ZORG VOOR ALLE LEERLINGEN DOOR ZORG VOOR ELKE LERAAR PROJECT COMPETENTIEONTWIKKELING IN HET KADER VAN LEERLINGEN MET SPECIFIEKE ONDERWIJSBEHOEFTEN   ZORG VOOR ALLE LEERLINGEN DOOR ZORG VOOR ELKE LERAAR

Perspectief van pedagogisch begeleiders Competentieontwikkeling in het kader van onderwijs aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften Conclusie van een brede verkenning Implicaties voor het project competentieontwikkeling TOELICHTING EN REFLECTIE 10 JUNI 2014

werken naar een meer inclusieve school zorgcontinuüm basiszorg en verhoogde zorg uitgangspunten handelingsgericht werken werken naar een meer inclusieve school Universeel ontwerp voor leren profiel van de inclusieve leraar VN-verdrag rechten personen handicap verbindend samenwerken met onderwijspartners partnerships verbreden & verdiepen basiscompetenties wetenschappelijke bronnen en eigen praktijkonderzoek kwaliteitsdecreet onderwijs ALGEMENE DOELEN - UITGANGSPUNTEN

op school leraren bieden goed onderwijs voor elke leergroep professionaliseren van leraren(teams) in het kader van onderwijs aan leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften -verbindend samenwerken met partners aan een meer inclusieve school- reguliere pedagogisch begeleiders en competentiebegeleiders ondersteunen teams CLB leraren bieden goed onderwijs voor elke leergroep en werken in team samen voor elke leerling teams BUO GON- en ION-begeleiders directeurs op school andere scholen zorgverantwoordelijken - cel leerlingenbegeleiding andere onderwijsniveaus initiële lerarenopleiders leerlingen en hun ouders (of verzorgers) voortgezette lerarenopleiders wetenschappelijke inzichten en eigen praktijkonderzoek als bronnen voor het professioneel handelen PROJECT COMPETENTIEONTWIKKELING

Aangeschreven: 552 pedagogisch begeleiders Respons: 60,14 procent Waarom deze bevraging? Verkennen van de vragen en noden van scholen die zij aan de PB voorleggen. Verkenning van de noden die de PB ervaren in het zoeken naar gepaste antwoorden. Aangeschreven: 552 pedagogisch begeleiders Respons: 60,14 procent (meer dan 50% SO, kleine meerderheid schoolbegeleiders, meerderheid >45, gelijke spreiding over de provincies)

Conclusie gepresenteerd in vijf luiken Vragen van scholen aan hun PB Noden van PB aan bijkomende ondersteuning in hun werk Ondersteuning die PB momenteel bieden Wijze waarop PB momenteel betrokken worden bij scholen die inclusiever werken Actoren waarmee PB hebben samengewerkt Hoe PB het inclusiever werken zichtbaar zien in de scholen die zij begeleiden

Vragen AAN en noden VAN de PB leerlingen met anderstalige achtergrond en autisme pedagogische en didactische aanpak de moeilijke overdracht van theorie naar praktijk STICORDI HGW kennis over en zicht op SOB goed beeld op het aanbod aan concepten, kaders en methoden: UDL, binnenklasifferentiatie, doordachte keuze voor homegene en/of heterogene groepering,… regelgeving concretisering beleidsteksten en afstemming beleid en praktijk toegankelijk schoolbeleid en gedeelde zorgvisie

Vragen AAN en noden VAN de PB ondersteunen van handelen verbinden met visie op meer inclusief werken meer samenwerking met collega’s (BUO) in functie van expertisedeling (goede praktijk, overleg, vorming en onderzoek) omgaan met draagkracht en weerstand mogelijkheden om meer samen te kunnen werken draagkracht meer efficiëntie en effect van hun onderwijs aan kinderen met SOB spanningsvelden: individuele leerling/leerlingengroep - moraliteit - visie - betrokken partijen - eigenaarschap

Ondersteuning die PB momenteel bieden literatuur gebruiken, concepten, kaders en methoden bevestiging, geruststellen en coachen, onder meer met vakgebonden tips probleemstelling en/of vragen verhelderen beleidsteksten, regelgeving en richtlijnen gebruiken samenwerken en expertise delen met collega begeleiders van eigen of ander onderwijsniveau andere betrokkenen of diensten raadplegen gesprekken met directies, zorgcoördinatoren en zorgteams

Ondersteuning die PB momenteel bieden Is rijk en gevarieerd. Terugkoppeling naar een individuele leerkracht lezen we slechts bij twee PB. Eigen deskundigheid wordt versterkt door het volgen of organiseren van vormingen/studiedagen. PB verwijzen door naar andere personen, programma’s of diensten indien ze zelf niet tot oplossingen kwamen.

Wijze waarop PB betrokken worden bij scholen die inclusiever werken via bepaalde methodieken, werkingen, netwerken, diensten, personen, projecten, … vanuit een bepaalde functie die zij vervullen (PB met een specifieke focus op GOK, zorg, buitengewoon onderwijs,…) Vele PB geven aan niet of weinig betrokken te zijn bij scholen die meer inclusief werken.

Actoren waarmee PB hebben samengewerkt met collega’s PB van gewoon en buitengewoon onderwijs (een meerderheid) met een (kern)team binnen de school, met de directie, met het CLB (meerdere) met directeur, zorgcoördinator, juridische dienst en met de klasleerkracht (enkele) met de ouders en de leerling (één iemand) Enkele PB werkten met niemand samen en formuleerden zelfstandig antwoorden op vragen van leraren(teams), CLB en directies

Hoe het inclusiever werken zich uit in scholen waar PB actief zijn Verschil Zeer veel verschillende meningen bij PB Overeenstemming PB zien weinig scholen die inclusiever werken, of ze kunnen weinig voorbeelden geven PB zien nog niet veel praktijk van inclusiever werken

Losse voorbeelden van hoe zich het inclusiever werken uit volgens PB meer leerlingen met leerbeperkingen aanwezig in het gewoon basis- en secundair onderwijs openheid en een meer ‘positieve kijk’ kinderen benaderen vanuit hun mogelijkheden en sterktes differentiëren en handelingsgericht werken inzicht in de specifieke onderwijsbehoefte GON, ION en samenwerken met buitengewoon onderwijs coöperatieve werkvormen een hele zoektocht de ‘onderwijstijd’ komt onder druk stress bij leerkrachten

Implicaties voor competentieontwikkeling ONZE OPDRACHT Competentieontwikkeling als structurele professionalisering Verbreden en verdiepen van hun expertise en competenties Problemen en hulpvragen van leraren omzetten in leervragen Verhogen van de doelmatigheidsbeleving en het geloof in de eigen competenties Om te kunnen werken naar een meer inclusieve school Door verbindend samenwerken met lokale onderwijspartners

Implicaties voor competentieontwikkeling ONZE ENGAGEMENTEN Ondersteuning op de werkvloer door sterke koppeling van kaders, concepten en methoden aan de praktijk van leraren, binnen de visie op meer inclusief werken. Ondersteuning om op een toegankelijke manier specifieke onderwijsbehoeften te leren inschatten en ermee aan de slag te gaan in de onderwijscontext. Ondersteuning bij het toepassen van regelgeving en de communicatie daarover tussen beleid en klaspraktijk.

ONZE ENGAGEMENTEN Ondersteuning bij de uitbouw van een duidelijk en toegankelijk schoolbeleid en een pedagogisch project met een duidelijke brede visie op zorg. Ondersteuning bij het werken vanuit universeel ontwerp op de klasvloer en bij het bieden van redelijke aanpassingen en het flexibel omgaan met het curriculum. Ondersteuning die alle betrokkenen uitdaagt om mee verschil te willen maken in het omgaan met verschillen en zo via onder andere het onderwijs mee te werken aan een meer inclusieve samenleving Ondersteuning bieden die niet oordeelt maar ondersteunt, versterkt, verbreedt en verdiept, de goede praktijk die er reeds is in beeld brengt en dit in nauwe samenwerking met de reguliere pedagogische begeleiding.

REFLECTIEGESPREK Bij elk engagement denk je als reflectiegroep samen na. Op welke manier of in welke vorm zou dit engagement voor mij of voor de mensen waarmee ik werk op hun klasvloer verschil maken? Geef concrete voorbeelden, suggesties, ideeën,… Het reflectiegesprek moet niet leiden tot een gemeenschappelijke conclusie. Zoals in de bevraging zelf geldt, is elk perspectief, elke reflectie of suggestie waardevol voor het project competentieontwikkeling.

ZORG VOOR ALLE LEERLINGEN DOOR ZORG VOOR ELKE LERAAR PROJECT COMPETENTIEONTWIKKELING IN HET KADER VAN LEERLINGEN MET SPECIFIEKE ONDERWIJSBEHOEFTEN   ZORG VOOR ALLE LEERLINGEN DOOR ZORG VOOR ELKE LERAAR

En nu… ? Verslag van de reflectiesessies Bevraging Meer ideeën, mail ons Hier de gegevens van de netcoördinatoren:   GO! kjell.bosmans@g-o.be OVSG axel.pannecoucke@ovsg.be PBDKO filip.dhaenens@vsko.be en hendrik.despiegelaere@vsko.be POV jef.van.de.wiele@pov.be