Evaluatie Cursus

Evalueren Definitie, plaats in de methodiek Waarom Wat, hoe, wie Product- en procesevaluatie Methoden en technieken

Bijeenkomst 1 Definitie Zorgdoelen en evaluatie De plaats in het werkcyclus Toelichting op opdrachten

Definitie Evaluatie is het verzamelen, interpreteren en presenteren van informatie teneinde de waarde van een resultaat of proces te bepalen. Hierbij kan het gaan om het waarderen van de resultaten van personen of bedrijven, maar ook om het waarderen van alternatieve oplossingen. Het begrip evalueren heeft ook als betekenis het schatten van het belang en de betekenis van een zaak. Draadstaal

Waarom ? Zin en betekenis Elke activiteit kan je verbeteren Kwaliteit van het werk Kosten en baten Voor wie heeft het zin? Doel van de evaluatie Vaststellen kwaliteit Wat levert het op?

Werkcyclus / methodisch handelen Evalueren is om belangrijk om: vast te stellen of de beoogde doelen zijn bereikt, vast te stellen of het plan volgens de verwachtingen werkte, verantwoording af te leggen aan de werk- of opdrachtgever, de kwaliteit van het werk te verbeteren, het eigen handelen te verbeteren, te controleren of vraag en aanbod goed op elkaar zijn afgestemd, plannen tussentijds bij te stellen, efficiënter te werken, plannen te maken de toekomst, het in de toekomst (nog) beter te doen.

Een voorbeeld Eenzaamheid Meneer de Vries is erg eenzaam en voelt zich ongelukkig na het overlijden van zijn vrouw. Meneer de Vries is 83 jaar en woont sinds kort in een aanleunwoning bij een verzorgingshuis. In gesprekken met medewerkers en begeleiders geeft hij aan de zin van het leven niet meer te zien. In de cliëntbespreking is het plan opgesteld om meneer de Vries meer sociale contacten te laten opdoen. Op advies van zijn begeleider is meneer de Vries gaan deelnemen aan de dansmiddagen die door het verzorgingshuis worden georganiseerd.  

Evalueren in het zorgproces Bij het bieden van zorg aan cliënten heb je te maken met methodisch handelen op verschillende niveaus.   Op macroniveau - het zorgplan Evaluatie van het zorgproces in de zorgplanbespreking in een vastgestelde cyclus, Op mesoniveau – het activiteitenplan Periodieke evaluatie van het activiteitenplan in de bewoners/deelnemersbespreking, Op microniveau – het werkplan van de (activiteiten)begeleider Evaluatie van de voorbereiding en uitvoering van dagelijkse activiteiten.

Bijeenkomst 2 Belang MZ Systematiek Soorten evaluaties Meten is weten

Soorten evaluaties Productevaluatie Procesevaluatie

Productevaluatie Doel/product/resultaat bereikt? Gedrag meten Kennis inzicht Vaardigheden Technische of motorische vaardigheden Communicatieve vaardigheden Sociale vaardigheden Houding Bovenstaande gedragingen zijn niet te onderscheiden

Procesevaluatie Beoordeelt het methodisch handelen zelf, de weg naar het eindproduct wordt gemeten

Procesevaluatie Bij de procesevaluatie kun je de volgende vragen stellen: Heb ik de beginsituatie goed en volledig beschreven? Heb ik op de juiste manier gegevens verzameld? Heb ik de gegevens uit de beginsituatie goed geïnterpreteerd? Welke gegevens kwamen niet overeen met de werkelijkheid en in hoeverre heeft dit de begeleiding beïnvloed? Heb ik de handelingen of de activiteiten goedgekozen? Was de manier van begeleiden goed gekozen? Hoe werden de gekozen werkwijzen ervaren? Waren de taken goed verdeeld? Was de tijdsplanning goed? Was er voldoende materiaal of waren de juiste hulpmiddelen aanwezig? Zijn bij de opzet van het plan de juiste evaluatievragen opgesteld en zijn de juiste evaluatiemethoden gekozen? Heb ik in de begeleiding rekening gehouden met de beginsituatie? Heb ik goed ingespeeld op onverwachte situaties? Heb ik het plan bijgesteld tijdens de uitvoering? Kan er efficiënter worden gewerkt? Welke alternatieven zijn er? Hoe werd de cliënt erbij betrokken? Welke inbreng had hij?

Les 3 STAP 1 Voorbereidende werkzaamheden Hieronder valt een aantal verschillende activiteiten zoals het creëren van voldoende draagvlak onder betrokkenen, het inventariseren van beschikbare relevante materialen en literatuur en het voeren van oriënterende gesprekken over de evaluatie. Op basis van de voorbereidende activiteiten, dient u een aantal belangrijke keuzes over de evaluatie te maken. Deze keuzes worden in een evaluatieplan opgenomen.

STAP 2 Opstellen van een evaluatieplan Het is belangrijk over een aantal zaken duidelijkheid te verkrijgen voordat daadwerkelijk met de evaluatie gestart wordt. Om deze reden is het verstandig een evaluatieplan op te stellen en de keuzes en beslissingen met de betrokken uitvoerende partijen te bespreken. Zij moeten met het evaluatieplan akkoord gaan. Onderwerpen die in ieder geval aan bod dienen te komen zijn: • de doelstellingen (wat wil je bereiken met de brede school?); • de indicatoren (wat wil je meten?); • de instrumenten (hoe wil je gegevens verzamelen?); • de respondenten en gegevensbronnen (wie gaan deze gegevens aanleveren?); • een plannings- en activiteitenoverzicht (wie doet wat wanneer?). Bepaal vooraf of het gaat om een eenmalige evaluatie of dat er gekozen wordt voor een meerjarige opzet waarin op meerdere momenten (bijvoorbeeld 2-jaarlijks) peilingen worden uitgevoerd.

STAP 3 Verzamelen van gegevens Als iedereen zich in het evaluatieplan kan vinden, kunnen met gebruik van de instrumenten de gegevens verzameld worden. Instrueer hiervoor de juiste personen. Het uitzetten van de vragenlijsten en dergelijke is meestal niet het meeste werk, de inzameling van de gegevens wel. Dit vraagt aandacht. Neem tijdig responsverhogende maatregelen en geef de respondenten voldoende (maar ook niet teveel!) responstijd.

STAP 4 Invoeren van gegevens Als alle gegevens verzameld zijn, worden ze ingevoerd in een databestand. Hiervoor kan gebruik gemaakt worden van verschillenden programma’s, zoals bijvoorbeeld Excel of SPSS. Het invoeren is vaak een tijdrovende bezigheid. Regel hiervoor tijdig voldoende capaciteit

STAP 5 Analyse van gegevens De ingevoerde gegevens moeten geanalyseerd worden. Het is belangrijk dat degene die dit gaat doen voldoende kennis heeft, zowel op het inhoudelijke vlak (de onderzochte thema’s) als op het technische vlak (de programmatuur waarmee gewerkt wordt). Zorg ervoor dat de analyse niet te lang duurt. Het is van belang dat uitkomsten snel naar betrokkenen gecommuniceerd worden.

STAP 6 Rapportage Houd de rapportage beknopt. Neem alleen de meest relevante gegevens op en besteed voldoende aandacht aan conclusies en aanbevelingen. Houd er rekening mee dat respondenten graag terugzien hoe ze het er zelf van afbrengen maar dat tegelijkertijd voor zichzelf willen houden. Bepaal van tevoren over wie je herkenbaar wilt rapporteren en waar de bevindingen beter geanonimiseerd weergegeven kunnen worden. Wellicht zijn deelrapportages voor de verschillende locaties wenselijk.

STAP 7 Communicatie en presentatie Bedenk van tevoren wie geïnformeerd moeten worden over de uitkomsten aan de evaluatie. En met welke middelen? Dit kan middels een rapportage, informatiebijeenkomst, nieuwsbrief en/of inzet van lokale of landelijke media. STAP 8 Bijstelling van beleid De evaluatie is onderdeel van de beleidscyclus en kan gebruikt worden als een sturingsmiddel voor beleid en praktijk. Op grond van de uitkomsten wordt bepaald of en hoe het proces wordt voortgezet.

Lesdag 4 Evaluatiemethoden Kwalitatief Kwantitatief

Evaluaties, manieren Vragenlijsten Interviews Observaties Documenten Groepsdiscussies Video Workshops Collage Panel/ forum

Casi Harald gaat regelt zelf zijn schuldsanering, binnen 2 maanden Marie wil zo graag bloemschikken om zo in contact te komen met bewoners van andere woningen De ‘rode’ groep krijgt inspraak over het activiteitenprogramma Je team wil de rapportage verbeteren De visie van de instelling wordt een jaar na invoering geëvalueerd