Toetsen en beoordelen Toetsen Overzicht hoofdstuk 5 Handboek voor leraren Toetsen Overzicht hoofdstuk 5 Toetsen
Overzicht presentatie waarom toetsen? toewerken naar examens rol onderwijsinspectie leerdoelen taxonomie van Bloom soorten toetsen toetsen als werkvorm formatieve en summatieve toetsen competentiedriehoek van Miller het triangulatiemodel van Dochy cijfers geven en beoordelen een goede toets Handboek voor leraren Toetsen
Waarom toetsen? Een beeld krijgen van de capaciteiten van de leerlingen Wordt niet altijd zichtbaar. Te wijten aan: kwaliteit van de toets voorbereiding op de toets faalangst gebrek aan motivatie Handboek voor leraren Toetsen
Toetsresultaten leiden tot … controle op inzet diagnose leerresultaat vervolg van leertraject peilen/bepalen doelgerichtheid van het onderwijs vergroten motiveren en sturen van het leerproces selectie voorspelling toekomstig functioneren (zie ook onderwijsregelkring) Handboek voor leraren Toetsen
Onderwijs is intentioneel iets bereiken in een bepaalde tijd gefaseerde opbouw niet enkel kennis of cognitie toetsen: vo zelfredzaamheid ontwikkelen mbo juiste werkhouding aannemen Handboek voor leraren Toetsen
Toewerken naar examens vo mbo kerndoelen - 7 domeinen leerplandoelen leerdoelen leerplannen PTA kerntaken kwalificatiedossiers prestatie-indicatoren integratief handelen competenties, bv: het samenwerkend vermogen omgaan met tegenslag opvolgen van procedures Handboek voor leraren Toetsen
Rol onderwijsinspectie vo mbo doorstroming onderbouw rendement bovenbouw verschil schoolexamens -centrale examens score leerlingen toetsinstrumenten kwalificatiedossiers betrouwbare beoordelingen Handboek voor leraren Toetsen
Examens vo mbo schoolexamens beoordelingsportfolio landelijke examens leraren: lessen en plannen op elkaar afstemmen toetservaring consequenties van toetsen toetsen vooraf aan eindexamen beoordelingsportfolio schriftelijke toetsen werkstukken proeve van bekwaamheid leraren: uitwerkingen en antwoorden leerlingen analyseren vragen naar representativiteit en gebruiksvriendelijkheid Handboek voor leraren Toetsen
Leerdoelen Meetbaar maken van doelen: aanwijsbare prestatie gedrag inhoud voorwaarden Handboek voor leraren Toetsen
Taxonomie van Bloom onthouden begrijpen integreren toepassen voordelen: geen eenzijdig toetsbeleid cognitieve niveaus op elkaar voortborduren Handboek voor leraren Toetsen
Soorten toetsen en hun functies selecterend – gericht op toelating onderwijsgericht – gericht op aanwijzing – gericht op bijsturing producten kwalificerend – gericht op niveaubepaling Handboek voor leraren Toetsen
Toetsen als werkvorm leergedrag beïnvloeden toets is geen eindinstrument maar werkvorm biedt veel aanknopingspunten bijvoorbeeld: uitwerkingen toets – leerlingen onderling corrigeren taakvolwassen groepen – gerichte feedback Handboek voor leraren Toetsen
Formatieve toetsen Verschaft leerlingen informatie over hun prestatieniveau bijsturende functie oefenfunctie diagnostische functie Handboek voor leraren Toetsen
Voorbeelden formatieve toetsen plotselinge overhoring beoordeling van huiswerkuitwerkingen oefentoets presentatie van uitwerkingen examentraining voortgangstoetsen conceptbesprekingen presentatie van voorlopige uitwerkingen Handboek voor leraren Toetsen
Summatieve toetsen kwalificerende functie nadelen veel kleine summatieve toetsen geen of te weinig oefentijd alle uitwerkingen belangrijk veel nakijken en feedback geen deadlines meer grondig voorbereiden (in lijn met de lessen) Handboek voor leraren Toetsen
Voorbeelden summatieve toetsen landelijk eindexamen rijexamen zwemexamen schoolexamen tentamen overgangstoetsen Handboek voor leraren Toetsen
Competentiedriehoek van Miller Handboek voor leraren Toetsen
Knowsniveau Gericht op kennis die noodzakelijk is om elementen, begrippen en fenomenen te onderscheiden Beoordeling – juiste interpretatie tips: toetsen met meerkeuzevragen toetsen met juist – onjuistvragen mondelinge toetsen open schriftelijke toetsen Handboek voor leraren Toetsen
Knows-howniveau Vragen moeten de aanpak van leerlingen zichtbaar maken Gericht opgesteld tips: casustoetsen schriftelijke werkstukken verslagen Handboek voor leraren Toetsen
Shows-howniveau Competenties tonen door in simulaties of fictieve oefeningen te laten zien hoe ‘dingen werken’ tips: de criteria zijn vooraf bekend als voorbereiding van omvangrijke praktijktoetsen Handboek voor leraren Toetsen
Doesniveau Taak uitvoeren in een reële situatie onder representatieve omstandigheden Doestoetsen laten zich lastig standaardiseren aanbevelingen: driepotig toetsen (Dochy) producten gedemonstreerd gedrag beschreven processen Handboek voor leraren Toetsen
Het triangulatiemodel van Dochy Handboek voor leraren Toetsen
Cijfers geven Mechanismen die maken dat het cijfer behoorlijk arbitrair is: onvolledig gebruik van de cijferladder wijze van totstandkoming van cijfers het middelen van cijfers is eigenlijk onjuist herkansingen worden zwaarder beoordeeld geen eenduidig beleid Handboek voor leraren Toetsen
Beoordelen relatief en absoluut voordeel je kunt de beoordeling aanpassen op basis van een te moeilijke of makkelijke toets nadeel groepsuitslag heeft invloed op het individuele cijfer van een leerling voordeel leerlingen krijgen cijfer ongeacht groepsuitslag nadeel geen correctie op een verkeerd ontworpen toets Handboek voor leraren Toetsen
Een goede toets … valide betrouwbaar afname doel voldoet aan de bedoeling die men heeft met het meten meet wat hij moet meten heeft een betrouwbaar meetresultaat is eenvoudig en makkelijk te gebruiken Handboek voor leraren Toetsen