11. Collectief arbeidsrecht en staking
Wet Melding Collectief Ontslag WMCO bevat regels die van toepassing zijn wanneer een werkgever van plan is een groot aantal werknemers te ontslaan wanneer WMCO van toepassing? als een werkgever meer dan 20 personeelsleden wil ontslaan binnen 3 mnd © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Meldingsplicht bij de Centrale organisatie Werk en Inkomen (CWI) en de vakbonden, evt ook bij de OR verplicht overleg met vakbonden geen overleg geen vergunning CWI onderscheid: vakbond ↔ vakvereniging © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Collectieve Arbeidsovereenkomst historisch achtergrond en het waarom van een CAO het beëindigen van een staking (wapenstilstand) © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Wat is een CAO? definitie: art. 1 lid 1 WCAO een CAO is géén arbeidsovereenkomst maar een arbeidsvoorwaardenovereenkomst © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Partijen bij een CAO van werknemers zijde moet het een vereniging (vakbond) zijn waarom zitten leden vast aan een CAO? een CAO bindt alle leden van de vereniging die partij zijn bij de CAO dit heeft te maken met verenigingsrecht © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Nietigheid elk beding (afspraak) in een arbeidsovereenkomst in strijd met een CAO-bepaling is nietig (art. 12 WCAO) © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Bedrijfstak CAO een bedrijfstak-cao is een collectieve afspraak die binnen een sector geldt een bedrijfstak-cao wordt afgesloten tussen een of meer werkgevers of werkgeversorganisaties en een of meer werknemersorganisaties © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Bedrijfstak CAO Werkgevers organisatie Gebonden werkgever werknemer Werknemers Normatieve bepalingen Diagonale Lid © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Bepalingen uit een CAO obligatoire bepalingen normatieve bepalingen gelden tussen de CAO-partijen normatieve bepalingen gelden tussen individuele werkgever en werknemer diagonale bepalingen in de praktijk een bepaling waarmee een vakbond een onwillige werkgever kan aanspreken © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Ondernemings CAO een ondernemings-cao is een collectieve afspraak die binnen een bedrijf geldt een ondernemings-cao wordt afgesloten door een werkgever met een of meer werknemersorganisaties © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Ondernemings CAO Werkgever Werknemer Vakbond(en) Arbeidsovereenkomst © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Algemeen verbindend verklaren van CAO's een CAO kan binnen een bedrijfstak algemeen verbindend worden verklaard o.g.v. WAVV AVV wanneer een CAO met beperkte werking, geldt alleen tussen contractspartijen, een algemene werking krijgt op verzoek van de contractpartijen © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
vervolg waarom AVV? wat is een meerderheid? voorkomen dat niet georganiseerde werkgevers wel georganiseerde werkgevers beconcurreren met lagere lonen wat is een meerderheid? door AVV worden alle werkgevers en werknemers in bedrijfstak gebonden © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Georganiseerd en niet georganiseerd gebonden werknemers ↔ niet gebonden werknemer gebonden werkgevers ↔ niet gebonden werkgevers © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Nietigheid elk beding in een arbeidsovereenkomst strijdig met een AVV CAO is nietig (art. 3 WAVV) © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Stakingsrecht een staking is het tijdelijk stoppen met het leveren van arbeid om arbeidsvoorwaarden voor werknemers te verbeteren stakingsrecht is gebaseerd op art. 6 lid 4 Europees Sociaal Handvest staat niet in een Nederlandse wet stakingsrecht geldt voor ambtenaren alsmede niet- ambtenaren © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
vervolg vakbonden moeten de werkgever tegen wie de staking is gericht inlichten vakbonden moeten een redelijke (± 5 dagen) aanzegtermijn in achting nemen © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Doel staking toebrengen van schade aan werkgever om verbetering arbeidsvoorwaarden af te dwingen © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Rechtspositie staker staker heeft geen recht op loon staken is geen reden voor ontslag (arrest Veurink) staker die meedoet aan een door de vakbond uitgeroepen staking heeft recht op een (kleine) vergoeding van de vakbond, als hij lid is © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Wilde- en georganiseerde staking een collectieve actie die niet is georganiseerd door een erkende vakbond(actiegroepen etc) een staking georganiseerd door één of meer erkende vakbonden © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Rechtspositie werkwillige die geen lid is van vakbond wilde staking georganiseerde staking wel recht op loon (art. 7:628 BW) geen recht op loon (art. 7: 627 BW) © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl
Staking en schade onevenredige schade aan derden kan reden zijn om staking door de rechter in kort geding te verbieden © 2009 mr J. Keizer www.BedrijfenRecht.nl