Rapportages scheepsbrand Willem van der Zwan Siep Paauwe Hoofd Repressieve Dienst en fungerend commandant Brandweer Haarlem

Onderzoeksopdracht Op eerste dag reeds wens evaluatieonderzoek Onderzoeksopdracht COT: evalueer de crisisbeheersing en identificeer eventuele leerpunten, met speciale aandacht voor: alarmering opschaling (regionale) coördinatie interne en externe communicatie Onderzoeksopdracht Nederlands Instituut voor Fysieke Veiligheid: evalueer de brandbestrijding door overheidsdiensten en identificeer eventuele leerpunten 23 april 2008

23 april 2008

23 april 2008

dinsdag 30 januari 09:17 uur 23 april 2008

23 april 2008

dinsdag 30 januari 14:18 uur 23 april 2008

dinsdag 30 januari 23 april 2008

Bijzonderheden Vrijkomen gevaarlijke stoffen belangrijke factor Langdurige inzet: 4 dagen Vooral effecten voor Beverwijk, bron in Velsen Effecten voor bedrijven, bewoners, verkeer (weg, lucht en water) Veiligheid van hulpverleners belangrijk punt Inzet crisisbeheersingsorganisatie inclusief bestuur Ruime inzet externen en inzet bijstand 23 april 2008

Bevindingen crisisbeheersing: selectie De crisisbeheersing is in het algemeen redelijk goed verlopen Op onderdelen ook aandachtspunten: invloed op dit incident beperkt Alarmering brongemeente en effectgemeente kan beter Meldkamer brandweer en ambulance in het algemeen goed gefunctioneerd, wel kwetsbaarheid in bezetting Samenwerking coördinerende teams (COPI, OT en BT) in het algemeen goed: terugkoppeling kan beter 23 april 2008

Bevindingen crisisbeheersing: selectie Ruim gebruik van externe ondersteuning: Noodzaak ondersteuning erkend Inzet bergingsbedrijf had sneller gekund Interregionale bijstand heeft operatie mogelijk gemaakt Terecht ruime aandacht voor veiligheid hulpverleners bij inzet Adequaat gereageerd op zorgen politie, maar niet proactief genoeg Gemeenten bij dit incident in het algemeen goed gefunctioneerd: rol gemeente was beperkt, verdere versterking nodig 23 april 2008

Bevindingen crisisbeheersing: selectie Externe communicatie grootste knelpunt geen onnodig gevaar voor publiek, wel mogelijk onrust vergroot, te weinig gecommuniceerd over risico’s volksgezondheid communicatie over gevaarlijke stoffen moet beter inzet calamiteitenzender zou verstandig zijn geweest voorbereiding moet beter inzet ERC (www.crisis.nl, 0800-nummer) verstandig, beter benutten Ontruiming relatief goed verlopen: deels uit voorzorg inzet richting betrokken bewoners en bedrijven groot. Soms onduidelijkheden voor betrokkenen Goed initiatief om nafase activiteiten te coördineren 23 april 2008

Brandbestrijding 08.41u melding (dinsdag, 30 januari) 08.48u TS BWK ter plaatse 08.49u NB: middelbrand 08.50u TS VLS ter plaatse 08.57u OvD ter plaatse 08.59u NB: grote brand 09.10u NB: GRIP1 09.15u NB: zeer grote brand+ WVD opstarten 09.27u NB: GRIP2 10.09u NB: GRIP3 13.17u brand uitslaand _____________________________________________ 07.30u NB: brand meester (vrijdag, 2 februari) 23 april 2008

Brandbestrijding Bij alarmering direct duidelijk dat het gaat om een schip, maar niet hoe groot Slijp- en laswerkzaamheden aan boord Schip wordt ontruimd door ‘eigen’ brandwachten op de lokatie waar het schip ligt, wordt standaard tweezijdig aangereden Bij aankomst gezien grootte van schip en rookontwikkeling direct nader bericht middelbrand door TS BWK Vreemd dat brandwachten van schip brand niet aan het bestrijden zijn 23 april 2008

Brandbestrijding Brand wellicht al (veel) eerder ontstaan  brandweer op achterstand Geen zekerheid over aanwezigheid van ammoniak aan boord en enorme rookontwikkeling  nb grote brand goede keus Inzetmogelijkheden van BHV-ers beperkt: slechte beschermende kleding en geen onafhankelijke adembescherming (wel gediplomeerde brandwachten) Sluiten van luiken en toegangen niet altijd mogelijk vanwege reparatiewerkzaamheden en stellages in luiken etc. Brandpreventieve voorzieningen functioneerden vanwege verbouwing niet allemaal 23 april 2008

Brandbestrijding Op enig moment: explosiegevaar door hoge concentratie koolmonoxide Schuiminzet niet effectief (schuim niet op de plek te krijgen waar het het meeste effect zou hebben) en levert een nieuw probleem op (kans op slagzij vanwege grote hoeveelheid water die ingebracht wordt) Diverse scenario’s uitgewerkt (zinken, uitbranden, blussen etc.) Inzet met twee ROGS-en bij dit soort incident goede keus Vrij laat externe deskundigen ingezet 23 april 2008

Bevindingen brandbestrijding Onderzoek niet gericht op ontstaan brand Korps met kanalen en rivieren moet voorbereid zijn: Velsen en Beverwijk waren voorbereid (onder meer oefeningen in het buitenland) De brandweer was ter plaatse binnen normtijden Inzettactiek scheepsbrandbestrijding conform les- en leerstof: Sluiten luiken achterdek, behoudende inzet voor veiligheid Sluiten ruimen voordek had mogelijk overlast beperkt, vergde inzet specialistisch materieel 23 april 2008

Aanbevelingen: selectie Stel bestuurlijk vast hoe om te gaan met kwetsbaarheid meldkamer Maak bestuurlijke afspraken over alarmeren gemeenten Breng opschalingsprocedure nogmaals onder de aandacht Werk wijze van afstemming COPI en OT uit en borg dit Ontwikkel criteria voor (snelle)inzet externe deskundigen Maak veiligheid hulpverleners vast agendapunt crisisteams 23 april 2008

Aanbevelingen: selectie Kom tot een nieuw deelplan Voorlichting, een aangescherpte organisatie en duidelijke rol- en taakverdeling Versterk de samenwerking met de calamiteitenzender nog dit jaar Beoefen de samenwerking tussen gemeente(n) en OT Bezie kritisch planvorming voor meten gevaarlijke stoffen Scherp planvorming ontruiming aan: politie en gemeente 23 april 2008

Deelnemende organisaties aan de werkgroep Vergunningen en Handhaving Het feit dat er zoveel verschillende partijen bij betrokken zijn, maakt de afstemming gedurende het proces lastig en maakt het ook lastig de aanbevelingen integraal door te voeren. Er is geen centraal bevoegd gezag met doorzettingsmacht. 23 april 2008

Doel van het onderzoek Feiten en omstandigheden op een rij zetten 2. Onderzoeksvragen beantwoorden 3. Aanbevelingen doen voor de toekomst 23 april 2008

Conclusies Welke aanvragen om ontheffing en vergunningen zijn door de rederij en/of kadebeheerder gedaan? Er zijn geen aanvragen voor ontheffing en/of vergunningen gedaan door de rederij en/of kadebeheerder. Voor zover uit het feitenrelaas bekend is geworden, zijn er bij de deelnemende organisaties van dit onderzoek geen aanvragen voor ontheffing en/of vergunningen gedaan door de rederij en/of kadebeheerder. In de loop van het onderzoek is onduidelijkheid gerezen door informatie uit het veld over de vraag of er wel of geen aanvraag om ontheffing door de rederij en/of kadebeheerder is ingediend of dat de rederij en/of kadebeheerder inlichtingen heeft gevraagd betreffende vergunning- of ontheffingsplicht. Nader onderzoek heeft uitgewezen dat dit niet het geval is geweest Aan het Centraal Nautisch Beheer is doorgegeven dat het schip kwam voor laden/lossen en dat onbekend was of werkzaamheden verricht zouden gaan worden. 23 april 2008

Conclusies Welke vergunningen/ontheffingen hadden verleend moeten worden en door wie? Wet milieubeheer Havenverordening Ruimtelijke ordening Brandveiligheid Reparatie activiteiten aan een schip vallen onder de Wet Milieubeheer. Of er een vergunning nodig is, hangt af van de duur van de activiteiten. Hiervoor wordt een periode van 6 maanden aangehouden. De werkzaamheden hebben 4,5 maand geduurd en waren vanuit dat kader niet milieuvergunningsplichtig. De Havenverordening verbiedt verbouwings-, herstel-, of sloopwerkzaamheden op of aan de kaden, dan wel in of op het openbaar water. Hiervoor kan een ontheffing aangevraagd worden. Dit is niet gebeurd en zou door B&W geweigerd zijn. Er was een bouwvergunning noodzakelijk voor de containers op de kade (Woningwet en Bouwverordening Velsen). De bestemming van de kade was ‘loswal’. Reparatiewerkzaamheden zijn strijdig met bestemmingsplan. Schepen zijn geen bouwwerken en vallen derhalve niet onder de bouwverordening en zijn op die grond en bij dit gebruik niet gebruiksvergunningplichtig. Dit geldt ook voor de containers op de kade (geen nachtverblijf en/of bedrijfmatig nachtverblijf. 23 april 2008

Conclusies Welke inspecties/controles/incidenten hebben plaatsgevonden vanaf 1 januari 2006? Diversen, geen aanleiding voor betrokken instanties om signalen door te geven aan bevoegd gezag. 29/9/06 – voorbericht van aankomst bij CNB (lossen lading vis) 2/10/06 – aankomst Velsen 25/10/06 – tijdens werkzaamheden luchtkoker verplaatst en op mdw gevallen 14/11/06 – tijdens schoonmaakwerkzaamheden 3 personen onwel 15/11/06 – incident intern besproken door MDY Diversen – controles IVW 23 april 2008

Conclusies Er zijn geen aanvragen voor vergunningen/ ontheffingen gedaan om voor langere periode werkzaamheden aan de Velserkade te verrichten. Hierdoor zijn de bevoegde gezagen niet in staat gesteld om de van hen verlangde informatieve en/of toezicht- houdende rol op zich te nemen. De toezichthoudende en controlerende rollen konden niet effectief vervuld worden. 23 april 2008

Conclusies Diverse geldende wet- en regelgeving sluit onvoldoende op elkaar aan en/of zijn strijdig. Er zijn onvoldoende integrale toetsing- en afstemmingsmomenten in de processen van ontheffingen/vergunningen in het kader van de bestemmingsplannen, milieuwetgeving en de Havenverordening. 23 april 2008

Aanbevelingen Verbeteren informatieoverdracht door ‘betrokken- partijen-analyse’ en risicoprofielen Onderzoeken harmoniseren Havenverordeningen Vergroten begrip door transparantie en communicatie Eerder met belanghebbenden gesprek aan gaan Interessante vraag: Mag je van bijvoorbeeld de brandweer verwachten dat zij bij een incident informatie over de vergunningen/ontheffingen checken danwel deze info doorgeven aan het bevoegd gezag? 23 april 2008

Bedankt voor uw aandacht Vragen?