....

 Verzekeringsstatus van een cliënt van belang voor financiering en verantwoording (administratieve last?):  CIZ (AWBZ)  en/of Gemeente (WMO)  en/of Huisartsverwijzing (ZVW)  Factureren aan verschillende financiers per cliënt?  Grensgevallen (ruimte voor opportunisme?):  Welke ondersteunende begeleiding hoort wel/niet bij behandeling (DBC)  Aanwezigheid in een wijk met behandeling, kan leefbaarheid als bijproduct hebben

Conclusies Een goede voorbereiding bestaat uit:  Met onze cliënten de doelgroep op de kaart zetten!!!  Zorg bieden die deugt voor cliënten en samenleving en dat laten zien  Inrichten goede stelselonafhankeljike basisregistratie (cliënt – verantwoording zorg – verzekeringsstatus)  Ketens in de welzijnssector:  Toegevoegde waarde GGZ bewijzen  “make or buy”