April 2014 Opleiding JGZ Antwerpen M- decreet April 2014 Opleiding JGZ Antwerpen

Waarom? http://www.unesco.org/education/pdf/SALAMA_E.PDF 1994: The Salamanca-statement http://www.unesco.org/education/pdf/SALAMA_E.PDF 1998: Advies over inclusief onderwijs – VLOR http://www.vlor.be/sites/www.vlor.be/files/advies/AR07071998.pdf 2006: VN-Verdrag inzake rechten van personen met een handicap http://www.ond.vlaanderen.be/specifieke-onderwijsbehoeften/leerzorg/VN/verdrag.pdf 2008: Vlaamse Gelijkekansen- en Gelijkebehandelingsdecreet http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi/api2.pl?lg=nl&pd=2008-09-23&numac=2008203387 Protocol van 19 juli 2007 betreffende het begrip redelijke aanpassingen in België. http://www.ejustice.just.fgov.be/cgi_loi/loi_a.pl

Waarom? 2009: Vlaams Parlement ratificeert VN-Verdrag 2002-2009: verschillende pogingen – geen decreet: Maatwerk in samenspraak http://www.ond.vlaanderen.be/specifieke-onderwijsbehoeften/leerzorg/documenten/archief/maatwerk.htm Leerzorg http://www.ond.vlaanderen.be/specifieke-onderwijsbehoeften/leerzorg/documenten/ 2010-2011: Resonantiegroepen: geen draagvlak voor leerzorg 2012-2013: DAM-decreet, BNM-decreet, M-decreet http://docs.vlaamsparlement.be/docs/stukken/2013-2014/g2290-1.pdf

Waarom? VN verdrag voor personen met een handicap: recht op inschrijving in school naar keuze redelijke aanpassingen (niet disproportioneel) Shift in denken: van wat is er met deze leerling aan de hand ? naar wat heeft deze leerling nodig? van diagnose naar onderwijsbehoeften

Cijfers: is niets doen een optie ?

Cijfers: is niets doen een optie ? Leerlingenaantal buitengewoon basisonderwijs: 30.504 => Overgrote meerderheid kinderen met lichte mentale beperking of leerstoornis Leerlingenaantal buitengewoon secundair onderwijs: 20.177 => Ook hier oververtegenwoordiging kinderen met lichte mentale beperking (type 8 bestaat vandaag niet in BuO)

Voor wie? Voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften: Langdurige en belangrijke participatiebehoeften, door samenspel van: één of meer functiebeperkingen beperkingen bij uitvoer activiteiten persoonlijke en externe factoren = Bio- psycho- sociaal model van handicap

Van toepassing op het gewoon en buitengewoon onderwijs Tegemoet komen aan onderwijsbehoeften binnen het gemeenschappelijk curriculum redelijke (niet disproportionele) aanpassingen moeten (= STICORDI) GON Handelingsgericht werken binnen het zorgcontinuüm Samenwerking met CLB

Zorgcontinuüm

Van toepassing op het gewoon en buitengewoon onderwijs   Na een handelingsgericht traject binnen het zorgcontinuüm wanneer aanpassingen onvoldoende of disproportioneel zijn nood aan individueel curriculum en individueel handelingsplan rekening houdend met de aanpassingen die reeds gebeurd zijn in het gewoon onderwijs

Redelijke aanpassingen Redelijke aanpassingen in de regelgeving “Een aanpassing is een concrete maatregel die de beperkende invloed van een onaangepaste omgeving op de participatie van een persoon met een handicap kan neutraliseren “ (Protocol tussen de Federale Staat, 2007, artikel 2) De aanpassing moet: doeltreffend zijn, zodat de persoon met een handicap daadwerkelijk kan participeren een evenwaardige participatie van de persoon met een handicap mogelijk maken ervoor zorgen dat de persoon met een handicap zelfstandig kan participeren de veiligheid van de persoon met een handicap waarborgen. Bron: “Klaar voor redelijke aanpassingen”

Redelijke aanpassingen Indicatoren: de financiële impact van de aanpassing, waarbij rekening wordt gehouden met eventuele ondersteunende financiële tegemoetkomingen de financiële draagkracht van degene op wie de aanpassingsplicht rust de organisatorische impact van de aanpassing; de te verwachten frequentie en duur van het gebruik van de aanpassing door personen met een handicap; de impact van de aanpassing op de levenskwaliteit van (een) daadwerkelijke of potentiële gebruiker(s) met een handicap; de impact van de aanpassing op de omgeving en op andere gebruiker Bron: “Klaar voor redelijke aanpassingen”

Redelijke aanpassingen Indicatoren: het ontbreken van gelijkwaardige alternatieven “het verzuim van voor de hand liggende of wettelijk verplichte normen.” De memorie van toelichting bij het ontwerp van decreet (2013) geeft hierbij ook aan dat “wanneer, en of, een aanpassing de grenzen van het redelijke overschrijdt, steeds moet worden afgewogen in de praktijk en in individuele situaties”. Bron: “Klaar voor redelijke aanpassingen”

Redelijke aanpassingen in het onderwijs 7 criteria: 1. Een passende maatregel is maatwerk 2. Een passende maatregel is SMART 3. Een passende maatregel heeft waar mogelijk ook voor andere leerlingen een positieve impact 4. Een passende maatregel komt tot stand in overleg met alle betrokkenen 5. Een passende maatregel wordt goed gemotiveerd en herhaaldelijk gecommuniceerd 6. Een passende maatregel is gebaseerd op de expertise en observaties van de leerkracht(en), de GON- of ION-begeleider en eventuele andere betrokken hulpverleners 7. Een passende maatregel is ingebed in de zorgvisie van de school Bron: “Klaar voor redelijke aanpassingen”

Redelijke aanpassingen in het onderwijs Sticordi maatregelen Stimuleren: het positieve benadrukken, aanmoedigen Compenseren: gebruik van hulpmiddelen vb. voorlees soft ware Differentiëren: een variatie in de leerstof aanbrengen om in te spelen op noden van individuele leerlingen of subgroepen van leerlingen Dispenseren: Bepaalde onderdelen van leerstof laten vallen en waar mogelijk vervangen om zelfde doel te bereiken GON- ION ToAH SIO: vb BedNet Aanpassingen aan klas- en schoolomgeving Bron: “Met een handicap naar de school van je keuze”

Redelijke aanpassingen Brochure: “Klaar voor redelijke aanpassingen” Een leidraad Artevelde Hogeschool http://www.ond.vlaanderen.be/specifieke-onderwijsbehoeften/ Brochure: “Met een handicap naar de school van je keuze” Redelijke aanpassingen in het onderwijs Centrum voor Gelijkheid van kansen en racismebestrijding http://www.ond.vlaanderen.be/specifieke-onderwijsbehoeften/brochureCGKR.pdf

Sticordi-maatregelen & disproportionaliteit Sticordi-maatregelen = maatregelen binnen gemeenschappelijk curriculum Compenseren Differentiëren Dispenseren Remediëren Disproportionaliteit Onredelijkheid aanpassingen na proces van afweging

Zorgcontinuüm Op systematische, planmatige en transparante wijze samenwerken Brede basiszorg Verhoogde zorg Uitbreiding van zorg

Zorgcontinuüm Brede basiszorg Ontwikkeling alle leerlingen Problemen door krachtige leeromgeving voorkomen Systematisch opvolgen leerlingen Actief risicofactoren verminderen Versterken van beschermende factoren Brede basiszorg Verhoogde zorg Uitbreiding ivan zorg

Zorgcontinuüm Verhoogde zorg Extra zorg door school via Sticordi-maatregelen Brede basiszorg Verhoogde zorg Uitbreiding van zorg

Zorgcontinuüm Uitbreiding van zorg Voortzetting verhoogde zorg door school HGD-proces door CLB Afstemming van het onderwijs- en opvoedingsaanbod op zorgvraag van de leerling Brede basiszorg Verhoogde zorg Uitbreiding van zorg

Aanbod buitengewoon onderwijs Basisaanbod : nieuw! Onderwijsbehoeften dermate dat aanpassingen onvoldoende zijn of disproportioneel ( ~ type1/8) Type 2 Type 3 Type 4 Type 5 Type 6 Type 7 Type 9: nieuw! ASS met normale begaafdheid

Basisaanbod Onderwijsbehoeften Aanbod: huidige T1 en T8 Niet op niveau kleuteronderwijs Wanneer aanpassingen in gewoon onderwijs Of onvoldoende zijn Of disproportioneel zijn

Basisaanbod Duur Verslag maximaal 2 jaar geldig  Evaluatie Eventueel nieuw verslag Bij overgang naar school gewoon onderwijs CLB + BuO-school ondersteunen bij zoeken gepaste school Afspraken in functie vlotte overgang leerling

Type 9: Autismespectrumstoornis Geen verstandelijke beperking Diagnose: multidisciplinair team met inbegrip psychiatrisch onderzoek Stoornissen a) de autistische stoornis; b) pervasieve ontwikkelingsstoornis niet-anders-omschreven Omkadering: T3

Organisatie opleidingsvormen Basis T2 T3 T4 T5 T6 T7 T9 OV1 X OV2 OV3 OV4

Doorverwijzing naar BuO Naar basisaanbod Doorlopen van alle fasen van zorgcontinuüm en toepassen van de principes van handelingsgericht werken Op basis van onderwijsbehoeften In samenwerking met CLB, ouders en leerling

Doorverwijzing naar BuO Naar types Bijkomend procesdiagnostiek , handelingsgerichte diagnostiek door CLB Externe diagnostiek

Doorverwijzing naar BuO CLB beslist maakt een Inschrijvingsverslag + attest

Inschrijvingsrecht Elke leerling heeft het recht op inschrijving in de school van zijn keuze! Voor leerlingen met een attest BuO: inschrijving onder ontbindende voorwaarde: als nodige aanpassingen disproportioneel blijken: uitschrijving binnen 1 maand (uitz. vakantieperiodes) als nodige aanpassingen redelijk blijken: inschrijving blijft bestaan (+ evt. GON) Dus: niet meer weigeren op basis van draagkrachtafweging! Weigeren van redelijke aanpassingen voor een persoon met een handicap wordt als een vorm van discriminatie beschouwd, en kan gemeld worden aan één van de veertien meldpunten discriminatie.