Aftrap expertgroep wvggz donderdag 15 juni 2017 Maayke Swank Freek de Bruijn

Kennismaking Wie is wie? Niet aanwezig: Naam Organisatie Functie Angela Vonk Lentis Controller Magna Simons Mondriaan Compliance Officer Arjan Zandstra GGZ Centraal

Vooraf Wat is de Wet verplichte ggz (Wvggz)? Waarom deze expertgroep? Wat is het doel van de expertgroep? Wat wordt er van u verwacht?

Programma Aanleiding Wvggz Wvggz in het kort Huidige stand van zaken en planning Wvggz Problematiek bekostiging Doorkijk bekostigingsmodellen Planning expertgroep Wvggz

Aanleiding Wvggz Derde evaluatie Wet Bopz Bopz is een locatiegebonden systeem, opname centraal stellen is niet toekomstbestendig; uitgangspunt moet zijn: passende (onvrijwillige) zorg aan de patiënt, waar deze zich ook bevindt. In de Wvggz een balans vinden tussen grondrechten; lichamelijke integriteit individu vs. plicht voor de overheid om burgers te beschermen en te voorzien van noodzakelijke medische zorg.

Van opnamewet naar behandelwet De toekomst De Wet Bopz Psychiatrische patiënte Mensen met een verstandelijke handicap of dementie De Wet Verplichte GGZ De Wet Zorg en Dwang Van opnamewet naar behandelwet

Politiek proces en planning Wvggz Wetsvoorstel te vinden op: www.dwangindezorg.nl/de-toekomst/wetsvoorstellen/wet-verplichte-geestelijke-gezondheidszorg Rapport ZonMW ‘gedwongen zorg’ Aanbevelingen Cie. Hoekstra (Bart van U.) Tweede Kamer: 18/12/2012: Tweede Kamer akkoord met Wet forensische zorg 19/9/2013: Tweede Kamer akkoord met Wet zorg en dwang 14/2/2017: Tweede Kamer akkoord met Wet verplichte ggz (observatiemaatregel vervallen) Eerste Kamer wil de wetsvoorstellen in samenhang behandelen 26/5/2017 deskundigenbijeenkomst Eerste Kamer 14/6/2017 schriftelijk vragen Eerste Kamer aan minister Verwachte implementatietijd: 1 jaar Lagere regelving ontwikkelen (VWS) Aanpassen ICT systemen, bekostiging, interne werkwijze, regio samenwerkingsafspraken Scholing Etc. Invoerdatum: 1 januari 2019??

Doelen Wvggz Versterken rechtspositie patiënt zorgvuldige beslisprocedure, voorkeuren patiënt via zorgkaart, bijstand door advocaat/PVP vanaf begin en rol familie/naasten explicieter Voorkomen van dwang Ultimum remedium, waar mogelijk (eerst) vrijwillig, actieve rol zorgaanbieder om hiernaar te zoeken, dwang obv richtlijnen Zorg op maat Integrale zorgmachtiging met (ambulante) zorg aan de patiënt en aandacht voor maatschappelijke deelname. Inbreng politie- en justitiegegevens. Kwaliteit van de zorg verhogen Multidisciplinaire voorbereiding en evaluatie van het zorgplan Aansluiten bij veld Ambulantisering en stepped care

Voorwaarden Indien het gedrag van een persoon als gevolg van zijn psychische stoornis leidt tot ernstige nadeel, kan als uiterste middel verplichte zorg worden verleend, indien: Er geen mogelijkheden voor zorg op basis van vrijwilligheid zijn; Er geen minder bezwarende effectieve alternatieven zijn (subsidiariteit) De verplichte zorg evenredig is gelet op het beoogde doel (proportionaliteit) De verplichte zorg naar verwachting effectief is (doelmatigheid)

Vormen verplichte zorg Verzorging, verpleging, bejegening, behandeling, begeleiding, beveiliging, bescherming Medicatie, vocht/voeding, medische controle & handelingen Opname in een ‘accommodatie’ Beperken bewegingsvrijheid Insluiten Beperken bezoek & communicatiemiddelen Toezicht op betrokkene Onderzoek aan kleding of lichaam Onderzoek naar of controle op gedrag-beïnvloedende middelen en gevaarlijke voorwerpen Afzondering of separatie in daartoe geschikte verblijfsruimte Controle op aanwezigheid van gedrag beïnvloedende middelen Beperkingen in vrijheid eigen leven inrichten (iets doen of laten) Onderzoeken in een tijdelijk verblijf (bv. SPOR)

Machtigingen en maatregelen Zorgmachtiging (ZM), afgegeven door de rechter (Bopz: 5 rechterlijke machtiging) Crisismaatregel (CM), afgegeven door de burgemeester (Bopz: inbewaringstelling) Nu: voorlopige rechterlijke machtiging; rechterlijke machtiging tot voortgezet verblijf (een verlenging van de voorlopige rechterlijke machtiging); voorwaardelijke machtiging; rechterlijke machtiging op eigen verzoek; zelfbindingsmachtiging.

Procedure aanvragen ZM OvJ start voorbereiding * Eenieder kan aanvraag doen via meldpunt OGGZ * Doorzettingsmacht familie * Professionals direct via OvJ GD ontvangt aanvraag Volstaat vrijwillige zorg Voorbereiding ZM Aanwijzen zorgverantwoordelijke. Evt. zoeken vertegenwoordiger en advocaat. Toetsen zelfbindingsverklaring en eigen plan van aanpak. Opstellen zorgkaart, zorgplan, overleggen ketenpartners, medische verklaring onafh. arts. Verzamelen politiegegevens en eerdere (Bopz) maatregelen Aanvraag ZM bij rechter en beoordeling door rechter Tenuitvoerleggen ZM Eind verplichte zorg of wijzigen ZM

Procedure Crisismaatregel

Regio-overleg OvJ, college B&W en GD van zorgaanbieders in de regio voeren elk kwartaal overleg met elkaar, de politie en overige ketenpartners over: het aanbod van verplichte zorg in de regio, de knelpunten bij de voorbereiding daarop alsmede de uitvoering daarvan (incl. toezicht en gegevensverstrekking)

Activiteiten ogv bekostiging Wvggz Voorstel bekostiging GGZ NL en NVvP d.d. 6/11/2014: Scheiding voorbereiding- en uitvoeringskosten - reactie minister: overleg met Nza Verzocht om nulmeting naar de Wet Bopz - Doel: bij evaluatie Wvggz kosten Wvggz en Bopz tegen elkaar afzetten - Resultaat: Onderzoek Trimbos, oktober 2016 - Schatting 2014: kosten Bopz € 346 miljoen voor ± 19.000 patiënten - Twee peilers: zorggebruik en tijdsinvestering actoren - Kanttekening: betrouwbaarheid cijfers Bopz De kosten van dwangopneming (schatting: €183 miljoen) vormden de grootste kostenpost (53%), gevolgd door de kosten van GGZ-gebruik gedurende ambulante drang (schatting: €89 miljoen; 26%) en de kosten van de tijdsbesteding van betrokkenen aan Bopz-procedures (schatting: €73 miljoen; 21%). Hierbij dient bedacht te worden dat de geschatte kosten van dwangopneming een onderschatting betreffen, omdat bij de kostenschatting uitsluitend werd uitgegaan van verpleegdagen, en de kosten van de zorgverlening door professionals tijdens dwangopneming niet zijn meegenomen. De kosten van tijdsbesteding werden voor een groot deel (66%) bepaald door de tijdsinvestering van GGZ-actoren, in het bijzonder professionals (psychiaters, arts-assistenten en verpleegkundigen), geneesheer-directeuren (inclusief waarnemers) en Bopz-secretariaten.

Financiers Wvggz Gemeente (Jeugd-ggz en WMO) Justitie (Forensische titel, strafrechter legt ZM op) Zorgverzekeraar (Zvw of Wlz)

Problematiek bekostiging Meer regionale activiteiten/ overleg/ netwerk Meer activiteiten voordat patiënten in zorg komen: Consultatie door veldpartijen Preventie van dwangbehandeling Opstarten traject, (met en zonder starten wvggz traject (afgewenteld)) Meer activiteiten tijdens patiënt in zorg: Bureau Geneesheer Directeur (GD) Betrokkenheid familie & omgeving Omgeving Meer activiteiten na patiënt in zorg: Nazorg Voorkomen terugval Toevoegen: verwijsproblematiek, er is geen verwijzer. Toevoegen: teveel indirecte tijd Toevoegen: onderlinge dienstverlening. Meerdere zorgaanbieders kunnen delen van de ZM of CM uitvoeren. Tarief onderaannemer en aanbieder niet gelijk? Meerdere DBC’s bij verschillende aanbieders. Toevoegen: Beveiliging is een mogelijke vorm van zorg. Mogelijkheid om pt. tijdelijk in TBS setting te plaatsen. Probleem met DBBC? Toevoegen: deze wet vraag vaak een psychiater, duur.

Gevolgen bekostiging Activiteiten die niet bekostigd worden in DBC/ productfinanciering: Regionaal overleg Consultatieve functie Voorbereidende activiteiten Nazorg activiteiten Activiteiten die leiden tot meer DBC/ product minuten (hoger prijs per patiënt): Cooördineren en beoordelen dossier en contact OvJ Familie en betrokkenen Beroepsdossiers en klachten Activiteiten die leiden tot hogere overhead (kosten per uur): Ondersteuning bureau GD Softwarematig Hardware en communicatielijnen OvJ Investeringen

Doorrekening Significant Onderzoek 2016: actualisatie kosten wvggz: extra kosten tov uitvoering BOPZ Gebaseerd op BOPZ maatregelen 2014: +/- 24.000 Toename kosten GGZ Basis scenario: 10 mln. Hoog scenario: 11,7 NB verwachting is dat dit aan de magere kant is

Planning expertgroep wvggz Vanuit cie F&B 2 aandachtsbestuurders: Dick Veluwekamp (Arkin) Patrick Knapen (GGZ WNWB) Vanuit cie Z&N 2 aandachtsbestuurders: - Marijke van Putten (GGN NHN) - Elsbeth de Ruijter (GGZ inGeest) 2e expertsessie: 4 juli Voorbereiding expertsessies met VWS en Nza door GGZ NL: zomer Start expertsessies met Nza: zsm, uiterlijk na de zomer?

EINDE 2e expertsessie 4 juli Voorbereiding tbv 4 juli: a) Inlezen en beeld vormen wvggz b) in kaart brengen gevolgen/ consequenties wvggz Doel: Inventarisatie gevolgen/ consequenties en bepalen stip de de horizon