VERANDERINGS- PROCESSEN INNOVATIESTRATEGIEËN DEEL 2 Werner Bosman pedagogisch begeleider DPB Gent Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Agenda Terugblik: bracht sessie 1 verandering? Inleiding: Hagar en verandering 1. Elementen van een vernieuwingsproces 1.2 Functionele gebieden 1.3 Historisch leergeld 2. Synthese 3. De leraar 3.1 Betekenisgeving 3.2 Betrokkenheid Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent 3.3 Professionele ontwikkeling 3.4 Subjectieve onderwijstheorie 3.5 Het opdoen van leerervaringen 3.6 Het micropolitiek perspectief Praktijkleeropdracht Ter afsluiting Werner Bosman DPB-Gent

Bracht sessie 1 verandering?

Werner Bosman DPB-Gent Hagar en verandering Werner Bosman DPB-Gent

Hoe zorg je voor een hoog leerrendement? Geoff Petty 2012   Het product toont de graad van begrijpen Feedback Bijsturing Geef een uitdagende taak Hoe zorg je voor een hoog leerrendement? Doel van de les Wetteren 8/9/15 Werner Bosman

Werner Bosman DPB-Gent “Bestaat er een recept voor het veranderen van onderwijs?” Nijs Lagerweij Eerst goed kijken… de dynamiek van scholen in ontwikkeling. “Veranderaars op allerlei plaatsen in het onderwijsbestel zijn allengs gaan inzien dat onderwijsverandering geen eenvoudig te besturen proces is.” Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent “Mensen willen wel veranderen, maar willen niet veranderd worden.” Fullan Werner Bosman DPB-Gent

Scholen en onderwijsvernieuwing Welke school zijn wij? Welke school willen wij zijn? Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Welke school zijn wij? Werner Bosman DPB-Gent

Welke school willen wij zijn? Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Welke school zijn wij? Werner Bosman DPB-Gent

Welke school willen wij zijn? Werner Bosman DPB-Gent

Welke school willen wij zijn? Werner Bosman DPB-Gent

Scholen en onderwijsvernieuwing R. Van Den Berg – R. Vandenberghe Werner Bosman DPB-Gent

Scholen en onderwijsvernieuwing R. Van Den Berg – R. Vandenberghe Werner Bosman DPB-Gent

Scholen en onderwijsvernieuwing R. Van Den Berg – R. Vandenberghe 1. Elementen van een vernieuwingsproces: een samenhangende benadering. 1.1 Functionele gebieden Innovatie inhoud Leraar VERNIEUWINGSPROCES De school als organisatie Interventies Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Doorlopende beïnvloeding Onderwijsvernieuwingen gericht op een van deze gebieden met gevolgen voor de andere De inhoud en de leraar staan vooraan De school en de begeleiding zijn randvoorwaarden Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent 1.2 Historisch leergeld Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent 1.2 Historisch leergeld Onderwijsvernieuwingen zelden geslaagd. Enkele redenen: 1. Afstemmen op behoeften en problemen betrokkenen blijkt moeilijk 2. Onvoldoende aansluiting bij leraren 3. Onmiddellijke bruikbaarheid onvoldoende 4. Grootschaligheid leidt nauwelijks tot concrete veranderingen 5. Vaak twijfel, onmacht en weerstand Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent 1.3 Gefundeerd optimisme Optimisme voor vernieuwingen met kleine stappen haalbare kaarten praktisch teamwork open overleg concrete hulp en bijscholing op menselijke schaal met erkenning van eigen beweegredenen Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent 2. Synthese functionele gebieden. Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent 3 De leraar 3.1 Betekenisgeving 3.2 Betrokkenheid 3.3 Professionele ontwikkeling 3.4 Subjectieve onderwijstheorie en biografisch perspectief 3.5 Het opdoen van leerervaringen 3.6 Het micropolitiek perspectief Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Inleidende opdracht Individueel Neem pagina 5. Lees de tekst onder het schema. Duid aan wat jij belangrijk vindt. Schrijf een vraagteken bij wat onduidelijk is. Plenaire bespreking Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Opdracht 5 Neem het functioneel gebied ‘De leraar’ (blz. 6 e.v.). Lees aandachtig jouw aspect en duid aan wat jij belangrijk vindt. Bespreek dit met jouw buur. Een van beiden noteert. * Indien jullie vroegtijdig klaar zijn, kies dan zelf een ander aspect en doe hetzelfde. Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent 3.1 Betekenisgeving Wat? Interpretaties van personen bepalen mede het welslagen van een vernieuwing. Bepaalde reacties komen voort uit de betekenis die gegeven wordt aan een nieuwe situatie. Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Aandachtspunten Peil naar de betekenis die leraren geven. - informele en formele gesprekken - kansen tot dialoog en reflectie Gebruik voorbeelden en werkconcepten. Speel in op persoonlijke betekenis. Richt de aandacht op wat het oplevert. Sluit aan bij het persoonlijk werkconcept Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent 3.2 Betrokkenheid Wat? Zelfbetrokkenheid: wat betekent de vernieuwing voor mij? Taakbetrokkenheid: hoe moet ik dat doen? Anderbetrokkenheid: wat betekent dit voor mijn leerlingen en collega’s? Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Uitgangspunten De individuele persoon Proces Een hoogst persoonlijk proces Ontwikkeling van gevoelens en ervaringen Te begeleiden proces Interventies gericht op personen en organisatie Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Aandachtspunten Stimuleer reacties Bied helderheid Ga uit van gevoelens en houdingen Betrokkenheid legt naast problemen ook wensen van leraren bloot. Werner Bosman DPB-Gent

3.3 Professionele ontwikkeling Wat? Autonomie in spanningsveld met collegialiteit. Beiden zorgen voor meer zekerheid bij leraren. Onderwijs blijft een kwestie van ‘persoonlijk meesterschap’. Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Aandachtspunten Geef ruimte voor verantwoordelijkheid, initiatief en creativiteit. Begrijp autonomie in het licht van de organisatie. Organiseer collegiale uitwisseling en samenwerking. Schenk aandacht aan persoonlijke initiatieven rondom de vernieuwing. Bewaak de organisatiedoelen én stimuleer leerkrachten.Geef kansen tot experimenteren en het ontwikkelen van ideeën. Werner Bosman DPB-Gent

3.4 Subjectieve onderwijstheorie en biografisch perspectief Wat? Het eigen beeld van ‘goed onderwijs’. Dit persoonlijk systeem werkt als denkraam. De eigen levensloop en de toekomstverwachtingen vormen het biografisch perspectief. Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Aandachtspunten Luister naar de persoonlijke verhalen. Hou rekening met de subjectieve onderwijstheorie van elke leraar. Stimuleer tot verwoorden van visies en theorieën achter het professioneel handelen. Verklein de kloof tussen theorie en praktijk. Werner Bosman DPB-Gent

3.5 Het opdoen van leerervaringen Wat? Het zich eigen maken van nieuwe concepten in de dagelijkse klaspraktijk. Met vallen en opstaan leren vanuit nieuwe opdrachten. Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Aandachtspunten Definieer leerervaringen als uitdagingen stimulansen. Geef de leraar steun en eerlijke feedback. Waardeer successen en laat leren uit fouten. Bied ruimte voor collegiale contacten. Sluit aan bij hun behoefte aan verbetering. Maak experimenteren aantrekkelijk. Geef leraren toegang tot bronnen (materiaal…) Werner Bosman DPB-Gent

3.6 Het micropolitiek perspectief Wat? Het gebruik van (individuele) macht om eigen doelen na te streven. Vernieuwingen kunnen beïnvloeding veranderen. Vernieuwingen maakt leraren kwetsbaar. Vergroten van weerbaarheid verhoogt de kwaliteit van het professioneel handelen, vergroot de controle, de flexibiliteit en de verantwoording. Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Aandachtspunten Hou rekening met de ‘kwetsbaarheid’ van leraren. Laat leraren ervaren dat ze mogen leren uit hun fouten. Investeer tijd en ruimte om naar het verhaal van de leraar te luisteren. Gebruik formele en informele netwerken. Werner Bosman DPB-Gent

Praktijkleeropdracht Kies 2 verschillende aspecten van het functioneel gebied ‘leraar’. Concretiseer een of meer elementen van deze aspecten vanuit jouw klas- of schoolpraktijk. Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Ter afsluiting Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent Je haalt het beste uit de anderen niet door hen het vuur aan de schenen te leggen, maar door het vuur in hun binnenste aan te wakkeren. Werner Bosman DPB-Gent

Een reis van duizend mijl begint bij de eerste stap. (Mahatma Gandhi) Werner Bosman DPB-Gent

Werner Bosman DPB-Gent De wereld verandert niet zozeer door spectaculaire daden, maar eerder door het volharden in alledaagse menselijke goedheid. (Broeder Aloïs van Taize) Werner Bosman DPB-Gent

Van harte dank en tot volgende week! Werner Bosman DPB-Gent