Meetladder Diversiteit Onderwijs Project Diversiteit In Vakmanschap Kenniswerkplaats Tienplus Amsterdam Trees Pels, Pauline Naber, Peter Peeters en Hester Radstake Leernetwerkbijeenkomst Intercultureel Vakmanschap NIP/NVO Utrecht

DIVERSITEIT IN VAKMANSCHAP: DOELEN Opleidingen Pedagogiek: Hogeschool Inholland, Hogeschool van Amsterdam, Vrije Universiteit 1.Screening op diversiteitgevoelig werken 2.Stappenplan voor aanpassing 3. Uitvoering en evaluatie (koploper HIH)

Meetladder Diversiteit Onderwijs o Aandachtspunten diversiteitsensitief onderwijs o Accent: vorming professionals van de toekomst o Functie: reflectie/zelfanalyse o Vervolgens: o keuzen, waar aan werken? o verfijning/concretisering criteria

Meetladder: overzicht (sub)categorieen 1. Curriculum o Onderwijsdoelen, toetsing en leerlijnen o Inhoud o Materialen en bronnen o Didactiek: o Werkvormen en leeractiviteiten o Stage- en begeleidingspraktijk o Groeperingsvormen 2.Pedagogische voorwaarden 3.Algemene voorwaarden o Visie op diversiteit in het onderwijs o Docentcompetenties en verwerving ervan o Management en organisatie.

Curriculum: onderwijsdoelen, toetsing en leerlijnen o Diversiteitsensitief vakmanschap in eindtermen o Eindtermen geoperationaliseerd in leerdoelen o Leerdoelen getoetst, diversiteitcompetenties onderdeel beoordelingsstructuur o Diversiteit in verschillende vakken, opeenvolgende jaren, in herkenbare leerlijn

Curriculum: inhoud, wat leren studenten? o Kennis over theorie, empirie en praktijk van diversiteit Bijvoorbeeld: kruispuntdenken, migratieprocessen en gevolgen voor opvoeding, diversiteitgevoeligheid van interventies o Bewustwording en Attitudevorming : Bijvoorbeeld: open houding, actieve tolerantie, bereidheid om onzekerheid/ongemak te accepteren o Vaardigheden Bijvoorbeeld: (non)verbale (interculturele) communicatie, vraagarticulatie, empowerment, betrekken en versterken van familiesystemen en informele netwerken o Reflectie, oordeelsvorming

Curriculum: materialen en bronnen o Adequate vertegenwoordiging van meerdere perspectieven in vakken/gebruikte literatuur, aangehaalde anecdotes/voorbeelden, casussen o Vermijden van ‘wij’ vs. ‘zij’, generalisaties, dichotome portrettering (‘traditioneel’ vs. ‘modern’) o Gebruiken van authentieke casuistiek, oefeningen, vragen, opdrachten

Curriculum: didactiek o Ruimte voor student voice Bijvoorbeeld: aanmoediging van vragen en kritische opmerkingen, gebruik van heterogene samenstelling groep tbv reflectie op lesstof of veldervaringen, actieve inbreng van studenten in les/opdrachten o Instructiestrategieën die aansluiten bij kenmerken/leerstijlen studentgroepen Bijvoorbeeld: gebruik audiovisuele materialen, werkvormen die uitnodigen tot bewustwording/communicatie over eigen/andermans normen en waarden, ervaringsleren, reflection in action o Pedagogische strategieën om groepsinteracties te verbeteren Bijvoorbeeld: omgaan met discussies over gevoelige onderwerpen, conflicten, uitsluiting en pesten, verhoging van de vaardigheden van studenten om zich te uiten, evenals te luisteren naar en leren van anderen, gelegenheid voor onderlinge interactie o Samenstelling van groepen (variatie)

Curriculum: Stage en begeleiding o Coaching van studenten Bijvoorbeeld: studieloopbaanbegeleiding, informele contacten o Stagebeleid Studenten in aanraking laten komen met uiteenlopende praktijksituaties, gezinnen en gemeenschappen

Pedagogische voorwaarden o Positieve docent-student en peer relaties Bijvoorbeeld: veilige sfeer, persoonlijke interesse in studenten en hun ervaringswereld, maatregelen tegen (etnische, gender) ongelijkheid in instructie, groepsdiscussie, samenwerkend leren o Modelling van respect voor diversiteit o Pedagogy of excellence o Monitoren en managen van groepsprocessen Bijvoorbeeld: hanteren van conflicten tussen studenten, formuleren/handhaven van gedrags- en omgangsregels voor alle studenten

Algemene voorwaarden: visie op diversiteit in onderwijs o Delen visie met docenten en studenten o Visie komt tot uiting in alle facetten van de opleiding ( curriculum, pedagogisch klimaat, docentgedrag, studentbegeleiding, professionalisering en management en organisatie)

Algemene voorwaarden: docentcompetenties o Kennis, bewustwording, attituden, vaardigheden, oordeelsvorming, reflection in action o Vaardigheden in netwerken en samenwerken met de beroepspraktijk o Bij- en nascholing om relevante (diversiteit)competenties op peil te brengen en houden

Algemene voorwaarden: management en organisatie o Verankering: rugdekking vanuit management en bestuur o Continue interactie met het werkveld t.b.v. voeding vanuit praktijk en daar levende diversiteit aan vragen/behoeften o Aanstelling en coaching van diversiteitgevoelig en divers samengesteld personeel o Faciliteren van ‘lerende opleiding’ Bijvoorbeeld: ondersteunen docenten bij het onderzoeken, verbeteren en evidence base maken van hun lespraktijk en –gedrag, inzet van expert-docenten, intervisie tussen docenten(teams), opleidingen laten leren van elkaar o Evaluatie en verbetering van het onderwijs, ook door betrekken waardering en beoordeling van studenten en docenten

De meetladder verschijnt begin januari. Contact: