Toekomst voor buisleidingen Informatiebijeenkomsten November 2010 Bas Weenink VROM/LOK

Aansluiting op internationale netwerken olie aardgas Nederland is een belangrijk knooppunt voor het internationale buisleidingtransport. Op het gebied van gastransport vormt Nl een belngrijke schakel tussen import uit noord- en oost Europa en export naar Engeland en Zuid-Europa: Nl als gasrotonde. Voor olie en chemische producten gaat het om de relatie tussen Rotterdam, Antwerpen en het Ruhrgebied. Goede verbindingen over weg water, spoor maar ook buisleidingen zijn essentieel voor het functioneren van het noordwest-europese haven- en chemiecluster

Waar laten we nieuwe buisleidingen? Structuurvisie gaat over reserveren van ruimte (leidingstroken) voor nieuwe buisleidingen voor gevaarlijke stoffen van nationaal belang en borging in ruimtelijke plannen Komt in de plaats van het Structuurschema Buisleidingen 1985  In het Structuurschema Buisleidingen van 1985 waren hoofdverbindingen opgenomen waarlangs buisleidingtransport zou moeten plaatsvinden. Het is tijd na 25 jaar deze visie opnieuw te bezien. Maar ook nu zal het er om gaan langs welke verbindingen vindt het transport van gevaarlijjke stoffen plaats en hoe realiseren we dat. We kijken dan naar transport dat een nationaal belang dient, o.h.a. het transport over lange afstanden en zelfs landsgrensoverschrijdend. Leidingtransport dat een meer regionaal belang dient valt daarmee buitebn de visie (Wro schrijft voor dat een structuurvisie alleen de eigen overheidslaag betreft in dit geval dus het Rijk. De Structuurvisie gaat verder dan het Structuurschema door aan te geven dat het Rijk zal reghelen dat de hoofdverbindingen uiteindelijk via de bestemmingsplannen geborgd gaan worden. 3 april 2017

Doel Structuurvisie buisleidingen Reserveren ruimte voor toekomstige leidingen van nationaal belang Ondersteunen economische ontwikkeling haven- en industriegebieden NL en NW-Europa Voorkomt transport over weg (congestie) en spoor Bijdrage nationaal ruimtelijk beleid: verbetering basiskwaliteit hoofdinfrastructuur (voorkomen ruimtelijke versnippering) Het doel van de Structuurvisie is dan ook om ruimte vrij te houden voor nieuwe buisleidinmgen voor gevaarlijke stoffen van nationaal belang. De rijkstaak beperkt zich tot het ruimtelijk faciliteren van buisleidingtransport. Het leggen van leidingen is een zaak van het bedrijfsleven. Ook de vfraag of de leidingen er uiteindelijk zullen jkomen wordt niet bepaald door de overheid maar door de markt. Waarom doen we dit. Omdat er aan buisleidingtransport een aantalle grote voordelen verbonden zijn op het vlak van ruimte, milieu, veiligheid en omdat zonder buisleidingtransport de ruimtelijk-economische ontwikkeling van dit deel van europa gevaar loopt. 3 april 2017

Toekomstige vraag naar transport Bij dit alles is het wel de vraag of er nog behoefte is aan uitbreiding van het buisleidingtransport, kunnen we nog nieuwe leidingen verwachten. Deze vraag is beantwoord door onderzoeken en door signalen uit de markt. Een paar jaar geleden heeft een onderzoeksbureau (PRC) op basis van gesprekken en beschikbare rapporten geconstatert dat er er over een aantal hoofdverbindingen uitbreiding te verwachten is van het buisleidingentransport (middelste plaatje). Daarbij gaat het om een noord-zuidverbinding voor aardgastransport en verbindingen vanuit Rotterdam naar Antwerpen en Duitsland voor olie(producten) en Chemische stoffen. VNO/NCW heeft vorig jaar een advies uitgebracht aan de minister van VROM waarin het belang van goede verbindingen in de driehoek Rotterdam-Antwerpen-Ruhrgebied benadrukt wordt en aandacht wordt gevraagd voor goede buisleidingverbindingen voor o.a. etheen, propeen en een aantal andere chemische stoffen. Gasunie heeft op basis van een ronvraag onder haar klanten een redelijk beeld dat tot 2021 over een aantal hoofdverbindingen (links) nog 2 of drie leidingen te verwachten zijn en voor de periode daarna misschien nog een leiding. Deze verbindingen spelen een belangrijke rol in de aardgastrategie van Nederland (gasrotonde) die gebaseerd is op een balans tussen rpoductie, import/export, gasopslag, LNG-aanlanding en buisleidingtransport. Gasunie en Energiebeheer Nederland hebben een rapport opgesteld ten behoeve van een CO2-opslagstrategie van de rijksoverheid. Hieruit blijkt dat CO2-opslag en transport vooralsnog beperkt blijft tot Noord-Nederland (CO2 dat vrijkomt in de Eemshaven (Energiehaven) wordt opgeslagen in Noord-Nederlan; CO2 dat vrijkomt in het Rijnmondgebied wordt opgeslagen op de Noordze. Overigens is de toekomst van CO2-opslag en daarmee van transport op dit moment onzeker gezien de uitspraken hierover in het Regeerakkoord. aardgas (GU) olie, chemie (VNO/NCW) CO2 (Gasunie/EBN) Long Term Development View 2021 Gasunie (2009) Relatie Rijnmond- Antwerpen- Ruhrgebied West-NL  Noordzee Na 2021 verdere vraagverwachting etheen, propeen, H2, N2, CO, olie/nafta Noord-NL  Groningen/Drenthe

Relevante verbindingen Aardgas Olie+ Chem. CO2 Groningen – Noord-Holland X Groningen – Zuid NL (div.alt.) ? Rijnmond – Noord NL (div.alt.) Rijnmond – NZ-kanaal Rijnmond – Duitsland/Limburg (div.alt.) etheen, propeen, N2, H2, CO Rijnmond – Belgie/Zeeland (BLS) Zeeland - Duitsland Op basis van deze rapporten en adviezen komt een beeld naar voren van noodzakelijke hoofdverbindingen. Duidelijk is dat buisleidingentransport in het noordelijk deel van Nederland vooral aardgas zal betreffen. In het zuidelijk deel van Nederland gaat het potentieel om transport van een groot aantal stoffe. Hier kun je ook meer leodinmgen verwachten. Dit is tegelijk ook het dichtstbevolkte deel van Nederland. Dit maakt een goede planning noodzakelijk.

Inzet Structuurvisie buisleidingen Nieuwe leidingen bundelen langs bestaande leidingenbundels in leidingstroken Geen leidingen buiten de stroken, tenzij …. Stroken breed waar het kan (70 m), smal waar het moet PR-contour EV binnen de strook Beheer van stroken Zo mogelijk strook in bestemmingsplan volgen Stroken borgen in ruimtelijke plannen Bestaande leidingen blijven liggen 7

Concept-visiekaart buisleidingen Concept-visiekaart: gebaseerd op Benodigde ruimte Beschikbare ruimte Uitgangspunten: Bundelen met andere leidingen 70 meter breed PR contour binnen de strook Nadere uitwerking met provincies en gemeenten Borging in bestemmingsplannen 8

Alternatieve tracés in Zuid-Holland

Voorlopige bevindingen Arcadis Dit is geen eindbeeld maar voorlopige conclusie van Arcadis op basis van afweging alternatieven Houdt nog geen rekening met nieuwe noodzakelijke tracés  Aanvullend onderzoek Arcadis Nieuwe tracés in Zuid-Holland hebben gevolgen voor verbindingen door Noord-Brabant Verbindingen door noordelijk deel Nederland lijken redelijk robuust 3 april 2017

Proces tot nu toe Begin 2009 informatiebijeenkomsten Structuurvisie Medio 2009 Notitie Reikwijdte en Detailniveau naar bestuursorganen 2009-2010 Overleg met provincies Overleg/contact met gemeenten afhankelijk van de situatie via provincies rechtstreeks 3 april 2017

Wat gaan overheden merken Welke gemeenten gaat het aan In veel gemeenten worden geen leidingstroken voorzien (betekent niet dat er nooit buisleidingen zullen komen!) Voor aantal gemeenten geldt dat stroken wel in onderzoek zijn maar uiteindelijk afvallen (idem) Overige gemeenten krijgen te maken met een ruimtelijke reservering voor buisleidingen (leidingstrook) In de (ontwerp-)Structuurvisie: duidelijkheid over hoofdstructuur Keuze van tracés voor verbindingen op basis van Nut en noodzaak (incl. landsgrensoverschrijdend) Milieueffecten (planmer) Bekendheid met ruimtelijke situaties 3 april 2017

Betrokkenheid overheden komende tijd Betrokkenen (incl. gemeenten en provincies) kunnen zienswijzen indienen op ontwerp-Structuurvisie en plan-mer. Alle gemeenten en provincies worden hierover geïnformeerd (individueel en via media). Rijk beoordeelt zienswijzen en wijst definitieve verbindingen aan. Parlement stelt Structuurvisie vast. Van gemeenten wordt verwacht dat zij doorgaande verbindingen mogelijk maken/houden (via AMvB Ruimte). De onderzochte tracés vormen uitgangspunt. Maar maatwerk (eigen inzicht) waar het gaat om uiteindelijk tracé. 3 april 2017

Grensovergangen Belgie - Nederland 3-4-2017

Buisleidingen en burgers (Motivaction) 1. Burgers staan overwegend positief tegenover uitbreiding en bundeling van ondergrondse buisleidingen. Op sommige trajecten is er ruimte voor een bundeling en uitbreiding van het aantal buisleidingen voor gevaarlijke stoffen. Hoe staat u hier tegenover? 2. Burgers geven aan eerst naar gemeente te gaan voor informatie over buisleidingen…aandachtspunt voor de toekomst!

Planning Structuurvisie buisleidingen Voorjaar 2010 afronding onderzoek (1ste fase planmer) Sept. 2010 inventarisatie knelpunten + alternatieve traces Najaar 2010 aanvullend onderzoek planmer (fase 2) Begin 2011 Planmer + ontwerp-Structuurvisie Zienswijzen Medio 2011 afronding Structuurvisie toezending aan Eerste en Tweede Kamer