17 & 18 november '08 Bouwen aan een opleiding CConceptueel kader en onderwijskundig referentiekader

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling Enkele citaten ▪ “De studielast van dit semester is veel te hoog. Verwachten we te veel of moeten we schuiven met vakken?” ▪ “De afgestudeerden van UGent vinden sneller werk dan de onze.” ▪ “Geen idee vanuit welke opleidingen of richtingen onze studenten komen”. ▪ “Geen idee waarom mijn vak is opgenomen in deze opleiding” ▪ “Je wordt er als jonge docent eigenlijk gewoon ingesmeten. Je doet maar gewoon je ding”.

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling Aanleiding en doel ▪ Aanleiding ▪ Ad hoc oplossingen voor opleidingsgerelateerde vragen ▪ Weinig systematische aanpak ▪ Nood aan kader dat samenhang tussen elementen weergeeft ▪ Doel ▪ ontwikkelen van instrument voor ontwerpen en optimaliseren van opleidingen ▪ essentiele componenten van curriculum  analogie OPO-schema

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling Werkwijze ▪ Bronnen ▪ Intern KULeuven ▪ Ervaringen OPL-pijler (context !) ▪ OPTICOM ▪ Kwaliteitsindicatoren VWKZ ▪ Extern ▪ VLIR-handleiding ▪ Internationale literatuur ▪ niet veel te vinden ▪ vaak theoretisch

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling Werkwijze ▪ cruciale elementen van opleiding ▪ opgelijst en gecategoriseerd ▪ dynamische elementen ▪ beïnvloedende factoren ▪ gebundeld tot componenten ▪ relaties tussen elementen

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling studenten - kenmerken curriculum eindtermen onderwijsvisie positionering onderzoeksgemeenschap/werkveld-alumni/maatschappij studenten - voorzieningen beleid omkaderng afstemming tussenOPO’s structuur en volgtijdelijkheid POC

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling eindtermen onderwijsvisie positionering van een opleiding

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling eindtermen onderwijsvisie positionering van een opleiding Onderwijsvisie wat onder goed onderwijs verstaan wordt hoe het onderwijs vorm krijgt in functie van de eindtermen van een opleiding concretisering van Begeleide Zelfstudie manier waarop het onderwijs in de opleiding onderzoeksgebaseerd is

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling eindtermen onderwijsvisie positionering van een opleiding Eindtermen wat de student moet kennen / kunnen en welke houding de student moet hebben na succesvol beëindigen van de opleiding, waartoe de student in staat is gerealiseerd in verschillende OPO’s

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling eindtermen onderwijsvisie positionering van een opleiding Positionering = profilering / oriëntatie niveau (bachelor / master) academische / professionele gerichtheid binnen- en buitenlandse opleidingen eigen visie op het beroep / de discipline

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling eindtermen onderwijsvisie positionering onderzoeksgemeenschap/werkveld-alumni/maatschappij Interactie met externe omgeving invloed van recente evoluties en te verwachten ontwikkelingen in arbeidsmarkt maatschappij onderzoeksgemeenschap invloed op positionering (profilering/orientatie) onderwijsvisie eindtermen

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling curriculum afstemming tussenOPO’s structuur en volgtijdelijkheid Curriculum = geheel van opleidingsonderdelen Onderlinge afstemming tussen OPO’s Structuur & volgtijdelijkheid leerdoelen inhoud werkvormen evaluatievormen studeerbaarheid structuur Afstudeerrichtingen Truncus communis Opties Major/minor volg- en gelijktijdigheid semesterplanning

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling studenten - kenmerken eindtermen onderwijsvisie positionering studenten - voorzieningen beleid omkaderng afstemming tussenOPO’s structuur en volgtijdelijkheid curriculum Beleid -Organisatie & beleid (KULeuven, faculeit, opleiding) - Wettelijke kaders - (Inter)nationaal Omkadering - Lokalen - Middelen - Personeel Studenten- kenmerken - Toelatingsbeleid - Instroom/uitstroom - Doelgroepen Studenten- voorzieningen - Studiebegeleiding - Trajectbegeleiding - Mobiliteit onderzoeksgemeenschap/werkveldalumni/maatschappij POC

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling Waarvoor zou je dit kunnen gebruiken ?

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling Waarvoor zou je dit kunnen gebruiken ? ▪ ORK ▪ ZER ▪ STM ▪ OPL-gerelateerde vragen ▪ Invullen syllabi ▪ Volgtijdelijkheid, diplomaruimte ▪ curriculumhervorming

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling Een ORK … ▪ expliciteert wat een opleiding beoogt en hoe dit zal worden gerealiseerd. ▪ wat men met een opleiding wil bereiken; en ▪ hoe de opleiding in functie van dat einddoel opgebouwd werd ▪ vormt de basis van het handelen van de verschillende docenten binnen de opleiding ▪ positioneert de opleiding ten opzichte van andere soortgelijke opleidingen en preciseert de specificiteit ervan

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling Elementen van een onderwijskundig referentiekader 1. enkele identificatie-elementen; 2. de doelen en eindtermen van de opleiding; 3. de onderwijsvisie; 4. het doelpubliek en het toelatingsbeleid; 5. de opbouw van het programma.

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling studenten - kenmerken curriculum eindtermen onderwijsvisie positionering onderzoeksgemeenschap/werkveld-alumni/maatschappij studenten - voorzieningen beleid omkaderng afstemming tussenOPO’s structuur en volgtijdelijkheid Relatie tussen ORK en huis 1.c.1 en 1.c.4 1.b.5 en 1.b.7 1.b.2 en 1.b.3 1.b.4 1.c.2 en 1.c.3 1.d.1 en 1.b.6

17 & 18 november '08 Onderwijsondersteuning: NETwerk in ontwikkeling Wat staat er op ons menu? ▪ Zelfevaluatie + visitatie ▪ Programmawijzigingen ▪ Optimaliseren syllabi ▪ …