Project “Overstromingen Haaglanden” Ger van Opstal projectmanager

Inhoud Aanleiding voor starten project Doel van het project Aanpak: projectstructuur

Aanleiding Regionale én landelijke prioriteit voor het organiseren van de voorbereiding op overstromingen Recente overstromingen (o.a. New Orleans, GB) Klimaatverandering Toename gevolgen van overstroming In het regionaal beheersplan voor de jaren 2005-2009 is als beleidsvoornemen vastgelegd dat onze regio zich moet voorbereiden op (dreigende) overstromingen. Vorig jaar is hiervoor al voorbereidend werk verricht, maar komend jaar moet de realisatie van dit beleidsvoornemen echt gestalte gaan krijgen. Het project “Overstromingen Haaglanden” heeft binnen de HRH het komende jaar een hoge prio gekregen: zowel planvorming als Opleiden en Oefenen staan dit jaar geheel in het teken van dit onderwerp. Niet alleen bij de HRH (OV en GHOR), maar ook bij het Hoogheemraadschap Delfland dat optreedt namens de drie in onze regio liggende waterschappen. Daarnaast leveren ook de diverse andere partners die betrokken zijn bij overstromingen grote inspanningen. Het voornemen om ook onze regio voor te bereiden op overstromingen is natuurlijk ingegeven door de klimaatveranderingen én recente overstromingen, zoals New Orleans en GB onlangs, maar ook overstromingen in Duitsland en midden- en oost Europa. Deze overstromingen hebben aangetoond hoé kwetsbaar een moderne, westerse samenleving tegenwoordig is. De gevolgen van een overstromingen zullen dan ook vele malen ernstiger zijn dan in 1953, het jaar van de watersnoodramp. We leven immers in een netwerksamenleving, waarin alles en iedereen met elkaar verbonden is, en waarin uitval vitale infrastructuren onze samenleving ernstig kan ontwrichten. Gezien dit belang heeft ook het Rijk de voorbereiding op overstromingen prioriteit gegeven. Dit heeft oa geresulteerd in een subsidieregeling en de instelling van een Taskforce Management Overstromingen (TMO). Deze taskforce zal door het beschikbaarstellen van oa kennis de regionale voorbereiding kunnen faciliteren.

Doel Haaglanden voorbereiden op (dreigende) overstromingen door: Planvorming Opleiden en oefening

Organiseren van voorbereiding: hoe? Ontwikkelen coördinatieplan (planning: 1e kwartaal 2008 gereed) Implementeren coördinatieplan: Opleiden en Oefenen (planning: 1e kwartaal – eind 2008) Kort verwijzen naar RI, want daar zijn Bas en Stephanie al op in gegaan

Projectstructuur

Ontwikkeling coördinatieplan: waarom? Inzicht in effecten, bijvoorbeeld op de (vitale) infrastructuur Structuur brengen in het grote aantal betrokkenen: “Wie doet wat”, “wie is deskundig op welk gebied” en “hoe kunnen we elkaars maatregelen op elkaar afstemmen”?  Van geïmproviseerde coördinatie naar gecoördineerde improvisatie! Hierbij aangeven dat deze kennisontwikkeling niet een geïsoleerd proces op zich is, het is breder toepasbaar dan op overstromingen alleen. Kennis die we hier op doen kan worden gebruikt in het kader van terrorismegevolgbestrijding en de uitval van de vitale infrastructuur.

Plan richt zich op: Bron– en effectbestrijding Redden, evacueren & opvangen Risico– en crisiscommunicatie Verkeersmanagement, afzetten, ordehandhaving en bewaken Primaire levensbehoeften en volksgezondheid Nazorg Leiding & Coördinatie

Uitwerking plan volgens 4 fases Tijdslijn Situatie Voorbeelden maatregelen 1 N – 5 dagen Eerste signalen dat een superstorm Nederland kan treffen Verloven intrekken (“zachte maatregelen”) 2 N -48 uur Verwachting dat NL getroffen wordt door superstorm neemt toe Aflasten van evenementen (beïnvloeden gedrag) 3 N - 1 dag tot N + 1/2 dag Nederland wordt getroffen door superstorm Geen maatregelen mogelijk 4 Later Tijdens de superstorm zijn 1 of meerdere (primaire) dijken doorgebroken Repressie Handelingsperspectief benadrukken

Waarom Opleiden en oefenen? plan- vorming inzet oefenen opleiden Oefenen is niet het sluitstuk van de voorbereiding, maar draagt juist bij aan de discussie rond verantwoordelijkheden, taken en bevoegdheden. Belangrijk is het bewaken van de wisselwerking tussen planvorming, opleiden, oefenen en inzet. Het systematisch evalueren van oefeningen en inzetten moet hier aan bijdragen . Tijdens oefeningen leert men de in de opleiding aangeleerde handelingen of vaardigheden in teamverband toe te passen in de meest uiteenlopende en complexe situaties, eventueel in samenhang met andere eenheden en/of disciplines. Oefeningen bieden daarnaast de gelegenheid om op structurele basis kritisch naar het eigen functioneren te kijken. In tegenstelling tot daadwerkelijke inzet, kunnen in oefensituaties nieuwe werkwijzen getest worden.

Opleiden en oefenen in 2008 geheel in het teken van overstromingen ICO De vier onderdelen implementatie coördinatieplan overstromingen: Kennisoverdracht. Oefenen van (deel-)processen. Slot-oefening. Opleiden en oefenen in 2008 geheel in het teken van overstromingen Gebruik makend van kennis en ervaring opgedaan in het (deel-)project Coordinatieplan Overstromingen diverse soorten oefeningen zoals bijvoorbeeld een realistische operationele oefening of een table-top oefening voor het strategische niveau. In deze fase worden alle drie de niveaus, operationeel, tactisch en strategisch geoefend. Landelijke slotoefening in de 1e week van november georganiseerd door TMO in samenwerking met Haaglanden. Nadat de oefeningen hebben plaatsgevonden, zullen aan de hand van evaluatieverslagen bevindingen worden teruggekoppeld naar de operationele afdelingen van de diverse hulpdiensten zodat eventueel bijstelling van de processen kan plaatsvinden.

Doel ICO De betrokken functionarissen binnen regio Haaglanden; hebben kennis van het coördinatieplan Overstromingen; zijn bewust zich geworden van de problematiek en mogelijkheden die het coördinatieplan Overstromingen bieden; hebben kennis van de taken en verantwoordelijkheden van collega’s. Het testen van het coördinatieplan Overstromingen. De samenwerking tussen de deelnemende partijen is bevorderd. dat wil zeggen het beoefenen van het plan, de knelpunten signaleren en het aanleveren van de verbeterpunten

Projectbureau Ondersteuning projectleider. Verantwoordelijk voor de ondersteuning van de ontwikkeling en implementatie van het coördinatieplan: Interne communicatie binnen het project; Opbouw van het kennisnetwerk Levering secretarissen Etc.

Hoe nu verder Verdere voorbereiding planvorming Voorbereiden voorzitters (6 november, 10.00 – 12.00 uur) Uitwerken processen (12 t/m 21 november) “Terugkomdag” Vaststelling plan Overdracht naar ICO Terugkomdag is de afstemming tussen de verschillende processen. De uitwerking  workshops

Uitwerking Datum 12-11 13-11 14-11 15-11 19-11 20-11 21-11 Bron- en effectbestrijding X Redden, evacueren en opvangen Voorlichting en risicocommunicatie Verkeersmanagement, afzetten, ordehandhaving en bewaken Primaire levensbehoeften en volksgezondheid Nazorg Leiding & coördinatie

Afsluiting