C o m m e r c I ë l e & J u ri d I sc h e a a n b e s t e d I n g s s p e c I a l I s t e n I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B.V. © 2005 Bartels Sueters Wat is aanbesteden? Congres “Aanbesteden u een zorg? De regels en de praktijk” Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport 29 september 2005 Mr C.J.G.M Bartels

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 2 Agenda  Wat is aanbesteden?  Wetgevend kader: Europa  Europese richtlijnen ”oud” en “nieuw”  Verdragsbeginselen  Wetgevend kader: Nederland  Nederlandse implementatie  Visiedocument aanbesteden  Werkingssfeer  Wie is aanbestedende dienst?  Wat moet worden aanbesteed?  Inbesteden/uitbesteden  Risico’s in geval van niet of onjuist aanbesteden

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 3 Wat is aanbesteden? "Inkopen met regels “ Doelstellingen: -gelijke kansen voor marktpartijen; -doelmatige overheidsbestedingen;

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 4 Wetgevend kader: Europa  Europese Richtlijnen “oud”:  Richtlijn Leveringen 93/36/EEG  Richtlijn Diensten 92/50/EEG  Richtlijn Werken 93/37/EEG  Wijzigingsrichtlijn 97/52/EG  Richtlijn Nutssector 93/28/EEG  Wijzigingsrichtlijn 98/4/EG  Europese Richtlijnen “nieuw”:  2004/18/EG Werken, Leveringen, Diensten  2004/17/EG Nutssector → 31 januari 2006 implementatie

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 5 Belangrijkste wijzigingen  Één richtlijn voor werken, leveringen en diensten voor de klassieke overheid;  Verduidelijking en vereenvoudiging, maar basis grotendeels gelijk;  Modernisering: mogelijkheden elektronisch aanbesteden, veilen etc;  Verplichte toepassing dwingende uitsluitingsgronden;  Meer transparantie ten aanzien van selectie- en gunningscriteria;  Nieuwe mogelijkheden: raamovereenkomsten, concurrentiegerichte dialoog, aankoopcentrales.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 6 Verdragsbeginselen  Vrij verrichten van diensten en vrijheid van vestiging;  Gelijke behandeling  Non-discriminatie;  Transparantie (publiciteit); Altijd van toepassing ook: -Onder de drempelwaarde; -Categorie 1B-diensten; -Concessies voor diensten.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 7 Wetgevend kader: Nederlandse implementatie  Implementatie op basis van Raamwet EEG- voorschriften aanbestedingen  Geen verwijzing maar m.n. overschrijving;  16 juli 2005: Besluit Aanbestedingen Overheidsopdrachten (BAO)16 juli 2005: → 1 december 2005  16 juli 2005: Besluit Aanbestedingen Speciale Sectoren (BASS): → 1 december 2005  Per 2008: geheel nieuwe Aanbestedingswet (medio 2006 voorstel aan TK)

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 8 Wetgevend kader: Visiedocument aanbesteden  Aanleiding nieuw aanbestedingsbeleid:  PEC bouwnijverheid;  Ruimte Europese richtlijnen voor nationaal beleid;  Onvoldoende naleving;  Nieuw nationaal juridisch kader:  Uitkomsten Europese jurisprudentie;  Nadere invulling uitsluitingsgronden;  Beperking administratieve lasten;

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 9 Slechte naleving Visiedocument  Aanbestedingsregels vaak moeilijk te vinden en niet duidelijk;  Andere doelstellingen vaak voorrang;  Nauwelijks positieve prikkels verbonden aan naleving;  Aanbesteden is op politiek en bestuurlijk niveau nauwelijks een issue;  Kans op gerechtelijke procedures gering.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 10 Betere naleving rijk versus decentrale overheid  Verplichte accountantscontrole sinds 1998;  Controle Algemene Rekenkamer op rechtmatigheid aanbestedingen;  Ondersteuning door IOEA en PIA;  Lokale politiek beschikt over weinig informatie;  Grote schaalverschillen en inkoopspecialisatie.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 11 Versterking naleving  Borgen intern toezicht bij alle aanbestedende diensten;  Accountantscontrole waterschappen en publiekrechtelijke instellingen;  Integratie kenniscentra: KCAB voor werken, integratie IOEA, PIA, Europa Decentraal.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 12 Wie is aanbestedende dienst?  Staat  Territoriale lichamen  Publiekrechtelijke instellingen  Verenigingen van publiekrechtelijke instellingen

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 13 Publiekrechtelijke instelling  Activiteiten algemeen belang  Rechtspersoonlijkheid  Overheidsinvloed (benoeming bestuur, financiering, beheer)  Bijvoorbeeld Kamer van koophandel, veel zorg- en onderwijstinstellingen.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 14 Gevolgen aanbestedende dienst  Aanbestedingsplicht  Leveringen > € (Staat) € (overige)  Diensten > € (Staat) € (overige)  Werken > € Tenzij: inbesteden art. 6 RL Diensten concessie voor diensten

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 15 Geen aanbestedingsplicht: inbesteden  Opdrachtverstrekking binnen dezelfde rechtspersoon; of  Indien opdrachtverstrekking aan een andere juridische entiteit plaatsvindt:  de aanbestedende dienst hier toezicht op uitoefent zoals op zijn eigen diensten; en  deze entiteit het merendeel van zijn werkzaamheden verricht ten behoeve van de aanbestedende dienst of de lichamen die hem beheersen; en  onder voorwaarde dat de opdracht niet wordt verstrekt aan een andere juridische entiteit waar particulier kapitaal inzit.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 16 Aanbestedingsplicht: uitbesteden  Opdracht tussen twee juridisch gescheiden personen;  Opdrachtverstrekking aan een organisatie met particulier kapitaal. HvJEG C26/03 Stadt Halle 11 januari 2005

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 17 Uitzondering: concessies voor diensten  Ontvanger is een derde (bv burger)  Dienst dient een algemeen belang  Eigen rekening en risico bij concessiehouder  Concessiehouder wordt in ieder geval door een derde betaalt en niet alleen door de concessieverlener Let wel: algemene beginselen (gelijke behandeling, transparantie, proportionaliteit) wel van toepassing!

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 18 Uitzondering art. 6 RL Diensten  Opdracht verrichten van diensten;  Van aanbestedende dienst naar aanbestedende dienst;  Wettelijke of bestuursrechtelijke bepaling (bv verordening);  Niet in strijd met het EG-verdrag.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 19 Risico’s in geval van niet of onjuist aanbesteden  Europese Rechtsgang Europese Commissie Hof van Justitie  Nationale Rechtsgang Civiele rechter: kort geding of bodemprocedure Raad van Arbitrage: Bijzondere rechters: bv College van Beroep voor het bedrijfsleven in het kader van WP 2000.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 20 Vorderingen  Bevel tot een nieuwe aanbesteding;  Bevel tot toelating als inschrijver;  Bevel tot gunning aan eiser;  Bevel tot herevaluatie:  Schadevergoeding.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 21 Stellingen 1.Aanbesteden leidt tot gelijke kansen voor marktpartijen. 2. Aanbesteden leidt tot doelmatige overheidsaanbestedingen.

I n s t r a t e g i s c h e a l l i a n t i e m e t C o r v e r s P r o c u r e m e n t S e r v I c e s B. V. © 2005 Bartels Sueters 22 Bedankt voor uw aandacht ! Mr.C.J.G.M. Bartels LL.M Bartels Sueters Aanbestedingsadvocaten In strategische alliantie met Corvers Procurement Services Julianaplein BB ‘s-Hertogenbosch Tel Fax Mobiel