ziekenhuisinformatiesysteem ter ondersteuning van de Een procesgestuurd ziekenhuisinformatiesysteem ter ondersteuning van de geïntegreerde patiëntenzorg MIC 2004 Ilse Liesmons 25 november 2004 ACC vzw, Researchpark Zone 2, Interleuvenlaan 10, 3001 Heverlee

Inhoud 1. Hedendaagse ontwikkelingen in de organisatie van de zorg en de effecten op ICT-componenten van het ziekenhuis 2. De implicaties voor het ziekenhuis als organisatie 3. Het procesgestuurd ziekenhuisinformatie-systeem

1. Hedendaagse ontwikkelingen 1.1. Stijgende operationele efficiëntie van de zorg 1.2. Van mono-disciplinaire naar multi-disciplinaire zorg 1.3. Verzwaring van de behandel- en zorgactiviteit 1.4. Van aanbod gerichte zorg naar vraaggestuurde zorg

1.1 Stijgende operationele efficiëntie van de zorg Meer aandacht voor procesbeheersing Nood aan ïnformatisering van het zorgproces Kostenopvolging Trend naar productiviteitstijging en kostenbeheersing Ondersteunende processen Primaire zorgproces (daling ligduur) >< toenemende maatschappelijke vraag naar zorg

1.2 Van mono-disciplinaire naar multi-disciplinaire zorg Aanbieden geïntegreerd zorgpakket waardoor de grenzen van traditionele groepen overschreden worden Nood aan multi-disciplinaire zorgprogramma’s waarbij professionele gezondheidswerkers hun specifieke deskundigheid inbrengen Trend naar multi-disciplinaire zorg : Wetenschappelijke kennis Medisch-technologisch kunnen multi-disciplinaire benadering noodzakelijk

1.3 Verzwaring van de behandel- en zorgactiviteit Hoe intensiever de zorg, hoe sneller medische beslissingen dienen genomen te worden Er is nood aan een verregaande decentralisatie van de informatie naar de diverse zorgverstrekkers Ziekenhuizen evolueren naar hoogtechnologische interventiecentra Leidt tot sterke concentratie van diagnostische en therapeutische processen binnen een steeds korter verblijf

1.4 Van aanbod gerichte zorg naar vraaggestuurde zorg De zorgvraag van de patiënt staat centraal: de therapeutische interventies laten aansturen door de reële behoeften van de patiënt Het klinisch zorgproces ondersteunt de zorgvraag en laat toe verantwoorde zorg te definiëren De aard en de frequentie van de zorg wordt momenteel nog te vaak bepaald door het aanbod Leidt tot grote verscheidenheid in medisch gedrag bij eenzelfde klinisch probleem

2. De implicaties voor het ziekenhuis als organisatie 2.1. De functionele ziekenhuisorganisatie 2.2. Het procesgestuurde ziekenhuis

2.1. De functionele ziekenhuisorganisatie Departementale organisatie zorgprocessen Structuur gebaseerd op basis van menselijke middelen Klinisch proces loopt gescheiden van managementproces

Indicatoren 24% van de tijdsbesteding gaat naar patiëntenzorg 76% van de tijd gaat naar documentatie, coördinatie, transport, supervisie en wachten In een verblijf van 8 tot 10 dagen doorloopt de patiënt gemiddeld 5 afdelingen, 18 disciplines en ontmoet +/- 100 medewerkers (Nederlanse ziekenhuizen-Abersnagel - 1998)

Indicatoren Studie naar medische incidenten in 2 Britse ziekenhuizen ( Vincent - 2001) 2 spoedgevallendiensten 1014 verblijven 10,8 incidenten 6% blijvende letsels 8 % dood tot gevolg

2.2. Het procesgestuurde ziekenhuis Werkplek artsen Werkplek paramedici Werkplek logistiek pers. Werkplek verpleging Werkplek administratie . . . Inschrij- vingen Opname afdeling Radio- logie OK Gastro Apo. Zorgpro- gramma Patiënt 1 Zorgvraag 1 Klinisch zorgproces patiënt 1 Klinisch zorgproces patiënt 2 Klinisch zorgproces patiënt 3 Patiënt 2 Zorgvraag 2 Patiënt 3 Zorgvraag 3 B E L I D S R A P O T

Indicatoren Uit een studie blijkt dat na introductie van klinische zorgprocessen (Mc Kinsey Duitsland – 2004) Vermindering van 25% van de gemiddelde verblijfsduur Vermindering van 9% van de gemiddelde kost per patiënt Uit een studie in de Verenigde Staten de verblijfsduur verminderde met 33% na de introductie van DRG’s (Mc Kinsey – 2004)

Indicatoren ACC vzw, Researchpark Zone 2, Interleuvenlaan 10, 3001 Heverlee

Kenmerken Een efficiëntere patiëntenstroom (de juiste patiënt in het juiste bed op het juiste tijdstip voor de juiste periode) Optimaal clinical resource management (logistiek- en voorraadbeheer) Het aanleveren van het multi-disciplinaire behandelteams Zicht op kostprijs per klinisch zorgproces

3. Het procesgestuurd ziekenhuisinformatiesysteem Workflow ondersteunend Afspraak (patiënt, huisarts, …) Onderzoek (Medisch Dossier) Diagnose (Klinische Paden) Patiënt - Workflow Ordercommunicatie (Orders & voorschriften) Afspraken & Planning (OK, opname, …) Administratieve afwerking (documenten, facturatie, …)

De elektronische werkplek Workflow oriëntatie en focus op de patiënt als uitgangspunten voor een modern ziekenhuisinformatiesysteem De artsen, de zorgverstrekkers en het administratief personeel werken vanuit diverse (beveiligde) invalshoeken

Het klinisch zorgpad Werkwijze: Toevoegen en veranderen van bestaande zorgpaden in het systeem Raadplegen algemeen overzicht zorgpaden Toewijzen van patiënt aan een zorgpad Volgen van toegewezen dynamisch zorgprogramma

Grafische voorstelling klinisch pad

Ordercommunicatie Mogelijkheid electronische orders en aanvragen te versturen Geïntegreerd inplannen orders Electronisch opvolging status order

Patiëntenorganizer Het geïntegreerde en centrale patiëntendossier waar alle patiëntgegevens gestructureerd weergegeven worden, nl.: Afspraken Patiëntbewegingen Documenten (bv. anamnese document) Aanvragen ordercommunicatie, inclusief status aanvragen Verslagen en resultaten

Netwerking Netwerking via externe toegang tot de patiëntorganizer voor: Huisartsen Thuisverpleegkundigen en andere zorgverstrekkers Verwijzende instellingen . . .

Conclusie Een procesgestuurd ziekenhuisinformatie-systeem vertrekkende van de zorgvraag van de patiënt biedt een geïnformatiseerd antwoord op de hedendaagse ontwikkelingen in de gezondheidszorg. ACC vzw, Researchpark Zone 2, Interleuvenlaan 10, 3001 Heverlee

Dank u Ilse Liesmons Administratie Centrum Caritas Interleuvenlaan 10 3001 Heverlee iliesmons@accnet.be ACC vzw, Researchpark Zone 2, Interleuvenlaan 10, 3001 Heverlee