Flexibilisering in het onderwijs Dr. Luc Verburgh Voorzitter Wellantcollege Procesmanager 2010 Bedrijfsvoering
Flexibilisering en CGO Flexibiliteit en maatwerk (formule) MBO Onderwijs Kwalificatiestructuur (wat) Sociaal constructivisme (onderwijskundig hoe)
Flexibiliteit als voorwaarde….. Competentiegericht leren brengt een individuele benadering van het onderwijs met zich mee. Dat vereist een buigzame organisatie en een logistiek die dit mogelijk maakt. In het moderne mbo kan de deelnemer zijn eigen leertraject samenstellen. Mbo instellingen kennen de ambities van hun instromers (door een goede intake), moeten voor deelnemers altijd bereikbaar zijn, bieden succesvolle opleidingen en trajecten voor ‘iedereen’, leveren professionele coaches en vakmensen, enzovoort. Maar hoe doe je dat? (uit: Flexibiliteit als voorwaarde. Onderwijslogistiek in vraaggestuurd MBO)
Flexibiliteit als voorwaarde….. De crux van een flexibele organisatie In het moderne beroepsonderwijs kan de deelnemer zelfstandig en flexibel leren, zowel binnen als buiten de instelling. Hij is verantwoordelijk voor zijn leerroute, maakt eigen keuzes. De school moet het onderwijs laten aansluiten bij zíjn talenten en ambities. Wat betekent dit voor de leerorganisatie? Er wordt een grotere flexibiliteit gevraagd, waarbij het accent onder meer ligt op de volgende punten. Het realiseren van meerdere instroommomenten. Het erkennen en toepassen van Eerder Verworven Competenties (EVC) Het invullen van de vrije ruimte: aanvullen van het meer algemene opleidingsprogramma met keuzeonderdelen. Het creëren van een variabele doorlooptijd: de leerroute versnellen waar mogelijk en vertragen waar nodig. Het afstemmen van het programma op de leerstijl van de deelnemer: de mbo’er moet onderwijsvormen kunnen kiezen, die aansluiten bij zijn specifieke kenmerken. Het tijdstip waarop de vraag binnenkomt varieert eveneens. (uit: Flexibiliteit als voorwaarde. Onderwijslogistiek in vraaggestuurd MBO)
Flexibiliteit als voorwaarde….. Het bij elkaar brengen van vraag en aanbod Managen van de vraag Managen van het aanbod Matchen van vraag en aanbod Hiertoe nodig: Groeperen op basis van overeenkomsten Hanteren van prioriteringsregels Sturen op kritische middelen Brede inzetbaarheid Generiek onderwijsmateriaal Doorlooptijd planningscyclus (korter is complexer) Zelforganiserend vermogen Voorspellen aan de hand van metingen en ervaringen
Flexibiliteit Visie Mensen Cultuur Processen Financiën ICT Flexibel Onderwijs
Visie Ambitie: waarom flexibiliteit en hoeveel? Verschillende doelgroepen Maatschappelijke acceptatie Financiële haalbaarheid
Processen Flexibiliteitsstrategieen Flexcollege Netwerkschool 7 strategieen (FC / Artefaction) Kwetsbare processen: begeleiding (individueel,in groepen, op afstand, tijdens bpv (en registratie) examinering (individueel, per groep, proeve van bekwaamheid, simulatie, tijdens bpv, frequentie) Roostering en aanwezigheidsmanagement: betrouwbaarheid, koppeling, variabelen in roostering/ aanwezigheid (per groep, deelgroep, individueel, per werkvorm, binnenschoolse, buitenschoolse activiteit) Voortgangsmanagement: In portfolio’s, resultaatbeheerssystemen, vrije markt producten + definiëring verantwoording student en school m.b.t. voortgangsmanagement
Mensen Rollen binnen teams Rollen tussen teams Taakmodellen Teams (Deltion-college) St. Lucas Pilot Teams Professionalisering (MBO2010)
ICT Applicaties voor onderwijsinhoud digitale content Electronische leeromgeving Applicaties voor uitvoering van het onderwijs – zie applicatie quick scan kennisnet / MBO2010 Voor 3 van de 20 kernfuncties geldt Sterk gestandaardiseerd, wel vervanging gepland Voor 12 van de 20 kernfuncties geldt Grote diversiteit in systemen Voor 5 van de 20 kernfuncties geldt Geen of weinig systemen beschikbaar – met name te maken met flexibiliteit & maatwerk Specificaties voor flexibiliteit – maatwerk: Triple A In ieder geval let op: begeleiding, examinering, roostering en aanwezigheidsmanagement, en voortgangsmanagement
Beschikbaarheid ict-ondersteuning voor hoofdprocessen en kernfuncties
Cultuur Visie bepaald, processen gedefinieerd, ICT apps gereed, rollen gedefinieerd en dan….. Performance management: Management informatie vs docent informatie Management informatie systeem Docent informatie systeem
Financiën Kosten van flexibiliteit en maatwerk Examinering Begeleiding Contacttijd Begeleiding BPV Onderwijskundig ideaal versus betaalbaar, organiseerbaar en uitvoerbaar Kostenmodel Artefaction
Conclusies / Aanbevelingen Definieer ambitie ten aan zien van flexibiliteit (bedenk flexibiliteit kost geld): scope to budget Kies nadrukkelijk belangrijkste strategieën voor flexibiliteit (maak het niet te ingewikkeld) Kies de meest basale processen om in te excelleren (examinering, begeleiding BPV, contacttijd): klantenwensen zijn belangrijker dan onderwijskundige idealen Kies snelle ICT oplossingen om ervaring op te doen (de energie zit niet in de applicatie maar in het gebruik ervan!) Organiseer flexibele menselijke schil (onder andere door inzet bedrijfsleven) Uitvoering vervolg op quickscan dit schooljaar 14