Wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening

Historiek – oude wetten wet van 22 juni 1960 tot invoering van een wekelijkse rustdag in nering en ambacht wet van 24 juli 1973 tot instelling van een verplichte avondsluiting in handel, ambacht en dienstverlening

Toepassingsgebied oude wetten Wekelijkse rustdag: de handelsactiviteiten bepaald bij KB Avondsluiting: alle handelsactiviteiten, behalve de uitzonderingen bepaald in de wet

Nieuwe wet van 10 november 2006 betreffende de openingsuren in handel, ambacht en dienstverlening Regelt zowel de wekelijkse rustdag als de verplichte sluitingsuren Datum van inwerkingtreding: 1 maart 2007

1. Toepassingsgebied nieuwe wet De wet is van toepassing op de toegang van de consument tot de handelszaak en op de verkoop aan de consument, en wat de wekelijkse rustdag betreft ook op de thuisleveringen.Onder consument wordt verstaan:iedere natuurlijke persoon of rechtspersoon die, uitsluitend voor niet-beroepsmatige doeleinden, op de markt gebrachte producten of diensten verwerft of gebruikt. De nieuwe wet onderscheidt 4 categorieën van activiteiten: De kleinhandel, d.w.z. de verkoop van producten aan de consument waarvoor de gelijktijdige fysieke aanwezigheid van de verkoper en de consument in de vestigingseenheid vereist is De diensten die geleverd worden in de vestigingseenheid van de dienstverstrekker De nachtwinkels De privaat bureaus voor telecommunicatie

1.1 Kleinhandel De nieuwe wet is van toepassing, zowel wat de wekelijkse rustdag als de verplichte sluitingsuren betreft, op alle kleinhandelsactiviteiten, behalve de uitzonderingen bepaald in art. 16 van de wet of bij KB

Uitzonderingen bepaald in art. 16 van de wet: Verkopen ten huize van een andere consument dan de koper, op voorwaarde dat de verkoop plaats heeft in het bewoonde gedeelte van een woning dat uitsluitend voor privé-doeleinden gebruikt wordt (home-party) De verkopen aan huis op uitnodiging van de consument waarvoor deze het bezoek van de verkoper voorafgaandelijk en uitdrukkelijk gevraagd heeft, met de bedoeling te onderhandelen over de aankoop van dat product of die dienst De verkopen en dienstverstrekkingen in stations De verkopen en dienstverstrekkingen in de luchthavens en havens die openstaan voor het internationale reizigersverkeer De dienstverstrekkingen die uitgevoerd dienen te worden bij dringende noodzakelijkheid De verkopen van algemene voedingswaren en huishoudelijke artikelen, uitgezonderd gedistilleerde alcoholhoudende dranken en gisthoudende dranken met een alcoholvolume van meer dan 6%, in tankstations gelegen op het domein van autosnelwegen met een netto verkoopoppervlakte die niet groter is dan 250m²

Uitzonderingen bepaald bij KB: Handelszaken waarvan de hoofdactiviteit de verkoop van de volgende producten uitmaakt: Kranten, tijdschriften, tabak en rookwaren, telefoonkaarten en producten van de Nationale Loterij Dragers van audiovisuele werken en videospelen, alsook de verhuur ervan Brandstof en olie voor autovoertuigen Consumptie-ijs in individuele porties Voedingswaren die ter plaatse worden bereid en er niet worden verbruikt Cumulatieve voorwaarden om als hoofdactiviteit te worden beschouwd: Aan de buitenzijde wordt er enkel naar deze activiteit verwezen Er wordt enkel reclame voor deze activiteit gemaakt De keuze aan andere producten is beperkt De verkoop van de producten die de hoofdactiviteit uitmaken vertegenwoordigt minstens 50% van het jaarlijkse zakencijfer Uitzonderingen bepaald bij KB: De verkoop van nieuwe en tweedehands motorvoertuigen, met uitzondering van de verkoop van moto’s

1.1.1 Wekelijkse rustdag voor de kleinhandel periode van 24u, beginnend om 5u of 13u In principe: zondag De handelaar mag vrij een andere rustdag kiezen, maar dan moet deze rustdag duidelijk en van buitenaf zichtbaar vermeld worden samen met het gekozen aanvangsuur (5u of 13u) De wekelijkse rustdag moet minstens 6 maanden op dezelfde dag genomen worden Indien de wekelijkse rustdag de dag vóór een wettelijke feestdag valt, mag de handelaar de wekelijkse rustdag verschuiven naar de dag na de wettelijke feestdag

1.1.2 Verplichte sluitingsuren voor de kleinhandel Vóór 5u en na 21u op vrijdag en op werkdagen die een wettelijke feestdag voorafgaan (indien de wettelijke feestdag op maandag valt, mag men op zaterdag tot 21u open blijven) Vóór 5u en na 20u op de andere dagen de consumenten die op het ogenblik van de sluiting aanwezig zijn, mogen worden bediend; zij moeten de winkel evenwel ten laatste 15 minuten na het sluitingsuur verlaten

1.2 Diensten De nieuwe wet is slechts van toepassing, zowel wat de wekelijkse rustdag als de verplichte sluitingsuren betreft, op de diensten bepaald bij KB Aangezien er nog geen dergelijk KB genomen werd, zijn de diensten momenteel niet onderworpen aan de wekelijkse rustdag en de verplichte sluitingsuren

1.3 Nachtwinkels 1.3.1 Voorwaarden om als nachtwinkel te worden beschouwd De netto verkoopoppervlakte mag niet groter zijn dan 150m²; onder netto verkoopoppervlakte wordt verstaan: de oppervlakte bestemd voor de verkoop en toegankelijk voor de consument, met inbegrip van de niet-overdekte oppervlakten; deze oppervlakte omvat met name de kassazones, de zones die zich achter de kassa’s bevinden en de inkomruimte indien deze ook worden aangewend om waren uit te stallen of te verkopen Er mogen enkel algemene voedingswaren en huishoudelijke artikelen verkocht worden Duidelijk en permanent de vermelding “nachtwinkel” dragen Een gemeentelijk reglement kan ieder ontwerp van nachtwinkel onderwerpen aan een voorafgaande vergunning verleend door het college van burgemeester en schepenen; deze vergunning kan worden geweigerd op basis van criteria die niet-discriminatoir, duidelijk, ondubbelzinnig, objectief, transparant en toegankelijk zijn, vooraf openbaar bekendgemaakt worden, die gerechtvaardigd zijn om een dwingende reden van algemeen belang, nl. de ruimtelijke ligging, de handhaving van de openbare orde, veiligheid en rust; deze criteria worden verduidelijkt in een gemeentelijk reglement Dit reglement kan ook, op grond van de ruimtelijke ligging en van de handhaving van de openbare orde, veiligheid en rust, de vestiging en de uitbating van nachtwinkels tot een gedeelte van het grondgebied van de gemeente beperken, zonder dat dit kan leiden tot een algemeen verbod of een kwantitatieve beperking De burgemeester kan de sluiting bevelen van de nachtwinkels die worden uitgebaat in overtreding op het gemeentelijk reglement of de beslissing van het college van burgemeester en schepenen

1.3.2 Verplichte sluitingsuren voor nachtwinkels Vóór 18u en na 7u, maar bij gemeentelijk reglement kunnen de sluitingsuren verstrengd worden (dus beperktere openingsuren) De consumenten die op het ogenblik van de sluiting aanwezig zijn mogen worden bediend; zij dienen de winkel evenwel ten laatste 15 minuten na het sluitingsuur te verlaten 1.3.3 Wekelijkse rustdag voor nachtwinkels Nachtwinkels moeten een wekelijkse rustdag naleven aangezien zij een kleinhandelsactiviteit uitoefenen (periode van 24u, beginnend om 5u of 13u)

1.4 Privaat bureaus voor telecommunicatie Een gemeentelijk reglement kan ieder ontwerp van privaat bureau voor telecommunicatie onderwerpen aan een voorafgaande vergunning verleend door het college van burgemeester en schepenen; deze vergunning kan geweigerd worden op basis van criteria die niet-discriminatoir, duidelijk, ondubbelzinnig, objectief, transparant en toegankelijk zijn, vooraf openbaar bekendgemaakt worden, die gerechtvaardigd zijn om een dwingende reden van algemeen belang, nl. de ruimtelijke ligging, de handhaving van de openbare orde, veiligheid en rust; deze criteria worden verduidelijkt in een gemeentelijk reglement Dit reglement kan ook, op grond van de ruimtelijke ligging en van de handhaving van de openbare orde, veiligheid en rust, de vestiging en uitbating van privaat bureaus voor telecommunicatie tot een gedeelte van het grondgebied van de gemeente beperken, zonder dat dit kan leiden tot een algemeen verbod of een kwantitatieve beperking De burgemeester kan de sluiting bevelen van de privaat bureaus voor telecommunicatie die worden uitgebaat in overtreding op het gemeentelijk reglement of de beslissing van het college van burgemeester en schepenen 1.4.1 Verplichte sluitingsuren voor privaat bureaus voor telecommunicatie Vóór 5u en na 20u (ook op vrijdag), maar bij gemeentelijk reglement kunnen de sluitingsuren versoepeld worden (dus ruimere openingsuren) De consumenten die op het ogenblik van de sluiting aanwezig zijn, mogen worden bediend; zij dienen evenwel de winkel ten laatste 15 minuten na het sluitingsuur te verlaten 1.4.2 Wekelijkse rustdag voor privaat bureaus voor telecommunicatie Privaat bureaus voor telecommunicatie moeten een wekelijkse rustdag naleven (periode van 24u, beginnend om 5u of 13u)

2. Bijzondere regelingen 2.1 Badplaatsen 2.1.1 Definitie van het begrip badplaats Gemeente waarvan het grondgebied de kustlijn raakt 2.1.2 Verplichte sluitingsuren in badplaatsen in badplaatsen vallen enkel de nachtwinkels en de privaat bureaus voor telecommunicatie onder de toepassing van de verplichte sluitingsuren 2.1.3 Wekelijkse rustdag in badplaatsen In badplaatsen moet geen wekelijkse rustdag nageleefd worden

2.2 Toeristische centra 2.2.1 Erkenning Toeristische centra moeten door de Minister van Middenstand als dusdanig erkend worden De criteria en de procedure tot erkenning worden bepaald door het KB van 16 juni 2009 De erkenning kan op de volledige gemeente betrekking hebben of op een gedeelte van de gemeente Cumulatieve voorwaarden om als toeristisch centrum te kunnen worden erkend: Het toeristisch onthaal wordt verzekerd door een instelling die erkend is door de inzake het toerisme bevoegde overheid of door de overheid zelf Het toerisme is van essentieel belang voor de economie van de gemeente of het betrokken deel van de gemeente Er is een toevloed van toeristen die er verblijven of er voorbij komen wegens het bestaan van toeristische attracties; onder toeristische attracties wordt verstaan: bezienswaardigheden, natuurschoon, monumenten, organisaties of ondernemingen voor sportieve of culturele ontspanning, kuuroorden, bedevaartsoorden en slaap-, eet- en vrijetijdsgelegenheden

Procedure tot erkenning: de gemeente moet de aanvraag richten tot de Minister van Middenstand bij ter post aangetekende brief in de aanvraag moeten de volgende inlichtingen vermeld worden: of de aanvraag betrekking heeft op de volledige gemeente of op een gedeelte ervan een nauwkeurig en gedetailleerd plan van de geografische zone het bewijs van het bestaan van een instelling of overheid die het toeristische onthaal verzekert in het geval van verblijfstoerisme een beschrijving van de overnachtingsmogelijkheden en het aantal geregistreerde overnachtingen tijdens de 3 jaren die deze aanvraag voorafgaan de invloed van het toerisme op het economisch leven van de gemeente de invloed van het toerisme op de tewerkstelling de investeringsprojecten en realisaties met het oog op de uitbreiding van het toerisme

Binnen de 20 dagen na indiening van de aanvraag bezorgt de Minister van Middenstand de gemeente een ontvangstbewijs op voorwaarde dat het dossier volledig is Indien het dossier niet volledig is, deelt de Minister aan de gemeente de ontbrekende documenten of gegevens mee Binnen de 20 dagen na ontvangst van de ontbrekende documenten of gegevens levert de Minister het ontvangstbewijs af De administratie kan de juistheid van de meegedeelde gegevens nagaan De Minister neemt een beslissing binnen de 75 dagen na ontvangst van het dossier; bij ontstentenis van beslissing binnen deze termijn wordt de aanvraag geweigerd; de Minister kan beslissen de erkenning te verlenen voor de volledige gemeente of voor een gedeelte ervan De beslissing wordt gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad Bij wijze van overgangsmaatregel blijven de reeds verleende erkenningen als toeristisch centrum, op basis van de oude wetten, geldig (te raadplegen op http://mineco.fgov.be/ondernemen/Belgische reglementering/avondsluiting, wettelijke rustdag); de Minister zal hiervan een lijst opstellen die uiterlijk 15 oktober 2009 zal gepubliceerd worden in het Belgisch Staatsblad

Intrekking van de erkenning als toeristisch centrum door de Minister van Middenstand De Minister verwittigt de gemeente met een ter post aangetekende brief indien hij vaststelt dat er niet langer voldaan wordt aan de voorwaarden om als toeristisch centrum erkend te worden De gemeente beschikt over 60 dagen om haar bedenkingen kenbaar te maken; bij gebrek aan antwoord van de gemeente binnen deze termijn, trekt de Minister de erkenning in Indien de gemeente haar bedenkingen meedeelt binnen de gestelde termijn, neemt de Minister een met redenen omklede beslissing De intrekking van de erkenning wordt in het Belgisch Staatsblad bekendgemaakt Indien na intrekking van de erkenning de gemeente van mening is dat zij opnieuw aan de voorwaarden voldoet om erkend te worden, kan zij een nieuwe aanvraag tot erkenning indienen

2.2.2 Verplichte sluitingsuren in toeristische centra in toeristische centra vallen enkel de nachtwinkels en de privaat bureaus voor telecommunicatie onder de toepassing van de verplichte sluitingsuren 2.2.3 Wekelijkse rustdag in toeristische centra in toeristische centra moet geen wekelijkse rustdag nageleefd worden

3. Afwijkingen verleend door de gemeente Het college van burgemeester en schepenen kan afwijkingen toestaan op zowel de verplichte sluitingsuren als de wekelijkse rustdag Op aanvraag van 1 of meerdere handelaars of van een vereniging van handelaars In bijzondere en voorbijgaande omstandigheden of ter gelegenheid van jaarbeurzen en jaarmarkten Maximum 15 afwijkingen per jaar op de verplichte sluitingsuren en maximum 15 afwijkingen per jaar op de wekelijkse rustdag De afwijkingen kunnen betrekking hebben op het hele grondgebied van de gemeente of op een deel ervan (individuele afwijkingen zijn niet mogelijk)