Competentiegericht onderwijs STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Competentiegericht onderwijs L.H Fine Manager Techniek en ICT 4C-ID en wat nog meer St. Consortium Beroepsonderwijs
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Competentiegericht onderwijs Veranderde dossiers Nieuwe vormen van leren St. Consortium Beroepsonderwijs
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Competentiegericht onderwijs Competentiegericht onderwijs Als basis twee dossiers 1. Vakdossier 2. LLB St. Consortium Beroepsonderwijs
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS St. Consortium Beroepsonderwijs Nieuwe dossiers Kerntaken Werkprocessen competenties componenten Prestatie-indicatoren 5-4-2017
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS St. Consortium Beroepsonderwijs Bijlage 1 Kerntaak 1 Vervaardigt plaatproducten Werkprocessen A B C D E F G H I J K L M N O P Q R S Beslissen en activiteiten initiëren Aansturen Begeleiden Aandacht en begrip tonen Samenwerken en overleggen Ethisch en integer handelen Relaties bouwen en netwerken Overtuigen en beïnvloeden Presenteren Formuleren en rapporteren Vakdeskundigheid toepassen Materialen en middelen inzetten Analyseren Onderzoeken Creëren en innoveren Leren Plannen en organiseren Op de behoeften en verwachtingen van de ‘klant’ richten Kwaliteit leveren 1.1 Voorbereiden en bewerken van het plaatmateriaal x 1.2 Machine productie gereedmaken 1.3 Bewerken en vervormen van het plaatmateriaal 1.4 1.5 Meten en controleren eigen werk 1.6 Afronden bewerken en vervormen van het plaatmateriaal 5-4-2017
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS St. Consortium Beroepsonderwijs Bijlage 2 Kerntaak 1 Vervaardigt plaatproducten 1.1 Werkproces voorbereiden bewerken en vervormen van het plaatmateriaal Omschrijving: De Plaatconstructiewerker ontvangt de werkopdracht van de leidinggevende. Hij verzamelt, leest en interpreteert de informatie (werkinstructies, tekeningen, schetsen en uitslagen, etc.). Als hem iets niet duidelijk is vraagt hij uitleg of aanvullende informatie. Hij controleert aangeleverde materialen, kiest en controleert gereedschappen en materieel. Gewenst resultaat: Alle relevante gegevens m.b.t. de werkopdracht zijn bekend. Werkopdracht kan efficiënt worden uitgevoerd. Materialen, gereedschappen en materieel zijn beschikbaar Competentie Component(en) Prestatie-indicator Vakkennis en vaardigheden Samenwerken & overleggen Anderen raadplegen en betrekken Afstemmen De Plaatconstructiewerker stemt in overleg met de leidinggevende de uitvoering van de werkzaamheden af waardoor de werkzaamheden effectief en efficiënt worden voorbereid. Vakkennis: van benodigde materialen, gereedschappen, materieel en persoonlijke beschermingsmiddelen van bewerkingstechnieken Vaardigheden: m.b.t. samenwerken & overleggen in de context van het werkproces in het bewerken van de materialen. in het bedienen van gereedschappen. t.a.v. Engels of Duits in voorkomende situaties. Vakdeskundigheid toepassen Vakspecifieke mentale vermogens aanwenden Gevoel voor ruimte en richting tonen De Plaatconstructiewerker bereidt de werkzaamheden voor volgens de werkopdracht en instructie van de leidinggevende, zodat de werkopdracht efficiënt kan worden uitgevoerd. Materialen & middelen Inzetten Materialen en middelen doeltreffend gebruiken Materialen en middelen doelmatig gebruiken Goed zorgdragen voor materialen en middelen De Plaatconstructiewerker draagt zorg voor de aangeleverde materialen, middelen en gereedschappen en kiest de correcte persoonlijke beschermingsmiddelen zodat het werk efficiënt en veilig kan worden uitgevoerd. 5-4-2017
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leereenheden Benaming materiaal is: Niveau 4 Projectwijzers Niveau 3 Projecttaken Niveau 2 Beroepstaken Aanpak vanuit complete context ( Hele taak benadering, complexe vaardigheden) Oplossingssystematiek in 7 of 4 fasen St. Consortium Beroepsonderwijs
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Volume van de opdracht 1 2 Projecten niveau 4 5-4-2017
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Volume van de opdracht 1 2 Projecten niveau 4 1 2 3 4 5 6 Projecttaken niveau 3 5-4-2017
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Volume van de opdracht 1 2 Projecten niveau 4 1 2 3 4 5 6 Projecttaken niveau 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Beroepstaken niveau 2 5-4-2017
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Volume van de opdracht 1 2 Projecten niveau 4 1 2 3 4 5 6 Projecttaken niveau 3 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 Beroepstaken niveau 2 Praktijkopdrachten VMBO Diepgang 2-3-4 Beroeps handelingen niveau 1 5-4-2017
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS ASPECTEN Leereenheid Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. Registratie
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS ASPECTEN Leereenheid Monitor- procesregistratie/ beoordeling Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. Registratie
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS ASPECTEN Content / Informatie kennis Leereenheid Monitor- procesregistratie/ beoordeling Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. Registratie
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS ASPECTEN Content / Informatie Content / kennis Vaardigheidstrainingen kennis Leereenheid Monitor- procesregistratie/ beoordeling Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. Registratie
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS ASPECTEN Content / Informatie Content / kennis Vaardigheidstrainingen kennis Leereenheid Monitor- procesregistratie/ beoordeling Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. JIT informatie/ begeleiderhandleiding Registratie
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS 7 stappen http://www.youtube.com/watch?v=MgLMNKxsMUg ASPECTEN Content / Informatie Content / kennis Vaardigheidstrainingen kennis Leereenheid Monitor- procesregistratie/ beoordeling Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. JIT informatie/ begeleiderhandleiding Leerlijnen DIALOOG Registratie
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS 7 stappen http://www.youtube.com/watch?v=MgLMNKxsMUg ASPECTEN Uitgevers Content / Informatie Content / kennis Vaardigheidstrainingen kennis Leereenheid Monitor- procesregistratie/ beoordeling Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. Leerplan JIT informatie/ begeleiderhandleiding Leerlijnen DIALOOG Registratie
www.consortiumbo.eu digitaal werken You tube : zeven stappen vmbo Informatiebronnen www.consortiumbo.nl www.consortiumbo.eu digitaal werken You tube : zeven stappen vmbo Catalogus Nodig ons gerust eens uit 5-4-2017
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren/beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Competentieontwikkeling centraal Het proces van leren, begeleiden, evalueren en beoordelen is één!! Registreren / vastleggen Competentie Assesment Programma CAP
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Opbouw van de opleiding Macrostructuur van leereenheden Toenemende complexiteit context Toenemende complexiteit opdrachten Toenemende zelfsturing Voortdurende beoordeling op product en proces Aspecten bij het ontwikkelen van het materiaal Ontwikkeling
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Uitgangspunten onderwijs 1. Competentieontwikkeling is onlosmakelijk verbonden met zelfsturing. De inhoud van de kwalificatiedossiers moet worden gedekt door, de sturingsinstrumenten die ontwikkeld worden. Pas wanneer de competentieontwikkeling in de bedoelde richting wordt gewaarborgd, is er sprake van een representatieve opleiding tot beginnend beroepsbeoefenaar. SC PGO heeft in haar vormgeving van sturingsinstrumenten bij uitstek gekeken naar de vereiste competenties die het bedrijfsleven van startende werknemers verlangt Ontwikkeling
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren/beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Uitgangspunten onderwijs 2. De leerling is verantwoordelijk voor zijn competentieontwikkeling en het bewijzen daarvan. De begeleider is verantwoordelijk voor het succes hiervan!! De inhoud van de kwalificatiedossiers moet worden gedekt door, de sturingsinstrumenten die ontwikkeld worden. Pas wanneer de competentieontwikkeling in de bedoelde richting wordt gewaarborgd, is er sprake van een representatieve opleiding tot beginnend beroepsbeoefenaar. SC PGO heeft in haar vormgeving van sturingsinstrumenten bij uitstek gekeken naar de vereiste competenties die het bedrijfsleven van startende werknemers verlangt Ontwikkeling
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs HOOG Sturing In competentiegericht onderwijs wordt uitgegaan van de actieve rol van de leerling en zijn eigen verantwoording voor zijn leerproces (competentieontwikkeling). Zo ook bij de nieuwe projectwijzers; het sociaal en creatief constructivistisch leren neemt hier dan ook een belangrijke plaats in. Het oude ‘systeem’-denken in aparte vakken wordt losgelaten, ten gunste van het denken in de ontwikkeling van kennis en vaardigheidsdomeinen die ondersteunend zijn aan opdrachten binnen een relevante, en realistische context. Tegelijkertijd is er aandacht voor de houdingsaspecten die een deelnemer ten toon spreidt. De attitude is een belangrijk element in de ontwikkeling van een adequate arbeidsidentiteit. Het leerproces van de deelnemer, en zijn ontwikkeling op het gebied van onderzoekend en reflecterend leren krijgt hierin volop aandacht. In de projectwijzers zijn zowel het vakinhoudelijk als procesmatig leren, evalueren, beoordelen en begeleiden dan ook onlosmakelijk met elkaar verbonden. LAAG Ontwikkeling
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Ontwikkeling HOOG Sturing De sterke materiaalsturing binnen de eerste projectwijzers biedt voldoende ruimte voor sociaal en creatief constructivisme. Materiaalsturing Docentsturing LAAG TIJD
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Ontwikkeling Zelfsturing HOOG Sturing In de opbouw van de projectwijzers is gekozen voor een macrostructuur van contexten die gebaseerd zijn op het betreffende kwalificatiedossier en de beroepspraktijk van de kwalificatie. De opbouw is van eenvoudige opdrachten in gestructureerde situaties tot complexe opdrachten in ongestructureerde situaties. Deze zullen voor zover mogelijk ook uitgevoerd worden in de werkelijke beroepspraktijk. Materiaalsturing Docentsturing LAAG TIJD
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Ontwikkeling Zelfsturing HOOG Sturing HOE Wat Begeleiding In het begin houden de leerling en de begeleider zich sterk bezig met het hoe, onder andere om van een ongerichte of reproductieve leerstijl te komen tot een betekenis- of toepassingsgerichte leerstijl (Vermunt, 1993). Het blijkt dat metacognitie geleidelijk ontwikkelt en afhankelijk is van kennis en ervaring (Bransford, Brown & Cocking, 2000). Het is derhalve moeilijk om zelfregulatie en reflectie toe te passen in gebieden waarmee men nog niet bekend is, of misschien zelfs niet begrijpt. Om deze reden wordt dan ook bewust aandacht geschonken aan het ontwikkelen van en reflecteren op de (constructivistische) leercompetenties van de deelnemer, direct gekoppeld aan de vakinhoudelijke materie waar de deelnemer zich op dat moment mee bezighoudt. Materiaalsturing Docentsturing LAAG TIJD
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Ontwikkeling HOOG Zelfsturing Sturing WAT Hoe HOE Wat Begeleiding Naarmate men vordert in de opleiding neemt de materiaalsturing af en neemt de zelfsturing toe. Het hoe raakt steeds meer bekend en het wat krijgt langzaam het niveau van de kerntaken. De begeleiding neemt niet alleen af, maar verandert inhoudelijk van aard. Deze veranderende rol voor de docent wordt in de projectwijzers en handleidingen beschreven. Ook de complexiteit van de context waarin de opdrachten moeten worden uitgevoerd, neemt toe naarmate de opleiding vordert. Materiaalsturing Docentsturing LAAG TIJD
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Ontwikkeling COMPLEXITEIT HOOG Zelfsturing A B C D Sturing WAT Hoe HOE Wat Begeleiding Complexiteit van de context (opdracht) Het beoordelen en labelen van het niveau van competentieontwikkeling van een lerende is veelal een lastige klus. Een van de oorzaken van deze problematiek zit in het feit dat de niveaubepaling van een competentie altijd in relatie moet worden bezien met de complexiteit van de (beroeps)context waarin een opdracht moet worden uitgevoerd. Competentiegericht beoordelen heeft dan ook weinig meer te maken met het ‘rechte’ karakter van een traditionele kennistoets, waarbij een antwoord goed of fout is. Bij competentiebeoordeling zal ten eerste de complexiteit van de context bepaald moeten worden. Daarnaast zal het verwachtingniveau van de ten toon gespreide competenties (behorend bij de betreffende opdracht/taak/rol) gedefinieerd moeten worden, zodat het gedrag geobserveerd en beoordeeld kan worden conform een lijst van eenduidige beheersingscriteria. Deze lijst dient van tevoren bekend te zijn bij de deelnemer. A. Gestructureerdheid van de context In paragraaf 1.3 werd al gerefereerd aan de concentrische opbouw van de leereenheden (in dit geval de projectwijzers). Dit houdt in dat gedurende de opleiding de complexiteit van de context waarin de taken binnen een leereenheid moeten worden uitgevoerd, toeneemt. Elke leereenheid staat voor een zeker complexiteitsniveau dat wordt bepaald door de mate waarin het materiaal (voor)gestructureerd wordt aangeboden. Afhankelijk van deze materiaalsturing zal de context van een opdracht een hoger of lager complexiteitsniveau representeren. De projectwijzers voor de BOL-4-opleidingen van SC PGO, zijn dusdanig vormgegeven dat er vier niveaus van complexiteit worden onderscheiden, simpelweg: niveau 1, 2, 3 en 4. In Figuur 3 (in HS 1) is deze complexiteit aangeduid als complexiteitsniveau 1 t/m 4. De auteursgroep, bestaande uit ervaren docenten uit het Mbo onderwijs, bepaalt aanvankelijk het niveau dat het materiaal vertegenwoordigt. Daarbij is waar mogelijk uitgegaan van de verschillende niveaus van de beheersingscriteria zoals die staan omschreven in de kwalificatieprofielen. Per opleidingsrichting kan ervoor gekozen worden om de niveaus parallel te laten lopen met indelingen die in de specifieke richting gangbaar zijn. Zo wordt binnen de Bouw-Infra gesproken over vier taakklassen, die elk het niveau van de beroepscontext weergeeft. Rol van of opdracht voor de student Wanneer de complexiteit van een (al dan niet gesimuleerde) beroepscontext is bepaald, is dit voor de student als voor de beoordelaar een gegeven. Daarnaast speelt nog een tweede aspect mee in de beoordeling van het competentieniveau van een deelnemer in een bepaalde (beroeps)context. Het betreft hier de verschillende rol of taak die een student moet of wil uitvoeren. Binnen een context kunnen verschillende rollen worden uitgevoerd die onderling in kwaliteit en moeilijkheidsgraad verschillen. Te denken valt aan een stageplaats bij een architectenbureau met kleine opdrachten, versus het lidmaatschap van een projectgroep van een groter infra-project. De complexiteit en verantwoordelijkheid van deze rollen/taken moeten passen bij de competenties die de student wil of moet ontwikkelen (Klarus, 2004). Samenvattend, wanneer de complexiteit van de (kern)taken is bepaald, moet ook het niveau van de roluitvoering worden gedefinieerd. Hierdoor kan de deelnemer het vereiste gedrag laten zien en zijn onderliggende competenties daarop worden beoordeeld. Materiaalsturing Docentsturing LAAG TIJD
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Cyclus van leren evalueren en beoordelen Worden in het volgend schema behandeld Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Projectwijzer, Beroepstaak, Kernactiviteit, Prestatie Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Begeleiding Begeleiding Observeert gericht op niveau van beheersingscriteria Begeleidt gericht op productontwikkeling en de daaraan gekoppelde vakmatige, sociaal communicatieve en leercompetenties. Geeft gevraagde en ongevraagde feedback. Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Begeleiding Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Individuele beroepsproducten Per product beoordelingsvormen die ‘t beste passen Mix van beoordelingsvormen Beroepsproducten van de groep (bv. crit.ger. interv) Procesregistratie PAP en Plan van aanpak. Meerdere beoordelaars (o.a. studenten) Mix van beoordelingsvormen (bv. logboek, journaal) Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Begeleiding Producten/ resultaten en proces gegevens Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen De leerling is eigenaar van het leerproces en het portfolio. Hij / zij plaatst de gegevens in zijn dossietr Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Individuele beroepsproducten / resultaten Beroepsproducten / resultaten van de groep Procesregistratie (waargenomen gedrag) Gebruik van beoordelingsmix (instrumenten en beoordelaars) Per product de beoordelingsvormen die het beste passen ( Mix van instrumenten en beoordelaars) Authentiek maken bv een criterium gericht interview Dmv registratie formulieren/ 360 graden feedback / groepsgesprek / logboek/ ( door diverse beoordelaars) Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten/ resultaten en proces gegevens Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Als alles verzamelt is vult hij zijn competentie scoretabel in. Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten/ resultaten en proces gegevens Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Nu biedt de leerling digitaal zijn bewijsmateriaal aan. Dit aan een beordelings panel of het team. Leerling biedt resultaten / bewijs aan Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Producten/ resultaten en proces gegevens Het team beoordeeld het bewijsmateriaal. Geeft tevens de begeleider handvatten voor het reflectie / portfolio gesprek Leerling biedt resultaten / bewijs aan Beoordeling door team Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Producten/ resultaten en proces gegevens Leerling biedt resultaten / bewijs aan Beoordeling door team Reflectie / portfoliogesprek Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten/ resultaten en proces gegevens Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen De deelnemer voert het reflectie gesprek met de begeleider. (eventueel aan de hand van een kort reflectieverslag) Samen met de begeleider worden de resultaten vastgesteld en “summatief “gemaakt. Eventueele aandachtspunten/ verbeteracties gaan naar het POP Leerling biedt resultaten / bewijs aan Beoordeling portfolio Beoordeling door team Reflectie / portfoliogesprek Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Producten/ resultaten en proces gegevens De deelnemer voert het reflectie gesprek met de begeleider. (eventueel aan de hand van een kort reflectieverslag) Samen met de begeleider worden de resultaten vastgesteld en “summatief “gemaakt. Eventueele aandachtspunten/ verbeteracties gaan naar het POP en worden gecoacht tijdens de volgende leereenheid Leerling biedt resultaten / bewijs aan Beoordeling portfolio POP Beoordeling door team Reflectie / portfoliogesprek Acties
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid START Portfolio dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Producten/ resultaten en proces gegevens De deelnemer voert het reflectie gesprek met de begeleider. (eventueel aan de hand van een kort reflectieverslag) Samen met de begeleider worden de resultaten vastgesteld en “summatief “gemaakt. Eventueele aandachtspunten/ verbeteracties gaan naar het POP en worden gecoacht tijdens de volgende leereenheid Leerling biedt resultaten / bewijs aan Beoordeling portfolio POP Beoordeling door team Reflectie / portfoliogesprek Acties
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Projectwijzer, Beroepstaak, Kernactiviteit, Prestatie Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Begeleiding Begeleiding Observeert gericht op niveau van beheersingscriteria Begeleidt gericht op productontwikkeling en de daaraan gekoppelde vakmatige, sociaal communicatieve en leercompetenties. Geeft gevraagde en ongevraagde feedback. Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Begeleiding Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Individuele beroepsproducten Per product beoordelingsvormen die ‘t beste passen Mix van beoordelingsvormen Beroepsproducten van de groep (bv. crit.ger. interv) Procesregistratie PAP en Plan van aanpak. Meerdere beoordelaars (o.a. studenten) Mix van beoordelingsvormen (bv. logboek, journaal) Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Begeleiding Producten/ resultaten en proces gegevens Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen De leerling is eigenaar van het leerproces en het portfolio. Hij / zij plaatst de gegevens in zijn dossietr Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten/ resultaten en proces gegevens Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Als alles verzamelt is vult hij zijn competentie scoretabel in. Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten/ resultaten en proces gegevens Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Nu biedt de leerling digitaal zijn bewijsmateriaal aan. Dit aan een beordelings panel of het team. Leerling biedt resultaten / bewijs aan Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Producten/ resultaten en proces gegevens Het team beoordeeld het bewijsmateriaal. Geeft tevens de begeleider handvatten voor het reflectie / portfolio gesprek Leerling biedt resultaten / bewijs aan Beoordeling door team Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Producten/ resultaten en proces gegevens Leerling biedt resultaten / bewijs aan Beoordeling door team Reflectie / portfoliogesprek Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten/ resultaten en proces gegevens Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen De deelnemer voert het reflectie gesprek met de begeleider. (eventueel aan de hand van een kort reflectieverslag) Samen met de begeleider worden de resultaten vastgesteld en “summatief “gemaakt. Eventueele aandachtspunten/ verbeteracties gaan naar het POP Leerling biedt resultaten / bewijs aan Beoordeling portfolio Beoordeling door team Reflectie / portfoliogesprek Het proces
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid Portfolio- dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Producten/ resultaten en proces gegevens De deelnemer voert het reflectie gesprek met de begeleider. (eventueel aan de hand van een kort reflectieverslag) Samen met de begeleider worden de resultaten vastgesteld en “summatief “gemaakt. Eventueele aandachtspunten/ verbeteracties gaan naar het POP en worden gecoacht tijdens de volgende leereenheid Leerling biedt resultaten / bewijs aan Beoordeling portfolio POP Beoordeling door team Reflectie / portfoliogesprek Acties
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Leereenheid START Portfolio- dossier Deelnemer vult competentie- scoretabel in Begeleiding Producten / resultaten en procesgegevens en tussentijdse beoordelingen Producten/ resultaten en proces gegevens De deelnemer voert het reflectie gesprek met de begeleider. (eventueel aan de hand van een kort reflectieverslag) Samen met de begeleider worden de resultaten vastgesteld en “summatief “gemaakt. Eventueele aandachtspunten/ verbeteracties gaan naar het POP en worden gecoacht tijdens de volgende leereenheid Leerling biedt resultaten / bewijs aan Beoordeling portfolio POP Beoordeling door team Reflectie / portfoliogesprek Acties
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Ontwikkelingsgericht kwalificeren Geen onderscheid tussen de manier van beoordelen om te leren of Beoordelen om te kwalificeren Het doel is wel anders!! Per opleiding een of meerdere kwalificerende taken Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. Registratie
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs De ontwikkeling wordt zichtbaar in een toenemende complexiteit van A B C naar D Producten worden beoordeeld op: O – V – G Het gedrag / de competentie wordt beoordeeld op: D – A - G Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. Registratie
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Het gedrag (competentie) wordt dus bekeken tijdens het tot stand komen van het product en in relatie met de Kerntaak, werkproces en de prestatie-indicator Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. Registratie
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Competentie beoordeling op D-A-G D = Deels/ niet aangetoond competent gedrag: Je werkt onvoldoende volgens de prestatie- indicator en/of je bent niet voldoende actief en/of je zet te weinig kennis en vaardigheden in. A = Aangetoond competent gedrag: Je werkt volgens de prestatie-indicator, je bent actief en zet benodigde kennis en vaardigheden in. G = Goed aangetoond competent gedrag: Je werkt beter dan de prestatie-indicator vraagt, je bent pro-actief en zet kennis en vaardigheden bovengemiddeld in Reproductief (R) Op reproductief niveau handelt de beroepsbeoefenaar volgens routines en beroepsactiviteiten die zijn gebaseerd op handelingsvoorschriften en standaardprocedures. De deelnemer kan onder begeleiding een taak goed uitvoeren op reproductief (en reactief) niveau. Productief (P) Op productief niveau doet de beroepsbeoefenaar een beroep op de creativiteit en het probleemoplossend vermogen. Hij heeft wel strategieën en handelingsprincipes geleerd, maar moet die nog leren toepassen in nieuwe situaties. Hij bedenkt oplossingen voor nieuwe problemen, nieuwe procedures, en heeft minder structuur nodig om zelfstandig activiteiten te ondernemen. Hij is productief. Transfer (T) Het criterium 'transfer' geeft aan dat een beroepsbeoefenaar in staat is kennis en beroepsvaardigheden toe te passen in uiteenlopende (beroepsmatige) situaties. Anders gezegd: het criterium 'transfer' geeft de reikwijdte en de wendbaarheid van de kennis en de vaardigheden aan. De beroepsbeoefenaar handelt geheel zelfstandig, waarbij hij tevens kennis en vaardigheden kan overdragen op anderen. Kortom, er is sprake van transfer. Registratie
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Het beschouwen van competenties (3D) in de volgende relaties: Complexiteit context Complexiteit van de opdracht Getoonde niveau van de competentie A, B, C, D 1 de mate waarin het proces gereguleerd is 2 De kwaliteit van de reactie van de deelnemer daarop D – A - G Registratie
Beoordelingsschema Overzicht beoordelen en registreren 5-4-2017
Leereenheid Producten Processen 5-4-2017
Leereenheid Producten Processen Monitor 5-4-2017
Prestatie-indicatoren Leereenheid Kwalificatiedossier Producten Processen Kerntaak Werkprocessen Competenties Prestatie-indicatoren Monitor 5-4-2017
Prestatie-indicatoren Leereenheid Kwalificatiedossier Producten Processen Kerntaak Werkprocessen Competenties Prestatie-indicatoren Monitor Score D-A-G Beschrijving D-A-G 5-4-2017
Prestatie-indicatoren Leereenheid Kwalificatiedossier Producten Processen Kerntaak Werkprocessen Competenties Prestatie-indicatoren Monitor Score D-A-G Beschrijving D-A-G Competentiescoretabel Portfolio 5-4-2017
Prestatie-indicatoren Leereenheid Kwalificatiedossier Producten Processen Kerntaak Werkprocessen Competenties Prestatie-indicatoren Monitor Score D-A-G Beschrijving D-A-G Competentiescoretabel Portfolio 5-4-2017
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Digitalisering Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Digitalisering Ontwikkeling
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Visiestuk met beschrijving o.a. Didactische uitgangspunten Beoordelingsvormen Kwaliteit beoordelaar Wetenschappelijke onderbouwing Ontwikkeling
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Starten met CGO-1 Implementatie nieuw CGO materiaal Vraagt competentieontwikkeling begeleiders tutor versus projectbegeleider en management Verandering in organisatie van: vaklessen, roosters, planning en inrichting Evalueren / beoordelen en begeleiding Omgaan met nieuwe begeleidingsinstrumenten
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Starten met CGO-2 Implementatie nieuw CGO materiaal Projectplan – plan van aanpak Visie op pedagogisch-didactisch handelen Evalueren, begeleiden, beoordelen en kwalificeren Keuze inrichting / organisatie onderwijs – materialen / instrumenten Teamontwikkeling: rollen - competentiemanagement Samenwerking praktijkorganisaties / toeleverende scholen Facilitering – randvoorwaarden onderwijskundig leiderschap pro-activiteit - cultuurverandering communicatie - informatie-uitwisseling
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Starten met CGO-2 Implementatie nieuw CGO materiaal Communicatiemogelijkheden landelijke managementbijeenkomsten beleidsgroepen ( managers ) gebruikersbijeenkomsten zie Website contactgroep ------ ontwikkelgroep Training door consortiumcollega’s
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs www.consortiumbo.nl publicaties/nieuws/bestellen
STICHTING CONSORTIUM BEROEPSONDERWIJS Vragen?? Leren, evalueren / beoordelen en begeleiden in competentiegericht onderwijs Vragen?? Bedankt voor de aandacht en een goede infodag gewenst !