Publieke Zaak WMO-Congres 7 Oktober 2005

Publieke Zaak Paul Koeslag voorzitter CNV Publieke Zaak dagvoorzitter

Concurrentie en marktwerking vanuit de WMO Drs. Mariëlle Rompa vice-voorzitter MKB Nederland en directeur Arcares

Wijziging zorgstelsel economische situatie (houdbaarheid) demografie individualisering

Toekomst AWBZ grondslag verbreden – meer schijven – meer betalenden scheiden wonen-zorg pakket versmallen – behandeling in basisverzekering – huishoudelijke zorg in WMO – rest (PV, VP en OB) AWBZ of basisverzekering

WMO Waarom? lokale samenhang wonen, welzijn en zorg burgers zelf verantwoordelijk houdbaarheid AWBZ Wanneer? juli 2006?

Inhoud wetsvoorstel WMO maatschappelijke ondersteuning sturing bij gemeenten primair uitvoering door derden tijdelijke zorgplicht individuele voorzieningen PGB keuze gemeente

Marktwerking in zorg en welzijn Normale markt: vraag = aanbod (kwantiteit en kwaliteit) Zorg en welzijn maatschappelijk ondernemen inkoop door andere partij “ongewild” product level playing field

Welke marktprikkels inzetten? cliënt-aanbieder relatie primair: – betaalrelatie (pgb/voucher) – inkomensmaatregelen (fiscalisering) verantwoorde zorg volgens de klant breed aanbod wonen, zorg en welzijn – ook bij niche spelers keuzemogelijkheden, concurrentie publiek – privaat ondernemerschap nieuwe aanbieders toelaten gemeente beperkt zich tot systeembewaking

Is er marktwerking in de WMO? Ja: lokaal dichtbij de klant zorgaanbieders anticiperen: aparte bv’s Maar pas op: sturing gemeente boven keuzevrijheid cliënt op grote schaal inkopen (aanbesteding) administratieve lasten

Voor echte ondernemers maakt het niet uit waar het geld vandaan komt. Echte ondernemers zitten echter wel op het vinkentouw om zorg met een optimale prijs - kwaliteit verhouding te leveren. Maatschappelijk ondernemers hebben ook een publieke taak: solidariteit en transparantie.

De zorg zal mij een zorg zijn Drs. J. Klijnsma, wethouder Welzijn, Volksgezondheid en Emancipatie Gemeente Den Haag voorzitter commissie Welzijn en Volksgezondheid Vereniging Nederlandse Gemeenten

Thema van vandaag voor mij: De Wmo, de AWBZ en de Zorgverzekeringswet zijn Rijksbeleid. De gevolgen voor de burger De gevolgen voor het gemeentelijk beleid

Ontwikkelingen in zorgsysteem Heroriëntatie op de AWBZ Centralisering Indicaties AWBZ Nieuwe Zorgverzekeringswet Wet Maatschappelijke Ondersteuning - Welzijnswet - Wet Voorzieningen Gehandicapten - ex-AWBZ

Wmo is een zeer brede wet Algemene welzijnsbevordering, gericht op zelfstandigheid en deelnemen aan de samenleving Specifieke welzijnsvoorzieningen (bijv. ouderenwerk, maaltijden) Voorzieningen van de Wvg “Welzijnsvoorzieningen” AWBZ (HV, OB en AB)

Gemeentelijke rol Gemeente voert integraal beleid wonen, zorg en welzijn Gemeente voert zelf uit, en regisseert andere partijen Horizontale verantwoording

Relativeringen De gemeente is al verantwoordelijk voor genoemde gebieden (behalve ex-Awbz) Al veel initiatieven, gericht op samenhang van wonen, zorg en welzijn Civil society in de grote stad? Wél nieuw: Wettelijke basis voor gemeentelijke regierol Meer samenhang tussen diverse regelingen

Hoofdthema’s Wmo in Den Haag Sociale samenhang en participatie versterken de gemeenschap en de burger Bevorderen zelfstandigheid en redzaamheid is essentieel Ondersteuning van meest kwetsbaren Zorg voor kwaliteit, samenhang en bereikbaarheid van voorzieningen

Relatie Wmo en care / cure Voor de burger straks drie soorten zorg: Lokaal publiek domein: de WMO Landelijk collectief domein: de AWBZ (intensieve en langdurige, medisch georiënteerde zorg) Individuele Zorgverzekering: voorzieningen 1e en 2e lijn

Samenhang binnen de zorg Ketenzorg nu al onder druk door: -concurrentie -drie financieringsstromen

Afstemming wordt moeilijker Nu: afstemming met Zorgkantoor Straks: met Zorgkantoor en met (vele?) verzekeraars Marktwerking en (dus) concurrentie nemen toe

Opgave voor de gemeente: Herstel voor de burger de samenhang: 1 loket wonen, zorg en welzijn Voorzieningen die elkaar ondersteunen, in samenhang aanbieden Goede verbinding met zorg-systeem Samenwerking en afstemming, met name op uitvoerend niveau

Het Wmo-loket Gemeentelijk Wmo-loket op niveau van stads- en stadsdeel Informatie over Wmo-voorzieningen, wonen en zorg Verheldering van (zorg-)vragen Toegang tot Wmo-voorzieningen (w.o. de huishoudelijke verzorging!) Front-office-functionaliteit Awbz

Het wijkloket Welzijnsinstellingen zorgen op wijkniveau voor: - toegang tot de informatie en - toeleiding naar de (wijk)voorzieningen Welzijnsinstellingen regisseren het wijknetwerk

De samenwerking in de wijk Kennis hebben van elkaars werk Werkzaamheden beleidsmatig en operationeel afstemmen Afspraken maken over signaleren, verwijzen en case-management

De huishoudelijke verzorging Is niet alleen maar schoonmaken e.d. Belangrijke discipline bij signaleren van noodzaak van andere ondersteuning of zorg Vaak noodzakelijke voorwaarde voor effectieve zorg (V&V)

Relatie met zorgaanbieders Onze burgers zijn uw klanten, uw klanten zijn onze burgers Gemeente financiert de “ex-AWBZ”- taken, als opdrachtgever Gemeente en zorg stemmen af, als samenwerkingspartners Die twee rollen goed onderscheiden !

Planning (1) Beleidsplan Wmo uitgangspunten gemeentelijk beleid - invoering huishoudelijke verzorging - inrichten gemeentelijk Wmo-loket - verordening individuele verstrekkingen Voorjaar 2006 in gemeenteraad

Planning (2) Pilot Wmo-loket in stadsdeel Laak: start november 2005 Ontwikkeling wijknetwerken: pilots in 2006; ( = doorontwikkelen van bestaande initiatieven) Centraal Wmo-loket voor indicatie en toewijzing: medio 2006

Planning (3) Meerjarenbeleidsplan Wmo doelen per prestatieveld - analyse huidige praktijk - Wmo-structuur en stedelijk netwerk - financiële kaders Gemeenteraad stelt plan per november 2006 vast

Mijn reactie op de stelling Bestuurders en beleidsmakers in de gemeenten kennen zeer goed de consequenties van de Wmo Gemeenten hebben geen invloed op de Awbz en de Zorgverzekering. Eerder zal er sprake zijn van een toenemend beroep op de Wmo, dus van afwenteling richting gemeenten De zorg voor de burgers in mijn stad is voor mij echt een zorg, die ik wil delen met het zorgveld

Tot slot De gemeenten doen al veel aan de samenhang van wonen, zorg en welzijn De Wmo kan extra stimulans zijn door: - de wettelijke basis voor de regierol - het eenduidig kader van één wet, die meerdere wetten en regelingen vervangt Huishoudelijke verzorging is een hoogwaardig product; de gemeente hecht aan kwaliteit en continuïteit

Vragen / reacties

Prestatievelden van de Wmo (1) Sociale samenhang en leefbaarheid Preventieve ondersteuning jeugdigen en opvoedingsondersteuning Informatie, advies en ondersteuning van cliënten

Prestatievelden van de Wmo (2) Ondersteunen mantelzorgers en vrijwilligers Bevorderen van participatie en zelfstandigheid van mensen met beperkingen Verlenen van voorzieningen aan mensen met beperkingen

Prestatievelden van de Wmo (3) Maatschappelijke opvang, steunpunten huiselijk geweld Openbare geestelijke gezondheidszorg Ambulante verslavingszorg

Relatie met huidige praktijk Continuïteit en vernieuwing Voortzetting van verbetering van sociale samenhang Meer stadsdeelgericht, meer vraaggericht Meer samenhang in de voorzieningen

Publieke Zaak FLEXIBELE WMO WERKNEMER Koester – Investeer - Ontvang

Publieke Zaak NOODZAAK EN NUT –“Andere Overheid” –Houdbaarheidsdatum zorgstelsel –Wendbaarheid Weerbaarheid Flexibiliteit

Publieke Zaak Flexibele werknemers in 2003 –CAO 2003 –Meldpunt en BV’s –Contourennota WMO –Lobby en plan

Publieke Zaak VIJF EISEN 1.Huishoudelijke zorg blijft in AWBZ 2.In Amvb één op één overname AWBZ tekst 3.Bureaucratie voorkomen 4.Concessieregeling openbaar vervoer 5.Na WMO evaluatie discussie toekomst AWBZ

Publieke Zaak RAMPENSCENARIO –Géén CAO –WWB en schoonmaak –Schuttingengedrag –Kwaliteit –Baanzekerheid –Rol vakbond

Publieke Zaak DUIZEND BLOEMEN BLOEIEN –Succesvolle pilots –Afbraak verpleeghuizen –Oersterke werknemer –Einde AWBZ

Publieke Zaak DE REMWEG –Steun –Flexibiliteit in vertrouwen –Concessiewetgeving –Besluit HVZ in Kamer –Discussie AWBZ

Publieke Zaak Koester zorg- en welzijnswerknemers en investeer in hun toekomst…………….. Vertrouwen en zekerheid geeft flexibiliteit en een brede basis voor maatschappelijke ondersteuning

Publieke Zaak mevrouw C.I.J.M. Ross-van Dorp staatssecretaris VWS namens de staatssecretaris de heer Holman