De leerkracht als spil van het onderwijs Module 1 De leerkracht als spil van het onderwijs Over het vakmanschap van de leerkracht Albert de Boer, IJsselgroep Enschede 20 maart 2012

Waarom aandacht voor vakmanschap? Het belang van de leerkracht Voor de kinderen Vanuit de theorie Het plezier van de leerkracht Bezuinigingen Kritiek op kwaliteit Doen we de goede dingen? We hebben het zo druk

Lol in je werk: Alleen dan! Goede voorbeelden Film : Etre et avoir Boek : Schoolpijn (Daniël Pennac) De gelukkige klas (Theo Thijssen) Juf met staarten (Eefje Pleij) Je held : Bouma Slechte leerkrachten zijn dodelijk: Mathilda (Roald Dahl) Lang leve de koningin

Kennis: Goed om te weten! Vakmanschap: Marzano Kennis: Goed om te weten! Enschede 2012

Leiderschap Leiderschap Leiderschap Leiderschap Leiderschap Leiderschap Leiderschap

Leraarfactoren Leraar Didactische aanpak Klassenmanagement en pedagogisch handelen Herontwerpen programma

Leraar doorslaggevend 33% school Het effect dat een school heeft op leerlingen wordt voor een deel bepaald door zaken die op schoolniveau geregeld kunnen worden: 33% Het grootste deel van het effect wordt bepaald door het vakmanschap van de leraar: 67% e ffect 67% leraar Bron: What Works in Schools, R.J. Marzano ASCD 2003

Leereffect van school en leraar bij modale leerling (percentielscore 50) School & leraar Percentielscore na twee jaar Gemiddelde school & gemiddelde leraar 50 Zwakke school & zwakke leraar Sterke school & zwakke leraar Zwakke school & sterke leraar Sterke school en sterke leraar Sterke school & gemiddelde leraar Marzano ‘A new area of school reform: Going where the research takes us’, Aurora 2000

Wat betekent dit voor mij als leerling? Het maakt wat uit op welke school je zit Het maakt wat uit bij welke leraar je zit Scholen doen ertoe/leraren doen ertoe Goede onderwijsverbetering leidt tot beter leren

Instructie kwaliteiten Vaardigheid: Het gebruiken van didactische aanpakken die werken Enschede 2012

G I P S G I P S Gelijke deelname Hoe gelijk is de deelname? Module 1 G I P S G Gelijke deelname Hoe gelijk is de deelname? I Individuele aansprakelijkheid Moet er een openlijke individuele prestatie geleverd worden? P Positieve wederzijdse afhankelijkheid Is mijn effect, jouw effect? Is hulp nodig? S Simultane interactie Hoeveel % is tegelijkertijd waarneembaar actief?

Vakmanschap is: (willen ) zoeken naar verbetering Een goede leerkracht beschikt over veel didactische strategieën plus de kennis wanneer deze strategieën het best kunnen worden ingezet. Vraag: Welke didactische strategieën hebben aantoonbaar effect op leerprestaties?

Didactische aanpak Identificeren van overeenkomsten en verschillen 45 Samenvatten en notities maken 34 Inspanningen bevestigen en erkenning geven 29 Huiswerk en oefening 28 Nonverbale representatie 27 Coöperatief leren Doelen stellen en feedback geven 23 Vragen/ hypotheses formuleren en hypotheses testen Voorkennis activeren met vragen, aanwijzingen en kapstokken 22

Vakmanschap: Het model adaptief onderwijs Kennis: Goed om te weten! Enschede 2012

Het model adaptief onderwijs als model voor vakmanschap Basisvoorwaarden voor een actieve en gemotiveerde leerhouding Kenmerken adaptief pedagogisch klimaat rol leerkracht Niets zo praktisch als een goede theorie

Instrumenten van de leerkracht Interactie Klassenmanagement/ organisatie Instructie en instructiekwaliteit Dus: Bewust hanteren van een set gereedschap!

Vakmanschap: Wat maakt iemand tot vakmens? Bewust bekwaam: Johari! Kunnen hanteren van een praktische theorie! Bewust bekwaam (delen) Onbewust bekwaam (benoemen) Bewust onbekwaam (Na-scholen) Onbewust onbekwaam (feedback (zoeken))

Vakmanschap Houding: Doen we de goede dingen? Hoe sta ik in mijn vak? Hoe kijk ik naar kinderen? Enschede 2012

Wat leidt tot betere leerprestaties van kinderen? Module 1 Wat leidt tot betere leerprestaties van kinderen? Wat zijn de gevolgen van deze inzichten voor je werk en de schoolontwikkeling? Wat voor inzicht geeft het bij directie, IB-ers en leerkrachten?   Bij aanvang opzetten

Opbrengstgericht werken “Ik doe altijd mijn best”. _ + Denim circle

Het proces Stap 0 Doelen stellen: wat willen we met deze leerlingen bereiken? Stap 1 Verzamelen gegevens Stap 2 Analyseren gegevens: Wat zien we? Welke verklaringen hebben we hiervoor? Wat zijn onze conclusies? Stap 3 Plan van aanpak uitwerken, gebruik makend van effectieve aanpakken Stap 4 Plan van aanpak uitvoeren Stap 5 Begin weer bij stap 1 >>> 21

Houding van directie, IB en leerkracht Twee perspectieven OGW: Verantwoordingsperspectief nadruk op legitimering naar buiten/boven met behulp van gegevens uit de school Ontwikkelperspectief nadruk op verbetering van onderwijsleerproces en leeropbrengsten met behulp van gegevens over leren leerlingen 22

Reflectie als onderdeel van vakmanschap Theo Thijssen: Doe als hij Tijd nemen, leren van jezelf Guus Kuijer: Passie voor je vak! Kern: Zelfvertrouwen, Houding en zelfkritiek

Kennis Vaardigheid Houding Vakmanschap Kennis Vaardigheid Houding Enschede 2012

Vakmanschap Kennis :(Gezamenlijk) Referentiekader - Adaptief onderwijs - Marzano Vaardigheden: Bewust bekwaam! - Interactie met kinderen - Instructie - Klassenmanagement Houding: Je vak serieus nemen - OGW - pdca - Eerder weg - 1659/38 = 44 ; 1659/40= 41,5 - Maatschappelijke status

LEREN door LOL

Mogelijke invulling Sta eens stil bij het vakmanschap van de leerkracht: Kennis : Adaptief onderwijs Vaardigheden : Coöperatief leren Houding : Onderwijsfilosofie Albert de Boer: adeboer@ijsselgroep.nl Tel.: 0655192470