INKOOP- EN AANBESTEDINGSBELEID Model VNG Yamuna Ditters (VNG) Marcel Stuijts (Bizob) Martine Vidal (AKD)

Convenant Verdere professionalisering via aanvullend beleid

Nut en noodzaak professioneel inkoop- en aanbestedingsbeleid

Totstandkoming Schrijfgroep Klankbordgroep Expertmeetings Ambtelijke Commissie Inkoop en Aanbesteding (ACIA)

Eindresultaat VNG Model Raamwerk Handvat

Agenda Organisatorische uitgangspunten Definities en Juridische uitgangspunten Gemeentelijke doelstellingen Economische uitgangspunten Ethische en ideële uitgangspunten

VNG Model inkoop- en aanbestedingsbeleid als raamwerk

Relatie met Inkoophandboek Uitwerking in een operationeel document

Organisatorische uitgangspunten (1) Inkoopproces Inkoop in de organisatie Centraal/decentraal/mix/inkoopsamenwerking Verantwoordelijken Ambtenaar/Portefeuillehouder/B&W

Organisatorische uitgangspunten(2)

Definities Inkoop/ Inkoopproces Aansluiten bij Aanbestedingswet Aansluiten bij VNG Model AIv

Bron: http://www. stabu

Juridisch kader Overheidsopdrachten boven Europese Drempelwaarde Europese Richtlijnen 2004/18 en 17 (! Nieuwe concepten) +Rechtsbeschermings- richtlijnen Aanbestedingswet Algemene beginselen van het aanbestedingsrecht Algemene beginselen van behoorlijk bestuur Gids Proportionaliteit Richtsnoeren Leveringen en Diensten ARW Overheidsopdrachten beneden Europese Drempelwaarde Met grensoverschrijdend belang (deel 1) Zonder grensoverschrijdend belang Vrijwillige nationale aanbesteding Meervoudig onderhandse procedure Enkelvoudig onderhandse procedure

Casus: Grensoverschrijdend belang De gemeente Aal (vlakbij de grens) wil graag een bepaald type jeugdzorg inkopen. Er zijn verschillende aanbieders en de waarde van de opdracht bedraagt EUR 190.000. Enkele aanbieders hebben zich al gemeld bij de gemeente. Is sprake van een grensoverschrijdend belang?

Duidelijk grensoverschrijdend belang Duidelijk (of bepaald) grensoverschrijdend belang hangt af van de omstandigheden van het geval. Aanknopingspunten: Waarde van de opdracht Aard van de opdracht Plaats waar de opdracht moet worden uitgevoerd Potentiële belangstelling van buitenlandse ondernemingen lijkt voldoende! “…in die lidstaat activiteiten hebben willen of willen uitoefenen…” [onderstreping MAV] (HvJ EU d.d. 10 mei 2012, zaak C- 357/10 t/m C-359/10, r.o. 27) “Een onderneming die is gevestigd in een andere lidstaat dan die waar de diensten opdracht word verleend, in deze opdracht geïnteresseerd kan zijn” [onderstreping MAV] (HvJ EU d.d. 11 november 2010, zaak C-226/09, r.o. 32)

Aanvullende maatregelen Gids proportionaliteit. Voorstel klachtenafhandeling. Richtsnoeren leveringen en diensten / ARW 2012. VNG Model Inkoop- en aanbestedingsbeleid. VNG Model Algemene Inkoopvoorwaarden.

Casus: Beers Heeft de inschrijver gelijk? Bron: http://hulpdozijn.webklik.nl/page/help-advies-nodig#__frame__ De gemeente Beers heeft een aanbesteding georganiseerd voor het inkopen van adviesdiensten (consultancy) op diverse beleidsterreinen. De consultants zullen nauw samenwerken met de ambtenaren op diverse grote projecten binnen de gemeente. Eén van de eisen is dat de inschrijver alle cv's moet overleggen van haar personeel. Inschrijver A klaagt bij de gemeente dat dit een disproportionele eis is. Heeft de inschrijver gelijk?

Proportionaliteit ‘Europees’ proportionaliteitsbeginsel Evenredigheid Eisen en criteria stellen die verband houden met en in redelijke verhouding staan tot het voorwerp van de opdracht. ( Nationaal) proportionaliteitsbeginsel Eisen, voorwaarden en criteria aan de inschrijvers en inschrijvingen die in redelijke verhouding staan tot het voorwerp van de opdracht. (codificatie Aanbestedingswet) Evenredigheidsbeginsel artikel 3:4 lid 2 Awb Proportionaliteitsbeginsel in Gids Prop Eén van de dragende beginselen van het aanbestedingsrecht. De keuzes die de aanbestedende dienst maakt en de eisen en voorwaarden die zij stelt bij een aanbesteding staan in redelijke verhouding tot de aard en omvang van de opdracht.

Gemeentelijke doelstellingen Rechtmatig en doelmatig inkopen Volgens de wet en het moet bijdragen aan gestelde doelen Zakelijke en professionele inkoper Continue investeren in kennis en ontwikkelingen/ervaringen Meest optimale prijs-kwaliteit Integrale kosten en kwaliteit staan centraal Continue positieve bijdrage leveren Inkoop is afgeleide van de gemeentelijke doelstellingen

Economische uitgangspunten (1) Product- en marktanalyse Zicht krijgen in de aard(en ontwikkelingen) van het product en de markt. Relatie ondernemers Onafhankelijkheid De best passende ondernemersrelatie Lokale economie en het MKB Kansen pakken, maar niet discrimineren Samenwerkingsverbanden Werkvoorzieningsschappen, milieudiensten etc.

Economische uitgangspunten (2) Bepalen inkoopprocedure Optie (1): Drempel bedragen

Concurrentiestelling Strategische produkten Veiligstellen levering Inkoopportfolio van Kraljic(1983) Hoog Hefboomprodukten - alternatieve leveranciers beschikbaar substitutie mogelijk Concurrentiestelling Voorbeelden: bedrijfswagens, civieltechnisch, werkzaamheden, WVG-materiaal, cviel Strategische produkten - moeilijk om te wisselen van leverancier kritische voor kostprijs en levering Samenwerking Voorbeelden: (uitbestede) exploitatie zwembaden, softwarepakketten, architecten Routineprodukten  - groot aanbod, bewerkelijk - grote diversiteit aan produkten System contracting Electronisch bestellen   Voorbeelden: abonnementen, catering, kantoorartikelen, verkeersborden Knelpuntprodukten - monopolistische markt - hoge entreebarrières Veiligstellen levering Ontwikkelen alternatieven Voorbeelden: software, onderhoud installaties Invloed op het financieel resultaat Laag Toeleveringsrisico Hoog

Economische uitgangspunten (3) Bepalen inkoopprocedure Optie (2): Inkoopstrategie

Ethische en ideële uitgangspunten Duurzaam inkopen Milieuaspecten: Duurzame producten Duurzaamheid criteria opnemen E-procurement Monitoren: inbedden in organisatie Maatschappelijk verantwoorde wijze: Arbeidsre-integratie, social return Social return Innovatie

Casus: innovatie en duurzaam KADEMUUR

Casus: social return Leerlingen vervoer 5% van de waarde inbrengen door leverancier Hoe: uit de bakken 55+ als chauffeur GWW – sector Mensen uit de bakken van de gemeente, houden de bouwplaats schoon.

Casus: Aanbesteding verkeersborden

Casus: Uitgangspunten 2007 aanbesteding 2007: 15 deelnemende gemeenten gezamenlijke spend circa € 500.000,- per jaar (o.b.v. analyse 2008) markt bestaat (nog) uit circa 9 fabrikanten/leveranciers (NL) 3 raamovereenkomsten gesloten (looptijd 3 jaar)

Casus: Marktontwikkelingen - in 2010 nog maar 5 producerende leveranciers (lid VNVF) met ingang van 2013 wordt het gebruik van CE-gemarkeerde borden verplicht VNVF leden introduceerden in 2010 al CE-label samenstelling inkoopprijs verkeersbord: circa 60% reflectiemateriaal circa 20% aluminium (incl. lak) circa 20% overige kosten (lonen, logistiek facturatie, etc) kans op “buitenlandse” aanbieding is klein: maatvoering in NL is afwijkend dubbel omgezette rand is niet standaard in buitenland

Casus: Uitgangspunten 2011 3 leveranciers in huidige markt leidt tot vermindering concurrentiestelling 63% van de spend (2008) is ondergebracht bij 1 leverancier DUS: o.b.v. marktontwikkelingen en spend – keuze voor 1 leverancier Europese openbare procedure (o.b.v. opdrachtwaarde + omvang markt) gunning op “laagste prijs” (kwaliteit materialen vast omkaderd (CE-label)) langere looptijd raamovereenkomst (wens gemeenten) geen duurzaamheidcriteria vastgesteld door Agentschap.nl 14 deelnemende gemeenten uitvraag – kortingpercentages productgroepen t.o.v. bruto adviesprijs gunning o.b.v. fictieve jaarorder (laagste prijs)

Vragen VNG: informatiecentrum@vng.nl of 070-37338393 Marcel Stuijts (BIZOB): M.Stuijts@bizob.nl of 06-46097723 Martine Vidal (AKD): mvidal@akd.eu of 088-2535052