Opbrengstgericht werken, communicatie en besluitvorming 1 april De Bilt Peter van Leeuwen Monique Rosens

Opbouw 10.00 – 12.15u (met pauze) Thema: cultuurverandering en gewenst leiderschap en communicatie. Wat betekent dat voor jou? Lunch / even ‘ luchten’ 12.15u – 13.30u 13.30u – 15.40u (met pauze) Thema: Commitment vergroten door communicatie. Hoe en wat doe je dan? 15.40u – 16.00u Samengevat en slotronde / evaluatie

Doel Versterken eigen inzicht en mogelijkheden om opbrengstgericht werken in school te stimuleren Met eigen acties naar huis!

Materiaal en verwijzingen Artikelen Boeken Pressure en support Interview Kees Vernooy Besturen op opbrengsten Het antwoord op hoe..is ja! Opbrengsten maak er werk van! Merkdenken in het basisonderwijs Marzano: “Wat werkt: Leiderschap op school” Cornelis: “Logica van het gevoel” Mintzberg: “Mintzberg over management” Goldsmith; “Tot hier en nu verder!”

Duik driest het volle leven in (Goethe) Levensmotto: We zullen driest, d.w.z. met volle energie en overtuiging het volle leven, d.w.z. onze omgeving én onze eigen organisatie in moeten duiken. Dat veroorzaakt meer dan rimpelingen in de vijver van onze organisatie. Dat betekent er samen hard tegenaan gaan en zorgen dat we samen de toekomstige ouders van onze kinderen overtuigen van de beste keus voor hun kinderen, namelijk: onze scholen!

Opbrengstgericht werken is 3x een cultuurverandering: “ Het systematisch en doelgericht werken aan het maximaliseren van onderwijsleerprestaties” (onderwijsinspectie 2010) 6

Twee perspectieven OGW Verantwoordingsperspectief nadruk op legitimering naar buiten/boven met behulp van gegevens uit de school Ontwikkelperspectief nadruk op verbetering van onderwijsleerproces en leeropbrengsten met behulp van gegevens over leren leerlingen

Opbrengstgericht werken Geldig voor alle inhouden en vormen van leren en onderwijzen, leren en opleiden, leren en werken; in ieder geval voor basisvakken rekenen, lezen en taal Leerresultaten geen eindpunt: startpunt voor gesprek op basis van analyse en feedback resultaten Focus ligt op productieve voortgang onderwijsleerproces en verbeteren: startpunt voor ontwerpen verbeteringen, monitoring van uitvoering en bijsturing

Stand van zaken (onderwijsinspectie onderzoek 2010) Scholen zijn goed in het verzamelen en registreren van toetsresultaten Het stellen van meetbare doelen komt nog niet goed uit de verf. De toetsresultaten worden te weinig gebruikt om het onderwijs te verbeteren. Kwaliteitszorg is nog een zwakke schakel. Er wordt onvoldoende systematisch en planmatig gewerkt Zie: ‘ Opbrengsten maak er werk van!’ (2011)

Op welk niveau wil je sturen als bestuurder en als directeur?

Besturingsfilosofie: de Ketenbenadering alléén kun je het niet! schoolbestuur Besturingsfilosofie: de Ketenbenadering alléén kun je het niet! schoolleiding leerkracht Het nieuwe begrip: TEAM = Ketenversterking leerling 11

Ander gedrag binnen de hele keten: Ander instructiegedrag en klassenmanagement van de leraar Onderwijskundig leiderschap van de schoolleider Onderwijskundige prioriteiten van het bestuur Eigenaarschap eigen leerproces bij de leerling (Hattie!)

Verbeteren = capacity building (Fullan 2007) De hele keten moet leren: Data te verzamelen, rapporteren, analyseren en om te zetten in actie. Het professionele gesprek met elkaar én als leidinggevende aan te gaan = “Aanspreken op resultaat”

Het socratische gesprek: Nu je deze resultaten afloopt, wat valt je op, wat zijn de oorzaken, wat zijn de verbindingen, wat wist je niet, waar kun je op sturen, en waarop niet, wat spreken we af voor de komende 3 maanden, hoe meten we, hoe monitoren we, wat heb je nodig?

Resultaten bespreken: datamuur Op welk niveau Wie met wie? 1. Op groepsniveau 2. Op schoolniveau 3. Op bovenschoolsniveau Directeur – Leerkracht Directeur – Team 3. Directeur/Bestuurder – Directeur

Aanspreken: De schoolontwikkelingsgesprekken 1. September: Doelstellingengesprek 2. Januari: Voortgangsgesprek op basis van januari toetsen 3. Juni: Resultaatsgesprek op basis van juni toetsen. Kenmerken: Dossieropbouw, meetgestuurde cultuur gericht op verbeteren van onderwijsresultaten en bekwaamheid van personeel.

Wat is eigenlijk onderwijscultuur? Zelfsturing opvoedigsideaal Professionele bureaucratie Langeveld: “ Zelfverantwoordelijke zelfbepaling” Cornelis: “ Zelfsturing betekent zelfcorrectie” Professional: zelfsturing om zichzelf continue te willen verbeteren Zeggenschap over eigen werk Sterke greep op collectieve besluitvorming Veel indirecte macht bestuurder Veel tijd aan storingen in structuur Opdracht: Ervaring en rol in cultuur

Leiderschap en management Management: formele functie, verantwoordelijk voor functioneren en opbrengst afdeling, team of school, zeggenschap over collega’s Leider: rol, invloed kunnen uitoefenen op gedrag van anderen (richten, stimuleren, sturen) Leider kan manager zijn en v.v.; hoeft niet Onderwijskundig leiderschap: invloed op leren leerlingen Invloed onderwijskundig leider meestal indirect via werk leraar met leerlingen

Componist of dirigent? Zorgt voor aanvaarding van doelen Creëert visie Inspireert Maakt wat je heel graag wilt horen Denkt ‘ out of the box’ ‘ Speelt’ met de werkelijkheid om deze te herscheppen Laat zien en horen hoe het klinkt Kent bewonderaars Zorgt voor aanvaarding van doelen Laat samenwerking en identiteit groep groeien Bevordert efficiëntie en effectiviteit haalbaar voor de leerkrachten Stelt hoge verwachtingen Kent volgers Transformatief leiderschap Zie: ‘Pressure en support’

De 4 ‘i’s Individuele aandacht Intellectuele stimulatie Inspirerende motivatie Ideële invloed Opdracht: Welke communicatie past bij jou, wat heb jij nodig om dit te kunnen, welke actie plan je voor jezelf?

Leading the revolution Hamel zegt : “Leidt de revolutie door uw eigen profeet te zijn.” Fullan zegt: “Reculturing is een contactsport.” Veranderen doet ‘AU’! Opdracht: Toepassen rol in startbijeenkomst

Waar kan ik dit in de praktijk zien? Pfffttt……… Een verademing! Tot slot JA!! Vragen? Waar kan ik dit in de praktijk zien? Waar is de nooduitgang? Dit ga ik doen!! Yes!! Moe?