Herstellend handelen – hergo introductie RisK Leuven 18/02/14

Programma Introductie in herstelvisie: Casus Koen & Abdel – hoe reageren op normoverschrijdend gedrag? Uitgangspunten & condities herstel. Proces herstelgericht werken. Herstel in onderwijs – pedagogisch beleid. Effecten herstelgericht werken. (Continuüm herstellend handelen)

Casus Situatieschets - Koen & Abdel Hoe zou je reageren als leerkracht? Hoe zou je reageren als directeur? => Diverse manieren van reageren !

Drie benaderingen om normoverschrijdend gedrag aan te pakken 1.Sanctionerende benadering  leed toevoegen. 2.De begeleidende benadering  ondersteunend. 3.De herstellende benadering  (verbinden door) focus op de verantwoordelijkheid van alle betrokkenen.

Uitgangspunten herstel Richt zich op de aangerichte schade. Is een interactief proces. Bevat altijd een rechtvaardigheidsaspect. Spreekt de verantwoordelijkheid & inzet aan van alle betrokkenen. Toepassing Koen & Abdel (schade & verantwoordelijkheid) Voorbeeld Victor & Tony (verantwoordelijkheid SO)

Condities voor herstel Er is nood aan herstel. ‘Vrijwillig’ proces (dader, so en betrokkenen - casus Sandrino & lkr). Duidelijk omschreven incident. ‘Dader’ neemt verantwoordelijkheid. Deelname: iedereen die geraakt is. Goede voorbereiding d.m.v. assessments. Veiligheid voor de deelnemers - nagaan in voorbereidingsfase. Mandaat als hergo-moderator.

Proces herstellend handelen Fasen in proces: voorbereiding – bijeenkomst (verkenning, herstel, afsluit) Structuur - vier kernvragen: Wat is het feit? De kwetsing? Hoe heeft het je geraakt? Wat is uw verantwoordelijkheid? Wat kan je inzet zijn? Wat verwacht je van de ander?

Proces - voorbereidingsfase Individuele gesprekken met alle betrokkenen: Informatie. Overeenstemming in de feiten. Bereidheid tot opnemen van verantwoordelijkheid.

Proces - bijeenkomst Eerste Fase: Tweede fase: Derde fase: Verkennen van de beleving Verkennen van de gevoelens die gepaard gaan hiermee Verkennen van de gevolgen Tweede fase: Wat is nodig om verder te kunnen? Derde fase: Informeel moment + afsluit

Herstel in onderwijs… Pedagogisch beleid: complementariteit sanctie – zorg – herstel. Normoverschrijding als een uitdaging en een kans om jongeren verantwoordelijkheid te laten opnemen.

Traditioneel/sanctiegericht vs herstelgericht ‘Traditionele’/sanctiegerichte aanpak Welke regel is overtreden? Wie heeft het gedaan? Welke straf verdienen ze? Herstelgerichte aanpak Wat is er gebeurd? Wat is (ieders) aandeel? Wie is benadeeld? Wat is nodig voor herstel?

Effecten herstelgericht werken Direct contact met gevolgen gedrag Sterke leerervaring Volgt ook behoeften van slachtoffers Constructief/lost problemen op Bevordert integratie en/of gemeenschaps-vorming

In de praktijk… een continuüm van herstelgericht werken INFORMEEL FORMEEL Proactief (1) Herstellend handelen (2) Restoratief (3) Werkvormen: Proactieve cirkel (1) Herstellend gesprek/herstelgerichte klastussenkomst (2) Hergo (3)

Continuüm: van proactieve cirkel… REGELS: 1. Iedereen krijgt het woord. 2. Geen feedback op feedback. 3. Kernachtig verwoorden . 4. Het woord wordt verleend, niet genomen. 5. Bedanken voor iedere tussenkomst. Verbondenheid als antwoord op de-lin-quentie (< delinquere)! Symbool voor gelijkwaardigheid Groepsdynamisch Verbaal en non-verbaal

tot herstelgericht groepsoverleg. Zelfde principes als proactieve cirkels. Voorbereiding d.m.v. individuele assessments. Formeel kader Over een ernstig incident Dader(s) en slachtoffer(s) Aanwezigheid van steunfiguren Één of twee getrainde hergo-moderatoren Binnen een vaste structuur Op zoek naar constructieve oplossing (herstelplan)

Hergo: herstelgericht groepsoverleg 4. Informeel contact/ ondertekenen herstelplan 3. Werken aan overeenkomst/ herstelplan 2. gedachten en gevoelens over gebeurde 1. intro/ spelregels Soc. Netwerk slachtoffer familie Ouders/familie slachtoffer ouders Slachtoffer(s) Co/ procesbegeleider Dader(s)

DANK VOOR UW AANDACHT !!