Oriëntatie 1-Zorgroute 7 mei 2007

Uitgangspunten Afstemming op onderwijsbehoeften Preventief en pro-actief denken en handelen ‘t Is de leerkracht die er toe doet Begeleiding aan kinderen met specifieke onderwijsbehoeften zoveel mogelijk binnen de groep Werken met groepsplannen en groepsbesprekingen als basis Positieve aspecten van de leerling, leerkracht en ouders zijn belangrijke aangrijpingspunten Vanuit systeemdenken: dit kind in deze groep bij deze leerkracht in deze school en met deze ouders

Uitgangspunten (vervolg) Actieve participatie van het kind Ouders zijn een belangrijke partner De werkwijze is systematisch en transparant De directeur stuurt het proces aan, gericht op samenhang en continuïteit in beleid Ondersteuning van de intern begeleider als sleutelfiguur Impulsen voor kwaliteitsverbetering Aandacht voor instroom en uitstroom Samenwerken in de regio

Handelingsgericht werken 1) Evalueren groepsplan en verzamelen leerlinggegevens 6) Uitvoeren van het groepsplan 2) Signaleren van leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften realiseren waarnemen 5) Opstellen van het groepsplan plannen begrijpen 3) Benoemen van specifieke onderwijsbehoeften van leerlingen 4) Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften

Intern handelen plannen Extern handelen Externe zorg waarnemen 1) Evalueren/ verzamelen 2) Signaleren waarnemen 6) Uitvoeren groepsplan Groeps-bespreking leerlingen realiseren Oudergesprek begrijpen leerkracht ouders 4) Clusteren 5) Opstellen groepsplan 3) Onderwijsbehoeften benoemen Leerlingen-bespreking plannen Individueel handelingsplan Oudergesprek Extern handelen Externe zorg Consultatie en begeleiding Onderzoek Verwijzing

Stap 1: evalueren/verzamelen Evalueren vorig groepsplan Toetsen Leerlingvolgsysteem Observaties Analyses van werk Gesprekken met kinderen (ouders) Handelingsgerichte informatie voor benoemen onderwijsbehoeften

Stap 2: Signaleren leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften Welke leerlingen hebben specifieke onderwijsbehoeften? Denk óók aan: leerlingen met leer- en ontwikkelingsvoorsprong leerlingen met eigen leerstijl

Stap 3: Benoemen van de onderwijsbehoeften Wat zijn de onderwijsbehoeften van de leerlingen? Bijzondere aandacht voor leerlingen uit stap 2 Omschrijving: welk(e) doel(en) zijn voor deze leerling haalbaar in de komende periode? wat heeft het kind nodig om dit/deze te bereiken?

Stap 4: Clusteren van leerlingen met vergelijkbare onderwijsbehoeften Op basis van patronen in groepsoverzicht kiest de leerkracht voor activiteiten met de hele groep, subgroepen en/of individuele leerlingen Hoe kunnen leerlingen van en met elkaar leren? Clustering moet haalbaar zijn qua klassenmanagement

Subgroep 1 Subgroep 2 Basisgroep standaardaanbod Extra groep standaard-aanbod + aanvullend(e) doelen Subgroep 2 standaard-aanbod + aanvullend(e) doelen Basisgroep standaardaanbod Extra groep Eigen aanbod (eigen doelen)

Stap 5: Opstellen groepsplan Op basis van de onderwijsbehoeften van de leerlingen en gekozen clustering wordt kernachtig het aanbod voor een periode gepland: doelen/gewenste situatie inhoud (wat) en aanpak (hoe) organisatie evaluatie

Stap 6: Uitvoeren groepsplan Inroosteren activiteiten uit groepsplan (weekrooster) Tussentijds verzamelen gegevens over leerlingen en observeren resultaat van het aanbod

Groepsbespreking Leerkracht en intern begeleider Voorbereiding groepsbespreking Groepsoverzicht invullen Concept groepsplan Tijdens groepsbespreking Evalueren vorig groepsplan Bespreken groepsoverzicht en concept groepsplan op basis van bespreekpunten van de leerkracht zelf Afspraken leerkracht en intern begeleider Eventueel aanmelden leerling voor leerlingenbespreking

Leerlingenbespreking Aanwezig: leerkracht, intern begeleider, extern begeleider Vooraf en achteraf overleg met de ouders Doel leerlingenbespreking Begrijpen en benoemen onderwijsbehoeften leerling Wegnemen of verminderen handelingsverlegenheid leerkracht Indien dit niet lukt: bovenschools onderzoek of begeleiding vragen (op basis van een duidelijke vraag) Leerlingenbespreking is schakelmoment naar bovenschools niveau

Bovenschools niveau Handelingsgerichte diagnostiek (onderwijsbehoeften) Consultatie en begeleiding (leerkracht en intern begeleider) Verwijzing SBO (PCL) , SO (CvI) Jeugdzorg, GGZ, Maatschappelijk werk

Ervaringen scholen SCO-Kohnstamm Invoering 1-zorgroute is intensief Meerjarig traject: gefaseerd invoeren Zorgroute sluit aan bij dagelijkse onderwijspraktijk Denken en werken in termen van onderwijsbehoeften ervaren leerkrachten als verbetering Bevordert de overdracht en continuïteit Alle leerlingen krijgen aandacht, ook meerbegaafde leerlingen Kwaliteitsimpuls op schoolniveau Grote verschillen tussen leerkrachten, dat vraagt om maatwerk Intern begeleider speelt een cruciale rol

Aandachtspunten op schoolniveau Zicht op en gebruik van leer- en ontwikkelingslijnen m.b.t. doelgericht werken en prioriteiten stellen Leerlingvolgsysteem verbeteren, aandacht voor observeren, analyseren werk en gesprekken met kinderen Inzetten en uitbreiden van differentiatievormen en effectief klassenmanagement Inbedding 1-zorgroute in zorgstructuur en jaarplanning Verkorting administreren door digitalisering Andere (coachende) rol van intern begeleider Competente externe schoolbegeleiders; leerlingbegeleiding en procesbegeleiding

Verschillende varianten Werken aan een ‘levende’ visie met draagvlak in het team Uitbreiden van leerkrachtvaardigheden door training en praktijkervaring opdoen Implementeren van de 1-zorgroute als cyclisch proces

Aandachtpunten bovenschools niveau Gemeenschappelijk referentiekader Convenant voor samenwerken in de regio (passend onderwijs) Taken PCL/Zorgplatform Samenwerking/relatie tussen school en bovenschools (ZAT, intern zorg team e.d.) Positie SBO binnen SWV Samenwerking met RECs (CvI) Samenwerking met Jeugdzorg, GGZ en MW

Afstemmen met SBO Rol van PCL; communicatie Rol van Commissie van Begeleiding Instroom en uitstroom leerlingen Werken vanuit een ontwikkelingsperspectief Groeperen van leerlingen Groepsbesprekingen/leerlingenbesprekingen Groepsplan versus handelingsplan

Fasen invoering in SWV/school Past 1-zorgroute bij visie/beleid? Oriëntatie:welke weg is voor ons geschikt? Voorbereiding Uitvoering stappen/cycli Monitoren, evalueren, bijstellen en ontwikkelen Borgen in SWV/school (jaarplanning, zorgstructuur, ketenmanagement) N.B. Zowel per school als per SWV is het maatwerk!

Succesindicatoren invoering in SWV 1-zorgroute past bij lange termijnbeleid Draagvlak bij alle actoren Ondersteuning vanuit schoolbesturen Krachtig leiderschap Integrale visie als gemeenschappelijk kader Bekend met handelingsgericht werken Goede werkrelaties; jeugdzorg, RECs, gemeenten Bovenschoolse netwerken (uitwisselen ervaringen) Bereidheid om tijd en financiën te investeren Competente externe (proces)begeleiders

Meer info Gea Spaans WSNS+ Sonja de Lange s.delange@nto-effekt.nl