Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Lezing VUB “Het Vlaams Overleg” Esther Deman Adjunct-administrateur-generaal Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg IHistoriek IISERV II.1kenmerken van het Vlaams overleg II.2overleg II.3sectoraal overleg II.4advies II.5bijkomende taken IIISubregionaal sociaal-economisch overleg IVVerhouding Vlaams – federaal overleg

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg IHistoriek IISERV II.1kenmerken van het Vlaams overleg II.2overleg II.3sectoraal overleg II.4advies II.5bijkomende taken IIISubregionaal sociaal-economisch overleg IVVerhouding Vlaams – federaal overleg

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg versus Overleg in Vlaanderen NIET over : -NAR -CRB -PC -ondernemingsniveau -federale materies (loons- en arbeidsvoorwaarden) WEL over Vlaamse structuren en Vlaamse bevoegdheden

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei I.Historiek  België evolueert van eenheidsstaat naar federale staat met verregaande overdrachten van bevoegdheden naar gewesten en gemeenschappen.  In Vlaanderen en Wallonië ontstaan informele ontmoetingsplaatsen tussen sociale partners en streekpolitici over de sociaal- economische toestand van de streek.  Gestructureerd overleg in Vlaanderen resultaat van een lange ontwikkeling.

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Context - Wallonië  Eind jaren ’50 wordt duidelijk dat Wallonië een verouderend industrieel apparaat heeft.  Zware stakingen in  Klacht dat niets wordt gedaan om economische achteruitgang te stoppen.  Wallonië wil zelf het heft in eigen handen nemen.

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Context - Vlaanderen  Na WO II in Vlaanderen sociaal-economische achterstandsituatie : - lage lonen -aandeel Vlaanderen in BBP in 1955 : 44% -in 1954 : Vlaanderen 39 personenwagens op 1000 inwoners Wallonië : 56 Brussel : 64 -veel rationaliseringen tussen  Investeringen gaan naar traditionele nijverheidssectoren in Wallonië.  Sterke nood aan eigen regionaal overleg.

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Historiek : ERV (E conomische Raad voor Vlaanderen)  Nationale overheid is rond 1950 niet geneigd een regionaal economisch beleid te voeren.  Individuele personen en groepen nemen in de gewesten en provincies initiatieven tussen 1952 en  Oprichting in 1952 van de ERV : fungeert als drukkingsgroep sociale partners en politici is een VZW

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Historiek : ERV → GERV (Gewestelijke Economische Raad voor Vlaanderen)  Eerste stap naar een regionaal beleid door de goedkeuring in 1959 van de eerste regionale expansiewet : *8 ontwikkelingszones in Vlaanderen *7 ontwikkelingszones in Wallonië  Kaderwet van 15 juli 1970 planning en economische decentralisatie : *oprichting sociaal-economische raden in : -Wallonië -Brabant -Vlaanderen (=GERV)

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Historiek ERV → GERV  Opvolger ERV  Van drukkingsgroep tot officieel adviesorgaan : *belangrijke regionaal-economische beleidsvragen *coördinator van regionaal-economische projecten  Samenstelling :parlementsleden provincieraadsleden werkgevers en werknemers toegevoegde leden gouverneurs met raadgevende stem  Speelde belangrijke rol : *in de staatshervorming van 1980 *in de voorbereiding van de staatshervorming 1988

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Historiek : ERV → GERV → SERV (Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen) Staatshervorming van 1980 → decreet van 27 juni 1985 vormt GERV om tot SERV.  Volwaardige instantie voor eigen sociaal overleg  Overleg over sociale én economische materies in de SERV  Overleg over alle materies met een sociaal-economische weerslag in het kader van de adviesopdracht van de SERV  Paritair én tripartiet overleg  Advisering  Vanaf 1990 Vlaams sectoraal overleg  Vanaf 1996 volledig paritair werkgevers-werknemers

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  Na WO II individuen en informele groepen  1952 ERV  1971 GERV  1985 SERV  1990 Vlaams sectoraal overleg in de SERV  1996 SERV wordt een zuiver paritair orgaan Historiek : samengevat

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg IHistoriek IISERV II.1kenmerken van het Vlaams overleg II.2overleg II.3sectoraal overleg II.4advies II.5bijkomende taken IIISubregionaal sociaal-economisch overleg IVVerhouding Vlaams – federaal overleg

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg IHistoriek IISERV II.1kenmerken van het Vlaams overleg II.2overleg II.3sectoraal overleg II.4advies II.5bijkomende taken IIISubregionaal sociaal-economisch overleg IVVerhouding Vlaams – federaal overleg

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei II.1Kenmerken van het Vlaamse Overleg  Overleg- en adviesorgaan van de Vlaamse sociale partners  Advies over Vlaamse bevoegdheden op vraag van de Vlaamse regering en Vlaams parlement of op eigen initiatief  Opgericht bij decreet van 27 juni 1985  Vlaamse Openbare Instelling Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Aantal vertegenwoordigers sociale partners WerkgeversWerknemers

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Werking Raad  10 vertegenwoordigers werkgeversorganisaties en 10 vertegenwoordigers werknemersorganisaties  Komt 1 maal per maand samen  Adviezen en aanbevelingen bij consensus  Jaarlijks wisselend voorzitterschap  Raadsleden benoemd door Vlaamse Regering op voordracht van de organisaties (1/3 – 2/3- regeling)

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Dagelijks bestuur  Voka – Vlaams Economisch Verbond  Unizo  ACV  ABVV  AG + AAG SERV (met raadgevende stem)  Voorbereiding beslissingen raad  Jaarlijks wisselend voorzitterschap  Naargelang agenda uitgebreid met ACLVB, BB en VCSPO (= Uitgebreid Dagelijks Bestuur)

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  Overleg  Adviezen, studies en aanbevelingen Taken SERV

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg IHistoriek IISERV II.1kenmerken van het Vlaams overleg II.2overleg II.3sectoraal overleg II.4advies II.5bijkomende taken IIISubregionaal sociaal-economisch overleg IVVerhouding Vlaams – federaal overleg

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei II.2Overleg  Interprofessioneel *paritair : o.a. werkgelegenheidsakkoord *tripartiet : VESOC  Sectoraal *paritair : sectorale commissies in de SERV (6) *tripartiet : convenanten

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Interprofessioneel Overleg 1.Paritair overleg tussen sociale partners onderling vb. voorbereiding werkgelegenheidsakkoord  Verhoging werkervaringsplaatsen met het oog op sluitende aanpak langdurig werkzoekenden  aanpak alternerend leren en werken  Meer oudere werknemers kwaliteitsvol aan het werk  Versterking beleid knelpuntvacatures  Bevorderen beroepskwalificaties op de arbeidsmarkt

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Interprofessioneel Overleg  Opleidingscheques voor werknemers  Diversiteitsbeleid  Starterspremie  Lastenverlaging voor ondernemingen  Schenkingsrechten  Impulsprogramma kinderopvang

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Overleg 2.Tripartiet overleg met de Vlaamse Regering : VESOC (Vlaams Economisch en Sociaal Overlegcomité)  Opgericht in 1983  Samengesteld uit vakbonden, werkgevers, leden regering  Akkoorden zijn bindend  Voorzitter: Minister-president Vlaamse Regering  SERV = secretariaat VESOC

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Belang van VESOC  Permanent en geïnstitutionaliseerd gespreksforum sociale partners - regering  Flankerend beleid voor de akkoorden tussen de sociale partners (Vlaamse regering betaalt en organiseert mee)  Breed draagvlak voor regeringsbeslissingen  Succes hangt af van zowel de verstandhouding sociale partners met de regering, als van de verstandhouding tussen de sociale partners

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Overleg Thema’s VESOC :  Vlaams Werkgelegenheidsakkoord  Beter Bestuurlijk Beleid  Pact van Vilvoorde  Gelijke kansen (migranten, gehandicapten, …)  Werkgelegenheidsrichtsnoeren  Ondernemingsconferentie  Armoedebeleid  Fiscaal beleid naar ondernemingen en particulieren  Woon-werkverkeer, bedrijfsvervoerplannen  …

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg IHistoriek IISERV II.1kenmerken van het Vlaams overleg II.2overleg II.3sectoraal overleg II.4advies II.5bijkomende taken IIISubregionaal sociaal-economisch overleg IVVerhouding Vlaams – federaal overleg

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  Metaalverwerking  Textiel en confectie  Goederenvervoer  Welzijns- en gezondheidszorg  Hout en bouw  Toerisme II.3 Sectoraal Overleg Paritaire Sectorcommissies

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  Studie, aanbeveling en advies i.v.m. eigen sector  Ondergebracht binnen de SERV om verdedigen van professionele belangen te vermijden  Coördinerend bestuur  Samenstelling  10 werkgevers  10 werknemers Sectorcommissies : werking

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Tripartiet sectoraal overleg  Werkgelegenheidsakkoorden (2-jaarlijks) zijn kader voor convenanten (sectorale werkgevers – werknemers – Vlaamse regering)  Een convenant bevat engagementen van overheid en sectorale sociale partners over : * aansluiting onderwijs –arbeidsmarkt *LLL en competentiemanagement *diversiteit *woon-werkverkeer *…  Overheid levert middelen : vb. *budgetten (€ 1,9 mio voor stages) *95 sectorconsulenten  25 convenanten met sectoren en deelsectoren

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg IHistoriek IISERV II.1kenmerken van het Vlaams overleg II.2overleg II.3sectoraal overleg II.4advies II.5bijkomende taken IIISubregionaal sociaal-economisch overleg IVVerhouding Vlaams – federaal overleg

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei II.4Advies  Adviezen  studies  en aanbevelingen … over alles wat sociaal-economisch belangrijk is -verplichte advisering -impact op Vlaamse regering en parlement -verplicht begrotingsadvies

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  Werkgelegenheid  Milieu  Begroting  Mobiliteit  Energie  Regionaal ruimtelijk beleid  Economie (ruim)  Onderwijs (onderwijs-arbeidsmarkt)  Gezondheid en welzijn  Fiscaliteit  Landbouw  Buitenlandse handel  Gemeenten en provincies Advies: Kerndomeinen

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Advies - Werkwijze  Adviesvraag zeer belangrijk zelf opgelegd anders dan NAR CRB Technische nota (SERV-secretariaat) SERV-werkgroep (deskundigen sociale partners) Dialoog/hoorzitting met middenveld (indien nodig)  Advies wordt verstuurd  Voorbereiding  Voorontwerp-advies  Dagelijks bestuur (“politiek” negotiëren)  Ontwerpadvies  Raad  Advies bij consensus

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  Erkennen middenveld  Dialoog  Samenwerking met de MiNa-Raad en andere adviesraden  Consensus sociale partners blijft doel Betrekken middenveld en samenwerking met andere adviesraden

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  44 adviezen, aanbevelingen en standpunten, vb. *9 milieu *6 werkgelegenheid *3 economie *3 ruimtelijke ordening *3 gelijke kansen *2 begroting  28 adviezen per brief  4 adviesvragen zonder consensus  Studie Rol van de luchthaven i.s.m. GOM Brabant  I.s.m. MiNa-Raad aanbeveling over RSV en STRADO  Platformtekst woon-werkverkeer i.s.m. De Lijn  Aanbeveling lokale werkwinkels i.s.m. VVSG Werking 2004 (ter illustratie)

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  78 adviezen, aanbevelingen en standpunten  10 werkgelegenheid  18 milieu  9 energie  2 begroting  3 economie  4 welzijn en gezondheid  25 adviezen per brief  7 adviesvragen zonder consensus  Sociaal Economisch Rapport Vlaanderen 2003  Standpunt flexibilisering hoger onderwijs  Platformtekst alternerend leren  Onderzoek naar de rol van de intercommunales in de openbare nutsvoorzieningen in Vlaanderen Werking 2003  2 landbouw  8 onderwijs  12 bestuurlijk beleid  4 r.o. en reg.economisch beleid  3 mobiliteit  3 ontwikkelingssamenwerking

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Samenvatting Karakteristieken van het Vlaams overleg en advies :  Vlaamse advisering gebeurt in consensus (impact!)  Heeft een belangrijke tripartiete component, zowel op interprofessioneel (VESOC) als op sectoraal vlak (convenanten) reden : nood aan flankerend overheidsbeleid, draagvlak voor overheidsbeleid  Vlaams overleg en advies spreekt zich uit over ruime materies, nl. alle gewestelijke en gemeenschapsmateries met sociaal- economische weerslag  Weerslag op Vlaams regeringsbeleid wegens verplichte advisering, begrotingsadvies  Richt zich op samenwerking met andere adviesraden en andere organisaties in het middenveld

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg IHistoriek IISERV II.1kenmerken van het Vlaams overleg II.2overleg II.3sectoraal overleg II.4advies II.5bijkomende taken IIISubregionaal sociaal-economisch overleg IVVerhouding Vlaams – federaal overleg

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  STV - Innovatie & Arbeid  Vlaamse Havencommissie  Adviescommissie Private Arbeidsbemiddeling  Overlegplatform Vlaamse Arbeidsbemiddelingsbureaus  Begeleidingscommissie Herplaatsingsfonds  Beroepsprofielenproject  Commissie Diversiteit (° ) II.5Bijkomende taken : Extra opdrachten vanuit beleid →→

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  1984: opgericht voor onderzoek naar impact nieuwe technologieën in bedrijven  Nu: samenhang technologie, organisatieverandering, nieuwe arbeidsvormen  Kortlopende projecten  Valorisatie (brochures, dossiers, vorming) STV - Innovatie & Arbeid

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  TOA en TOA micro-ondernemingen(innovatiescreening)  Vlaamse werkbaarheidsmonitor  Werkbaar werk in de textielverzorgingssector  Ploegenarbeid  Uitzendarbeid en flexibiliteit in de dienstensector  Eindeloopbaanbeleid  … STV - Innovatie & Arbeid Recente projecten

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Havendecreet d.d. 5 december 1989  Advies en aanbevelingsopdracht  Informatie- en studieopdracht  Voorbereiding van het havenbeleid Vlaamse Havencommissie

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  8 werkgevers  8 werknemers  1 binnenscheepvaart  1 wegtransport  1 spoorvervoer VHC - Samenstelling  11 Vlaamse havens:  5 Antwerpen  2 Zeebrugge  2 Oostende  2 Gent

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Samen met sociale partners en sectoren werken aan :  Beroepenstructuur : Geordend geheel van kernberoepen in een sector of van beroepen die de sector overschrijden  Beroepsprofielen : Een gedetailleerde beschrijving van de taken van een ervaren beroepsbeoefenaar en een beknopte beschrijving van de competenties die hij of zij daarvoor nodig heeft  Titels van beroepsbekwaamheid : Om de doorstroming op de arbeidsmarkt te verbeteren zullen in Vlaanderen in de toekomst de elders verworven competenties (EVC) gecertificeerd worden. De standaarden waaraan moet voldaan worden om gecertificeerd te worden, worden per beroep door de SERV opgemaakt Beroepsprofielenproject

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Nut van de beroepsprofielenwerking in ruime zin  Afstemming onderwijs en opleiding op de arbeidsmarkt  Specifieke eindtermen voor onderwijs  Standaard voor het toetsen van competenties in EVC  Aanwervings- en selectiebeleid  Functioneringsgesprekken, competentiebeheer, opleidingsplannen  Beroepskeuze  Doorstroming op de arbeidsmarkt (standaarden beroepstitels)

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Beroepsprofielen Vele gebruikers  VDAB  VIZO en Syntra  Sectorale opleidingsfondsen  Scholen, centra deeltijds onderwijs, opleiders  individuen

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Commissie Diversiteit  Studies, aanbevelingen en adviezen over diversiteit  Samenstelling  Vertegenwoordigers van werkgevers- en werknemersorganisaties, en van organisaties van allochtonen en arbeidsgehandicapten  Werkgroepen  Allochtonen  Personen met een handicap

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  70 personeelsleden ( ), waarvan  17 medewerkers studiedienst SERV  16 medewerkers STV  9 medewerkers beroepsprofielen Personeel

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  Dotatie Vlaamse Gemeenschap (SERV, STV, beroepsprofielen, …)  €  Huisvesting, lonen, communicatie, … Werkingsbudget

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg IHistoriek IISERV II.1kenmerken van het Vlaams overleg II.2overleg II.3sectoraal overleg II.4advies II.5bijkomende taken IIISubregionaal sociaal-economisch overleg IVVerhouding Vlaams – federaal overleg

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei III.Sociaal-economisch streekbeleid : RESOC & SERR  Beslissing vorige regering : sociaal-economisch streekbeleid (streekplatformen) en subregionaal arbeidsmarktbeleid (STC’s) moeten in 1 structuur functioneren  Doelstelling : samensporen van subregionaal sociaal-economisch en arbeidsmarktbeleid op streekniveau

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Historiek STC  Subregionale Tewerkstellingscomités (STC’s) bestaan sinds begin jaren ’70 als adviescomités RVA  Regionalisering in de jaren ’80 → STC’s worden regionale adviescomités van de VDAB  Opdrachten STC’s werden steeds verder uitgebreid : permanente werkgroep risicogroepen, integratie doelgroepinitiatieven allochtonen en personen met een arbeidshandicap

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Historiek streekbeleid  Sociaal-economisch streekbeleid bestaat 15 jaar  Oorsprong : hervorming van de Europese Structuurfondsen op 01/01/1989  In 1990 introductie voor de periode van het impulsgebeidenbeleid : - 8 impulsgebeiden = 8 achtergebleven gebieden werden afgebakend -streekmanagers -streekvisie

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Historiek streekbeleid  Vanaf 1994 : oprichting 17 streekplatformen : alle streken komen in aanmerking, sterk en zwak  Doel : maken streekcharters  Streekplatformen wijken territoriaal af van STC’s  Zwakke punt : doelstelling is visievorming, niet acties → geen blijvende mobiliserende kracht

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei De hervorming Decreet 7 mei 2004 :  Verankering overleg en advies op streekniveau  Integratie Streekplatformen (economische) en STC’s (werkgelegenheid)  Nieuwe structuur gespiegeld aan Vlaams model SERV-VESOC  Streekpacten  Zit in de opstartfase

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei De hervorming ERSV :  Erkend Regionaal Samenwerkingsverband  Juridisch vehikel, neemt personeel aan, ontvangt subsidies  Tripartiet (werkgevers – werknemers – lokale besturen)  15 over heel Vlaanderen  Per ERSV minstens 1 SERR en 1 RESOC

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei De hervorming SERR :  Sociaal-economische regionale raad  Bipartiet werknemers – werkgevers (paritair overleg)  Adviseert alle aangelegenheden inzake economie of werkgelegenheidsbeleid op vraag van : -Vlaamse regering -Minister -provincie -gemeente lid ERSV

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei  SERR kan op verzoek van bovenstaanden of op eigen initiatief :  Beleidsvoorbereidend advies uitbrengen  Aanbevelingen doen  Standpunten innemen

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei RESOC  Regionaal Economisch en Sociaal Overlegcomité  Tripartiet overleg werknemers – werkgevers – lokale besturen  Streekpact over de streekontwikkeling binnen de regio  Pact te bekrachtigen door gemeenteraad van de betrokken gemeenten en provincieraad  Beleidsvoorbereidende adviezen inzake economie en/of werkgelegenheid in de regio (eventueel in samenwerking met andere RESOC’s)  Adviseren aan gemeenten en provincies op eigen verzoek of initiatief

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Randvoorwaarden :  Blijvend engagement en betrokkenheid vanuit het Vlaamse overheidsniveau  Blijvende financiering vanuit de Vlaamse overheid  Voldoende financiering  Financiering in functie omvang streek

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Vlaams Overleg IHistoriek IISERV II.1kenmerken van het Vlaams overleg II.2overleg II.3sectoraal overleg II.4advies II.5bijkomende taken IIISubregionaal sociaal-economisch overleg IVVerhouding Vlaams – federaal overleg

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei IV.Verhouding Vlaams – federaal overleg  Overlappende bevoegdheden  Zelfde organisaties (met uitzondering van VBO – VOKA) en vaak zelfde mensen (vb. sectorale onderhandelingen in Paritaire Comités en sectorale Vlaamse onderhandelingen)  Unitaire organisaties met uitzondering van VOKA en UNIZO. UNIZO zit wel aan federale onderhandelingstafel, VOKA niet.  Eigen dynamiek en sociaal-economische kenmerken in gewesten >< federale structuren van de meeste organisaties → spanningen binnen de structuren  Botsingen (cfr. Vlaamse aanmoedigingspremies)  Symbool : Vlaamse CAO’s

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei ERV :Economische Raad voor Vlaanderen (1952) GERV :Gewestelijke Economische Raad voor Vlaanderen (1970) SERV :Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen (1985) VOKA - Vlaams Economisch Verbond : Vlaams netwerk van ondernemingen UNIZO :Unie van Zelfstandige Ondernemers BB :Belgische Boerenbond VCSPO :Vlaamse Confederatie van Social Profit Ondernemingen ACV :Algemeen Christelijk Vakverbond van België ABVV :Algemeen Belgisch Vakverbond ACLVB :Algemene Centrale der Liberale Vakbond van België

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei VESOC :Vlaams Economisch en Sociaal Overlegcomité STV- Innovatie & Arbeid : Stichting Technologie Vlaanderen – Innovatie en Arbeid TOA :Technologie, Organisatie en Arbeid VHC :Vlaamse Havencommissie VDAB :Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling VIZO :Vlaams Instituut voor Zelfstandig Ondernemen ERSV :Erkend Regionaal Samenwerkingsverband RESOC :Regionaal Economisch en Sociaal Overlegcomité SERR :Sociaal-Economische Regionale Raad STC :Subregionaal Tewerkstellingscomité

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Contact SERV : Website : Informatieambtenaar :Christine Jacobs 02/

Lezing VUB Vlaams Overleg 19 mei Lezing VUB “Het Vlaams Overleg” Esther Deman Adjunct-administrateur-generaal Sociaal-Economische Raad van Vlaanderen