Hoofdstuk 5 de media 5.1 theoretische benadering Enkele begrippen : Interactie : zender – ontvanger Hulpmiddelen : - methode - media ( middelen ,concrete zaken )

Hoofdstuk 5 de media Brede definitie : Iedere persoon ,materiaal of gebeurtenis die de voorwaarden scheppen waarbij de lerende kennis , vaardigheden en attitudes kan verwerven . Enge definitie : Electronische apparatuur die optreedt als bemiddelaar tussen de studens en datgene wat hij gaat leren Het gaat hier over apparaten : overheadprojector , video , televisie , … niet over leerboek of cursus

Hoofdstuk 5 de media definitie De Corte ( niet personele media ) Een medium is een door de leerkracht of instructeur gebruikt of aangeboden middel , dat in relatie met het realiseren van bepaalde onderwijsdoelstellingen fungeert in de onderwijsleersituatie

Hoofdstuk 5 de media Functie van de media in het onderwijsleerproces Twee meningen : - media slechts aanvulling op het werk van de instructeur - media vervangen instructeur Belangrijk : de media integreren binnen het didactisch handelen

Hoofdstuk 5 de media Keuze van de media Kiezen wat het meest geschikt is om een bepaalde doelstelling te bereiken De meeste media hebben volgende eigenschappen : Bevorderen de waarneming Bevorderen het begrijpen Bevorderen de transfer Geven informatie over de resultaten Bevorderen het onthouden

Hoofdstuk 5 de media Bij keuze van media ook rekening houden met : Geschikthied Moeilijkheidsgraad Kosten Beschikbaarheid Technische kwaliteit

Hoofdstuk 5 de media 5.2 media : praktische benadering Schema’s , tekeningen , tekst Woordkaarten ,didactische figuren Didactische platen Kaarten ,grafieken Modellen Demonstratiemateriaal , toestellen Gedrukt materiaal : cursus , artikel , illustratie - foto’s

Hoofdstuk 5 de media dia’s Transparanten Film Radio uitzending Magneetband , cassette Grammofoonplaat Beeld- en klankmontage Televisieprogramma Multimedia Elektronisch schoolbord

Hoofdstuk 5 de media Het schoolbord Geef enkele voordelen van het schoolbord Geef enkele nadelen van het schoolbord

Hoofdstuk 5 de media Voordelen schoolbord : In veel situaties te gebruiken Bijna overal aanwezig De les kan groeien op het bord Verklaringen en aanknopingspunten bij de bespreking worden op het bord genoteerd Op het einde van de les kunnen de nota’s gebruikt worden voor een herhaling Kan een didactische plaat vervangen

Hoofdstuk 5 de media Nadelen schoolbord Een duidelijk handschrift is vereist Minder geschikt voor groet groepen Met rug naar cursisten Minder oogcontact

Hoofdstuk 5 de media Wat komt er op het bord ? Bordschetsen Bordschema : opsommingsschema Logisch schema Trefwoorden of steekwoordenschema Tekstschema

Hoofdstuk 5 de media Aandachtspunten bij het gebruik van een bord : Vooraf een bordschema maken op papier Let op kleurgebruik : sommige kleuren zijn moeilijk te zien of zijn verwarrend Begin steeds met een schoongeveegd bord Veeg uit wat niet meer nodig is Spreek niet tegen het bord , richt u tot de groep Maak een verhaal dat begonnen is af Schrijf leesbaar en voldoende groot Schrijf op het bord iets langzamer dan normaal

Hoofdstuk 5 de media Didactische platen , kaarten ,grafieken Worden verdrongen door andere media Kunnen vaak geleverd worden door leveranciers van brandweermateriaal Nuttig als er geen andere media beschikbaar zijn

Hoofdstuk 5 de media Voordelen didactische platen , … Gemakkelijk te hanteren Lokaal moet niet verduisterd worden Kunnen zelf geconstrueerd worden op maat van het korpsmateriaal Bepaalde details kunne vergroot worden Men kan werken met verschillende kleuren

Hoofdstuk 5 de media Nadelen didactische platen ,… Vereisen meer bergruimte dan transparanten Vertonen gemakkelijker slijtage Niet altijd hetzelfde materiaal of dezelfde afmetingen : moeilijk om op te bergen Onderhevig aan het zonlicht

Hoofdstuk 5 de media Didactische platen , kaarten , grafieken pas gebruiken op het moment dat het nodig is anders wordt de aandacht teveel afgeleid Voldoende afmetingen Niet overladen Verhouding tot de werkelijkheid zoveel mogelijk respecteren

Hoofdstuk 5 de media Modellen , demonstratiemateriaal , toestellen Voordelen : - model of toestel is herkenbaar in de realiteit - transparante wanden geven goed inzicht ivm de werking - als het toestel al aanwezig is in de kazerne is het een goedkoop hulpmiddel - weinig voorbereiding voor de instructeur - niet alleen bekijken maar ook betasten , demonteren ,monteren , in werking stellen

Hoofdstuk 5 de media Modellen , demonstratiemateriaal , toestellen Nadelen : Niet gemakkelijk te vinden en vaak duur Niet altijd beschikbaar Afleiding van het voorwerp door te veel details Bij grote groep meerdere modellen nodig

Hoofdstuk 5 de media Aandachtspunten tonen model / toestel: Laat het model/toestel bekijken voor u de uiteenzetting begint Maak dat iedereen het model/toestel kan zien Wijs onderdelen aan als u er uitleg over geeft Lat cursisten zoveel mogelijk ervaren aan en met het model/toestel , laat ze oefenen Het lawaai van het toestel mag uw les niet overstemmen Laat vragen stellen als het model nog beschikbaar is

Hoofdstuk 5 de media De overheadprojector Direct schrijven op transparant Printen op sheet Eerst op papier dan kopiëren op hittebestendige sheets Voorzie een karton om een deel van de transparant af te schermen

Hoofdstuk 5 de media Voordelen overheadprojector : Instructeur houdt oogcontact met de groep Transparanten kunnen op voorhand gemaakt worden Transparanten kunnen opnieuw gebruikt worden als ze goed bewaard worden Tekeningen en schema’s kunnen opgebouwd worden tijdens de uiteenzetting

Hoofdstuk 5 de media Nadelen overheadprojector : Enige voorbereiding nodig als je de transparanten doeltreffend wil gebruiken Werken met transparanten vergt oefening

Hoofdstuk 5 de media Aandachtspunten bij het maken van transparanten Bepaal duidelijk de doelstellingen van de les zodat de transparanten parallel hieraan opgebouwd worden Beperk de hoeveelheid tekst , werk met kernwoorden en kernzinnen Gebruik kleur maar beperkt Gebruik duidelijke , heldere transparanten met voldoende marge aan de zijden Maak de transparanten eerst op papier en controleer met de lesinhoud

Hoofdstuk 5 de media Video : Ondersteunt de instructeur met beeld en geluid ( audio-visueel ) Gebruik video : - cursisten motiveren voor bepaald onderwerp , interesse opwekken - voorbereiden op praktijkles of theorieles - geziene leerstof herhalen

Hoofdstuk 5 de media Voordelen video : Stuk realiteit brengen in theorielokaal Kan bij grote en kleine groepen ( volgens schermgrootte ) Video kan stopgezet worden om een verduidelijking te geven bij bepaalde beelden Het lokaal moet niet verduisterd worden Lessen kunnen voorbereid worden met de beelden ; fragmenten kunnen geselecteerd worden

Hoofdstuk 5 de media Nadelen video Beperkt aanbod video’s bruikbaar bij de brandweer Koopvideo’s relatief duur

Hoofdstuk 5 de media Aandachtspunten bij gebruik video : Bekijk de video op voorhand en kijk na of hij aansluit bij de doelstellingen van de les Maak notities over het deel dat je wil laten zien Zorg voor kijkopdrachten of vragen bij de beelden Zet alles klaar voor de les begint Houd een nabespreking , leg verbanden met de leerstof

Hoofdstuk 5 de media 2009 : multimedia -computer en projector zijn zeer goed bruikbaar bij het lesgeven Met computerprogramma’s kunnen mooie , leesbare en gevarieerde dia’s gemaakt worden . Beeld en geluid kunnen gemakkelijk ingevoegd worden

Hoofdstuk 5 de media Interactief schoolbord Het schoolbord als computerscherm en aanraakscherm maakt bijna alles mogelijk als ondersteuning bij het lesgeven . Er is wel heel wat voorbereiding en oefening nodig Nog vrij duur

Hoofdstuk 5 de media 5.2.3 multimediale aanpak Welke media kunnen wij gebruiken bij een les over het aflegsysteem ? Welke media kunnen we gebruiken bij een les over de gevaren van brandbestrijding ?

Hoofdstuk 5 de media Multimediale aanpak houdt in dat bij het lesgeven verschillende media gecombineerd worden Elk medium moet de functie vervullen waarvoor het best geschikt is Voorbeeld perslucht : gedrukt cursus , didactische platen , transparanten , didactisch materiaal en video

Hoofdstuk 5 de media Keuze van de media in de praktijk Rekening houden met : - leerstof ( visueel , auditief , complex , abstract ) - werkvorm ( motiveren , informeren , instrueren ) - weergavesituatie ( grote groep , kleine groep , zelfstudie ) - beschikbaarheid - kosten Op je lesvoorbereiding steeds noteren welke media gebruikt worden

Hoofdstuk 5 de media Besluit : Media is een goed hulpmiddel Goed nadenken over het gebruik Media vult de instructeur aan maar neemt zijn taak niet over

Hoofdstuk 6 evaluatie Belangrijke fase in het didactisch proces Doel : nagaan of de doelstellingen van het onderricht werden bereikt

onderwijs- en leermiddelen doelstelling beginsituatie leerstof didactische werkvormen leeractiviteiten onderwijs- en leermiddelen bepaling van resultaten evaluatie

Hoofdstuk 6 evaluatie 6.1 fasen van het evaluatieproces 1 Verzamelen van informatie Oefeningen , observatie , zelfbeschrijvend technieken 2 beoordelen - waardeoordeel door beoordeling van huidige prestaties of door voorspellingen van toekomstige prestaties 3 beslissen - op basis van beoordelingen beslissingen nemen - dit kan voor( initiële ) , tijdens ( formatieve )of na de instructie ( summatieve )

Hoofdstuk 6 evaluatie 6.2 functies van evaluatie Beschikbare evaluatiegegevens kunnen op 3 manieren worden aangewend : Op voorhand beslissingen nemen , voor de les wordt aangevat : initiële evaluatie , bepalen van de beginsituatie Beslissen hoe noodzakelijke voorkennis die niet aanwezig is toch beschikbaar wordt gesteld

Hoofdstuk 6 evaluatie - evaluatiegegevens gebruiken voor het nemen van didactische beslissingen - formatieve evaluatie , tijdens het lesgeven - vb extra herhalen tijdens de les - Op het eind van de les nagaan of de cursist de doelstellingen bereikt heeft . summatieve evaluatie ( examen , praktisch proef )

Hoofdstuk 6 evaluatie 6.3 formatieve evaluatie Gericht op het optimaal functioneren van de cursisten Voortdurend evalueren van de vorderingen tijdens de lessen of de oefeningen Inhoudelijk feedback De instructeur verwerft snel informatie over de al dan niet bereikte doelstellingen

Hoofdstuk 6 evaluatie Tijdens de formatieve evaluatie hebben zowel de cursisten als de instructeur hun specifieke verantwoordelijkheden : Cursist : kennis en vaardigheden zo goed mogelijk demonstreren tijdens controlemomenten Bij de nabespreking oog hebben voor hun fouten en de oorzaken ervan

Hoofdstuk 6 evaluatie Instructeur : Resultaten cursisten zo frequent mogelijk controleren Terug koppelen Herhaling voorzien Eigen didactisch handelen bijsturen indien nodig

Hoofdstuk 6 evaluatie Formatieve evaluatie kan gebeuren door : Oefeningen Opdrachten Observaties We bespreken enkel observatie ( past best binnen lesgeven aan brandweermannen/vrouwen )

Hoofdstuk 6 evaluatie Observatie : Vaardigheden en attitudes Processen en producten Praktische vaardigheden Foutenanalyse en feedback Evaluatie van attitudes

Hoofdstuk 6 evaluatie 3.1.1 observatie van vaardigheden en attitudes - Formatief evalueren is een proces dat zowel het leren en handelen van de cursist als het lesgeven van de instructeur optimaliseren In dit proces wordt het accent gelegd op de totale persoonlijkheidsvorming Evaluatie niet uitsluitend gebaseerd op resultaten van metingen Motivatie , inzet , werkhouding niet uit het oog verliezen Kan niet altijd met prestatieproeven worden gemeten

Hoofdstuk 6 evaluatie Vaardigheden en attitudes evalueren kan door de cursisten systematisch te gaan observeren Op basis van deze observaties stemt de instructeur zijn begeleiding af op de eigenheid van elke cursist

Hoofdstuk 6 evaluatie 3.1.2 processen en producten 2 zaken observeren : Producten ( handelingen monden uit in een resultaat vb blusopstelling ) Processen ( handeling zelf , opeenvolgende stappen , deelhandelingen , attitudes ) Observatie processen meer gespreid in de tijd

Hoofdstuk 6 evaluatie 3.1.3 Observatie van praktische vaardigheden Praktische vaardigheden zijn geen geïsoleerde activiteiten , maar vormen een geheel van taken waarbij denken en doen vaak samengaan Om te observeren is een analyse van de vaardigheid noodzakelijk Er is een werkanalyse en een vaardigheidsanalyse

Hoofdstuk 6 evaluatie WERKANALYSE : wat doen ? Een functie ontleden in taken , deeltaken en stappen Vb : brandbestrijding ( functie ) blusopstelling ( taak ) aanvalslijn lage druk ( deeltaak ) uitgooien slang , koppelen , driewegverdeelstuk plaatsen ,… ( stappen ) - Werkanalyse kan basis zijn voor controlelijst bij observeren van praktische vaardigheden

Hoofdstuk 6 evaluatie Taak : Stel een werkanalyse op voor : - persoon in lift - gaslek

Hoofdstuk 6 evaluatie VAARDIGHEIDSANALYSE : hoe doen ? De vaardigheidsanalyse geeft aan hoe een taak moet worden uitgevoerd , waarop we moeten letten bij het uitvoeren van een taak Zowel kennis als motoriek komen aan bod Letten op 4 peilers : - waarnemen , herinneren , denken , doen - deze cyclus herhaalt zich steeds

Hoofdstuk 6 evaluatie Waarnemen : De praktijksituatie waarnemen , het probleem zien Aandacht : voldoende concentratie opbrengen Observatievermogen : zintuiglijke waarneming Onderscheidingsvermogen : in alle situaties kunnen onderscheiden wat belangrijk is ondanks storende factoren in de omgeving

Hoofdstuk 6 evaluatie Herinneren : Inzicht in de probleemsituatie door het oproepen van de nodige vakkennis Interpretatie : schema vinden in het geheugen waarmee betekenis wordt gegeven aan wat werd waargenomen Oproepen van een procedure : weten hoe een taak moet uitgevoerd worden Oproepen van een strategie : een nieuwe werkwijze plannen

Hoofdstuk 6 evaluatie Denken Oplossingen voor probleemsituaties bedenken en plannen Analyse : een complex probleem uitrafelen en herstructureren Synthese : nieuwe ideeën , strategieën uitdenken om het probleem op te lossen Evaluatie : tussen verschillende alternatieve voorstellen een verantwoorde keuze maken

Hoofdstuk 6 evaluatie Doen : Initiatie : starten van een handeling , beginweerstanden en remmingen overwinnen Continuïteit : doorzetten , de opdracht niet afbreken door vermoeidheid Controle : resultaat van handelingen sturen en corrigeren bij fouten

Hoofdstuk 6 evaluatie Reproductieve vaardigheid : Automatisme Weinig planning nodig Waarneming en uitvoering spelen een belangrijke rol Productieve vaardigheid : Probleemoplossend handelen Denkfase speelt bijzondere rol Complexe vaardigheden

Hoofdstuk 6 evaluatie 3.1.4 foutenanalyse en feedback Fouten situeren zich in één of meerdere fasen van de vaardigheidscyclus Waarnemingsfouten ( zintuigen ) Uitvoeringsfouten ( fysische conditie ) - vaak bij aanleren van automatismen

Hoofdstuk 6 evaluatie Geheugenfouten : vergeten hoe te werken met explosiemeter Denkfouten : geen oplossingen kunnen vinden voor een praktisch probleem - meer bij complexe vaardigheden

Hoofdstuk 6 evaluatie Om snel verschillende fouten te analyseren kan het Ishikawa diagram of visgraatdiagram gebruikt worden Oorzaak of component Beoogde gedrag Deeloorzaak of deelcomponent

Hoofdstuk 6 evaluatie 3.1.5 evalueren van attitudes - Als we de cursisten een stuk persoonlijkheidsvorming willen meegeven is het evalueren van attitudes even belangrijk als de evaluatie van de prestaties We gaan concreet gedrag observeren Instructeur begeleidt gewenste ontwikkelingen

Hoofdstuk 6 evaluatie Instructeur kijkt niet alleen naar prestaties maar naar totale persoon Aandacht om voortdurend objectief te blijven Opgelet voor halo-effect : onbewust de gunstige indruk van één bepaalde eigenschap doortrekken naar de ganse persoon Instructeur is participerend observator : hij beweegt zich onder de manschappen , neemt veel waar , kan bijsturen

Hoofdstuk 6 evaluatie Instructeur stuurt de groep in de richting van de nagestreefde doelstellingen Geregeld observeren is veeleisende ,bijkomende opdracht voor de instructeur Registratie van observatie : nota’s maken achteraf resultaten bespreken

Hoofdstuk 6 evaluatie - Blz 53 -54 in cursus : observatielijst voor reproductieve vaardigheid : Aantrekken van een persluchttoestel Blz 55 – 57 in cursus : Observatielijst voor attitudes en concrete gedragingen

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Een goede lesvoorbereiding is geen garantie voor een geslaagde les , maar het mislukken van een les zal deels verholpen worden door een goede voorbereiding Bij de voorbereiding stelt de instructeur zich de les voor zoals hij ze wil geven Het gedrag van de instructeur wordt bepaald door de lesvoorbereiding

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1 voorbereidingsfase Voor een goede lesvoorbereiding : * Beheersing van de leerstof en de vaardigheden Weten welke leerstof vooraf ging en welke leerstof nog zal volgen Beschikken over didactische vaardigheden * Planning van de les - Om een les te plannen neemt de instructeur een aantal didactische beslissingen rekening houdend met de volgende punten :

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1.1 vaststellen van het onderwerp Onderwerp kiezen uit d verschillende opleidingen van de brandweerschool Wanneer een bepaalde les of oefening plannen ? Lesvoorbereiding : lesonderwerp situeren - vorige les - lesonderwerp - volgende les

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1.2 structuur aanbrengen Wat hoort bij elkaar ? Wat kan in 1 les ? Welke begrippen zijn te onderscheiden ? Welke relatie bestaat er tussen de begrippen ? Kan alles gegeven worden in 1 les ? Sommige onderwerpen moeten behandeld worden in meerdere lessen of oefeningen

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1.3 bepalen van de doelstellingen Voor elke les formuleert de instructeur enkele doelstellingen Concreet geformuleerde doelstellingen zijn voor de instructeur een middel om : Cursisten te informeren over de bedoeling en de inhoud van de les of oefening Aangepaste leersituaties te ontwerpen met geschikt oefenmateriaal Evaluatie en feedbackmogelijkheden voorzien

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Hoofddoelstellingen en lesdoelstellingen Hoofddoelstellingen : formuleren op algemene manier waartoe de cursisten bekwaam moeten zijn na de les of de oefening Maken duidelijk wat men na de les of de oefening wil bereiken Weten , inzien , toepassen , integreren Cognitieve doelstellingen ( denkactiviteiten) , affectieve doelstellingen ( gedragswijzigingen ) psychomotorische doelstellingen ( vaardigheids-activiteiten )

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Lesdoelstellingen : Stappen die nodig zijn om de hoofddoelstelling te bereiken Concretiseringen van de hoofddoelstellingen Geplaatst in chronologische volgorde Kan je observeren en evalueren Feedback is mogelijk Leerdoelfase uit integrale vorming

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Voorbeeld : Inzien dat kennis van het bloedvatenstelsel en de bloedsomloop belangrijk is om ernstige bloedingen op verantwoorde wijze te stelpen Verwoorden waarom kennis van het bloedvatenstelsel belangrijk is Het verschil kunnen geven tussen aders , slagaders en bloedvaten Met eigen woorden de werking van de bloedsomloop geven Verschijnselen van shock door bloedverlies beschrijven

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Taak : formuleer enkele hoofddoelen en lesdoelen bij het volgende lesonderwerp : het begrip brand nader bekeken : de vuurdriehoek

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1.4 ordenen van de leerstof Van eenvoudig naar moeilijk Van algemeen naar specifiek : eerst de hoofdlijn en dan de details Fasering naar interesse : onderwerp dat cursisten aanspreekt Fasering naar belangrijkheid : eerst de belangrijkste vaardigheden aanleren

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Bij het ordenen van de leerstof houden we rekening met : De leerdoelen De vooropleiding van de cursisten De vakinhoud De persoonlijke voorkeur van de instructeur

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1.5 opbouw van de les bepalen Drie delen Inleiding : - relatie leggen met voorkennis , beginsituatie ( vorige les , interventie , nieuw materiaal ) - het doel van de les aangeven - de opbouw van de les - inleiding zo formuleren dat interesse gewekt is en de cursisten gemotiveerd zijn - tijdsaanduiding

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Kern : - grootse deel van de les - verschillende stappen - behandelen van begrippen en relaties in een bepaalde volgorde

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Slot of afsluiting : Samenvatting Herhaling leerstof Opdracht , nabespreking Steeds terugkoppeling naar de doelen van de les Controle of de leerstof begrepen is

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1.6 keuze van didactische werkvorm Bij het lesgeven moeten 7 didactische onderwijsfuncties vervuld worden : Aansluiten op de beginsituatie Motiveren van de cursisten Inzicht geven in de doelstellingen Aanbieden van de werkinhoud Toegankelijk maken van de vakinhoud Laten oefenen en terugkoppelen Vaststellen van de resultaten ( evaluatie )

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Vaak is er een mengvorm van verschillende doelen Didactisch handelen wordt aangepast aan deze mengvorm van doelen Meestal komen verschillende didactische werkvormen aan bod in een les Lesvoorbereiding : kolom voorzien voor de didactische werkvormen

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Bespreking schema blz 62 Doceren , demonstreren , groepsgesprek , onderwijsleergesprek , open opdracht , gesloten opdracht

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1.7 keuze van de groepsgrootte en de groepsopstelling Grootte van de groepen (aantal instructeurs ) De samenstelling van de groep Groepsopstelling gaat samen met de lesdoelen en activiteiten die cursisten moeten uitvoeren Op lesvoorbereiding : doelgroep noteren

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1.8 keuze van de media Nadenken over : Geschiktheid Moeilijkheidsgraad Kostprijs Technische kwaliteit Beschikbaarheid

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1.9 keuze van de evaluatie - Instructeur bepaalt vragen en opdrachten om te beoordelen of de doelen van de les bereikt zijn Initiële evaluatie Formatieve evaluatie Summatieve evaluatie

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.1.10 controle van een aantal organisatorische zaken Vooropgestelde lessen reeds gegeven ? Leslokaal gebruiksklaar en vrij op het moment van de les ? Media beschikbaar ? Media gebruiksklaar ?

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Onderwerp Doelstellingen doelgroep tijd leerinhoud Didactische werkvorm Media

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.2 lesplan Bij een goede voorbereiding van een les hoort ook een lesvoorbereidingsschema of lesplan Hier worden de keuzes uit de vorige 10 punten uitgeschreven Het lesplan is een hulpmiddel bij het geven van de les Het lesplan kan gebruikt worden om de les of de oefening te evalueren

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.2.1 inleiding Groepsgrootte en opstelling toetsing van de reeds verworven kennis uit de vorige lessen Verband leggen met de vorige les Titel van de les Lesdoel : korte omschrijving lesinhoud

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Motivatie : belang van de leerstof door verbanden te leggen met vorige lessen en met de praktijk Tijd : de tijd voorzien voor de inleiding noteren Media : aangeven welke media gebruikt worden

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.2.2 de kern Groepsgrootte en opstelling Samenvatting van de leerstof met daarbij didactische aanwijzingen Veiligheid : momenten aangeven waarbij de veiligheid extra aandacht verdient tijd om de verschillende punten te behandelen

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.2.3 afsluiting Groepsgrootte en opstelling Samenvatting , herhaling van de kernpunten Evaluatie en feedback Opdrachten : omschrijving van de opdrachten die moeten uitgevoerd worden Tijd Media

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding 7.3 samenvatting 10 punten te volgen bij het voorbereiden van een les : Vaststellen van het onderwerp Structuur aanbrengen Bepalen van de doelstellingen Ordenen van de leerstof Opbouw van de les bepalen

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Keuze van de didactische werkvormen Keuze van de groepsgrootte en de groepsopstelling Keuze van de media Keuze van de evaluatie Controle van een aantal organisatorische zaken

Hoofdstuk 7 lesvoorbereiding Controlelijst lesvoorbereiding Cursus blz 66 en verder controlelijst samen overlopen