* VZW-rechtspersoon en bestuursaansprakelijkheid

Slides:



Advertisements
Verwante presentaties
Algemene Vergadering vergadering 22 februari 2013.
Advertisements

DELFT, 7 NOVEMBER 2011 STUDIEBIJEENKOMST ADELBERTKERK mr. Petra M.M. Stassen
Nathalie Ragheno Adviseur bij het Juridisch departement van het VBO
Ouderwerking – School Verzekeringen
Art. 60 en welzijnwetgeving Werkgroep activering 7 juli 2012.
McGuireWoods LLP Symposium Belgica 25 oktober 2004 De milieueffectenbeoordeling van vergunningsplichtige activiteiten in de Belgische zeegebieden: een.
De nieuwe wetgevingsprocedures
De onderneming als boekhoudkundige entiteit
Motivering van het ontslag
Algemene Vergadering vergadering 22 april Algemene Vergadering: opening Samenstelling van het bureau •2 stemopnemers •Secretaris.
De Vrijwilligerswet Over Federaties, Koepels en Afdelingen Griet Vanden Abeele 7 maart 2008.
Boekhouding.
Buitengewone Algemene Vergadering Brussel, 13 april 2011.
Vrijwilligerswerk De nieuwe wet. Historiek: een korte schets •Rapport over vrijwilligerswerk in opdracht K.B.S. (’96) •Nieuw onderzoek K.B.S. :het statuut.
Sociaal Recht Deel 5.
VZW: to be or not to be? Kiwanis Avelgem – Land van Streuvels
Rechtshandelingen van de Unie
1 Check-list VZW Welke zaken moeten in orde zijn tegen 31/12/2005 ? 1. Aanpassing statuten 2. Extern verenigingsdossier (griffie) 3. Intern verenigingsdossier.
De vrijwilligerswet in een notendop! VSVw vzw 2009.
Aansprakelijkheid bestuurders
Verhelle Jill 1BaswB Informatieve vaardigheden : sadan opdracht.
22 juni 2005 Impact van de nieuwe VZW wetgeving op de dagdagelijkse werking van uw VZW.
Nieuwe VZW wetgeving. Jeugdraad Lubbeek VZW wetgeving nov 2004 De nodige aanpassingen betekent: Statuten checken,waar nodig aanpassen en laten goedkeuren.
Buitengewone Algemene Vergadering Brussel, 8 april 2009.
De Richtlijn « Diensten » 2006/123/EG en de sociale zekerheid Geneviève Pietquin FOD Sociale Zekerheid.
Besturen van de eredienst & Gemeente verhoudingen en verplichtingen
Nieuwe VZW Wetgeving 16 november Nieuwe VZW wetgeving n Vorige wet dateert van 27 juni 1921 n Nieuwe wet van 2 mei 2002 werd van toepassing op 1.
KINDERBIJSLAG-REGLEMENTERING theoretische aspecten
ELEKTRONISCHE FACTUUR
Boek II: ambtenarenrecht
Het autonome gemeentebedrijf financieel bekeken Leuven, 12 mei 2009 Jan Leroy, VVSG Studiedag Het autonome gemeentebedrijf in het lokale jeugd-, sport-,
Hoofdstuk 4 Europese wetgeving.
Doorstromingsstages. Juli 2012 Relancestrategie Relancestrategie van de federale Regering 3 assen: de koopkracht van de burgers ondersteunen de competitiviteit.
EFFECTIEVE MEDEZEGGEN- SCHAP Vereniging voor Pensioenrecht 6 juni 2006 Mr. R.J.G. Veugelers.
De nieuwe regels van de onafhankelijkheid van de commissaris
Rechtsbronnen wet gewoonte jurisprudentie verdrag ©2006 mr. J. Keizer.
‘Rechten van de patiënt’ Gent, 28 januari 2003 Werkgroep Klinische Biologen West-Vlaanderen & Gentse Apothekers Biologen UITEENZETTING DOOR Prof. K. Schutyser.
BELGISCHE VERENIGING ZONDER WINSTOOGMERK Wettelijk kader Kathleen Deboutte Consulente bij het Kunstenloket.
Introductie Stichting OOGG Marion Doveren directeur
Basisopleiding sociale wetgeving januari 2014 Dag 1 Eenheidsstatuut: Motivering van het ontslag.
Nieuw in België Exclusief via ADMB
Aansprakelijkheid van de organen van de VME na de WET van 2010
Statuut van de vrijwilligers, knelpunten en oplossingen
Hoofdstuk 8 Btw-reglementering.
CENTRAAL KERKBESTUUR GENT STAD
Stemafspraken en Exitbepalingen 7 November 2006
Beroepsgeheim van de tandarts
Het statuut van de zelfstandige versus werknemer
De (T)OR en de bestuurder
STATUUT VAN EEN MEEWERKENDE TANDARTS, ZELFSTANDIGE IN EEN ORGANISATIE
Sociaal Zekerheidsrecht
Wet betreffende de rechten van de vrijwilliger Een beknopt overzicht.
FORUM ADVOCATEN BVBA Nassaustraat Antwerpen T F E W De eventuele matiging.
Toepassing van het handvest van de sociaal verzekerde in functie van de uitbetalingsinstellingen in de sector werkloosheid Vrijdag 23/10/2015 Auditorium.
Christophe Lemmens Advocaat Gastprofessor UAntwerpen De Wet Medische Ongevallen: ziekenhuisinfecties, informed.
Nieuwe regelgeving inzake de (electronische) meldingsplicht van werken Patrick Princen RSZ/0NSS.
De wet betreffende de rechten van de vrijwilliger.
VZW OF NIET Mr. Yves DAENEN Europalaan 50 bus 2 | 3600 GENK | tel | fax |
Juridisch, administratief en boekhoudkundig kader van een vereniging Kick Off voor Presidia 2016.
1 Beweging Academie Groepsactiviteiten organiseren / Goed verzekerd!
Aansprakelijkheid & verzekering Contactraad 2 februari 2014.
Sylvia Thienpont SBB Accountants & Adviseurs
Maatschappelijk engagement en vrijwilligerswerk - de praktijk
Oprichting Regionaal Landschap Schelde–Durme vzw
Regeling structureel telewerk Dirk Laerte & Matthias Roman
Wet betreffende de rechten van de vrijwilliger
prof. em. dr. Rogier de Corte
De vereniging anno 2020 juni 2018.
Algemene Vergadering Sportraad Zwevegem
Transcript van de presentatie:

* VZW-rechtspersoon en bestuursaansprakelijkheid Informatieronde VBL voor clubbestuurders en leidinggevende vrijwilligers * VZW-rechtspersoon en bestuursaansprakelijkheid * Vrijwilligerswet Prof. Dr. Marleen Denef Mr. Griet Vanden Abeele Advocaten te Leuven

I. VZW-rechtspersoon en bestuursaansprakelijkheid

De oprichting van een VZW M. Denef & G. Vanden Abeele

Oprichting van een VZW (1) Minstens 3 stichtende leden (natuurlijke personen of rechtspersonen) Statuten - grondwet van de VZW - authentieke of onderhandse akte - minimuminhoud: artikel 2 V&S-wet M. Denef & G. Vanden Abeele

Oprichting van een VZW (2) - checklist bij nazicht: naam: VZW ‘stichting X’ volledig adres zetel + gerechtelijk arrondissement RvB < AV datum AV bijeenroepingstermijn AV procedure statutenwijziging, doelwijziging, ontbinding M. Denef & G. Vanden Abeele

Oprichting van een VZW (3) Akten betreffende benoeming bestuurders In voorkomend geval: akten betreffende benoeming van personen gemachtigd om de VZW te vertegenwoordigen Rechtspersoonlijkheid: neerlegging ter griffie Kh. M. Denef & G. Vanden Abeele

Openbaarmakingsverplichtingen

Openbaarmaking: wettelijk kader de ‘papierslag’ K.B. 26 juni 2003 WijzigingsK.B. 12 juli 2004 WijzigingsK.B. 31 mei 2005 Min. v. Just.: 4 oktober 2004 + 2 juni 2005 M. Denef & G. Vanden Abeele

Sleutel = verenigingsdossier Transparantie en controle Artikel 26novies V&S-wet (=verplichte literatuur) 1° de statuten van de vereniging; 2° de akten ivm benoeming of ontslag van bestuurders, dagelijks bestuur, vertegenwoordigers en commissarissen; 3° een kopie van het register van de leden; 4° alle beslissingen ivm nietigheid, ontbinding en vereffening; 5° de jaarrekening van de vereniging (cfr. artikel 17); 6° de wijzigingen in de in 1°, 2°, 4° en 5° bedoelde informatie; 7° de gecoördineerde tekst van de statuten na de wijzigingen ervan. M. Denef & G. Vanden Abeele

Openbaarmaking: termijnen en sancties (1) ? Termijnen (artt. 26 en 17 V&S-wet)? Wijzigingen ledenlijst: 1 maand Oude VZW: ná ‘verjaardag’ publicatie statuten Nieuwe VZW: ná ‘verjaardag’ neerlegging statuten Overige formaliteiten ? Geen termijnen, doch uitvoering van belang voor ‘tegenwerpelijkheid’ aan derden ! Maw: zolang wijziging niet gepubliceerd, moeten derden te goeder trouw er geen rekening mee houden ! M. Denef & G. Vanden Abeele

Openbaarmaking: termijnen en sancties (2) ? Neerlegging jaarrekening: Boekhouding: onderscheid kleine/groteVZW ? ‘groot’ = min. 2 v.d. drempels v. toepassing: 5 FTE werknemers 250.000 euro (andere dan uitzond.) ontvangsten, excl.BTW 1.000.000 euro balanstotaal ‘klein’ = kasboekhouding (K.B. 26/06/2003) ‘groot’ = dubbel boekhouding (K.B. 19/12/2003) Uitzondering = ‘gelijkwaardige’ regels krachtens andere reglementering (bv. Besluit Vl.Reg. 31/05/2002 inzake sport ?) Zie recent advies C.B.N. M. Denef & G. Vanden Abeele

Openbaarmaking: termijnen en sancties (3) ? Termijnen ivm jaarrekening: Binnen 6 maanden ná afsluiting boekjaar: ter goedkeuring aan AV (samen met begroting) Binnen 1 maand ná goedkeuring neerlegging: grote: NBB – Balanscentrale Kleine: ter griffie Kh. (termijn minder expliciet) Sancties bij niet-neerlegging: Ontbinding (igv 3 opeenvolg. jaren: art. 18, 4°) Bestuursaansprakelijkheid ? M. Denef & G. Vanden Abeele

Bestuursaansprakelijkheid

Bestuursaansprakelijkheid Aansprakelijkheid bestuurders ? Intern: contract van lastgeving quasi-immuniteit uitvoeringsagent Extern: principieel niet persoonlijk gebonden uitzonderlijk wel aansprakelijk: niet-naleving wettelijke bepaling (bv. Sabam, RSZ...) niet-naleving zorgvuldigheidsplicht (bv. kennelijk onredelijke verderzetting verlieslatende activiteit) M. Denef & G. Vanden Abeele

Aansprakelijkheid bestuurder t.a.v. VZW: intern (1) 1. Contractuele aansprakelijkheid Bestuurders als “lasthebbers” van de VZW/AV Contractuele verplichtingen van de bestuurders Klassieke voorbeelden van contractuele fouten Belang van de “gekarakteriseerde” fout: marginale toetsing Aandachtspunten: - belang van individueel voorbehoud - vermijden van vriendendienst-mandaten - relevantie (on)bezoldigd mandaat 2. Buitencontractuele aansprakelijkheid: louter theoretisch M. Denef & G. Vanden Abeele

Aansprakelijkheid bestuurder t.a.v. VZW: intern (2) 3. Kwijting Recht op kwijting ? Impliciete kwijting ? Bevrijdend t.a.v. VZW op contractueel vlak Met “kennis van zaken” 4. De praktijk? M. Denef & G. Vanden Abeele

Aansprakelijkheid bestuurder t.a.v. derden: extern (1) 1. Algemeen Derden ? - medecontractanten - leden ? - vrijwilligers Aard van de aansprakelijkheid ? - nooit contractueel: art. 14 V&S-wet - steeds delictueel M. Denef & G. Vanden Abeele

Aansprakelijkheid bestuurder t.o.v. derden: extern (2) 2. Buitencontractuele (delictuele) aansprakelijkheid Art. 14 V&S-wet - VZW is aansprakelijk voor de misgrepen die kunnen toegeschreven worden hetzij aan haar aangestelden, hetzij aan de organen waardoor haar wil wordt uitgevoerd - bestuurders zijn aansprakelijk “voor de misgrepen bedreven in hun beheer” (cfr. art. 1382 B.W.: fout – schade – oorzakelijk verband) Nut dubbele vordering tegen VZW en/of bestuurders ? Recuperatiekansen verhogen Geen verlies bestuursAH omdat eerst VZW werd aangesproken Ontslag nemen zal aansprakelijkheid niet doen verdwijnen M. Denef & G. Vanden Abeele

Aansprakelijkheid bestuurder t.o.v. derden: extern (3) 3. Bestuursaansprakelijkheid : illustraties ? 3.1. Fout door niet-naleving wettelijke verplichting die rust op de bestuurder zelf: Auteurswetgeving ? Cass. 25/05/1972 en Antp 16/10/1995 Wet 13 april 1965: betaling loon ? (overmacht/schulduitsluiting) M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Aansprakelijkheid bestuurder t.o.v. derden (4 - overheid als schuldeiser) Doorstorting bedrijfsvoorheffing en BTW: ? Vóór Progr.Wet 20/07/2006 Uiteenlopende rechtspraak Rb. Turnhout 14/06/2002 vs. Antp 12/11/2004 Sinds Progr.Wet 20/07/2006 Voor “grote” VZW’s wettelijke bepalingen (! Kan rechtspraak “kleine” VZW’s beïnvloeden !) Art. 442quater WIB 1992 en art. 93undecies C W.B.T.W. Hoofdelijke aansprakelijkheid (dagelijks) bestuurders igv: Herhaalde niet-betaling: 2 x binnen 1 jaar (indien trimesterschuld) 3 x binnen 1 jaar (indien maandelijkse schuld) Mits regularisatietermijn van 1 maand na kennisgeving door ontvanger (bewarende maatregelen toegelaten) M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Aansprakelijkheid bestuurder t.o.v. derden (5 - overheid als schuldeiser) Geen aansprakelijkheid indien procedure gerechtelijk akkoord, faillissement of gerechtelijke ontbinding werd gelanceerd (! Voor VZW’s kan enkel een gerechtelijke ontbinding worden gelanceerd – wetgeving op gerechtelijke akkoord en faillissement niet van toepassing op VZW’s !) RSZ: communicatieplicht (Progr.W.20/07/2006) Art. 40ter RSZ-wet (voor ‘grote’ VZW’s) Vanaf RSZ-schuld 2 kwartalen binnen 1 jaar Plicht tot melding openstaande vorderingen van de VZW op klanten en derden Indien niet of onjuist: hoofdelijke aansprakelijkheid bestuur M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Aansprakelijkheid bestuurder t.o.v. derden (6 - particuliere schuldeisers) 3.2. Fout door schending alg. zorgvuldigheidsplicht: Fout bestuurder bemoeilijkt nakoming contractuele verbintenis VZW (Bxl 09/10/1987) Bestuurder zet kennelijk onredelijk verlieslatende activiteit verder (Gent 31/10/1996 vs. Gent 27/10/1995) Zeer feitelijke aangelegenheid, met zeer uiteenlopende rechtspraak (terughoudende toetsing/ a priori beoordeling) Impact openbaarmakingsverplichting jaarrekening (art. 26novies) ? M. Denef & G. Vanden Abeele

Aansprakelijkheid bestuurder t.o.v. derden: extern (7) Ondoeltreffend verweer bestuurders Irrelevantie van ideële doelstelling VZW en van gebrek aan kennis/ervaring Geen rechtsverwerking door eerst VZW aan te spreken Kwijting speelt niet t.a.v. derden Delegatie van bevoegdheid pleit niet noodzakelijk vrij (vgl. art. 1994 B.W.) M. Denef & G. Vanden Abeele

Enkele recente ontwikkelingen in het strafrecht 1. Artikel 492bis S.W.: “misbruik van verenigingsgoederen” Het principe “Met gevangenisstraf van een maand tot vijf jaar en met een geldboete van honderd frank tot vijhonderduizend frank worden gestraft de bestuurders, in feite of in rechte, van burgerlijke en handelsvennootschappen, alsook van verenigingen zonder winstoogmerk, die met bedrieglijk opzet en voor persoonlijke rechtstreekse of indirecte doeleinden gebruik hebben gemaakt van de goederen of van het krediet van de rechtspersoon, hoewel zij wisten dat zulks op betekenisvolle wijze in het nadeel was van de vermogensbelangen van de rechtspersoon en van die van zijn schuldeisers of vennoten” De praktische toepassing ? M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Het functioneren van de organen: Raad van Bestuur en Algemene Vergadering M. Denef & G. Vanden Abeele

Algemene Vergadering (1) Samenstelling: - minstens 3 werkende leden - werkende leden: alle rechten en plichten door V&S-wet en statuten toegekend aan de leden - werkende leden versus toegetreden leden M. Denef & G. Vanden Abeele

Algemene Vergadering (2) Bevoegdheden (art. 4 V&S-wet): - wijziging statuten - benoeming en afzetting bestuurders - benoeming en afzetting commissarissen + bepalen bezoldiging - kwijting bestuurders en commissarissen - goedkeuring begroting en jaarrekening - ontbinding VZW - uitsluiting lid - omzetting VZW in VSO - alle gevallen bepaald in statuten M. Denef & G. Vanden Abeele

Algemene Vergadering (3) Vergaderingen: - minstens 1x per jaar - in principe geen aanwezigheidsquorum - in principe volstaat gewone meerderheid - staking van stemmen - 1 man – 1 stem - recht op vertegenwoordiging - opstellen van notulen M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Raad van Bestuur (1) Samenstelling (artikel 13, eerste lid V&S-wet) minstens 3 (uitz. als slechts 3 leden) natuurlijke personen of rechtspersonen minstens 1 minder dan aantal leden (probl. bij politieke/paritaire samenstelling) “Keuze” samenstelling = AV (art. 4 V&S-wet) Bekendmaking samenstelling (art. 9 + 26novies V&S-wet) Statuut bestuurder? al dan niet bezoldigd nooit bestuurder-werknemer bijdrageplicht RSZ-zelfstandigen: volgens fiscale hoofd-/bijberoepcriteria als RPB (indien VenB altijd) Bevoegdheid RvB: “residuaire” M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Raad van Bestuur (2) Collegiale werking - streven naar consensus is de regel, stemmen de uitzondering! - meerderheidsbeginsel (tenzij statutair anders bepaald): geldig aanwezigheidsquorum (beraadslaging) geldigheid van eventuele stemming (beslissing) - “staking van stemmen”: besluit verworpen of doorslag vd stem - wetgever is vergeten de mogelijkheid van 1-hoofdig bestuur uit te schakelen - mandaat intuitu personae (volmacht in beginsel uitgesloten, tenzij statutair voorzien) - uitz.: delegatie van bevoegdheid: statutair of bij volmacht M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Raad van Bestuur (3) Geen belangenconflictenregeling Mogelijkheid tot “schriftelijke” besluitvorming? Ja, mits unaniem en mits “beraadslaging” Notulering - ja, verplicht (zie art. 10 V&S-wet) - modaliteiten: wie, wat, hoe naar M. Denef & G. Vanden Abeele

Vertegenwoordiging v/d VZW Art. 13, lid 3-5 V&S-wet - RvB als “college” - 1 of meer personen, al dan niet bestuurder of lid - alleen of gezamenlijk handelend Vertegenwdgsysteem met hoofddoelstelling = bescherming van derden-contractanten Bevoegdheidsbeperkingen en taakverdelingen: niet tegenwerpelijk aan derden (dubbelzinnige wettekst) Informatielast derden vermindert: enkel tellen M. Denef & G. Vanden Abeele

Vragen staat vrij !

II. Vrijwilligerswerk

Wet betreffende de rechten van vrijwilligers Wettelijke Basis: Wet betreffende de rechten van vrijwilligers d.d. 3 juli 2005 (B.S. 29 augustus 2005) Gewijzigd door: * Artikel 136-140 van de Wet houdende diverse bepalingen d.d. 27 december 2005 (B.S. 30 december 2005) * Wet van 7 maart 2006 tot wijziging van de wet van 3 juli 2005 betreffende de rechten van vrijwilligers en van de wet van 27 december 2005 houdende diverse bepalingen (B.S. 13 april 2006) * Wet van 19 juli 2006 tot wijziging van de wet van 3 juli 2005 betreffende de rechten van vrijwilligers (B.S. 11 augustus 2006) M. Denef & G. Vanden Abeele

Wet betreffende de rechten van vrijwilligers Uitvoeringsbesluiten Het K.B van 28 juli 2006 tot wijziging van de artikelen 45, 46 en 48 van het K.B. van 25 november 1991 houdende de werkloosheidsreglementering en tot invoering van een artikel 45bis in hetzelfde besluit (B.S. 24 augustus 2006). Het K.B. van 5 augustus 2006 tot wijziging van het K.B. van 23 mei 2001 tot instelling van een algemeen reglement betreffende de inkomensgarantie voor ouderen (B.S. 4 september 2006). Het M.B. van 31 juli 2006 tot wijziging van artikel 18 van het ministerieel besluit van 26 november 1991 houdende de toepassingsregelen van de werkloosheidsreglementering (B.S. 24 augustus 2006). M. Denef & G. Vanden Abeele

Wet betreffende de rechten van vrijwilligers Historiek – regeling versrpeid over verschillende richtlijnen/wetteksten, m.n.: a. aansprakelijkheid: artikel 1382-1383 B.W. + Cass. 5 juni 2003. b. verzekering: verspreid over regionale regelgeving (vaak i.v.m. erkenning/subsidies), vb. Decreet d.d. 13 juli 2001 (B.S. 14 september 2001). c. onkostenvergoedingen: Circ. RH. 241/509.803 d.d. 5 maart 1999 + bijzondere regelingen sportsector. d. uitkeringsgerechigden: diverse richtlijnen en interpretaties RVA, OCMW, enz … e. Informatieplicht: niet gereglementeerd. M. Denef & G. Vanden Abeele

Toepassingsgebied van de wet –Artikel 2 en 3 Vrijwilligerswet (1) Ratione materiae 1. Onbezoldigde activiteit (geen ‘lichte bezoldiging’ ontvangen): vb. Artiesten die een vergoeding ontvangen voor een éénmalige artistieke prestatie (artikel 182 programmawet d.d. 24 december 2002 (B.S. 31 december 2002), uitgevoerd bij K.B. d.d. 3 juli 2005 (B.S. 19 juli 2005)), m.n. max € 100,- per dag en € 2.000,- per jaar. vb. Vrijwilligers van de brandweer en de civiele bescherming (artikel 38, 12° WIB: geïndexeerd max. 3.640 € (aj. 2007). 2. Onverplichte activiteit – contractuele rechtsverhouding mogelijk. Vb van vrijwilligers die een lichte bezoldiging ontvangen: De artiesten die een vergoeding ontvangen voor een éénmalige artistieke prestatie De vrijwilligers van de brandweer en de civiele bescherming M. Denef & G. Vanden Abeele

Toepassingsgebied van de wet Artikel 2 en 3 Vrijwilligerswet (2) 3. Activiteit ten behoeve van één of meer personen, andere dan degene die de activiteit verricht, van een groep of organisatie of van de samenleving als geheel. vb. Zelfhulpgroepen vb. Mantelzorg? vb. Sport-en artistieke prestaties? 4. Die ingericht wordt door een organisatie anders dan het familie- of privé-verband van degene die de activiteit verricht. 5. Die niet door dezelfde persoon en voor dezelfde organisatie wordt verricht in het kader van een arbeidsovereenkomst, een dienstencontract of een statutaire aanstelling (wel voor andere activiteiten?). M. Denef & G. Vanden Abeele

Toepassingsgebied van de wet Artikel 2 en 3 Vrijwilligerswet (3) (2) Ratione personae: (i) vrijwilliger: - natuurlijke persoon - onbezoldigde bestuurder ? M. Denef & G. Vanden Abeele

Toepassingsgebied van de wet Artikel 2 en 3 Vrijwilligerswet (4) Onbezoldigde bestuurder- vrijwilliger = Niet expliciet uitgesloten van de Vrijwilligerswet -> toepassing definitie vrijwilligers op bestuurders >< Bestuurder zonder activiteit als vrijwilliger Bestuursaansprakelijkheid: afbakening functies bestuurder >< functies vrijwilliger M. Denef & G. Vanden Abeele

Toepassingsgebied van de wet Artikel 2 en 3 Vrijwilligerswet (5) (ii) de organisatie van het vrijwilligerswerk - VZW - feitelijke vereniging (m.n. elke vereniging zonder rechtspersoonlijkheid van twee of meer personen die in onderling overleg een activiteit organiseren met het oog op de verwezenlijking van een onbaatzuchtige doelstelling, met uitsluiting van enige winstverdeling onder haar leden en bestuurders, en die een rechtstreekse controle uitoefenen op de werking van de vereniging.) - publiekrechtelijke rechtspersonen - VSO ? Quid fiscaal statuut (vgl. Circulaire RH. 241/509.803 d.d. 5 maart 1999) M. Denef & G. Vanden Abeele

Toepassingsgebied van de wet Artikel 2 en 3 Vrijwilligerswet (6) (3) Ratione loci: Vrijwilligerswerk verricht op het Belgisch Grondgebied Vrijwilligerswerk verricht buiten het Belgisch Grondgebied maar vanuit België wordt georganiseerd op voorwaarde dat de vrijwilliger in België zijn hoofdverblijfplaats heeft. M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Vrijwilligerswerk Vijf luiken: Aansprakelijkheid van de vrijwilliger Verplichte Verzekering Informatieplicht Onkostenvergoedingen Sociale bepalingen m.b.t. het vrijwilligerswerk M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Aansprakelijkheid (1) Artikel 5 Vrijwilligerswet: Beperkt toepassingsgebied van de aanspakelijkheidsregeling: privaatrechtelijke en publierechtelijke rechtspersonen zonder winstoogmerk; feitelijke verenigingen met minstens één arbeider of één bediende; feitelijke verenigingen die een afdeling vormen van organisaties zoals bedoeld onder 1 of 2. Behalve in geval van bedrog, zware fout of eerder gewoonlijk dan toevallig voorkomende lichte fout van de vrijwilliger, is deze, behalve als het om schade gaat die hij zichzelf toebrengt, niet burgerlijk aansprakelijk voor de schade die hij veroorzaakt bij het verrichten van vrijwilligerswerk, ingericht door een in artikel 3, 3° bedoelde feitelijke vereniging die één of meer personen tewerkstelt die verbonden zijn door een arbeidsovereenkomst voor werklieden of bedienden, door een in artikel 3, 3° bedoelde rechtspersoon, of door een feitelijke vereniging die op grond van haar specifieke verbondenheid hetzij met de voormelde feitelijke vereniging, hetzij met de voormelde rechtspersoon beschouwd kan worden als een afdeling daarvan. Voor deze schade zijn respectievelijk de feitelijke vereniging, de rechtspersoon of de organisatie waarvan de feitelijke vereniging een afdeling vormt, burgerlijk aansprakelijk. Op straffe van nietigheid mag van de bij het eerste lid bepaalde aansprakelijkheid niet afgewerken worden in het nadeel van de vrijwilliger M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Aansprakelijkheid (2) Vrijwilligersorganisatie aansprakelijk voor de occasionele lichte fout van de vrijwilliger; niet voor bedrog, zware fout, of herhaalde lichte fout. Vrijwilliger alleen persoonlijk aansprakelijk in geval van bedrog, zware fout of herhaalde lichte fout. Contractuele bedingen in het nadeel van de vrijwilliger niet mogelijk. M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Aansprakelijkheid (3) Opmerkingen: 1. Blijkbaar ook voor aansprakelijkheid op basis van contractuele fout van de vrijwilliger. 2. Contractuele regeling noodzakelijk bij niet-gestructureerde organisaties -> noodzaak informatienota/vrijwilligerscontract. M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Aansprakelijkheid (4) Implementatie-en toepassingsproblemen: Gezamenlijke organisatie van een activiteit door meerdere organisaties, welke organisatie aansprakelijk ? Feitelijke verenigingen: wie is de ‘verantwoordelijke’ van de vereniging die aansprakelijk kan worden gesteld ? M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Informatieplicht (1) - Verplicht mee te delen informatie (artikel 4 Vrijwilligerswet): 1. Sociale doelstelling en juridisch statuut organisatie (RP) of verantwoordelijke (FV) 2. Mededeling van verplichte verzekering 3. Mededeling van gedekte risico’s andere dan de risico’s waarvoor een verzekering verplicht is 4. Informatie over de onkostenvergoedingen 5. Meedelen dat het beroepsgeheim (artikel 458 S.W.) van toepassing is. M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Informatieplicht (2) Implementatie-en toepassingsproblemen: Bewijslast bij de organisatie -> toch overmaken nota/opstellen contract? Quid met de last-minute vrijwilliger of toevallige vrijwilliger? Quid met het begrip ‘verantwoordelijke’ van een feitelijke vereniging? M. Denef & G. Vanden Abeele

Onkostenvergoedingen (1) Onkostenvergoeding als vrijwilliger Twee cumulatieve grenzen: € 24,79 per dag, en € 991,57 per jaar (vgl. Circulaire RH. 241/509.803 d.d. 5 maart 1999) Geïndexeerd (2006): € 27, 92 per dag, en € 1.116, 71 per jaar Cumulatieve grenzen - indien >, bewijs mogelijk dat het om een reële onkostenvergoeding gaat Ook: forfaitaire waardering mogelijk zoals voor de rijksambtenaren (K.B. 26 maart 1965) Bij K.B. kunnen hogere bedragen worden voorzien voor specifieke categoriëen van vrijwilligers. M. Denef & G. Vanden Abeele

Onkostenvergoedingen (2) Bij overschrijding onkostenvergoedingen: verlies hoedanigheid vrijwilliger Grenzen ‘per vrijwilliger’, niet ‘per activiteit als vrijwilliger’. Opmaken fiscale fiches niet verplicht indien deze wettelijke bepalingen worden gerespecteerd. M. Denef & G. Vanden Abeele

Onkostenvergoedingen (3) Implementatie-en toepassingsproblemen: Verlies van hoedanigheid van vrijwilliger indien deze méér ontvangt dan de onkostenvergoedingen voorzien bij wet = mogelijk discriminerend voor wat aansprakelijkheid betreft. Quid bestaande regelingen in specifieke sectoren (vb. Sport), nu geregeld via fiscale circulaires? M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Sociaal Recht (1) Werkloze : - voorafgaandelijke aangifte bij RVA Indien geen reactie binnen 2 weken: vrijwilligerswerk met behoud van uitkering wordt geacht aanvaard te zijn Weigering mogelijk indien: (i) geen vrijwilligerswerk, (ii) geen activiteit die in het verenigingsleven gewoonlijk wordt uitgeoefend gelet op aard, omvang en frequentie, (iii) beschikbaarheid voor de arbeidsmarkt daalt M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Sociaal Recht (2) 2. Bruggepensioneerde en halftijds bruggepensioneerde: - Idem werklozen Bij K.B. kunnen bijzondere bepalingen worden voorzien (cfr. bestaande regeling met betrekking tot niet winstgevende organisaties die erkend zijn als culturele,sociale of humanitaire organisatie of vereniging met een bijzonder openbaar nut) 3. Arbeidsongeschikten: vrijwilligerswerk wordt niet beschouwd als werkzaamheid, voor zover de activiteiten verenigbaar zijn met de algemene gezondheidstoestand van de arbeidsongeschikte (toestemming nodig van adviserend geneesheer) M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Sociaal Recht (3) 4. Gepensioneerde: Geen meldingsplicht Heeft in principe geen invloed op de toegelaten maximale bijverdienste voor gepensioneerden M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Sociaal Recht (4) 5. Leefloon: ontvangst van vrijwilligersvergoeding is verenigbaar met het recht op leefloon, onder de voorwaarden uit te werken bij K.B. (nu: werkbereidheid) 6. Tegemoetkoming voor hulp aan bejaarden: idem 7. Gewaarborgd inkomen bejaarden: idem M. Denef & G. Vanden Abeele

M. Denef & G. Vanden Abeele Sociaal Recht (5) 8. Gezinsbijslag: -vergoedingen voor vrijwilligerswerk zijn geen inkomen (van belang voor studenten onder de 25 j.) - kind dat vrijwilliger is: geen verlies recht op kinderbijslag. M. Denef & G. Vanden Abeele

Vragen staat vrij !