29 november 2017 Dick Houtzager Van gunst naar recht: VN-verdrag handicap Landelijk Congres Gelijk=Gelijk 29 november 2017 Dick Houtzager
VN-verdrag handicap ‘Inclusie van mensen met een beperking is niet langer een gunst maar een recht!’
VN-verdrag handicap In 2006 tot stand gekomen Ratificatie NL in juni 2016, in werking 14 juli 2016 Schept geen nieuwe rechten, brengt wel plichten met zich mee Verschuiving in het denken: van medisch naar sociaal model
VN-verdrag handicap Uitgangspunten: Menselijke waardigheid, persoonlijke autonomie Gelijkheid, participatie, respect voor verschillen Betrekken van mensen met een beperking bij besluitvorming over beleid, regelgeving Omschrijving ‘handicap’: langdurige fysieke, mentale, intellectuele of zintuiglijke beperkingen die in wisselwerking met diverse drempels kunnen beletten volledig, effectief en op voet van gelijkheid met anderen te participeren. Artikel 3. Grondbeginselen van het Verdrag : a. Respect voor de inherente waardigheid, persoonlijke autonomie, met inbegrip van de vrijheid zelf keuzes te maken en de onafhankelijkheid van personen; b. Non-discriminatie; c. Volledige en daadwerkelijke participatie in, en opname in de samenleving; d. Respect voor verschillen en aanvaarding dat personen met een handicap deel uitmaken van de mensheid en menselijke diversiteit; e. Gelijke kansen; f. Toegankelijkheid; g. Gelijkheid van man en vrouw; h. Respect voor de zich ontwikkelende capaciteiten van kinderen met een handicap en eerbiediging van het recht van kinderen met een handicap op het behoud van hun eigen identiteit.
VN-verdrag: implementatie Stand van zaken na 1 jaar? Monitorrapport op 1 december 2017 Onderwerpen: Arbeid Onderwijs Zelfstandig wonen en deelnemen aan de samenleving Toegankelijkheid Gelijkheid voor de wet Zelfstandig wonen en deelnemen aan de samenleving: Bijna de helft van de respondenten ervaart knelpunten bij zelfstandig wonen. Het meest genoemde knelpunt is het vinden van een geschikte (aangepaste) woning. Dit zegt ongeveer één op de vijf respondenten.
VN-verdrag: implementatie De overheid wordt verplicht het verdrag uit te voeren Rijk is eindverantwoordelijk voor implementatie in NL. Gemeente is verantwoordelijk voor implementatie binnen haar eigen domeinen. Private partijen mogen niet discrimineren, moeten zorgen voor individuele aanpassingen en algemene toegankelijkheid Motie TK: Jaarlijks plan gemeente ivm. Jeugdwet, de Participatiewet en de WMO 2015
Opdracht aan het Rijk Maak wetten en beleid die voor implementatie nodig zijn Houd rekening met mensen met beperking bij algemeen beleid Neem maatregelen om discriminatie uit te bannen Bevorder onderzoek naar universal design Bevorder de ontwikkeling van nieuwe technologieën Geef training aan professionals Zorg voor bewustwording
Uitvoering Rijk Wet gelijke behandeling H/CZ uitgebreid: Geldt voor werkgevers, scholen, verhuurders, openbaar vervoer; nu ook aanbieders van goederen en diensten Zorgen voor algemene toegankelijkheid Implementatieplan via ministerie van VWS Organisaties maken afspraken over inclusie Belangenorganisaties, Rijk, gemeenten, werkgevers, bedrijven.
Opdracht aan Gemeente Plicht Gemeente: ‘Gemeenteraad stelt plan vast over uitvoering VN-verdrag’. Vastgelegd in WMO 2015 Jeugdwet Participatiewet WMO 2015 artikel 2.1.2, tweede lid Jeugdwet, artikel 2.2, tweede lid Participatiewet, Artikel 8d. Plan Gemeenteraad
Taken Gemeente Stel een lokale inclusieagenda op Benoem een aanjager Betrek cliëntenraad / belangenorganisatie bij opstellen van de plannen
Domeinen Gemeente Domein VN-verdrag Maatschappelijke ondersteuning Zelfstandig wonen (art. 19), eerbiediging privacy (art. 22) Jeugdbeleid Kinderen met een handicap (art. 7) en vrijheid van de persoon (art. 14) Werk, inkomen, Participatiewet Werk en werkgelegenheid (art. 27), Behoorlijke levensstandaard (art. 28) Verkeer en vervoer Persoonlijke mobiliteit (art. 20) Veiligheid (zoals brand en calamiteiten) Risicovolle situaties (art. 11) Bouwen, wonen, openbare ruimte Toegankelijkheid (art.9) en zelfstandig wonen (art. 19) Openbare gebouwen Toegankelijkheid (art.9) Communicatie en beeldvorming Bevorderen bewustwording (art. 8), toegankelijkheid (art.9), vrijheid van meningsuiting (art. 21) Verkiezingen Informatie (art. 9 en art. 21), toegankelijke stemfaciliteiten (art. 29) Cultuur, recreatie en sport Deelname aan cultuur, recreatie, sport (art. 30)
Taken Gemeente Voorbeeld bouwen, wonen, openbare ruimte Ga in gesprek met ervaringsdeskundigen Ga in gesprek met architecten en aannemers Gebruik subsidies en aanbestedingen om anderen in beweging te brengen Inrichting openbare ruimte: houd rekening met mensen met verschillende beperkingen Zorg voor effectief bouwtoezicht
Opdracht aan private partijen Verplichtingen vloeien voort uit Nederlandse wetten, niet rechtstreeks uit Verdrag Verricht doeltreffende aanpassingen voor individuen: ‘Bank had app aan blinde klant ter beschikking moeten stellen’ ‘Drogist had blinde vrouw moeten begeleiden’ Geleidelijk zorg dragen voor algemene toegankelijkheid “Ieder mens moet in staat worden gesteld aansluitend bij zijn of haar eigen mogelijkheden autonoom te zijn.” Artikel 2 a WGBH/CZ treffen van voorzieningen van ‘eenvoudige aard’; ‘gaandeweg zorg dragen voor algemene toegankelijkheid’, tenzij onevenredige belasting. Artikel 6, tweede lid Besluit algemene toegankelijkheid: Onder een voorziening van eenvoudige aard wordt verstaan: een voorziening die op weinig ingrijpende wijze en zonder of met weinig kosten tot stand kan worden gebracht.
Dank voor uw aandacht!
Contactgegevens College College voor de Rechten van de Mens Kleine Singel 1-3 Postbus 16001 3500 DA Utrecht info@mensenrechten.nl www.mensenrechten.nl