Vakmanschap van de jeugdprofessional in wijkteams Wat vragen we van deze professional of vragen we alles? Is dat mogelijk? Bestaat de generalist wel? Moet iedereen in een team het zelfde kunnen? Heeft elk wijkteam dezelfde taken? 1

2 T-shaped professional

1. Werken vanuit een netwerk Contact leggen met ouders, jeugdigen professionals en vrijwilligers in de wijk Versterken van het netwerk in de wijk 2. Ondersteunen van pedagogische basisvoorzieningen Contact met lokale basisvoorzieningen leggen en onderhouden Deskundigheidsbevordering en ondersteuning van lokale basisvoorzieningen 3. Aansluiten bij de vraag en werken op maat Open en respectvol communiceren met ouders en jeugdigen In kaart brengen van vragen en problemen van kinderen 4. Helpen een (gezins)plan op te stellen Analyseren en vaststellen van hulp- en ondersteuningsvraag Uitwerken van een plan van aanpak 5. Versterken eigen kracht Activeren en versterken van krachten van ouders en jeugdigen Activeren en benutten van de sociale omgeving rond ouders en jeugdigen 3

6. Versterken van de opvoeding en ontwikkeling Informeren over en analyseren van opvoedingssituatie en ontwikkeling jeugdigen Versterken van de opvoeding en ontwikkeling Bewaken van grenzen bij het versterken van de opvoeding en ontwikkeling 7. Optreden bij onveiligheid en crisissituaties Inschatten en vergroten van de veiligheid van de jeugdige Interveniëren in crisissituaties 8. Inzetten specialistische hulp Samenwerken met andere disciplines Nemen van een besluit in samenwerking met ouders en jeugdige 9. Versterken van functioneren op andere domeinen Ondersteunen van ouders en jeugdigen op andere leefgebieden 10. Afstemmen van de hulp Bijdragen aan inter- en multidisciplinaire (keten- )samenwerking Communiceren over hulp 4

WMO competenties leerpakket Voorbeeld: Hoe verhelder ik vragen en behoeften? –Filmpje + beschrijving –Team opdrachten –Individuele opdrachten –Casuïstiek 5

Nog meer tools! Toolbox voor jeugdprofessionals in wijkteams Website Vrij toegankelijk Up-to-date Kort maar krachtig Online in 2016! 6

10 maatschappelijke thema’s Complexe scheiding Mediaopvoeding Eigen kracht en sociaal netwerk Normaal versus problematisch gedrag Juridische achtergrondinfor matie Veiligheid thuis en op school Psychische en verstandelijke beperkingen Multiprobleem- gezinnen Seks en relaties Samenwerken in de keten 7

Een kijkje in de keuken… 8

Start: Deelnemers CJG-Rijnmond GGZ Delfland GGD MEE Pameijer Trivium-Lindenhof Flexus Jeugdplein Minters (MDNW) E25 Lucertis Totaal 25 hulpverleners Wijkteam Jeugd Maassluis

Het team moet een team van professionals worden Intensieve bijscholing. Nieuwe teamcultuur creëren. De gemeente bepaalt de nieuwe aanpak. De hulpverlener (HV) en de nieuwe aanpak. Wat is de meerwaarde van de transitie? Wat doet de transitie met de hulpverlener? Wat zijn min en plus punten voor de cliënt?

Intensieve bijscholing De professionals van het WTJ volgen in de loop van het jaar verschillende trainingen en cursussen: Omgaan met agressie Schuldhulpverlening Basis training Echtscheiding, vechtscheiding, mediation Slaap- en eetproblemen bij jonge kinderen Jeugd- en kinderpsychiatrie Problematische gehechtheid Signs of Safety Eigen kracht Jeugdstrafrecht Triple P Enz. enz.

Nieuwe teamcultuur creëren Korte presentaties van de deelnemers over zijn manier van werken en eigen visie. Kort team uitje met gerichte activiteiten. Samen lunchen. Overleg/casuïstiek in kleine sub teams. Deelnemen aan gemeentelijke bijeenkomsten buiten de werkuren. Contact met de moeder organisatie is beperkt.

De gemeente bepaalt de nieuwe aanpak Als professional neem je meer verantwoordelijkheden. Cliënten verwijzen, bv. specialistisch GGZ en andere 2 e lijn behandelingen. Indicaties onderzoeken, onderbouwen en eindadvies geven m.b.t. PGB Beroepsregister: 1 e Bamw, later SKJ (St. Kwaliteitsregister Jeugd) De gemeente heeft altijd het laatste woord.

De hulpverlener en de nieuwe aanpak De HV krijgt een veelzijdige taak. Gemeente eist van de HV minimaal drie verschillende vlaktes dat hij als professional kan beoefenen. De doelgroep van de HV is uitgebreid van 0 tot 100 jaar. Als generalist moet de HV nieuwe competenties ontwikkelen. Als generalist wordt verwacht van de HV een grote mate van flexibiliteit-, reflectie- en aanpassingsvermogen.

Wat is de meerwaarde van de transitie? De aanpak is sneller. Er zijn geen wachtlijsten bij het Wijkteam. De HV doe mee aan de beslissing van de gemeente/WMO. De HV is altijd in de buurt. De HV zit dichterbij de gemeente. Door de samenstelling van verschillende disciplines in het WTJ wordt de aanwezige kennis en expertise gedeeld.

Wat doet de transitie met de hulpverlener? De HV heeft meer verantwoordelijkheden. De HV wordt geconfronteerd met wachtlijsten bij 2 e lijn instanties. De HV moet werken met drie verschillende “petjes”: specifieke HV taken, casusregisseur en WMO/PGB adviseur. Er is veel meer papierwerk. Aanpassen aan collega's van andere organisaties. Wennen aan het samenwerken met andere HV van ander instanties. HV moet stress bestendig zijn. HV moet assertiever zijn in de WTJ. HV is beperkt aan de zorgproducten dat de gemeente ingekocht heeft.

Wat zijn min en plus punten voor de cliënt? HV is binnen korte tijd bij de cliënt. De cliënt krijgt het gevoel dat hij geholpen wordt. De cliënt kan zich overvallen voelen als er 2 of 3 HV bij hem/haar zijn. De privacy van de cliënt kan in het geding komen. 1 gezin, 1 plan en 1 regisseur.

Ontwikkelingen in het hoger onderwijs ‘Meer van waarde’ Kwaliteitsimpuls en ontwikkelrichting voor het hoger sociaal agogisch onderwijs Advies van de verkenningscommissie hoger sociaal agogisch onderwijs 18

1. Versterk de identiteit van de opleidingen Naamgeving: Hogere Sociale Studies die opleiden tot sociaal werker Kernfunctie: opleiding ter bevordering van de sociale kwaliteit van de samenleving, in relatie tot de gezondheidszorg, veiligheidszorg en recht, leefbaarheid en stedelijke ontwikkeling, het onderwijs, culturele vorming en zingeving Centrale perspectieven: collectief (participatie / emancipatie) en individueel (begeleiding /hulpverlening) 19

2. Leid op tot reflectieve professional Bied een stevig kennisfundament op basis van de sociale wetenschappen. Werk permanent en systematisch aan een professionele houding. Zorg op deze wijze voor een gemeenschappelijke stam van minstens vijftig procent. 20

3. Kies voor een overzichtelijke ordening in drie basisprofielen Profiel 1: Integraal sociaal werk Profiel 2: Sociaal werk in de langdurige zorg (ouderen, gehandicapten, ggz) Profiel 3: Sociaal werk in het brede jeugddomein Het masterniveau leidt op tot generalist. 21

4. Ontwikkel of versterk regionale samenwerkingsverbanden Verbind werken en leren; kennisontwikkeling en kennisbenutting. Versterk de samenwerking tussen lectoraten, kenniskringen en werkveld. Stem het masteraanbod inhoudelijk hierop af. 22

5. Versterk de inbedding Zorg voor aanspreekpunten bij departementen en gemeenten. Positioneer het sociale domein nadrukkelijker ook in haar preventieve functie. Werk aan het zichtbaar maken van het maatschappelijk rendement. Draag belang en functie van Hogere Sociale Studies uit: meer van waarde! 23

Hoe is deze verandering bij jullie zichtbaar? Hoe sluiten jullie opleidingen aan bij de huidige ontwikkelingen in het veld? 24