Decentralisatie van de Jeugdzorg en Eigen Kracht Ernie van der Weg Gemeente Rotterdam Cluster MO
Waarom decentralisatie? OCW Justitie J&G Zorg-verzekeraars Zorgkantoren Gemeenten Bureaus Jeugdzorg (waarvan 275 mln jeugd -bescherming en 57 mln jeugdreclassering) Jeugdzorgaanbieders Jeugd-ggz4 Jeugd-lvg6 Gesloten jeugdzorg Justitiële Jeugd –inrichtingen (JJI’s) Raad voor de Kinderbescherming Scholen VWS PGB’s5 jeugd-ggz WMO3: 325 mln Jeugdreclassering 57 mln 106 mln 87 mln 160 mln BDU CJG’s2: 297 mln 518 mln 1.378 mln Gemeentefonds CJG’s: 50 mln*** 470 mln* Cijfers 2009 (in €), tenzij anders aangegeven * Cijfer 2008 ** Schatting peildatum 31-1-2009 ***Oplopend tot 100 mln in 2011 1 Regionaal Meld- en Coördinatiepunt Bron: Jeugdzorg dichterbij – Werkgroep toekomstverkenning Jeugdzorg – 18 mei 2011 329 mln** 678 mln** Provincies Rijk 58 mln* Geldstromen jeugddomein Jeugd en Gezin Maart 2010 Voortijdig schoolverlaten (VSV) VSV: 45 mln Speciaal onderwijs, voortgezet speciaal onderwijs, speciaal basisonderwijs, rugzakjes, praktijkonderwijs en leerwegondersteunend onderwijs: 2,2 mld Aanval op de uitval, RMC1, plusvoorzieningen: 320 mln Onderwijsachterstanden- beleid (incl. VVE): 249 mln 917 mln Binnen jeugddomein gaat veel geld om Geldstromen van rijk en anderen naar gemeenten, soms via provincies 5 verschillende geldstromen, verschillende wettelijke kaders en bestuurslagen 2
Waarom decentralisatie? Onbeheersbaar systeem door: verkokerde financieringsstromen en aansturing Toename gebruik gespecialiseerde zorg, ook Speciaal Onderwijs Beweging naar voren: meer aandacht nodig voor kwaliteit gewone opgroeien/ opvoeden/ preventie De kanteling die nodig is: minder beroep op intensieve zorg door het versterken van de eigen kracht en van preventie/lichte zorg en het bieden van integrale zorg die aansluit op de eigen leefomgeving. 1:7 kinderen heeft een indicatie voor gespecialiseerde zorg en/of speciaal onderwijs 3
Was Wordt OUD NIEUW (2015) Rijk Rijk AWBZ Zorgver- zekeringswet J-LVG en PGB voor J-LVG / J-GGZ Zorgver- zekeringswet J-GGZ Gesloten jeugdzorg AWBZ Zorgverzekeringswet Gemeenten Nieuwe wet Zorg voor Jeugd CJG Ambulante zorg Dagbehandeling Open residentiële zorg Pleegzorg Spoedeisende zorg Gesloten jeugdzorg Jeugdbescherming Jeugdreclassering Jeugd-LVG Jeugd-GGZ PGB o.b.v. j-GGZ of j-LVG (kan-bepaling) Provincie /stadsregio Wet op de jeugdzorg Ambulante zorg, dagbehandeling, open residentiële zorg, pleegzorg, spoedeisende zorg, jeugdbescherming en jeugdreclassering Gemeenten Wmo, Wpg, Wet op de jeugdzorg Jeugdgezondheidszorg, opvoed- en opgroeiondersteuning, licht ambulant 4 4
Opgave: niet alleen structuur Stelsel Transitie: de overgang van verantwoordelijkheden (rijk > gemeente) Transformatie: het opnieuw inrichten van processen Transitie (Gemeentelijke) organisatie Transformatie Uitvoering 5 5
Decentralisatie van de jeugdzorg & Eigen Kracht Afspraken regeerakkoord Rutte 2 o.m.: De nieuwe jeugdwet: verantwoordelijkheid voor jeugdhulp bij gemeenten ingaande 01-01-2015 Decentralisatie draagt bij dat eigen kracht, het sociale netwerk en de voorzieningen in gemeenten beter worden benut •Eén gezin, één plan, een regisseur is uitgangspunt bij decentralisaties in sociaal domein voor probleemgezinnen •Bezuiniging van netto 450 miljoen (= 15%) in 2017 . 6
Decentralisatie van de jeugdzorg & Eigen Kracht Haken en ogen: Huisarts kan zelfstandig verwijzen naar J-GGZ en ook andere vormen van jeugdhulp AMK+ASHG 1 organisatie, komt onder de WMO te vallen Jeugdbescherming en jeugdreclassering Conclusie: jeugdveld is nog versnipperd, integrale sturing maar ten dele mogelijk . 7
Decentralisatie van de jeugdzorg & Eigen Kracht Voorbereiding op de komst van jeugdzorgtaken naar de gemeente De Rotterdamse ontwikkelagenda 2012- 2015 Ieder Kind Wint, zorg voor de toekomst Regio Rotterdam: programmaplan Decentralisatie Jeugdzorg . Motto iKW2: mer kinderen in Rotterdam groeien op in een kansrijke en veilig thuis. Zelfredzaam waar het kan, ondersteunen waar het hoort en doorpakken waar het moet.
Decentralisatie van de jeugdzorg Transitie en transformatie: het moet anders, maar hoe? ‘hulpverleners moeten uit rol van probleemoplosser’ ‘intensieve zorg wordt nu toegepast op lichte problemen’ ‘de klant heeft het probleem en de oplossing in zich’ ‘organisaties sturen op angst, ervaren medewerkers op eigen kracht’ 9
Decentralisatie van de jeugdzorg Wat is er nodig? Gedeelde visie & definiëring (Zelfredzaamheid waar het kan, ondersteunen waar het hoort en doorpakken waar het moet), gezin centraal en regie bij gezin Professionals: samen met opleidingen, kennisinstituten, zorgaanbieders en gemeente komen tot afspraken Professionele handelen scholing/intervisie Burgerparticipatie & initiatieven Aanbod waarin EK gestimuleerd wordt Enz. 10
Decentralisatie van de jeugdzorg & Eigen Kracht Definiëring Eigen Kracht Zelfsturing/zelfregie, empowerment. Iemand bepaalt voor een zo groot mogelijk deel zijn eigen leven. Zelfregie kan ook gaan over de ruimte tussen hulpverlener en klant Eigen beslissingen/ handelingen Dialoog centraal Focus ligt op de kwaliteiten en kansen in plaats van op de hulpverlening 11
Decentralisatie van de jeugdzorg Wijkteams/wijknetwerken Generalisten met brede expertise 80% van de hulp en begeleiding Poortwachter Eigen budget 12
Eigen Kracht Effecten gezin Mate van regie, commitment, gevoel van eigen kunnen, tevredenheid Effecten professionals Waardering, werkbevrediging, beroep op professionaliteit, samenwerking Maatschappelijke effecten Minder schade door niet juiste hulpverlening / hulpverlener, zelfredzaamheid & participatie worden vergroot, duurzaam? Financiële effecten Kostenbesparend
Eigen Kracht Wat gaan we meten? Succesfactoren? Prestatie indicatoren?