Studiedag Programma Aandacht voor Iedereen Het VN-verdrag inzake de rechten van personen met een beperking 12 maart 2015 Studiedag Programma Aandacht voor Iedereen
Het VN-verdrag als…. Verzameling van normatieve uitspraken over mensen met een beperking en hun positie in de samenleving.
De lessen van Simi Linton: my body politic Wat zijn mijn rechten? Wat is nodig om deze rechten te genieten? Wie ben ik? In New York: Ik kan het cafe niet in, want ik zit in een elektrische rolstoel. Because I can’t. Naar California, summerschool, activisme. Terug in New York: ik kan het cafe niet in, omdat er een drempel ligt. Because they won’t let me. Vn-verdrag: geen nieuwe rechten. Maar expliciet dat de bestaande rechten ook voor mensen met een beperking gelden. Wel: extra randvoorwaarden, zoals artikel 9, toegankelijkheid. Om het recht om te kunnen stemmen te kunnen genieten, is het noodzakelijk dat stemlokalen toegankelijk zijn.
Het sociale model Personen met een handicap omvat personen met langdurige fysieke, mentale, intellectuele of zintuigelijke beperkingen die hen in wisselwerking met diverse drempels kunnen beletten volledig, effectief en op voet van gelijkheid met anderen te participeren in de samenleving.
Grondbeginselen van het VN-verdrag Volledige en daadwerkelijke participatie in, en opname in de samenleving Respect voor verschil en diversiteit Respect voor persoonlijke autonomie Waardigheid Keuzevrijheid Onafhankelijkheid Non-discriminatie Gelijke kansen Toegankelijkheid
Het VN-verdrag als…. Routeplanner om de rechten van mensen met een beperking op alle leefdomeinen in de praktijk te realiseren. Na ratificatie volgt implementatie
Ratificatie, wat is daarvoor nodig? Er moet bij ratificatie volledig worden voldaan aan de politieke en burgerlijke rechten van mensen met een beperking. Dat betekent: Aanpassing Wet Gelijke Behandeling op grond van Handicap of Chronische Ziekte: → Uitbreiding met goederen en diensten. Aanpassing van de Kieswet: → Toegankelijkheid van stemlokalen.
Implementatie, wat houdt dat in? Progressieve verwezenlijking van de economische, sociale en culturele rechten uit het VN-verdrag. Hoe? Inclusief beleid, landelijk èn lokaal. Plan van Aanpak voor de implementatie van het VN-verdrag. Toetsen van nieuwe wetgeving en de uitvoeringspraktijk van bestaande wetgeving aan het VN-verdrag. Verantwoording in Genève.
‘Haakjes’ voor lokale implementatie (1) Artikel 4 VN-verdrag Staten dienen zich bij al hun beleid en programma’s rekenschap te geven van de bescherming en bevordering van de mensenrechten van personen met een handicap.
‘Haakjes’ voor lokale implementatie (2) Artikel 4 VN-verdrag Bij de ontwikkeling en implementatie van wetgeving en beleid tot uitvoering van dit Verdrag en bij andere besluitvormingsprocessen betreffende aangelegenheden die betrekking hebben op personen met een handicap, plegen de Staten die Partij zijn nauw overleg met personen met een handicap, met inbegrip van kinderen met een handicap, en betrekken hen daar via hun representatieve organisaties actief bij.
‘Haakjes’ voor lokale implementatie (3) Artikel 4 van het VN-verdrag De bepalingen van dit Verdrag strekken zich zonder beperking of uitzondering uit tot alle delen van federale Staten. Oostenrijk: ‘The Committee notes that Austria has a federal system of government and is concerned that this has led to undue fragmentation of policy, especially as the Länder (regions) are the providers of social services.’
‘Haakjes’ voor lokale implementatie (4) Artikel 19 VN-verdrag De Staten die Partij zijn bij dit Verdrag erkennen het gelijke recht van alle personen met een handicap om in de maatschappij te wonen met dezelfde keuzemogelijkheden als anderen en nemen doeltreffende en passende maatregelen om het personen met een handicap gemakkelijker te maken dit recht ten volle te genieten en volledig deel uit te maken van, en te participeren in de maatschappij.
‘Haakjes’ voor lokale implementatie (5) Staten moeten waarborgen dat .. a. personen met een handicap de kans hebben, op voet van gelijkheid met anderen, vrijelijk hun verblijfplaats te kiezen, alsmede waar en met wie zij leven, en niet verplicht zijn te leven in een bepaalde leefregeling;
‘Haakjes’ voor lokale implementatie (6) Staten moeten waarborgen dat .. b. personen met een handicap toegang hebben tot een reeks van thuis, residentiële en andere maatschappij-ondersteunende diensten, waaronder persoonlijke assistentie, noodzakelijk om het wonen en de opname in de maatschappij te ondersteunen en isolatie of uitsluiting uit de maatschappij te voorkomen;
‘Haakjes’ voor lokale implementatie (7) Staten moeten waarborgen dat .. c. de maatschappijdiensten en –faciliteiten voor het algemene publiek op voet van gelijkheid beschikbaar zijn voor personen met een handicap en beantwoorden aan hun behoeften.
‘Haakjes’ voor lokale implementatie (8) Memorie van toelichting Wmo 2015 De regering verwacht van gemeenten dat zij op lokaal niveau verdere uitwerking geven aan het uitgangspunt van het VN Verdrag inzake de rechten van personen met een handicap en daarmee een bijdrage leveren aan het realiseren van een inclusieve samenleving.
‘Haakjes’ voor lokale implementatie (9) Wmo wettekst artikel 2.1.3, lid 3: In de verordening wordt bepaald op welke wijze ingezetenen, waaronder in ieder geval cliënten of hun vertegenwoordigers, worden betrokken bij de uitvoering van deze wet.
Het ‘ultieme haakje´: de lokale inclusie agenda Gemeenten ontwikkelen samen met mensen met een beperking een ‘roadmap’ voor lokale inclusie. Mogelijke onderdelen: Toegankelijkheid (sociaal/fysiek) van algemene voorzieningen Beschikbaarheid van ondersteuning op maat Toepassing wgbh/cz (arbeid, onderwijs, goederen en diensten) Bewustwording & training
De ‘verantwoordingsdans’: rapportage in Genève Binnen twee jaar na ratificatie een rapport. Dit rapport wordt uitgebreid besproken met het UN Committee for the Rights of Persons with Disabilities in Genève. Daarna rapportage eenmaal per vier jaar. Organisaties van mensen met een beperking maken eigen schaduwrapport.
Alliantie voor de Implementatie van het VN-verdrag Een samenwerkingsverband van LPGGz, Per Saldo, LFB, Coalitie voor Inclusie en Ieder(in). Wij willen: snelle en zorgvuldige ratificatie en daadkrachtige implementatie van het VN-verdrag.
Wat vindt de Alliantie? Overheid heeft regierol bij de implementatie van het VN-verdrag. Plan van Aanpak met meetbare doelen, vertaald in concrete activiteiten. Participatie van mensen met beperkingen op alle lagen (landelijk, lokaal) en op alle onderwerpen. Bijsturing als onderdelen van de implementatie traag of moeizaam verlopen.
Wat vindt de Alliantie? Overheid heeft regierol bij de implementatie van het VN-verdrag. Plan van Aanpak met meetbare doelen, vertaald in concrete activiteiten. Participatie van mensen met beperkingen op alle lagen (landelijk, lokaal) en op alle onderwerpen. Bijsturing als onderdelen van de implementatie traag of moeizaam verlopen.
Hartelijk dank!