Actieplan Beter Presteren: opbrengstgericht en ambitieus Henk den Boer Coördinerend inspecteur vo Masterclass Amersfoort 17 januari 2012

Inspectie over het belang van opbrengstgericht werken over professionaliteit

Opbrengstgericht werken Indicatoren uit het OV 2011: De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen. De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen. De school evalueert regelmatig de effecten van de zorg. De school evalueert jaarlijks de resultaten van haar leerlingen. De school evalueert regelmatig het onderwijsleerproces.

Opbrengstgericht werken Indicatoren uit het OV-onderzoek 2012 (1) De leraren geven de leerlingen inhoudelijk feedback a.de feedback is gericht op het resultaat (product) b.De feedback is gericht op het proces (totstandkomen van het resultaat) c.Feedback in schriftelijk materiaal is meer dan het aanstrepen van fouten d.De leraar geeft ‘feed forward’ ; hij vertelt de (individuele) leerlingen wat zij moeten leren om het volgende leerdoel te halen

Opbrengstgericht werken Indicatoren uit het OV-onderzoek 2012 (2) De leraren gebruiken bij de vormgeving van hun onderwijs de analyse van de prestaties van de leerlingen a.De leraren bepalen op basis van een analyse van de prestaties doelen voor (groepen) leerlingen (om achterstanden weg te werken) b.De leraren formuleren concrete doelen en/of acties voor bovengemiddeld presterende leerlingen c.In de lespraktijk is te zien dat op basis van de analyse van de vorderingen of leerprestaties aanpassingen in het onderwijsleerproces aan de groep zijn gemaakt.

Opbrengstgericht werken Indicatoren uit het OV-onderzoek 2012 (3) De leraren volgen en analyseren systematisch de voortgang in de ontwikkeling van de leerlingen a.De school maakt gebruik van genormeerde diagnostische toetsen en vervolgtoetsen b.De analyse is gebaseerd op een registratie van vorderingen naar leerdoelen en/of foutencategorieën waardoor sturing op het leerproces mogelijk wordt gemaakt c.De leraren bespreken de uitkomsten hiervan tijdens een leerlingbespreking of een sectievergadering d.De school beschikt over schriftelijk vastgelegde criteria (gebaseerd op referentiegegevens) om te bepalen of een leerling uitvalt op een bepaald vakgebied, die bekend zijn bij alle leraren.

Opbrengstgericht werken Indicatoren uit het OV-onderzoek 2012 (4) De school evalueert jaarlijks de resultaten van haar leerlingen a.De school evalueert jaarlijks systematisch de kwaliteit van de eindopbrengsten SE en CE b.De school maakt trendanalyses t.a.v. de vakken Nederlands, wiskunde en Engels tot op het niveau van individuele leraren c.De school trekt conclusies uit haar opbrengstenanalyses en legt deze vast.

Opbrengstgericht werken Indicatoren uit het OV-onderzoek 2012 (5) De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten a.De school heeft (per sectie) meetbare doelen bepaald rond opbrengsten b.Met vakgroepen (secties) vinden periodiek gesprekken plaats over (het achterblijven van) de leerresultaten in relatie tot de gestelde doelen c.De schoolleiding maakt jaarlijks prestatieafspraken met de vaksecties of individuele leraren over opbrengsten, aanbod, kwaliteit/kwaliteitsbewaking van het onderwijsproces, scholing d.De risicovakken geven in het vakjaarwerkplan (of actieplan) concrete actiepunten aan om te komen tot een verbetering van de resultaten

Opbrengstgericht werken Indicatoren uit het OV-onderzoek 2012 (5 vervolg) De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten e.In schoolgids, schoolplan en andere beleidsdocumenten wordt nadrukkelijk aangegeven dat de school streeft naar goede resultaten en hoge verwachtingen heeft van haar leerlingen.

Opbrengstgericht werken, referentieniveaus Indicatoren uit het OV-onderzoek 2012 (1) De school met een substantieel percentage taalzwakke leerlingen heeft bij alle vakken een aanbod aan leerinhouden dat past bij de talige onderwijsbehoeften van deze leerlingen a.De school kan laten zien dat zij een aanbod heeft ter voorbereiding op de referentieniveaus voor Nederlandse taal dat past bij haar leerlingen b.Idem voor rekenen.

Opbrengstgericht werken, referentieniveaus Indicatoren uit het OV-onderzoek 2012 (2) De school gebruikt een samenhangend systeem van genormeerde instrumenten en procedures voor het volgen van de prestaties en de ontwikkeling van de leerlingen a.De school stelt tenminste eens per jaar met behulp van een genormeerde toets vast in hoeverre de leerlingen voldoen aan de vereisten van het referentieniveau voor Nederlandse taal, dat voor hen van toepassing is. b.Idem voor rekenen.

Opbrengstgericht werken, referentieniveaus Indicatoren uit het OV-onderzoek 2012 (3) De school heeft inzicht in de onderwijsbehoeften van haar leerlingen a.Aan het begin van het eerste leerjaar stelt de school met behulp van een genormeerde toets vast in hoeverre elke leerling voldoet aan het referentieniveau voor Nederlandse taal, dat van toepassing is b.Idem voor rekenen.

Opbrengstgericht werken, referentieniveaus Indicatoren uit het OV-onderzoek 2012 (4) De school werkt planmatig aan verbeteractiviteiten a.De school beschikt over een samenhangend plan van aanpak voor de bestrijding van achterstanden op het gebied van de Nederlandse taal en voert dit plan aantoonbaar uit. b.Idem voor rekenen.

Professionaliteit Schoolontwikkeling = personeelsontwikkeling individuele ontwikkeling teamontwikkeling welke rol spelen de onderwijskundige ambities van de school? Weet elke leraar waar hij/zij staat in zijn/haar ontwikkeling? Wat vraagt dit van het personeelsbeleid van de school? Slaagt de school er in om een rijke leeromgeving neer te zetten die personeelsontwikkeling mogelijk maakt?

Professionaliteit Rol schoolleiding Gedragen onderwijsvisie en didactisch concept Werken aan de professionele ontwikkeling Voldoende professionele ruimte geven

Professionaliteit Inspectie: Ontwikkeling nieuw waarderingskader Veel van onze indicatoren gaan over leraren en lesgeven. Kern: de professionele cultuur met adequate feedback- en leerprocessen op alle niveaus.

Tenslotte Een professionele cultuur is een cultuur zonder vrijblijvendheid: leren is onze kernactiviteit en geldt dus bij uitstek ook voor onszelf. Feedback geven en krijgen hoort bij deze cultuur. Maak de Inspectie niet te belangrijk: risico van vervreemding door te grote gerichtheid op het beoordelingskader van de inspectie.