1 ARBEIDSRECHT Mr. Eppo van Koldam

2 Doorstroom Instroom –Hoe gaan we vacatures vervullen? Doorstroom –Welke verplichtingen hebben werkgever en werknemer tegenover elkaar? Uitstroom –Hoe kan de arbeids- overeenkomst worden beëindigd? Arbeidsovereenkomst bepaalde tijd Proeftijd Arbeidsovereenkomst onbepaalde tijd Deeltijdwerk Uitzendkrachten Oproepkrachten Thuiswerk Zich als goed werkgever gedragen Zich als goed werknemer gedragen Loon Belastingvrije vergoedingen Verlof Doorbetaling loon bij ziekte Arbeidsongeschiktheid Arbeidsomstandigheden Beëindiging met wederzijds goedvinden Opzegging Ontbinding door kantonrechter Ontslag op staande voet Collectief ontslag Rol van het CWI

3 Inhoud overeenkomst l Partijafspraak –Mondelinge overeenkomst (kan moeilijkheden geven met bewijs) –Schriftelijke overeenkomst l Wet l Gewoonte l Redelijkheid en billijkheid Dwingend of regelend Soms is schriftelijke vastlegging een eis (bv concurrentiebeding) Artikel 7:618 BW Indien geen loon is vastgesteld, heeft de werknemer aanspraak op het loon dat ten tijde van het sluiten van de overeenkomst voor arbeid als de overeengekomene gebruikelijk was of, bij gebreke van een dergelijke maatstaf, op een loon dat met inachtneming van de omstandigheden van het geval naar billijkheid wordt bepaald.

4 Partijafspraak en wet bij arbeidsovereenkomst Partijafspraak Dwingende wet Collectieve arbeidsovereenkomst Ordenende functie Evenwicht scheppende functie

5 Betrokkenen bij CAO Werkgever(s- Vereniging) Vakbond(en) CAO is privaatrechtelijke overeenkomst. Artikel 1, lid 1. Wet CAO : Onder collectieve arbeidsovereenkomst wordt verstaan de overeenkomst, aangegaan door een of meer werkgevers of een of meer verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid van werkgevers en een of meer verenigingen met volledige rechtsbevoegdheid van werknemers, waarbij voornamelijk of uitsluitend worden geregeld arbeidsvoorwaarden, bij arbeidsovereenkomsten in acht te nemen. Werkgever niet lid Werknemer lid Werknemer niet lid Voor welke groep personeel wordt cao gemaakt (staat in de cao) Artikel 9, lid 1, Wet CAO: Allen, die tijdens den duur der collectieve arbeidsovereenkomst, te rekenen van het tijdstip waarop zij is aangegaan, lid zijn of worden eener vereeniging, welke de overeenkomst heeft aangegaan, en bij de overeenkomst zijn betrokken, zijn door die overeenkomst gebonden. Artikel 12, lid 1, Wet CAO Elk beding tusschen een werkgever en een werknemer, strijdig met eene collectieve arbeidsovereenkomst door welke zij beiden gebonden zijn, is nietig; in plaats van zoodanig beding gelden de bepalingen der collectieve arbeidsovereenkomst. Wat regelen partijen nog zelf: - Kwesties die niet in de cao en de wet staan (bv autokostenvergoedingen) - Voorwaarden die gunstiger zijn dan de CAO-regeling. Let op: minimum CAO of standaard CAO Obligatoire bepalingen; Diagonale bepalingen Normatieve bepalingen Artikel 14, Wet CAO Wanneer bij de collectieve arbeidsovereenkomst niet anders is bepaald, is de werkgever, die door die overeenkomst gebonden is, verplicht, tijdens den duur dier overeenkomst hare bepalingen omtrent arbeidsvoorwaarden ook na te komen bij de arbeidsovereenkomsten, als in de collectieve arbeidsovereenkomst bedoeld, welke hij aangaat met werknemers, die door de collectieve arbeidsovereenkomst niet gebonden zijn. 1.Incorporatiebeding 2.Algemeen verbindendverklaring

6

7 Registratie en inhoud cao’s l l CAO Levensmiddelenbedrijf l CAO Horeca l Zie artikel 5 CAO Horeca als voorbeeld driekwartdwingend recht eling9/Artikel668a/geldigheidsdatum_ eling9/Artikel668a/geldigheidsdatum_

8

9

10 Vragen U bent werkzaam op de afdeling Personeelszaken van een groot bedrijf, waarin verschillende cao's van kracht zijn. Op een morgen loopt Jan Balk, een chauffeur, uw kamer binnen. Hij rijdt mee met chauffeur Willigen, die niet meer mag tillen van zijn arts. Omdat Jan Balk is aangetrokken voor het laad- en loswerk, is op hem de cao voor het Sjouwbedrijf van toepassing verklaard. Jan Balk is er echter achter gekomen dat, als hij zou zijn ingedeeld bij de chauffeurs, de cao voor het Vervoerbedrijf voor hem zou gelden. Deze laatste cao kent hem een hoger weekloon toe dan de cao voor het Sjouwbedrijf. Hij eist dat hij krijgt uitbetaald op grond van de cao voor het Vervoerbedrijf. Geef precies aan hoe u dit probleem aanpakt en oplost.

11 Het is 2 mei U werkt nog steeds op de afdeling Personeelszaken, genoemd in de vorige opdracht. De cao voor het Vervoerbedrijf is verlopen op 1 april Er is nog steeds geen nieuwe cao, ondanks optimale inspanningen van de betreffende werkgeversorganisaties en vakbonden. Op zekere morgen loopt Gerard Strong uw kamer binnen en vertelt verontwaardigd dat hij €40 minder loon heeft ontvangen over de maand april 2009 dan over de maanden daaraan voorafgaand. Geef aan onder welke voorwaarden de ondernemer inderdaad gerechtigd is tot deze lagere salarisbetaling over te gaan. Vragen

12 Vragen U bent nog steeds werkzaam op de afdeling Personeelszaken uit de vorige opdracht. Er is een nieuwe chauffeur in dienst getreden. Hij werkt eerst op basis van een tijdelijk contract, namelijk voor de periode van een jaar; daarna heeft hij uitzicht op een vaste aanstelling. De ondernemer is aangesloten bij een werkgevers­organisatie die partij is bij de cao voor het Vervoerbedrijf. U vraagt niet of de nieuwe chauffeur lid is van een vakbond. In de arbeidsovereenkomst wordt door middel van een incorporatiebeding de cao op de arbeidsovereenkomst van toepassing verklaard. Enkele maanden later ontstaan er problemen over de juiste toepassing van deze cao. De nieuwe chauffeur is van mening dat hij recht heeft op een hoger salaris dan hem wordt betaald. U bent het niet eens met zijn standpunt en weigert een aangepast salaris uit te keren. Daaropvolgend spant de chauffeur een proces aan tegen uw ondernemer en vordert betaling conform het salaris waarop hij meent recht te hebben en een aanvulling van de voorafgaande maanden. U komt erachter dat de chauffeur geen lid is van een vakbond. Geef beargumenteerd aan of het iets uitmaakt dat de chauffeur geen lid is van een vakbond. Wanneer en op welke wijze zal vermoedelijk het werk van de chauffeur in de onderneming een einde nemen? Motiveer uw antwoord.

13 Loon, arbeidsduur, vakantie l Wet minimumloon en minimumvakantiebijslag l Minimum jeugdloon l Vakantie (mimimum in Burgerlijk Wetboek) l Arbeidstijdenwet (Artw) l Wet Aanpassing Arbeidsduur (WAA)

14 Vragen Directeur Van Staden stuurt op 1 februari 2008 een interne notitie aan het personeel en deelt mee dat de jaarlijkse vakantie dit jaar gepland is voor de eerste twee weken van juli Alvorens tot definitieve vaststelling over te gaan, worden de werknemers uitgenodigd bezwaren tegen deze planning aan te tekenen. Miranda Opheimer bericht op 12 februari Van Staden schriftelijk dat de genoemde periode voor haar niet goed uitkomt, omdat zij graag een vakantie buiten de reguliere schoolvakanties om wil boeken (deze zijn veel goedkoper). Zij vraagt Van Staden om de laatste twee weken van september 2008 met vakantie te kunnen gaan. Behalve door Miranda worden er geen bezwaren tegen de eerste weken van juli aangetekend. In maart 2008 bericht Van Staden dat het bedrijf de eerste twee weken van juli 2008 dicht is vanwege de (collectieve) vakantie. Kan Miranda tegen dit besluit nog iets ondernemen? Beargumenteer uw antwoord. Lees art. 7:638 BW digheidsdatum_

15 Vragen Op dinsdag 22 augustus krijgt Jan Bode (30 jaar) van zijn chef te horen dat hij die avond moet overwerken van uur tot uur. Na dit bericht belt hij direct naar de afdeling PZ, waar u werkzaam bent. Hij vraagt u of hij deze opdracht tot overwerk mag weigeren. Welk antwoord geeft u. Motiveer uw antwoord. In de cao die op mevrouw Bartels van toepassing is, stat en afzonderlijke paragraf opgenomen over de pauzes (art. 5:4, lid 3, Artw). Bovendien heeft de ondernemer met de ondernemingsraad een collectieve regeling op het terrein van de arbeidstijden getroffen, die weer afwijkt van wat in de cao staat. Mevrouw Bartels wendt zich tot u als deskundige in de onderneming en vraagt u welke regeling nu op haar van toepassing is.: die in de Artw, de regeling in de cao of de collectieve regeling, die is gesloten met de or. Motiveer uw antwoord #Hoofdstuk5

16 Bedingen: proeftijd l schriftelijk (lid 2) l korter dan 2 jaar ao: 1 maand l langer dan 2 jaar of vast: 2 maanden l ’ijzeren proeftijd’ art.7:652 art.7:652 (en 676)BW:676

17 Bedingen: concurrentie l schriftelijk (lid 1) l meerderjarig (lid 1) l gedurende bepaalde tijd (1 of 2 jaar) l in een bepaalde kring (geografisch gebied) l concurrende werkzaamheden verrichten art.7:653 BW: Jurisprudentie

18 Bedingen: boete l schriftelijk (lid 2) l vermelding bestemming boete l geen voordeel voor ondernemer l uitdrukking in een bepaald geldbedrag l regels voor maximale hoogtes l matigingsrecht voor de rechter Art.7:650 BW

19 Bedingen: eenzijdige wijziging l schriftelijk l van werkgever richting werknemers: collectieve arbeidsvoorwaarden l zwaarwichtig belang l R&B Art.7:613 BW

20 Gerdien Knoop treedt op 1 oktober 2009 voor onbepaalde tijd in dienst bij bakkerij Sneupjes als verkoopster. In het schriftelijk opgestelde en door partijen ondertekende arbeidscontract is een proeftijdbeding opgenomen. Omdat de maand december altijd erg druk is en bakker Sneupjes het werktempo van Gerdien juist in deze maand wil testen, wordt de proeftijd gesloten voor de periode van 1 oktober tot en met 31 december Is dit proeftijdbeding geldig? Het proeftijdbeding geldt nu van 1 oktober 2009 tot 1 december De eerste twee weken van november 2009 sluit Sneupjes de bakkerij wegens verbouwing. Gerdien wordt betaald verlof gegeven. Begin december stort zij in vanwege de grote drukte. Sneupjes wil daarna zo snel mogelijk van Gerdien af en vraagt aan u of het beding rechts- geldig is en of hij nog een beroep op het proeftijdbeding kan doen. Gerdien heeft voorafgaande aan de datum van indiensttreding enkele maanden als uitzendkracht bij bakker Sneupjes gewerkt. Indien het proeftijdbeding betrekking heeft op de periode van 1 oktober tot 1 december 2009, is het beding dan rechtsgeldig? Vragen