Op weg naar 2010 Een blik op huidige en toekomstige rechtspositie Gerard J.J.J. Heetman Senior beleidsmedewerker VNG Secretaris VNG-commissie Rechtspositie wethouders en raadsleden

programma •introductie •doelstelling bijeenkomst –afweging: doorgaan ja of nee? –informatie over adviezen Dijkstal en wetsvoorstellen –huidig versus nieuw •belangrijkste verschillen •overgangsregels –open uitwisseling maar binnen deze muren •vragen

vier adviezen Dijkstal •december 2002 taakopdracht minister Remkes –Een integraal advies over de voorstellen gedaan in de aan de Tweede Kamer aangeboden notitie Rechtspositie politieke ambtsdragers –Het ijken van de beloningspositie (primaire beloning en overige arbeidsvoorwaarden) van de politieke en ambtelijke top in de sector Rijk aan relevante deelarbeidsmarkten in de markt- en (semi-)publieke sector –Een advies over normen voor inkomenstoeslagen van de ambtelijke top sector Rijk in relatie tot 40-urige werkweek niveau 19 –Een advies over een passende beloning(-sontwikkeling) voor topfunctionarissen van onder de ministeries ressorterende diensten en publiekrechtelijke zelfstandige bestuursorganen

vier adviezen Dijkstal (2) •april 2004: advies: 'over dienen en verdienen' –20 adviespunten: •ministerssalaris is ijkpunt; +30% en +20% •zoveel mogelijk uniformiteit rechtspositieregelingen overige pol. ambtsdragers •ook burgemeesters vast bedrag •alle neveninkomsten uit publieke kas openbaar; overige melden •introductie loopbaanbenadering in Appa •leeftijdscriterium in Appa voor uitkeringsduur ( 50) •verhoging aanvangsleeftijd voortgezette uitkering (50 → 55) •outplacement en sollicitatieplicht (tot 57,5 jr)

vier adviezen Dijkstal (3) •november 2005: advies 'beloningsverhoudingen politieke ambtsdragers' –één nieuwe salaristabel alle politieke ambtsdragers –indexering conform sector Rijk –onkostenvergoeding % maandsalaris (allen 6% m.u.v. raads- en statenleden 10%) –alle neveninkomsten uit publieke kas in gemeentekas; overige gedeeltelijke stortingsplicht –uniformering gemeenteklassen

vier adviezen Dijkstal (4) •oktober 2006: –advies 'modernisering en fondsvorming politieke pensioenen' •streven naar deelname in ABP •in beginsel volgen ontwikkeling huidige deelnemers ABP •indien nodig afwijking voor politieke ambtsdragers –advies 'beloning topfunctionarissen publiekrechtelijke zbo's'

wetsvoorstellen (1) •30424 Wijziging van de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers, de Wet privatisering ABP, de Werkloosheidswet en de Ziektewet in verband met de harmonisatie van de uitkeringsrechten en het onder de werking van de Algemene pensioenwet politieke ambtsdragers brengen van de commissarissen van de Koning en de burgemeesters –invoering sollicitatieplicht –recht op outplacement –uitkeringsduur <50 jr. 4 jr, t 50 jr: 6 jr –verlengde uitkering: 55jr + 10 jaar ambt: tot 65 jr

wetsvoorstellen (2) •30425 Wijziging van de Wet schadeloosstelling leden Tweede Kamer, de Wet vergoedingen leden Eerste Kamer, de Wet schadeloosstelling, uitkering en pensioen leden Europees Parlement, de Provinciewet en de Gemeentewet in verband met de openbaarmaking van nevenfuncties en inkomsten uit nevenfuncties •30426 Wijziging van de Wet rechtspositie ministers en staatssecretarissen in verband met de wijziging van de hoogte van de bezoldiging van de ministers, de minister-president en de staatssecretarissen •30693 Invoering van een beloningsstructuur voor politieke ambtsdragers

wetsvoorstellen (3) •30427 Instelling van een adviescollege op het terrein van de rechtspositie van politieke ambtsdragers, leden van de Hoge Colleges van Staat en topambtenaren (Wet adviescollege rechtspositie politieke ambtsdragers en topambtenaren)

beloningsstelsel (1) •effect voor wethouders: +3% •onkostenvergoeding : 6% bezoldiging •commentaar VNG en Wethoudersvereniging: - sigaar uit eigen doos - wethouders 90% burgemeester - onkostenvergoeding op huidige niveau

beloningsstelsel (2) •inwerkingtreding: bij koninklijk besluit -indien vóór verkiezingen (bijv. 01/01): effect afhankelijk van inwerkingtredingsdatum –indien gelijk met verkiezingen: op dag van de verkiezingen

wetsvoorstellen (4) •30902 Wijziging van de Gemeente- en Provinciewet in verband met de evaluatie van de dualisering van het gemeente- en provinciebestuur •In werking getreden per •rechtspositionele essentialia : –art. 36: ook voor wethouders in gemeenten t/m inwoners mag tijdsbesteding (omvang benoeming) individueel worden vastgesteld; –art. 49: na opzeggen vertrouwen onmiddellijk ontslag nemen.

wetsvoorstellen (4a) Artikel 36 NIEUW in tabelvorm gemeentegroottemaximum aantal voltijdse wethouders maximum aantal wethouders indien alleen of ook deeltijdwethouders maximaal te verdelen tijdbestedingsnorm 10% aantal raadsleden % x 9 = 1,8 = 225% x 9 = 2,25 = 22,2 fte % x 11 = 2,2 = 225% x 11 = 2,75 = 32,2 fte % x 13 = 2,6 = 325% x 13 = 3,25 = 33,3 fte % x 15 = 3,0 = 325% x 15 = 3,75 = 43,3 fte % x 17 = 3,4 = 325% x 17 = 4,25 = 43,3 fte

wetsvoorstellen (4b) Artikel 49 OUD Indien een uitspraak van de raad inhoudende de opzegging van zijn vertrouwen in een wethouder er niet toe leidt dat de betrokken wethouder zijn ontslag indient, kan de raad besluiten tot ontslag. Op het ontslagbesluit is artikel 4:8 van de Algemene wet bestuursrecht niet van toepassing Artikel 49 NIEUW Indien een uitspraak van de raad inhoudende de opzegging van zijn vertrouwen in een wethouder er niet toe leidt dat de betrokken wethouder onmiddellijk ontslag neemt, kan de raad besluiten tot ontslag. Op het ontslagbesluit is artikel 4:8 van de Algemene wet bestuursrecht niet van toepassing

wetsvoorstellen (5) •stand van zaken behandeling –alle wetsvoorstellen hebben 'voorbehandeling' gehad –kamer bereidde plenaire behandeling voor –agendering werd al maanden verdaagd –belang gemeenten: •behandeling afgerond tegen zomer 2009 •invoering uiterlijk dag verkiezingen maart 2010 •goede overgangsbepaling zittende ambtsdragers – : kabinet besluit geen salarisverhoging politieke ambtsdragers in deze kabinetsperiode • : min. BZK vraagt behandeling aan te houden • : Kamer haalt voorstellen van de agenda

wetsvoorstellen (6) Vervolg brief minister BZK "Naast voorstellen in de salarissfeer, bevatten de wetsvoorstellen ook andere rechtspositionele maatregelen. Het kabinet wit zich nu nader beraden op de gevolgen voor het geheel aan voorstellen. Daarover dient overleg plaats te vinden met de beroepsgroepen.“ •een aanpassing van de uitkeringsduur voor wethouders jonger dan 50 jaar •een verhoging van de leeftijd waarop wethouders van 50 jaar en ouder bij een diensttijd van 10 jaar een verlengde uitkering krijgen •de invoering van een sollicitatieplicht en de invoering van planmatige. begeleiding voor onder andere wethoudérs na ontslag naar een nieuwe werkkring •voorstellen voor de aanpassing van de Gemeentewet met betrekking tot herziening van de stortingsplicht van neveninkomsten van het ambt van burgemeester of wethouder •(burgemeesters en CdK's onder de Appa)

Wijziging uitkeringen Appa in detail de blik op toekomstige huidige en rechtspositie

sollicitatieplicht / outplacement (1) artikel 132a / 132b / 132c •Sollicitatieplicht t/m 57,5 jaar •Uitzonderingen: –nieuw politiek ambt met inkomen van > 55% –bij verlengde uitkering tot 65 jaar –bij voortgezette uitkering wegen arbeidsongeschiktheid •Outplacement = planmatige begeleiding –kan worden opgelegd –kosten t.l.v. gemeente •bij vrijwillige begeleiding max 20% wedde •bij verplichte begeleiding 100% •132c. sanctiemogelijkheid

sollicitatieplicht I outplacement (2) artikel 132a / 132b / 132c •inwerkingtreding: bij koninklijk besluit •overgangsrecht: geen

Aanpassing anticumulatiebepaling (1) artikel 134, 5 huidig De in het eerste lid bedoelde verrekening geschiedt aldus dat de uitkering wordt verminderd met het bedrag waarmede de uitkering, vermeerderd met die inkomsten, de laatstelijk genoten wedde, waarvan de uitkering is afgeleid, overschrijdt. nieuw De in het eerste lid bedoelde verrekening geschiedt als volgt. De uitkering wordt verminderd met de helft van de inkomsten. Indien de som van de onverminderde uitkering en de helft van inkomsten meer bedraagt dan de laatstelijk genoten wedde waarvan de uitkering is afgeleid, wordt de uitkering voorts verminderd met het bedrag waarmee de som de laatstgenoten wedde overschrijdt. Bij de verrekening wordt voor de hoogte van de uitkering de op grond van artikel 132c, eerste lid, opgelegde inhouding buiten beschouwing gelaten.

Aanpassing anticumulatiebepaling (2) artikel 134, 5 ; 163b 1,2 Memorie van Toelichting 2e Nota van Wijziging: •In de artikelen (...) 163b, eerste lid, is tevens bepaald dat de in de artikelen (...) 134, derde lid, van de Appa opgenomen nieuwe verrekeningssystematiek voor elders verkregen inkomsten geen betrekking heeft op gewezen (...) wethouders. •In de artikelen (...) 163b, tweede lid, is bepaald dat de nieuwe verrekeningssystematiek eveneens geen betrekking heeft op zittende (...)wethouders, indien deze na hun huidige ambtsperiode niet worden herbenoemd. •Na de volgende verkiezing zal ook op deze ambtsdragers de nieuwe verrekeningssystematiek van toepassing zijn.

huidig versus nieuw (1) uitkeringsduur (1) huidig •ambtsduur< 3 maanden: 6 maanden •ambtsduur <2 jaar: 2 jaar nieuw •ambtsduur< 3 maanden: 6 maanden •ambtsduur <2 jaar: 2 jaar

huidig versus nieuw (2) uitkeringsduur (2) huidig •ambtsduur > 2 jaar. gelijk aan ambtsduur, max. 6 jaar •indien > 50jr + 10 dienstjaren: verlenging tot 65 jaar •einde uitkering: 65 jaar nieuw •ambtsduur ≥ 2 jaar. gelijk aan ambtsduur, indien ≤ 50 jaar: max. 4 jaar •ambtsduur ≥ 2 jaar. gelijk aan ambtsduur, indien ≥ 50 jaar: max. 6 jaar •indien ≥ 55jr + 10 dienstjaren: verlenging tot 65 jaar •einde uitkering: 65 jaar

huidig versus nieuw (3) uitkeringsduur (3) Nieuwe berekening uitkeringsduur Artikel 132, vierde lid: Voor de berekening van de uitkeringsduur, bedoeld in het eerste lid, en de tien jaren, bedoeld in het tweede lid, wordt met tijd waarin de belanghebbende lid van gedeputeerde staten is geweest gelijkgesteld de tijd waarin hij een functie heeft bekleed als genoemd in artikel 2, tweede lid, onder a, b en d. lndien sprake is van gelijkgestelde tijd als bedoeld in de vorige zin wordt met betrekking tot die tijd op dezelfde wijze als in de tweede zin van het eerste lid rekening gehouden met onderbrekingen in de uitoefening van deze functies.

huidig versus nieuw (4) uitkeringsduur (4) •inwerkingtreding / overgangsbepaling: –onmiddellijk na datum inwerkingtreding in koninklijk besluit –voor zittende ambtsdragers bij herbenoeming •dilemma: –wanneer treedt wet in werking? –vóór of na raadsverkiezingen? 2010 of 2014? •commentaar VNG & Wethoudersvereniging: –oude overgangsrecht bij directe herbenoeming

huidig versus nieuw (5) uitkeringsduur (5) Belanghebbenden op : –voor afweging wel of geen verlengde uitkering tot 65 jaar: •primair > 47 jaar, < 55 jaar –overigen: •≥ 55 jaar met ≥ 10 dienstjaren: uitkering tot 65 jaar •≥ 59 jaar met 6 dienstjaren: uitkering tot 65 jaar •≥ 61 jaar met 4 dienstjaren: uitkering tot 65 jaar

informatie •wetten: Gemeentewet, Appa. •AMvB's: Rechtspositiebesluit burgemeesters resp. wethouders •min. regelingen: Regeling rechtspositie burgemeesters resp. wethouders •losbladige Rechtspositie burgemeesters, wethouders, raads- en commissieleden (SdU-Uitgeverij) •pocket 'De rechtspositie van gemeentelijke politieke ambtsdragers, burgemeesters en wethouders' (SdU-Uitgeverij) • > wet- en regelgeving • • > openbaar bestuur > politieke ambtsdragers •Ministerie BZK •VNG, College voor Arbeidszaken: en