PEDAGOGISCHE COMFORTZONES: ELK KIND WINT! Opvoed- en opgroeinetwerken 0-6 jaar

Aanleiding en legitimering Genk  Het gemis aan een vanzelfsprekend breed, gekend, bereikbaar, beschikbaar én aantrekkelijk basisaanbod ‘pedagogisch comfort’ rondom àlle gezinnen met jonge kinderen 0-6 jaar in alle Genkse ‘zones’:  medisch  pedagogisch  educatief en  psycho-sociaal  ‘Comfort’: faciliteit, sterk makend, steunend, gerieflijk, aangenaam, toestand waarin men zonder angst, onrust, vrees of verlegenheid is.

Aanleiding en situering Vlaanderen  Visienota Vandeurzen oktober 2012  Nieuw concept Kind & Gezin: Huizen van het Kind : verbinden van actoren  Concepttekst: Organisatie van de preventieve gezinsondersteuning als antwoord op de nood aan een nieuw model voor de preventieve gezinsondersteuning:  bevorderen van het welbevinden van gezinnen met kinderen,  opdat deze kinderen en gezinnen zich maximaal kunnen ontwikkelen  Zal resulteren in een decreet op Prego  Good practices elders: Family centers in Zweden/Noorwegen

Genkse vertaling  Aansluiten op wat er in de Genkse regio’s al bestaat door  functies, kennis en mankracht op een klantvriendelijke en laagdrempelige manier toe te voegen  met het oog op optimalisering van het bestaande én om te komen tot  een maximaal verweven en geïntegreerd ondersteuningsaanbod en trajectbegeleiding 0-6 j op vlak van gezondheid, ontwikkeling, opvoeding en onderwijs  Uitdaging: de sterkte van de medische opvolging van alle Genkse baby’s en peuters/kleuters combineren met het pedagogische ondersteuningsweefsel en het kleuteronderwijs: wisselwerking, afstemming en complementariteit  Dit formeel ondersteuningsweefsel koppelen met het informele natuurlijke weefsel rondom gezinnen en kinderen  Gezond groot worden van kinderen=public issue  Er samen voor zorgen dat kinderen kunnen opgroeien in buurten waar ze graag gezien worden en waar het goed is om te leven

Toekomst: opvoed- en opgroeinetwerken 0-6 jaar: elk kind wint! Pedagog. Comfort Zone: Verbinden Versterken Voorkomen Aanpakken  Gebiedsgericht : ‘zone’ als planningsconcept  Draagvlak en invulling: samen met àlle opvoedingsverantwoordelijken over de generaties heen  Positief stimulerende en comfortabele omgeving creëren rondom kinderen 0-6 jaar  Gezondheid en ontwikkeling, opvoeding en onderwijs  Garantie van breed basisaanbod voor iedereen, specifieke hulp waar nodig  Optimaal leven, opgroeien en ontwikkelen

Goed uitgebouwd basisaanbod en - voorzieningen rondom ouders en kinderen 0-6 j Opvoeden doe je met z’n allen!  Sterkte is universaliteit, geen exclusiviteit voor doelgroepen  Vanzelfsprekend, aantrekkelijk en om de hoek  Breed basisaanbod: voor elk wat wils (voor ouders en voor kinderen)  Deskundigheid en multidisciplinariteit: (mix van professionals, vrijwilligers, ouders,…)  Synergie van functies, van kennis, van mankracht, van infrastructuur, van methodieken, van bereik  Klant- en gebruiksvriendelijk  Beschikbaar in elke Genkse regio

Allemaal opvoeders Pedagog. Civil Society  Wat hebben kinderen allemaal nodig om optimaal groot te worden?  Dialoog met ouders, burgers, betekenisvolle opvoedings- verantwoordelijken, professionals, organisaties, overheid, diensten  Over generaties heen  Gedeeld committement om te realiseren

Outcome: gezonde, toegeruste en veerkrachtige kinderen Hoog - vliegers  Streven naar winst op vlak van  Lichamelijke gezondheid  Kwalitatieve ouder- kind interactie  Psychosociaal welzijn en welbevinden  Taal- en cognitieve toerusting  Optimale startkansen voor latere emancipatorische en participatieve opvoedingsdoelen  4 invalshoeken:  medisch  ontwikkelingspsychologisch  pedagogisch  educatief

Synergie van functies, expertise en mankracht Om de hoek en Allemaal Onder 1 dak  Medische opvolging, screening, signalering en detectie (prenataal, postnataal,…), nazorg  Informatie over gezondheid, opvoeden, opgroeien, naar school gaan,…  Formele en informele ontmoeting (sociale netwerkversterking, toevoegen hulpbronnen,…)  De natuurlijke betrokkenheid van een naaste omgeving  Taal- en talentontwikkeling, voor- en vroegschoolse programma’s met ouders, kinderen en school  kleuterparticipatie  (kinder)-opvang in soorten  (traject) - begeleiding, ondersteuning, zorgafstemming, bemiddeling, doorverwijzing,…  Combinatie: CB, kraamzorg, aanbod OW, aanbod ILT, Instapje, boekbaby’s, vroegschoolse programma’s, module CKG, baby-massage, projecten ism de kleuterschool, ….

Integraal, sluitend, chains of care Public health Keten- benadering Dekkend Sluitend Gedoseerd Getimed Beschikbaar  Doorgedreven netwerkontwikkeling  Doorgedreven en naadloze trajectbegeleiding vanaf de geboorte tot in de kleuterschool  Gedifferentieerde dienstverlening  Laagdrempelig en gebruiksvriendelijk  Maximale inzet van potentieel aan menselijk kapitaal, infrastructuur en beschikbare hulpbronnen  Warm, solidair bondgenootschap rondom gezinnen en hun kinderen

In praktijk: het aanbod Huizen van het kind Family centers Committed Families Families that matter…  Een medische én pedagogische basis met aandacht voor gezond opvoeden en opgroeien voor iedereen  Ontmoeting, onthaal, dialoog, vorming, informatie, sensibilisering, ondersteuning, detectie, signalering, trajectbegeleiding, …van ouders en kinderen  Ontwikkelingsbevorderende interacties en activiteiten: formeel en informeel voor ouders en kinderen  Betekenisvolle activiteiten in een positieve, aantrekkelijke en ontspannende omgeving  Kwalitatief deskundig kader met diversiteit aan inzet: professionals, ouders en andere vrijwilligers  Integreren, inschuiven van specifiek ondersteunings- of hulpaanbod  Centrale uitvalsbasis of ankerpunten, antennes in de buurt  Opvoeden en opgroeien gebeurt veel breder dan in het gezin

Hoe realiseren en organiseren? It takes a whole committed city to raise a child!  Aanpak van dit nieuw project vraagt:  communicatie en participatie  commitment  co-governance  cofinanciering en  coproducties  Netwerking: organiseren van krachtige netwerken op vlak van gezondheid en ontwikkeling, opvoeding en onderwijs  Regie:  een stedelijke regie en gebiedsnetwerk  Samenwerking met secundaire partners  Kwaliteitszorg, data-onderbouw, evaluatie en wetenschappelijk opvolging  Uittekenen stappenplan op stedelijk, overkoepelend niveau en op zone- niveau

Sleutelpartners in de pedagogische comfortzones Multi stakeholderspr ocessen  Lokale besturen: regie (integraal beleid, allocatie middelen)  Kind en gezin: inhoudelijke programmatie  Kind en preventie: organisatie van de CB’s (infrastructuur, CB-artsen en vrijwilligers)  Huisartsenkring: partner in gezondheid en ontwikkeling  Opvoedingswinkel/vzw PAS: de partner inzake opvoedingsondersteuning en ontwikkelingsstimulering  CKO: loket kinderopvang en koepel  CKG De Stap: ambulante en mobiele modules (plusfuncties)  Kleuteronderwijs: aansluiting voor- en vroegschoolse  Kraamzorg: partner in zorg en verzorging  CGG: partner in psycho-sociale ontwikkeling  ….