Biodiversiteit in jouw gemeente Grote resultaten met kleine (?) acties
soortbescherming Natuurbescherming: gebiedsgericht (natuurgebieden…) soorten draagvlak en educatie Soortenbescherming komt maar moeizaam van de grond
lokale soortbescherming Al jaren ervaring met lokale acties voor soorten: paddenoverzet, nestkasten, bermbeheer, poelen graven... Kleinschalige soortbeschermingsprojecten zijn (ook) belangrijk voor draagvlak!
biodiversiteit in jouw gemeente Vleermuizen, zwaluwen, amfibieën, bermvegetaties… www.natuurpunt.be/lokalebiodiversiteit
kenmerken Laagdrempelig (maar wel verschillende gradaties mogelijk; kan ook ambitieus) Er is ervaring mee opgedaan Communicatie mogelijk; aaibare of tot de verbeelding sprekende soorten Voor gans Vlaanderen Soms ook positieve gevolgen voor andere soorten
samen met anderen Zelf (natuurstudiewerkgroepen, afdelingen) Andere verenigingen: jeugd, landbouw... Lokale besturen. Eén van onze punten uit het “memorandum” voor de lokale verkiezingen.
vleermuizen Spreken tot de verbeelding Nuttige dieren, maar veel misverstanden Bedreigd, kleine ingrepen maken wel degelijk een verschil. Gekoppeld aan pesticiden-arme tuin
www.natuurpunt.be/lokalebiodiversiteit
amfibieën Overzetacties en inventarisatie poelen Onderhoud + aanleg poelen Problemen opsporen en sensibiliseren (verwaarloosde poelen, locaties met veel verkeersslachtoffers) Acties met groot ‘mediagehalte’ Mogelijkheid tot het betrekken van nieuwe mensen
huis- en boerenzwaluw Inventarisatie kolonies Sensibilisering eigenaars (belang van behoud van nesten). Tips bij bouwen en verbouwen. Plaatsen kunstnesten (zeker bij renovaties) en nesthulp Belang van insecten.
andere…
bermbeheer Belangrijk areaal (meer dan natuurgebieden) Verbindingsgebieden Melden van waardevolle soorten aan bermbeheerder (gemeente of andere overheid) + adviezen naar beheer + bermbeheerplannen Opvolgen van interessante soorten
algemene beoordeling Zeer veel verschillende vormen (echt mogelijkheden tot ‘eigen accent’). Ofwel meer studie, ofwel meer beleid, ofwel meer educatie…
ondersteuning expertise terreinkennis technische fiches samenwerking communicatie
link met de SO Subsidiereglement > onderscheidingsniveau (titel 8.3, art. 1 ) in het thema ‘natuur’. Gemeenten kunnen ook projecten indienen in het kader ‘soortbescherming’ Bermbeheerplannen mina-werkers of groenjobs. Voor bepaalde werken kan men beroep doen op deze gesubsidieerde werknemers.
dit smaakt naar meer… Een tandje bijsteken Charters Adoptie Publieksactiviteiten …
charters (Vlaams Brabant)
flexibele formule Maak selectie uit 100-punten-programma, met aandacht voor de 4 ‘pijlers’ gebiedsgericht soortgericht (rode lijst-soorten) soorten in de omgeving van de mens natuur in samenwerking met andere doelgroepen: landbouwers, bedrijven,…
adoptie van een streekeigen soort
rode lijst soorten Aankoop & beheer van gebieden Waterhuishouding Wegbermbeheer
happenings Aankoop & beheer van gebieden Waterhuishouding Wegbermbeheer
telprojecten
Voorbeelden
Plan gierzwaluw - Antwerpse haven Tijdens inventarisaties: 2 bestaande kolonies Noorderlaan thv Novanatie Oosterweelsteenweg thv Vollers Mogelijkheden voor nieuwe kolonies aan andere opslagloodsen
Bestaande kolonies
Oude magazijnen
Oude opslagloodsen Sloop gepland Nieuwe loodsen Lekken Problemen Oude opslagloodsen Lekken Verouderd materiaal Sloop gepland Nieuwe loodsen Geen broedgelegenheid meer
Nieuwe magazijnen
Nieuwe magazijnen
Uitgevoerde projecten Gebouwen GHA 12 gebouw Loodglansstraat 5 gebouw Wilmarsdonksteenweg SITA 16 aan nieuwe loods Noorderlaan …
Steenuilproject NP-Mandelstreke Start 1995 Na verontrustende berichten 100 kasten plaatsen in de omgeving van Roeselare Kasten gebouwd en na inventarisatie geplaatst Kasten geplaatst in oude wilgen, jonge knotwilgen en enkele populieren in omgeving van weiland.
Steenuilproject NP-Mandelstreke
Steenuilproject NP-Mandelstreke Kasten voornamelijk bij landbouwers + informatiebrochure (sensibilisering). Brochure biodiversiteit zijn hier uitstekend voor. Via overleg worden kasten na knotten opnieuw bevestigd. 2 maal per jaar controle op jongen + reinigen gebruikte kasten en onderhoud.
Steenuilproject NP-Mandelstreke Resultaten: Jaar kasten bezet jongen/kast 1996 23 1 4 1997 60 20% 2,8 1998 105 25% 3 1999 103 28% 2,65 2000 110 45% 2,5 2001 108 49% 2002 106 55% 2,6 2003 56% 2004 102 58% 2,7 2005 100 61% 2,88
Steenuilproject NP-Mandelstreke 61 kasten bezet, 45 met broedsucces en in totaal 130 jongen! Over heel het project heen een duidelijke toename van aantal bezette kasten ondanks het teleurstellende resultaat in het begin.
Zwaluwen in Zuidwest-VL.
Zwaluwen in Zuidwest-VL foto:s Schweger Naturschutz - Marcel Bex - Natuurpunt
Vleermuizen foto’s: andré meysmans & hugo willockx
Poelenplan Merelbeke
Bermen in Nazareth
akkervogels Zuidwest Vlaanderen, Fruitstreek, Velpe-Mene
Stad Bilzen Biodiversiteit in het milieubeleid
Geografie Bilzen heeft verschillende landschapstypes: Kempen: bossen van Schoonbeek, Eik en Hoefaert Vochtig Haspengouw met kasteeldomeinen Groenendaal-Zangerheide, Alden Biesen: veel populieraanplantingen. Droog Haspengouw: akkerbouwgebied met graften, droogdalen, Demervallei: populieraanplantingen en verspreide bebouwing met kasteeldomein Schoonbeek.
Bodembestemming Woongebied: 18,1% Industriegebied: 3,9% Agrarisch gebied: 55,8% Bosgebied: 4,6% Natuurgebied: 15% Recreatiegebied: 0,4% Andere: 2,2%
1988 Subsidiereglement onderhoud en aanplant van landschappelijk waardevolle hagen: meidoorn, sleedoorn, haagbeuk, … Samenwerking met milieuraad Bilzen (onder impuls van leden Natuurpunt). Biodiversiteit ook gebaat met KLE’s als verbinding tussen grotere groengebieden Als bijkomend biotoop Totaal: 50 km.
1992 Subsidiereglement poelen Tot op heden worden er een tiental gesubsidieerd. Amfibieën en waterinsecten, -planten.
1995 Gewestplanswijziging bossen van Schoonbeek Door een adequate aanpak vanuit het schepencollege van Bilzen werd 128 ha industriegebied omgezet naar bosgebied. (nu wil de Vlaamse Regering hiervan 25 ha terug afnemen voor industrie ENA).
1998 Nestkasten voor kerkuilen in Bilzerse gebouwen Voorzet: Natuurpunt’ers van Bilzen (vogelwerkgroep). Financiële steun: Milieuraad Uitvoerder: Vogelwerkgroep Opvolging: Natuurpunt
2001 Stekelbaarzen in niet ingeschreven beek Voorzet: privaat beheerder aanpalend bos Overleg: stad Bilzen-Watering het Vereveld Uitvoerder: Watering het Vereveld wijzigde zijn uitvoeringsmethode naar een kruidruiming van de beek. Opvolging: provincie Limburg.
2001 Gewestplanswijziging Door intens overleg tussen Natuurpunt en de milieuadministratie werden bosuitbreidingsgebieden bekomen.
2005 Renovatie van kerktoren Hees tot ‘fietskluis’ met behoud van nestgelegenheid kerkuil en torenvalk.
2006 Herinrichting doortocht Demer Aandacht voor natuurlijk beekprofiel Meandering, slibbanken, pool-rifle patroon Aandacht voor de muurflora Speciale mortel (kalkhoudend) Bakstenen in reliëf gemetst
2006 Nestkasten voor grote gele kwikstaart Voorzet: Natuurpunt ZO-Limburg Uitvoerder: Stad Bilzen Aantal: 7 Opvolging: Natuurpunt ZO-Limburg.
2007 Greppelsprinkhaan Natuurpunt komt met de melding dat er greppelsprinkhanen waargenomen zijn in wegberm Stad Bilzen past op vraag Natuurpunt zijn bermbeheer ter plaatse aan
2008 Dwergblauwtje Stad Bilzen kiest in overleg met RLHV tot de bescherming van het dwergblauwtje. Beheersplan wordt in overleg met Natuurpunt opgesteld. Uitvoering beheersplan wordt via ANB, De Scheepvaart nv, de Stad Bilzen en Natuurpunt besproken.
Hoe versterk je biodiversiteit? Door het uitbreiden van de biotopen, het scheppen van kansen voor soorten, … Planologisch Gewestplan, RSV, PRSP, GRSP, RUP, … Vergunningsbeleid: Verkavelingsvergunning, bouwvergunning, … Ruilverkaveling: andere aanpak: bredere bermen, meer grachten, bomenrijen, oeverstroken, … Beekruimingen: kruidruiming ipv uitdiepen, Continue bestaande activiteiten in vraag te durven stellen, Niet met mooie foto’s en folders.