Bemoeizorg Meten Remmers van Veldhuizen
“Waar bemoeien ze zich mee?” Bemoeizorgers: origineel, non-conformist ondernemend, individueel Dat heb je nodig bij je werk Dat is lang ook “ de standaard” geweest Maar dan is de standaard een soort persoonlijkheid wat je hebt of niet.. Dan is er dus weinig te organiseren Bovendien weet je dan verder weinig over “werkzame factoren”
Daarom toch gestart met uitpluizen: wat werkt in bemoeizorg Werkgroep GGZ Nl en Trimbos met o.a. Simone van de Lindt, Maaike van Vugt, Ellen de Haan en enkele experts Product: BAS Bemoeizorg, Ankerpunten en Scores
BAS Lijst met 52 items (ankerpunten) Per item 5 scores Te gebruiken door externe auditors Of als zelfscorelijst Geeft inzicht aan team of men bemoeizorg optimaal aanbiedt, Biedt feedback naar organiserende instanties en naar financiers
BAS Is ontwikkeld nav andere schema’s Is uitgeprobeerd in twee rondes DACTs (ACT), FACTs (FACT-team) en IPC (Roeg, 2007) Is uitgeprobeerd in twee rondes Extra ingewikkeld doordat bemoeizorg in verschillende teams (ACT, Vangnet, FACT, OGGZ) kan worden gedaan en vaak in samenwerkingsconstructies
Stappen in het bemoeizorg proces Voorbereiding (Casefinding) Contact zoeken (verkennen) Contact maken (vertrouwen winnen) Incidenteel oplossen probleem (uitbouwen) Contacttrouw realiseren Planmatig werken Werkrelatie evalueren Werkrelatie beëindigen
Deelgebieden BAS: het stramien ! VI Middelen en voorwaarden VII Professionele organisatie VIII Zelfstandigheid IX Werkrelatie X Doelen - resultaten I Organisatiestrategie II Teamkenmerken III Methodieken IV Samenwerking V Deskundigheid BAS: de Bemoeizorg Ankerpunten en Scores is een instrument dat teams inzicht beoogt te geven in de mate waarin zij bemoeizorg in optimale vorm aanbieden. De BAS is in opdracht van GGZ Nederland ontwikkeld door een werkgroep van inhoudelijk deskundigen en is gebaseerd op eerder ontwikkelde handreikingen, zoals de DACTS (Teague, 1998), een classificatiesysteem van bemoeizorgprogramma’s (ICPC) (Roeg, 2007) en het (concept) scoreformulier FACTS (Bähler, 2007). Het instrument bestaat uit kwaliteitscriteria op 10 deelgebieden: Het bestaat uit tien deelgebieden. Ieder deelgebied bestaat uit meerdere criteria; in totaal omvat de BAS 54 items. Op ieder criterium kan een score van 1 tot 5 worden toegekend. Op basis van de gemiddelde score op elk van de deelgebieden is een eindscore berekend.
De BAS per deelgebied Met de uitslagen van de tweede ronde
Resultaten per deelgebied organisatiestrategie 3,8 + visie op werkwijze en methodiek op schrift + beschrijving doelgroep, zorgproducten en zorgproces (weet je wat je doet, zorg je voor continuïteit) De meeste teams hebben in- en exclusiecriteria opgesteld. Het controleren van de overdracht verdient bij sommige teams nog wat meer aandacht. Vooral het checken na langere tijd.
Resultaten per deelgebied II. Teamkenmerken 3,9 + teamverband: individueel of teamwork + teamgeest +- teamsamenstelling: VERSCHILLENDE disciplines Voelen zich gezamenlijk verantwoordelijk voor de clienten Over het algemene plezierige sfeer in de teams. Er zouden meer verschillende disciplines betrokken kunnen worden bij de teams. Verpleegkundigen en SPV’er zijn bijna altijd wel vertegenwoordigd. Trajectbegeleiders, psycholoog of psychiater komen minder voor.
Resultaten per deelgebied Methodieken (14 items !) 3,9 + outreachende zorg / assessment / signalering + verleidingsmethodieken, presentie + assertieve hulpverlening + contactfrequentie - rehabilitatiebenadering / specifieke interventies (DD / Autisme) Outreachend score van 4,9!!! Meer dan 80% van de gevallen wordt bemoeizorg op de plek geboden waar de cliënt zich bevindt. Contactfrequentie> jullie kunnen langsgaan zo vaak als nodig is. Gaven ook aan dat bij sommige clienten het juist afschrikt om drie keer per week op de stoep te staan. Niet alles systematisch. Rehabiliatiebenadering> veel teams werken wel vanuit die gedachte, maar voeren de methodiek niet als zodanig uit of hebben geen rehabilitatiedoelen opgenomen in de zorgplannen.
Resultaten per deelgebied IV Samenwerking 3,9 + structureel overleg (in eigen organisatie en extern) + regie over ingezette zorg - 24 uurbereikbaarheid +- bereikbaarheid en wijkgericht Geen van de teams biedt zelf 24 uurs crisisinterventie. Er zijn 2 teams die aan drie van de 4 criteria voldoet. Binnen kantooruuren binnen 2 uur beschikbaar Goede afsrpaken met crisisdienst Clienten kunnen 24 uur per dag terecht bij een ginformeerde hulpverlener Signaleringsplan Het team is vaak wel aanwezig bij zorgoverleggen, verdere wijkactiviteiten doen teams weinig.
Resultaten per deelgebied V Deskundigheid 4,1 + kennis over stoornissen + kennis sociale kaart + basistechnieken + kennis specifieke terreinen
Resultaten per deelgebied VI Middelen en voorwaarden 3,8 + Materiële middelen + Langdurende zorg +- Deskundigheidsbevordering +- Stabiele financiering - Intervisie Langdurende zorg. Alle teams konden in principe ( dus als het nodig is) drie jaar bemoeizorg bieden. Een aantal teams bestaat echter zelf nog geen 3 jaar, dus het zal in de toekomst duidelijk worden of ze dit streven haalbaar is.
Resultaten per deelgebied Professionele organisatie 3,7 + registratie bemoeizorg + afspraken nieuwe aanmeldingen +- cliëntvolgsysteem - zorgplan * Registratie is over het algemeen verplicht voor de verantwoording tegenover de financierder. Bij de meeste teams zijn duidelijke afspraken gemaakt over nieuwe aanmeldingen: alleen of in duo’s. * 2 teams werken (nog) niet met een zorgplan waarin probleemgebieden, wensen en behoeften zijn opgenomen. Het format nog in ontwikkeling en gaan ze het binnenkort gebruiken. 2 teams werken met een zorgplan maar voldoen niet aan de 3 criteria: Niet voor alle cliënten Niet actueel (<6 maanden) Probleemgebieden, behoeften en wensen zijn niet opgenomen. 1 team net mee begonnen, dus was nog niet voor alle cliënten en niet alle teamleden binnen het team zijn even nauwkeurig met het invullen van de zorgplannen.
Resultaten per deelgebied VIII. Zelfstandigheid (HOERA!!) 4,9 + indelen tijd + keuze activiteiten > optimale bemoeizorg! + ruimte persoonlijke stijl De teamleden zijn kunnen zelfstandig hun tijd indelen. Alle teams mogen in alle gevallen ter plekke bepalen welke activiteiten ondernomen moeten worden voor betreffende cliënt. Op dit punt wordt maximale bemoeizorg geboden!
Resultaten per deelgebied IX. Werkrelatie 4,3 + assertief en aanhoudend contact met cliënten + balans behoeftes cliënt en externen Meeste 80 - 20
Resultaten per deelgebied Doelen en resultaten (OH NEE..) 2,9 + - toegang tot voorzieningen +- registratie functioneren cliënten en blijvend in zorg - registratie cliënttevredenheid - registratie overlast - registratie tevredenheid omgeving Met name op dit deelgebied valt voor de teams veel winst te behalen! * toegang tot (woon, werk en opvang) voorzieningen voornamelijk in handen van het team * Het registreren staat nog in de kinderschoenen. Soms wordt er wel geregistreerd, maar worden de uitkomsten niet besproken in het team, niet vertaald in teambeleid en niet na een jaar geevalueerd.
Totaal ronde 1 en ronde 2 Verschillen zijn klein. Werkrelatie, zelfstandigheid, methodieken en doelen/resultaten scoren de teams van ronde 2 beter dan ronde 1.
Vervolgtraject BAS Op internet beschikbaar als self-rating scale www.ggznederland.nl en www.trimbos.nl/verbeterdezorg
Naast de BAS nog andere kwaliteitsmetingen HKZ certificering: structuur gericht KRAS (kwaliteit regionale aanpak schizofreniezorg): Hoe werkt de hele schizofreniezorg in een regio (incl. vroege psychosen, klinische en ambulante zorg etc) Top Klinische Zorg: landelijk profilerend Certificering van teams (ACT en FACT)
Voor ACT en FACT teams:
Waarom certificeren? Bevorderen kwaliteit van ACT en FACT Benoemen ondergrens (F)ACT wordt ‘beschermd’ begrip Uitleggen aan zorginkopers, cliënten en familie wat ACT en FACT levert Tbv onderzoek naar werkzame factoren
we groeien 30 ACT 60 FACT 10 VIP
Inmiddels + 100 ACT / FACT teams Deels al ‘modelgetrouw’, deels in ontwikkeling Zo’n landelijke ontwikkeling vereist: Landelijke eenduidigheid qua modellen Herkenbaar voor landelijke verzekeraars Een duidelijke ondergrens wie mag zich ACT / FACT team noemen ? Borging van implementatie Hoe blijf je voldoen aan modeltrouw?
Daarom dus DACTs en FACTs met aandacht voor: Samenstelling team Werkwijze team Implementatie EBM Team in de transmurale keten Team in maatschappelijk netwerk Evaluatie, ROM, kwaliteitsbeleid
HOE gaat dat certificeren ? Eerst check op minimale vereisten: Met caseload >35, nauwelijks psychiater en geen EBM en nauwelijks outreach, heeft aanvrage geen zin Invullen infolijst (2 uur); betaling 3.500,-- 1 Dag; 2 auditoren; bij (F)ACT bord en daarna 4-5 gesprek; 1 huisbezoek; dossiers Verslag Wel / Geen certificaat Voorlopig Certificaat (bij starters) Opname in register gecertificeerden >4.1 Optimale Implementatie Adviezen suggesties
ROL Stichting CCAF: Centrum Certificering ACT/ FACT Onafhankelijk; heldere procedures Zie website CCAF.nl Brede adviesraad Werkers, klanten, financiers, beleidsmakers, kwaliteits- / certificeringsdeskundigen Auditoren gecertificeerd (inhoud en TNO) CCAF kaart en register van gecertificeerde teams Doorontwikkeling DACTs & FACTs Uitleg aan beleidsmakers en financiers
DUS Hoogste tijd voor Kwaliteit Bemoeizorg meten met BAS Bemoeizorg kan in allerlei teams Sommige van die teams (ACT / FACT) kunnen ook certificering aanvragen
www.ccaf.nl DISCUSSIE