Wat kunnen wij leren van het Finse onderwijsmodel? Bob van de Ven
Kenmerken Finse Onderwijssysteem Middenschool tot 17 jaar Gedurende 6 jaar een klassenleraar, daarna vakleraren Nauwelijks zittenblijven: geen “exit-politiek” Bovenbouw: 55 % gymnasium / 35 % beroepsonderwijs Toegepaste didaktiek Grote homogeniteit in de prestaties (regionaal en sociaal) Ook leraren onderbouw hebben universitaire opleiding Geen inspectie
Hoog opleidingsniveau van Finse bevolking Sinds 2000 topscores bij PISA 1968: concept van de Finse middenschool Finse wonder: vanaf 1980 naar de top geklommen Vanaf 1980: vergaande decentralisatie “School based management”
De Finse „Knuffelschool“ Kinderen gaan pas met zeven jaar naar school Krijgen vanaf het zesde leerjaar pas cijfers! Vriendschappelijke relatie met de leraar Lange vakanties Veel minder lessen dan in Nederland Veel praktische vakken: kunst muziek, handwerken en handarbeid, computerlessen
De succesfactoren van het Finse onderwijs De negenjarige middenschool vanaf zeven jaar. Sterke pedagogische benadering. Geen leerinstituten! Leraren zijn universitair opgeleid. Strenge selectie (10% van 5000 belangstellenden) Investeren in de opleiding van leraren en de ondersteuning. Hoog maatschappelijk aanzien van de leraar!
Sinds 1960 wordt onderwijs als een belangrijke politieke factor gezien Sinds 1960 wordt onderwijs als een belangrijke politieke factor gezien. Goed onderwijs is de drijvende kracht achter de economische groei. Onderwijs is (ook financieel) toegankelijk voor iedereen. Tijdens de middenschool-periode geen centrale testen en examens. Leraren maken hun eigen testen. “Learning in a fear free environment”
Vertrouwen is een centraal begrip: in de school, in de leraar Vertrouwen is een centraal begrip: in de school, in de leraar. Volledige autonomie voor de pedagogische aanpak in de school. Leraren, samen met de schoolleiding, de ouders en de omgeving weten, het best wat de leerling nodig heeft. Er bestaat politieke consensus over de verdere ontwikkelingen van het onderwijs. Grote nadruk op en aandacht voor de leiderschapsvaardigheden van schoolleiders en lokale bestuurders
En Nederland dan? Finland Nederland Decentralisatie Decentralisatie De leraar centraal Onderwijsvernieuwing: consistent beleid Geen meten en weten „circus“ (geen inspectie) Vooral aandacht voor pedagogisch klimaat Excellente leraar, met maatschappelijk aanzien Nederland Decentralisatie De leraar centraal? Onderwijsvernieuwing: politiek afhankelijk en waan van de dag Grote rol van de inspectie Sterk opbrengst gericht Lerarenopleiding niet op niveau en weinig aanzien
Prestaties Nederlands onderwijs
De leraar ziet toe op het leerproces!