Bijeenkomst regio Eindhoven 29 november 2007 Naar een plan van aanpak 7&8&9 Maatschappelijke Zorg Daan Heineke

MOVISIE Landelijk kennisinstituut maatschappelijke ontwikkeling Expertise alle prestatievelden Wmo (muv 2) Ondersteuning en advisering gemeenten, provincies instellingen en brancheorganisaties In 20 regio’s actief geweest tav MO, OGGZ en VB MZ-visie in Nijmegen, Doetinchem en Hilversum Intensief aan slag met lokale OGGZ (netwerken)

MAATSCHAPPELIJKE ZORG Drie (prestatie)velden lopen steeds meer door elkaar heen Steeds meer regio’s: maatschappelijke zorg als verzamelterm, als 1 samenhangend prestatieveld

MAATSCHAPPELIJKE ZORG & Wmo Sinds 2007 geeft Wmo flinke impuls aan MZ Herijking (opschudden) Kwaliteitsverbetering Volumevergroting (in relatie met het Stedelijk Kompas) Samenhang Regie Cliëntparticipatie

DE CLIENT CENTRAAL Daar altijd mee beginnen! Denk vanuit de doelgroep (en niet vanuit het aanbod, sectoren of prestatievelden) Maar wie is die doelgroep? Doelgroep is nogal diffuus! In ieder geval bijna altijd: MULTIPROBLEEM

1 a 2 % van de inwoners in multiprobleemsituatie verslaving schulden huiselijk geweld vervuiling ouderen- mishandeling psychische problemen eenzaamheid overlast verwaarlozing opvoedings- nood

OGGZ-ladder 1 2 3 4 ©Prof. Dr. J.Wolf, 2006 Handreiking OGGZ in de Wmo Gehele bevolking Risicogroepen 1 Zwaardere problemen op meerdere leefgebieden 2 Kwetsbare mensen in institutionele zorg 3 Feitelijk daklozen 4 ©Prof. Dr. J.Wolf, 2006 Handreiking OGGZ in de Wmo

Collectieve preventie Zes niveaus van maatschappelijke uitval AANBOD INWONERS Zelfredzamen 70% ALLE GEMEENTEN Collectieve preventie Risicogroepen 28% Secundaire preventie Multiproblem- Situaties & HG 1,25 % Lokale OGGZ (netwerken-teams) Zeer ernstige multiproblem- situaties 0,5 % CENTRUM GEMEENTEN Bovenlokale OGGZ (bemoeizorg) Recent daklozen Residentieel daklozen 0,1% 24-uurs MO Feitelijks daklozen op straat 0,15 Laagdrempelige MO

Collectieve preventie POH AANBOD INWONERS Zelfredzamen PREVENTIE HERSTEL Collectieve preventie Risicogroepen Secundaire preventie Multiproblem- situaties Lokale OGGZ (netwerken-teams) OPVANG Zeer ernstige multiproblem- situaties Bovenlokale OGGZ (bemoeizorg) Recent daklozen Residentieel daklozen 24-uurs MO Feitelijks daklozen op straat Laagdrempelige MO

Multiproblemsituaties Aantallen SRE Aantal Inwoners Verz.geb Feitelijk Daklozen Residentieel Verkommerd. & Verloederd. Ernstige zorgmijders Lichte beginnende Multiproblemsituaties Helmond Peelland 323.000 270? = 0,08% 480 =0,15 % 300? =0,09% 320 =0,10 % 368 = 0,11 % 1600 =0,50 % 284 HG 224 VIP 4000 =1,25 % Eindhoven Kempenland 314.000 470 310 = 0,1 % 1550 150 HG 196 VIP 3900 700 = 0,20 %

Maatschappelijke uitval (niveau en fase) Zelfredzamen & risicogroepen Lichte, beginnende multiproblemsituaties Niveau van maatsch uitval Niveau van maatsch herstel Mensen die na Maatschappelijke uitval werken aan herstel Zware, hardnekkige multiproblemsituaties Feitelijk daklozen Residentieel daklozen Fase van maatschappelijke uitval en herstel

multiproblemsituaties multiproblemsituaties Vijf onderdelen maatschappelijke zorg Zelfredzamen & risicogroepen Lichte, beginnende multiproblemsituaties Zware, hardnekkige multiproblemsituaties Feitelijk daklozen Residentieel daklozen Mensen die na Maatschappelijke uitval werken aan herstel

multiproblemsituaties multiproblemsituaties Vijf onderdelen maatschappelijke zorg Zelfredzamen & risicogroepen Lichte, beginnende multiproblemsituaties Zware, hardnekkige multiproblemsituaties Feitelijk daklozen Residentieel daklozen Mensen die na Maatschappelijke uitval werken aan herstel Preventie Signalering & Vroeghulp Bemoeizorg & Toeleiding Opvang & Doorstroom Herstel & Reintegratie

multiproblemsituaties multiproblemsituaties Vijf onderdelen maatschappelijke zorg Zelfredzamen & risicogroepen Lichte, beginnende multiproblemsituaties Zware, hardnekkige multiproblemsituaties Feitelijk daklozen Residentieel daklozen Mensen die na Maatschappelijke uitval werken aan herstel Preventie Signalering & Vroeghulp Bemoeizorg & Toeleiding Opvang & Doorstroom Herstel & Reintegratie Pv 1-6 Pv 8 (OGGZ) Pv 9 (VB) Wcpv Pv 8 (OGGZ) Pv 7 (AHG) Pv 8 (OGGZ) Pv 9 (VB) Pv 7 (MO) Pv 7 (VO) Pv 7 (ZO) Pv 9 (VB) Pv 5 Pv 7 Pv 9

multiproblemsituaties multiproblemsituaties Vijf onderdelen maatschappelijke zorg Zelfredzamen & risicogroepen Lichte, beginnende multiproblemsituaties Zware, hardnekkige multiproblemsituaties Feitelijk daklozen Residentieel daklozen Mensen die na Maatschappelijke uitval werken aan herstel Preventie Signalering & Vroeghulp Bemoeizorg & Toeleiding Opvang & Doorstroom Herstel & Reintegratie Pv 1-6 Pv 8 (OGGZ) Pv 9 (VB) Wcpv Pv 8 (OGGZ) Pv 7 (AHG) Pv 8 (OGGZ) Pv 9 (VB) Pv 7 (MO) Pv 7 (VO) Pv 7 (ZO) Pv 9 (VB) Pv 5 Pv 7 Pv 9 Preventie- programma’s Lokale netwerken Bovenlokaal meldpunt Bemoeizorg- Interventieteam ASHG Crisisopvang Laagdr. opvang 24-uurs wonen Begeleid Wonen Ambulante Woonbegeleiding Nazorg Waakvlambegeleid.

multiproblemsituaties multiproblemsituaties Vijf onderdelen maatschappelijke zorg LOKALE MZ BOVENLOKALE MZ LOKALE MZ Zelfredzamen & risicogroepen Lichte, beginnende multiproblemsituaties Zware, hardnekkige multiproblemsituaties Feitelijk daklozen Residentieel daklozen Mensen die na Maatschappelijke uitval werken aan herstel Preventie Signalering & Vroeghulp Bemoeizorg & Toeleiding Opvang & Doorstroom Herstel & Reintegratie Pv 1-6 Pv 8 (OGGZ) Pv 9 (VB) Wcpv Pv 8 (OGGZ) Pv 7 (AHG) Pv 8 (OGGZ) Pv 9 (VB) Pv 7 (MO) Pv 7 (VO) Pv 7 (ZO) Pv 9 (VB) Pv 5 Pv 7 Pv 9 Preventie- programma’s Lokale netwerken Bovenlokaal meldpunt Bemoeizorg- Interventieteam ASHG Crisisopvang Laagdr. opvang 24-uurs wonen Begeleid Wonen Ambulante Woonbegeleiding Nazorg Waakvlambegeleid. Alle gemeenten Alle gemeenten Centrumgemeente Centrumgemeente Alle gemeenten

Vijf onderdelen maatschappelijke zorg SRE Preventie Signalering & Vroeghulp Bemoeizorg & Toeleiding Opvang & Doorstroom Herstel & Reïntegratie Collectieve preventie GGZ Signalering psych.kk? Novadic/Kentron GGzE GGD AMW GGZ Oost-Brabant GGD (lotgenotencontact Kk met psychosoc.probl. Collectieve preventie VZ Prestatievelden 1-6 Eenzaamheidsprojecten Cliëntondersteuning Zorgnetwerken Woonoverlastteams Vroegt. interv. Probl.huurd. Voorkomen huisuitzett. Team Zwerfjongeren Veelplegersoverleg ASHG frontoffice=meldp. AHG Backoffice Stedelijk Bemoeizorgteam GGzE Lumensgroep Novadic/Kentron GGD Bemoeizorgteam GGZ Oost-Brabant Novadic-Kentron Alles Kiddsz???? Crisisinterventie thuis Crisisopvang jongeren Crisisopvang Crisisopvang verslfden TO versl.prostituees TO daders huiselijk gew. Zorghotel Dagopvang versl. Huiskamer versl. Prost. Nachtopvang Nachtopvang versl. 24/uurs zwerfjongeren 24-uurs verblijf 24-uurs beschermd won BW jongeren BW tienermoeders BW ex-gedetin. Groepsbegel wonen Groepsbegeleid wonen Begeleid wonen BZW wonen jongeren BZW DOOR HELMOND Stichting Zelfhulpnetw 41 zelfhulpgroepen ????? Sociale activering Kamers met kansen

Knelpunten maatschappelijke zorg SRE Preventie Signalering & Vroeghulp Bemoeizorg & Toeleiding Opvang & Doorstroom Herstel & Reïntegratie Capaciteit preventie AHG Bemoeizorg Tekort aan Diverse woonvormen (250) Tekort aan woonvoorz (110) Verstopping MO Capaciteit nazorg Maatschappelijke steunsystemen Tekort aan samenhang

Reintegratietrajecten Prioriteiten maatschappelijke zorg SRE Preventie Signalering & Vroeghulp Bemoeizorg & Toeleiding Opvang & Doorstroom Herstel & Reïntegratie Regionale aanpak Collectieve preventie Preventieve Woonbegeleiding Uitbreiden van Bemoeizorg Ambulante Woonbegeleiding Reintegratietrajecten Maatschappelijke steunsystemen (Pv 5) Meer zicht op de vraag

Werken aan resultaten, prestaties, effecten Optimale kwaliteit van leven OGGZ-cliënten Tegengaan maatschappelijke uitval (preventie) Maatschappelijk herstel (meer competenties en zelfredzaam) Verrichten (uitvoering) Berichten (monitor) Effectieve uitvoering van OGGZ-trajecten en reguliere trajecten (kwaliteit van het aanbod) Inrichten (organisatie) Effectieve samenwerkingsstructuur (netwerken en ketens, bijv. Centrale Voordeur) Richten (visie) Effectief gemeentelijk beleid

SAMENWERKEN Meervoudige problematiek vergt een meervoudige aanpak, dus met meerdere partners Ketensamenwerking moet speerpunt zijn van de regio Essentieel: de regie Onderscheid drie niveaus nodig:

Drie niveaus van samenwerking Taak Doelgroep Partners Regie Doel Beleid Beleidsvisie Beleidsafspraken Beleids-signalering Totale MZ-doelgroep Opdrachtgevers financiers Gemeente Centrum-gemeente Effectief beleid Keten Structurele afspraken Een MZ-subdoelgroep (cliëntprofiel) Aanbiedende organisaties Ketenregisseur Veldregisseur Effectieve keten Traject Aanpakken multiproblem-situaties Eén multiproblem-cliënt Hulp- en dienstverleners (professioneel en vrijwillig) Casemanager Zorgcoördinator Trajectregisseur Effectief traject

10 BOODSCHAPPEN (1) Denk vanuit de doelgroepen (en niet vanuit sector, € of proces) Maak 1 prestatieveld maatschappelijke zorg Maak onderscheid tussen lokaal en bovenlokaal Lokaal wat lokaal kan, bovenlokaal wat moet: Ga aan de slag met regiodekkend systeem van vergelijkbare lokale netwerken of teams die snel en dichtbij veel kunnen doen! Met directe en duidelijke lijnen naar bovenlokaal meldpunt. Zie pilot. Formuleer doelgroepgerichte en concrete ambities (doelstellingen, prestaties), zo SMART mogelijk.

10 BOODSCHAPPEN (2) Daartoe persoonsgerichte aanpak en Centrale Voordeur MO Gemeenten en zorgkantoor (en wellicht corporaties als ze meebetalen) hebben regie: niet doorschuiven naar stuurgroep (wel laten adviseren door instellingen en cliëntvertegenwoordigers). Werk aan samenhang en regie per regio (en Kempenland en Peelland) Hou het aantal platforms en werkgroepen overzichtelijk Werk aan regionale MZ-monitor en CVS: structureel inzicht in de vraag (en ook het aanbod: weet welke groep je goed en welke groep je niet bereikt met de huidige inzet van € 2,75 miljoen OGGZ, € 12 miljoen MO en € 8 miljoen AWBZ)