Dr Koen Bronselaer Dienst Urgentiegeneeskunde Attesten op spoedgevallen hoe en wat?

inhoud Inleiding –Basis, strafrecht, tuchtrecht Attesten –Wat is een attest? –Attest voor sociale voordelen Werkongeschiktheid Attest arbeidsongeval Levensverzekering Andere verzekeringen –Overlijdensattest –Attest voor politie –Attesten bij hoederechtprocedures –Expertise besluit

inhoud Inleiding –Basis, strafrecht, tuchtrecht Attesten –Wat is een attest? –Attest voor sociale voordelen Werkongeschiktheid Attest arbeidsongeval Levensverzekering Andere verzekeringen –Overlijdensattest –Attest voor politie –Attesten bij hoederechtprocedures –Expertise besluit

Hippocratic Oath What I may see or hear in the course of treatment or even outside of the treatment in regard to the life of men, which on no account one must spread abroad, I will keep myself holding such things shameful to be spoken about.

The European Convention on Human Rights ARTICLE 8 –Everyone has the right to respect for his private and family life, his home and his correspondence. –There shall be no interference by a public authority with the exercise of this right except such as is in accordance with the law and is necessary in a democratic society in the interests of national security, public safety or the economic well-being of the country, for the prevention of disorder or crime, for the protection of health or morals, or for the protection of the rights and freedoms of others.

Duty of confidentiality General medical council –“ patients have a right to expect that information about them will be held is confidence by their doctors. Confidentiality is central to trust between doctors and patients” –“exceptionally, in cases where patients withhold consent, personal information may be disclosed in the public interest where the benefits to an individual or to society outweigh the public and patients interest in keeping the information confidential” Frampton A, Reporting of gunshot wounds by doctors in emergency departments: a duty or a right? Some legal and ethical issues surrounding breaking patient confidentiality Emerg Med J 2005;22:84-86

ART. 458 STRAFWETBOEK “ Geneesheren, heelkundigen, officieren van gezondheid, apothekers, vroedvrouwen en alle personen die uit hoofde van hun staat of beroep kennis dragen van geheimen die hun zijn toevertrouwd, en deze bekend maken buiten het geval dat zij geroepen worden om in rechte getuigenis af te leggen en buiten het geval dat de wet hen verplicht de geheimen bekend te maken, worden gestraft met een gevangenisstraf van 8 dagen tot 6 maanden en met een geldboete van 100 tot 500 frank.” Beroepsgeheim

ART. 458 bis STRAFWETBOEK “- Eenieder, die uit hoofde van zijn staat of beroep houder is van geheimen en die hierdoor kennis heeft van een misdrijf zoals omschreven in de artikelen 372 tot 377, 392 tot 394, 396 tot 405ter, 409, 423, 425 en 426, gepleegd op een minderjarige kan, onverminderd de verplichtingen hem opgelegd door artikel 422bis, het misdrijf ter kennis brengen van de procureur des Konings, op voorwaarde dat hij het slachtoffer heeft onderzocht of door het slachtoffer in vertrouwen werd genomen, er een ernstig en dreigend gevaar bestaat voor de psychische of fysieke integriteit van de betrokkene en hij deze integriteit zelf of met hulp van anderen niet kan beschermen. ". Beroepsgeheim

Tuchtrechterlijk Orde van Geneesheren Opgericht bij wet van 25 juli 1935 Geregeld bij KB van 10/11/1967 nr 79 –art 2: verplichting tot inschrijving –art 6 2°: tuchtrechterlijke bevoegdheid van de provinciale raad –art 15: bevoegdheid Nationale Raad ; opstellen code van de medische Plichtenleer

Artikel 6 2° - te waken het naleven van de regelen van de medische plichtenleer en over de handhaving van de eer, de bescheidenheid, de eerlijkheid en de waardigheid van de in artikel 5, eerste lid bedoelde geneesheren. Hiertoe zijn zij belast met het treffen van tuchtmaatregelen wegens fouten die de geneesheren in de uitoefening van hun beroep of naar aanleiding ervan begaan, alsook wegens de zware fouten bedreven buiten de beroepsbedrijvigheid, wanneer die fouten de eer of de waardigheid van het beroep kunnen aantasten. Tuchtrechterlijke bevoegdheid

Sancties opgelegd door de provinciale raad –waarschuwing –censuur –berisping –schorsing –schrapping van de lijst Beroepsmogelijkheid: Raad van Beroep –samengesteld uit 1 lid per provinciale raad –raadsheren uit de Hoven van Beroep

Tuchtrecht vs Strafrecht Tuchtrecht –inbreuk op code van Geneeskundige Plichtenleer –oordeel en regels opgesteld binnen beroepsgroep –onafhankelijk normale rechtsmiddelen Strafrecht –inbreuk op bepalingen uit het Strafwetboek –oordeel via de derde, onafhankelijke macht –regels opgesteld via algemene democratische principes ( parlement)

inhoud Inleiding –Basis, strafrecht, tuchtrecht Attesten –Wat is een attest? –Attest voor sociale voordelen Werkongeschiktheid Attest arbeidsongeval Levensverzekering Andere verzekeringen –Overlijdensattest –Attest voor politie –Attesten bij hoederechtprocedures –Expertise besluit

Wat is een attest? “een medisch attest een getuigschrift is dat een feit van medische aard vaststelt en bevestigt op grond van eigen ondervraging en onderzoek. Het wordt afgeleverd door de arts die het feit zelf heeft vastgesteld. Het medisch attest dient vanzelfsprekend volledig waarheidsgetrouw te zijn en houdt alleen medische vaststellingen over de patiënt zelf in. Elk medisch getuigschrift, dat immers door de eer en de verantwoordelijkheid van de arts die het ondertekent wordt gewaarborgd, moet waarheidsgetrouw en gewetensvol worden opgemaakt. Het getuigschrift moet worden gedagtekend op de dag dat het wordt opgemaakt, van een handtekening worden voorzien en met een stempel worden gewaarmerkt. Advies nationale raad 28 juli 2007 TNR nr. 117, p13

Wat is een attest? Inhoud: afhankelijk voor wie bestemd –Medisch geheim: ziekte, ongeval of verlenging –Voor arts Administratieve Gezondheidsdienst ook diagnose vermelden Dixit attest: –Nooit medische attest –Begint met “ volgens verklaring van betrokkene” Nooit antidateren!

Code geneeskundige plichtenleer Art. 58: opsomming wettelijke uitzonderingen Art. 62: andere personen Art.67: attest sociale voordelen Art. 68: levensverzekering Art. 132: attest van overlijden

Art. 58: opsomming wettelijke uitzonderingen 1.Geneesheren-inspecteurs RIZIV 2.Geneesheren –adviseurs verzekeringen 3.Gezondheidsinspecteurs 4.Ambtenaren burg. Stand geboorte 5.Aangifte werkongeval 6.Geesteszieken en onbekwaamheid 7.Beroepsziekten 8.Landverzekeringsovereenkomsten 9.Justitie in kader voorwaardelijke invrijheidstelling

Art. 58: opsomming wettelijke uitzonderingen Mogen verzwijgen, oordeel geneesheer Binnen de perken van de opdracht Eveneens gebonden beroepsgeheim Volgens de modaliteiten in de wet vastgelegd Volgens modaliteiten door rechter vastgelegd

Art.67: attest sociale voordelen De geneesheer heeft het recht maar is niet verplicht aan een patiënt, die hem erom verzoekt, een getuigschrift betreffende zijn gezondheidstoestand te overhandigen. De geneesheer mag een getuigschrift weigeren. Hij alleen beslist over de inhoud en de wenselijkheid om het aan de patiënt te overhandigen. Wanneer een patiënt om een getuigschrift verzoekt met het oog op sociale voordelen, mag de geneesheer hem dit getuigschrift afleveren maar moet hij het voorzichtig en discreet opstellen; hij mag dit getuigschrift, met de goedkeuring van zijn patiënt of diens naastbestaanden, zo nodig ook rechtstreeks, overhandigen aan de geneesheer van de instelling waarvan de toekenning van bedoelde sociale voordelen afhangt.

Attest werkongeschiktheid Op vraag en na medische onderzoek van patiënt Vermelden –Ziekte –Ongeval –Verlenging Vermoedelijke duur van de onbekwaamheid

arbeidsongeschiktheid Zo bestemd voor controlegeneesheer: –Invullen diagnostisch gedeelte –Beroepsgeheim gewaarborgd

arbeidsongeval Steeds invullen diagnostisch gedeelte Beroepsgeheim moet gewaarborgd zijn –Gericht aan de geneesheer verzekering –Overhandigd aan patiënt –Geen bijkomende inlichtingen

Art. 68: levensverzekering §1. Voor de uitvoering van een levensverzekeringscontract zal de geneesheer, die het bericht van overlijden heeft ingevuld, desgevraagd een verklaring nopens de doodsoorzaak toezenden aan de met naam aangeduide adviserend arts van de verzekeraar, mits deze laatste aantoont de voorafgaande toestemming van de verzekerde daartoe te bezitten. Geen bijzondere inlichtingen buiten ongeval Afleveren aan begunstigde of opsturen op naam

verzekeringen De behandelende geneesheer mag aan de medische adviseur van een privé verzekeringsinstelling geen medische gegevens nopens zijn patiënt mededelen; De echtgenoot of een ander familielid van een patiënt kan de behandelende geneesheer niet van het beroepsgeheim ontslaan en hem evenmin toelaten de gevraagde inlichtingen aan de verzekeraar mede te delen. Wat de vraag betreft of een geneesheer medische gegevens schriftelijk aan zijn patiënt mag overmaken, op het ogenblik waarop deze verantwoordelijk is voor zijn daden, dient vooreerst herinnerd te worden aan het principe dat het medisch geheim absoluut is. Daaruit volgt dat een geneesheer nooit verplicht is een getuigschrift betreffende de gezondheidstoestand van zijn patiënt te overhandigen, zelfs wanneer deze de geneesheer van zijn zwijgplicht ontheft. Advies nationale raad 15 januari 1983

Art. 132: attest van overlijden §1. In een overlijdensattest bestemd voor de burgerlijke stand, maakt de geneesheer geen gewag van de doodsoorzaak. Hij moet niettemin de strook "statistieken" invullen, maar zal die zorgvuldig dichtkleven, om een eventuele schending van het beroepsgeheim te voorkomen. §2. Hij is gemachtigd te verklaren of het een natuurlijke of gewelddadige dood betreft.

Overlijdensattest Strook C: –bestemd voor Ministerie van Vlaamse Gemeenschap, Gezondheidsindicatoren –nr medisch dossier –steeds onder gesloten omslag Strook A: –gerechtelijk-geneeskundig bezwaar –bezwaar tegen crematie –onderscheid uur overlijden en uur vaststelling

Attest voor politie Feiten op openbare weg of openbare plaats Met toestemming van patiënt of wettelijke vertegenwoordiger –Algemene beschrijving letsels –Raming ernst letsels –Raming voorziene duur arbeidsongeschiktheid Advies Nationale raad 12 februari 1983

Attest voor politie Patiënt niet bekwaam: –Licht gekwetst geen opname in ziekenhuis geen arbeidsongeschiktheid meerdere dagen voor inlichten parket –Zwaar opname > 24 U arbeidsongeschiktheid > 1 dag verslag naar parket binnen 1 werkdag –Levensgevaarlijk of overlijden langere hospitalisatieduur langdurige ongeschiktheid met restletsels dadelijk parket verwittigen

Attest voor politie Bij overlijden –Natuurlijke –Gewelddadige –Niet te bepalen oorzaak

Speciaal: moordpoging op patiënt Zelf vastgesteld van levensgevaar voor pat. Ernstig vermoeden gaan Pat kan toestemming niet geven Oordeel in “eer en geweten “om procureur des Konings in te lichten over vermoeden

Art. 62: andere personen Binnen de perken van volstrekte noodzaak, mag een diagnose of een inlichting van geneeskundige aard worden medegedeeld : aan de wettelijke of feitelijke vertegenwoordiger van een onbekwame of bewusteloze patiënt; aan de geneesheer met een gerechtelijk-geneeskundig onderzoek belast, voor zover de inlichtingen beperkt blijven tot de objectieve medische gegevens die rechtstreeks verband houden met het doel van het onderzoek en de patiënt daarmee instemt; aan instellingen met een wetenschappelijke opdracht, zonder vermelding van naam; aan de geneesheren van het "Europees Comité inzake de voorkoming van foltering en onmenselijke of vernederende behandeling of bestraffing", bij de uitvoering van hun opdracht. De in vertrouwen door een patiënt medegedeelde gegevens mogen nooit openbaar worden gemaakt.

Expertiseverslag In opdracht van patiënt –objectieve en volledige beschrijving van letsels in het medisch dossier –procedure voor inzage door aangestelde expert Op vordering gerecht –steeds gebonden door beroepsgeheim –verplichting tot antwoorden op vragen gerecht –eveneens gebonden door geheim van het onderzoek

VERSLAG PREHOSPITAAL OVERLIJDEN.. Identificatie. Naam:Voornaam AdresGeboortedatum Leeftijd: Datum onderzoek:Tijdstip melding: Tijdstip aankomst: Tijdstip vertrek: Getuigen aanwezig bij onderzoek: O Neen O Ja Naam: functie: Beschrijving omstandigheden en plaatsgesteldheid Agressie/’verdachte’ elementen: Beschrijving van de omgeving en omstandigheden voor de interventie: Beschrijving van de veranderingen aangebracht door de medische hulpverlening. Medische voorgeschiedenis:

Medicatiegebruik: Eventueel alcohol of gekend druggebruik: Beschrijf de uitwendige zichtbare letsels en breng het overeenkomend nummer aan op het bijgevoegd lichaamsschema., maak eveneens een schets op dit schema: Temperatuur van de omgeving: Afsluiten onderzoek en verslag. Gelieve bijkomende opmerkingen op afzonderlijk genummerde bladen toe te voegen. Dit verslag bestaat uit ……… bladzijden met als bijlage een lichaamsschema bestaande uit …… bladzijden en als bijlage 2…………. bladzijden.. Opgemaakt te …………….. op……………….. om……….uur. (Handtekening) (naam en functie)

hoederechtprocedures Artikel 31 code "onthouden van elke inmenging in familiale aangelegenheden, behalve in gevallen met een duidelijke therapeutische inslag“ Steeds attesten afleveren aan ouder met hoederecht Onthouden van stellingname en attesteren Kindermishandeling –Art 458 bis sw –Bescherming kind is primordiaal. Nationale raad 19 maart 1988

inhoud Inleiding –Basis, strafrecht, tuchtrecht Attesten –Wat is een attest? –Attest voor sociale voordelen Werkongeschiktheid Attest arbeidsongeval Levensverzekering Andere verzekeringen –Overlijdensattest –Attest voor politie –Attesten bij hoederechtprocedures –Expertise besluit

Omzichtig te werk gaan Steeds pat zelf onderzoeken Steeds naar waarheid Restrictief in informatieverstrekking Overhandig aan patiënt of vertegenwoordiger

THE END