Ontwikkelingen in de Nederlandse rechtspraktijk Teun de Vries 23 februari 2012 Scholingsdag voor gemeenteambtenaren te Leiden

programma 1. Betekenis internationaal recht voor gemeentes en rechters 2. Koppelingsbeginsel in rechtspraak 3. Eerste uitzondering erop in 2006 IVRK 4. Betekenis art. 8 EVRM voor bijstand 5. uitspraken 19-4-10, kwetsbare personen 6. Ontwikkelingen sindsdien

1. Betekenis internationaal recht Deel van internationale recht is geldend recht in Nederland Zoals EU-recht, EVRM, IVBPR Of als bepaling rechtstreeks werkend is Dan moet bestuursorgaan zich dus ook aan het internationale recht houden Zo niet dan kan beroep op internationaal recht gedaan worden bij de rechter.

Betekenis internationaal recht Niet rechtstreeks werkende bepalingen kunnen ook betekenis hebben Verdragsconforme interpretatie van nationale wet (IVRK)

2. Toetsing Koppelingswet Eerste uitspraak erover 26-6-2001. Toen toetsing aan non-discriminatie bep. in diverse verdragen Onderscheid (nat.) niet onverenigbaar: -doelstelling KW aanvaardbaar -voorkomen voorzetting illegaal verblijf -en schijnlegaliteit -bevorderen consistent vreemdelingbeleid Wel uitzondering voor personen in procedure op 1-7-98 die procedure mochten afwachten.

3. Eerste uitzondering op KW In 2005 oordeelde CRvB over recht op bijstand voor minderj kinderen met Ned nat. (LJN AT8038) Begrip zeer dringende redenen in 16 WWB moet uitgelegd worden m.t.v. artt. 3 + 27 IVRK Daarvan is sprake als ouders onvoldoende in staat zijn noodz kosten te betalen. Toen volgden zaken van kinderen met andere nationaliteit.

Vervolg 1e uitzondering T.a.v. 16 WWB sprake van onderscheid naar nat. Gerechtvaardigd? CRvB: wel t.a.v. kinderen die niet rechtm h.t.l. verblijven! niet t.a.v. kinderen die (met ouders) de procedure h.t.l. mogen afwachten en dus rechtm hier verblijven. Bij non-discriminatietoets (2 IVRK) betrekt CRvB artt 3 en 27 IVRK bijzondere beschermwaardigheid kinderen!

4. Betekenis art. 8 EVRM Is weigering (bijz) bijstand aan niet rechtm h.t.l. verblijvende personen in strijd met art 8 EVRM Uitspraken CRvB 22-12-2008 (BG8789) Very essence van EVRM is respect menselijke waardigheid en vrijheid 8 EVRM kan leiden tot positieve verplichting om privé-leven te waarborgen

Vervolg 8 EVRM Daarbij hebben kinderen en kwetsbare personen in bijz recht op bescherming. Grote margin of appreciation voor staat! Concrete toets in die zaken gericht op alle relevante omstandigheden Leidde niet tot positieve verplichting. Wel een opening

5. Kwetsbare personen 19-4-2010: 2 uitspraken meerderjarigen 1e had opvang + weekgeld; rechtmatig Aanvraag WWB; slaapzaal schadelijk CRvB: kwetsbaar persoon; schadelijk voor gezondheid MAAR: geen recht WWB; koppelingsbeginsel Er is voorliggende voorziening?? Via COA of 2e zaak??

Vervolg kwetsbare personen 2e aanvraag maatschappelijke opvang ogv WMO Betrokkene was rechtmatig htl (procedure) Geen recht ogv WMO 8 EVRM toets: ogv medische gegevens is betr een kwetsbare persoon Idem: voorliggende voorziening Idem: COA (wel voorl. voorz. !!)

Vervolg kwetsbare personen Belangrijke toevoeging: Als COA geen opvang biedt dan taak voor gemeente; toelating tot maatsch opvang Dus soms wel mogelijkheden ogv WMO, als COA tot niets leidt WWB??

6. Ontwikkelingen sindsdien 1. WWB Toets aan voorliggende voorziening en 8 EVRM Recent wijziging: 9-11-2011 (BU4382) en 22-11-2-11 (BU6844) 8 EVRM toets wordt in midden gelaten ivm voorliggende voorziening

Vervolg ontwikkelingen 2. WMO Idem 19-4-10: Zie o.m. voorlopige voorziening 30-5-2011 (BQ6438); kwetsbaar persoon, rechtmatig, minderjarig 3. AWBZ 20-10-10; kind; verstandelijke beperking, autistische stoornis; kwetsbaar Rechtmatig; weigering AWBZ-zorg in strijd met 8 EVRM Idem: voorl voorz 9-9-2011 (BT1738)

Vervolg Ontwikkelingen 4. Studiefinanciering 27-5-2011; Weigering stufi aan meerderjarige kinderen (in procedure) niet in strijd met artt. 14 EVRM en 2 Eerste Protocol. 5. Kinderbijslag 15-7-2011; geen schending 8 EVRM MAAR: schending 14 EVRM voor de groep die al lang (rechtmatig) htl verblijft en hier geacht wordt te wonen; daarvoor geen rechtvaardiging!

Vervolg ontwikkelingen Belang van kinderen speelde belangrijke rol Svb heeft cassatie ingesteld! 6. Kinderen met Ned nationaliteit. Ouders (niet rechtmatig) recht op WWB, kinderbijslag, Stufi, WTOS?? Gevolg arresten Zambrano en Dereci van Hof van Justitie EU.

Conclusie Onderwerp volop in beweging Veel Europese landen zelfde probleem Duivels dilemma

V R A G E N ???