Stelselwijziging zorg voor jeugd Regiobijeenkomsten MO-groep September/oktober 2012 Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport

Het stelsel zorg voor jeugd werkt niet goed. -een toename (van 8 – 50% per jaar) van gespecialiseerde, complexe zorg -1 op de kinderen in jeugdzorg, passend onderwijs of wajong -een versnipperde aanpak en veel regeldruk en bureaucratie 2

Het gebruik van gespecialiseerde jeugdzorg neemt sterk toe. GEMEENTE X INWONERS Kinderen 2005 Kinderen 2009 Gemiddelde jaarlijkse groei Provinciale jeugdzorg % Jeugd-ggz % Jeugd-lvg 3165* 28% Pgb *48% 3 * 2008

4 Verschillende financieringsstromen belemmeren integrale aanpak.

5 Een deel van de jongeren wordt onvoldoende bereikt. (Migrantenjongeren zitten in de ‘zwaarste’ jeugdzorg).

Parlement heeft grote zorgen over de zorg voor jeugd. Parlementaire commissie en regeerakkoord 2010 besluiten tot een stelselwijziging. Plannen kabinet Rutte (2012): brede steun, niet controversieel verklaard. Concept-Jeugdwet in consultatie (2012). 6

We hebben veel ambities met de stelselwijziging jeugd. Inhoudelijk (‘transformatie’)  ‘van zorg veraf naar preventie, ondersteuning en zorg dichtbij’  ‘van complexe naar eenvoudige zorg’  ‘van verkokerde naar integrale aanpak’ Bestuurlijk (‘transitie’)  verantwoordelijkheid van VWS, V+J, provincies en zorgverzekeraars naar gemeenten  in samenhang met andere stelselwijzigingen (passend onderwijs, mogelijke wijzigingen sociale zekerheid, awbz/wmo) Financieel  bundeling financieringsstromen  harmonisatie bekostigingssystemen  herziening eigenbijdragesystemen (€70 mln)  ombuiging van €300 mln 7

Transformatie: naar ‘ontzorgen’ en ‘ontkokeren’ Doorontwikkeling CJG Betere samenwerking lokale organisaties (o.a. cjg, welzijn, sport) en onderwijs Kwalitatief goede zorg, hulp in eigen context Samenwerken; 1 gezin 1 plan Inzet middelen en deskundigheid Vergroten 80% groep ouders en kinderen waar het goed mee gaat

In de ‘zorg’ voor jeugd is verbinding tussen paradigma’s nodig. 9 gezondheidszorg participatie veiligheid onderwijs

Participatie, onderwijs, zorg en veiligheid hebben vaak gedeelde uitgangspunten. - Ontplooiing en participatie - Uitgaan van mogelijkheden in plaats van beperkingen - Aansluiten op de eigen kracht van kinderen en hun opvoeders - Zorg dichtbij, goed toegankelijk en zonder bureaucratie - Gewoon waar het kan, speciaal waar het moet - In complexe situaties: 1 gezin, 1 plan - Ingrijpen door de overheid zo kort als mogelijk, zolang als nodig. 10 Alle kinderen groeien gezond en veilig op, ontwikkelen hun talenten en doen naar vermogen mee.

11 Gemeenten, rijk en zorgaanbieders zoeken antwoorden op… Zorginhoudelijke vraagstukken, zoals: Positie cliënten, bijzondere groepen, kanteling (CJG’s), kwaliteit Financiële vraagstukken, zoals: Budget (indexering), verdeelmechanisme, uitvoeringskosten Bestuurlijk-juridische vraagstukken, zoals: Definitie ‘recht op zorg’, samenwerking gemeenten (schaalgrootte) Organisatorische vraagstukken, zoals: Indicatiestelling en toewijzing van zorg (toekomst CJG en BJZ), samenhang vrijwillig en gedwongen kader

Wij vragen reacties op de nieuwe concept-jeugdwet. Wetsvoorstel in consultatie tot 18 oktober In congresmap factsheet over de wet 12

De wet maakt ontkokering mogelijk. 13 Huidige stelselsNieuw stelsel jeugdzorg gesloten jeugdzorg preventie ogv Wmo 2 Jeugdhulp maatwerkdeel JGZ begeleiding ogv Wmo jeugd-lvb jeugd-ggz

De wet maakt verantwoordelijkheden helder en beperkt bestuurlijke drukte. 14 Huidige stelselsNieuw stelsel Provincies Rijk Gemeenten Zorgkantoren Zorgverzekeraars gemeentenme enten -beleidsplan -verordening -inspraak burgers en organisaties op beleidsvorming -cliëntervaringsonderzoeken

Gemeente ontvangt een vrij besteedbaar budget voor jeugd. Budget gemeente is afgestemd op: -Huidige kosten (historisch budget) -Toekomstige behoefte (objectieve kenmerken jeugdigen) -Verwachte eigen bijdragen Inkopen of subsidiëren is aan de gemeente. 15

De wet biedt ruimte met randvoorwaarden. -Centrale eisen als er sprake is van ingrijpen in de persoonlijke vrijheid en verblijf (zonder ouders) -Positie burger -Kwaliteit professional en instelling -Ruimte voor innovatie -integrale aanpak toegang -integrale aanpak ‘zorg’ (onderwijs, participatie, veiligheid) -nieuwe vormen van preventie, ondersteuning en zorg (‘demedicaliseren’) -nieuwe toetreders en nieuwe allianties (‘pedagogische civil society’) 16

17  ‘van zorg veraf naar preventie, ondersteuning en zorg dichtbij’  ‘van complexe naar eenvoudige zorg’  ‘van verkokerde naar integrale aanpak’