Gemotiveerd verslag 08/12/2011

Gemotiveerd verslag Situering en kaders Verantwoording door CLB Maatregelen en sterktes Praktisch gebruik Implementatie Documenten Voorbeelden

I. Situering en kaders Gemotiveerd verslag

I. Situering en kaders Aanleiding BaSO-werking vrij onderwijs regio Gent: BaSO-fiche BaSO-zorg: overdracht van zorg naar de secundaire school Komt de fiche goed terecht? Verdere begeleiding? Vermelding officieel attest LZN2: recht op redelijke aanpassingen in het onderwijs

I. Situering en kaders Historiek ‘07: Werkgroep attestering: ‘07-’10: “Proeftuin Gemotiveerd!” 12 secundaire en 20 basisscholen experimenteren met gemotiveerd verslag ‘10-’11: vorming en ondersteuning, aanpassingen GV (digitale versie,doelgroep), ontwikkeling draaiboek ‘11-’12: verspreiding, helpdesk, PWO, vorming en ondersteuning, aanpassingen, uitbreiding gedragsproblemen

I. Situering en kaders Kaders Continuüm van zorg in de leerlingbegeleiding Preventieve basiszorg Verhoogde zorg Uitbreiding van zorg School op maat Gemotiveerd verslag

Zorgcontinuüm Preventieve basiszorg Overstap naar school op maat fase 0 Verhoogde zorg fase 1 Uitbreiding van zorg fase 2 Overstap naar school op maat Focus op schoolorganisatie Focus op klasorganisatie Focus op inidividuele ll

I. Situering en kaders Kaders Handelingsgericht werken Denken, kijken, praten, handelen in termen van onderwijsbehoeften vd. leerling Transactioneel referentiekader De leerkracht doet ertoe Gericht op kansen en positieve aspecten van de leerling Samenwerking tussen leerkracht, begeleiders, CLB, ouders en leerling Realistische doelen en perspectieven, bruikbare adviezen Systematisch en transparante werkwijze

HGW 1. onderwijsbehoeften Onderwijs- en opvoedingsbehoeften van leerlingen worden vertaald in maatregelen, die afgestemd worden op de individuele leerling Bv. de leerling mag een “spel-je-mee-kaart” gebruiken Ondersteuningsbehoeften van leerkracht en ouders worden vermeld en overgedragen Bv. Rondom-methode voor spelling

HGW 2. Transactioneel referentiekader De maatregelen beschrijven leerkrachtgedrag, maar ook aanpak door de ouders en de leerling zelf De maatregelen worden niet geordend volgens problematiek, maar vanuit soorten aanpakgedrag De aanpak wordt minstens jaarlijks geëvalueerd en aangepast Bv. Evaluatie tijdens klassenraad in juni

HGW 3. De leerkracht doet ertoe Leerkracht(en) spilfiguur bij GV Gericht op haalbare maatregelen in de klas Bv. klassikaal beleid: meer tijd voor toetsen De leerkracht heeft belangrijke inspraak in de uit te voeren maatregelen. Leerkrachten geven aan wat zij als zinvol ervaren.

HGW 4. kansen en positieve factoren Er wordt genoteerd wat werkt in de klas Niet het probleem maar de aanpak staat centraal De positieve kenmerken van leerlingen worden expliciet vermeld en benut Bv. Leerling heeft sterk ruimtelijk inzicht (schema’s) De nieuwe school kan haar didactische en pedagogische kwaliteiten aanwenden

HGW 5. Voortdurende samenwerking Tijdige opstart met alle betrokkenen (midden 5de leerjaar) Een consensus wordt nagestreefd Ouders en leerling geven aan wat voor hen belangrijk is Leerkracht beslist over maatregelen Externe hulpverleners kunnen inbreng doen Handtekening alle betrokkenen

HGW 6. Bruikbare, haalbare adviezen De leerkracht of het leerkrachtenteam geeft aan wat haalbaar is De maatregelen worden gebruikt in de klas en positief geëvalueerd De doelen en toekomstperspectieven van de leerling worden open besproken (b.v. koppelen aan studiekeuze) bv. Succesvol B-stroom volgen

HGW 7. Systematische en transparante werkwijze Zelfde format voor alle scholen uit de regio Alle ingevulde gegevens blijven bewaard gedurende schoolloopbaan Sluit aan bij BaSO-fiche en wordt ingebouwd in intakeprocedure van secundaire scholen Wordt gehecht aan elektronisch leerlingendossier

I. Situering en kaders Kaders Leerzorg en VN-verdrag inzake rechten van personen met een handicap Van ‘leerzorg’ naar ‘dringende beleidsmaatregelen voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften’ recht op redelijke aanpassingen in het onderwijs: GV sluit hierbij aan

Doel GV Voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften I. Situering en kaders Doel GV Voor leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften Streven naar een eenduidige en effectieve begeleiding door leerkrachten Inpassen in huidige zorgwerking Continuïteit in de begeleiding Samenwerking tussen school, CLB, ouders en leerling Focus op maatregelen, niet op problemen Geleidelijke opbouw, zeker bij overgang naar nieuwe klas, school, studierichting,…

Inhoud GV Leerlinggegevens Verantwoording door CLB Maatregelen I. Situering en kaders Inhoud GV Leerlinggegevens Verantwoording door CLB Diagnose: beperkingen of kenmerken van… Maatregelen Op klasniveau Op schoolniveau – in de werkplaats Sterktes van de leerling Ondersteuningsbehoeften leerkrachten/ouders Begeleiding en hulpverlening

II. Verantwoording door CLB

II. Verantwoording door CLB Verantwoording van maatregelen Waarom heeft deze leerling op deze school specifieke onderwijsbehoeften? A.d.h.v. handelingsgerichte diagnostiek met protocollen: PRODIA (www.prodiagnostiek.be) In te vullen door CLB

Beperkingen of specifieke onderwijsbehoeften II. Verantwoording door CLB Beperkingen of specifieke onderwijsbehoeften Beperkingen bij het leren en toepassen van kennis Licht verstandelijke handicap Leerstoornis (bv. dyslexie, dyscalculie) Functiebeperkingen (bv. Matig/ernstige verstandelijke beperking,visueel, auditief, motorisch ) Beperking in de sociale interactie Gedrag- en emotionele stoornis (bv. ADHD, angst) Pervasieve ontwikkelingsstoornis (bv. Autisme)

Beperkingen of specifieke onderwijsbehoeften II. Verantwoording door CLB Beperkingen of specifieke onderwijsbehoeften Beperking in andere participatiedomeinen (bv. Zelfverzorging) Chronische aandoening (bv. Diabetes, astma) Andere Tijdelijke problemen (bv. rouw, echtscheiding) Persoonlijke kenmerken Socio-economische herkomst Socio-culturele herkomst

Wanneer een GV starten/beëindigen? II. Verantwoording door CLB Wanneer een GV starten/beëindigen? Kan op vraag van alle partijen (leerkracht, ouders, leerling, GON-lkr, …) Starten mogelijk nadat gebleken is dat basiszorg voor onvoldoende resultaat zorgt Leerkrachten engageren zich GV blijft bewaard en kan later opnieuw opgestart worden

III. Maatregelen en sterktes

In te vullen door school, CLB/ouders/leerling denken mee III. Maatregelen en sterktes In te vullen door school, CLB/ouders/leerling denken mee Onderscheid klasniveau/schoolniveau Onderverdeeld naargelang vorm van ondersteuning (niet volgens stoornis) Voorbeelden ter inspiratie Bronnen: bv. begeleidingsplannen, websites ouderverenigingen, onderzoek rond (leer)stoornissen,…

Maatregelen: o.a. Sterktes III. Maatregelen en sterktes Maatregelen: o.a. Aangepast curriculum (bv. vrijgesteld van zwemmen) Aangepaste evaluatie (bv. meer tijd bij toetsen) Stimuleren motivatie (bv. beloningskaarten) Ondersteuning taal Ondersteuning rekenen Ondersteuning ruimtelijk inzicht en motoriek Ondersteuning bij afwezigheden Sterktes Bv. Motivatie, sociaal, motoriek, taal, rekenen

III. Maatregelen en sterktes Ondersteuningsbehoeften leerkrachten Wat kan de leerkracht helpen? Bv. informatie via internet, boeken, documentatie Ondersteuningsbehoeften ouders Wat hebben ouders nodig? Begeleiding en hulpverlening Schoolintern bv. zorgklas (LO), bijlessen (SO), GON, CLB Schoolexterne begeleiding bv. logo, psychologische begeleiding, revalidatie

IV. Praktisch gebruik

Samenwerking school en CLB IV. Praktisch gebruik Wie vult een GV in? Verantwoording: CLB Uitgevoerde maatregelen en evaluatie van de maatregelen: school Samenwerking school en CLB Ondertekend door CLB, school, ouders en leerling: engagementsverklaring Inpasbaar in elektronisch leerlingevolgsysteem

IV. Praktisch gebruik Hoe een GV overdragen? Papieren versie: Alle partijen ondertekenen = akkoord voor doorgeven Alle partijen zijn mede-eigenaar = hebben het recht om het document door te geven naar de volgende school. Digitale versie: Nieuwe school vraagt GV op aan vorige school. Pas overdracht na toestemming van vorige school. Ouders worden via mail verwittigd.

IV. Praktisch gebruik Chronologie Niet enkel overdrachtsinstrument, ook om goede zorg op de huidige school te bevorderen. Kleuters-lager onderwijs tot 4e lj : GV voor specifieke doelgroepen Zorgteam 4e lj: leerlingen met 1-2 jaar achterstand - > overgang naar 1B Zorgteam 5e lj: leerlingen met specifieke onderwijsbehoeften: maatregelen uitproberen Zorgteam 6e lj: ouders aanmoedigen om GV door te nemen met nieuwe school.

Chronologie Onthaal 1e jaar SO Beginsituatieanalyse sept/okt: IV. Praktisch gebruik Chronologie Onthaal 1e jaar SO GV overlopen met dossiercoördinator Bespreken op cel leerlingenbegeleiding Beginsituatieanalyse sept/okt: Observatie: wie heeft wat nodig? In samenwerking met CLB Klassenraden herfstvakantie Bespreken van GV en observaties Maatregelen bevestigen of aanpassen Welke maatregelen voor de ganse klas?

Chronologie 3e trimester in het 1e lj SO IV. Praktisch gebruik Chronologie 3e trimester in het 1e lj SO Evaluatie GV Maatregelen volgend schooljaar afspreken Instappen/overstappen binnen SO: Onthaalbeleid Evaluatie bij overgang naar 2e of 3e graad Overgang naar hoger onderwijs GV en meest recent diagnostisch verslag worden door CLB aan leerling bezorgd.

Evaluatie en deliberatie IV. Praktisch gebruik Evaluatie en deliberatie Recente regelgeving Standpunt van de inspectie

V. Implementatie

Succesfactoren Meenemen in meerjarenplan V. Implementatie Succesfactoren Vertrouwd zijn met een handelingsgerichte visie: ondersteuning door Diocesane Pedagogische Begeleiding Preventief beleid op school sterke zorgstructuur. duidelijke taakomschrijving b.v. dossiercoördinator Duidelijke communicatie naar ouders en lkr Meenemen in meerjarenplan

Succesfactoren Efficiënt ICT-gebruik Procesbegeleider- en bewaker V. Implementatie Succesfactoren Directie Inspraak van ouders en leerlingen Duidelijke afspraken met het CLB: ELAN Efficiënt ICT-gebruik Procesbegeleider- en bewaker

Ervaringen van gebruikers V. Implementatie Ervaringen van gebruikers 4 mede-eigenaars: leerling, ouders, CLB en school Opstart = intensief Leerkrachten motiveren Extra overleg niet evident Vlottere doorstroming en continuïteit Sterke punten worden benadrukt Duidelijk en transparant zorgbeleid

Meerwaarde GV Uniform document V. Implementatie Meerwaarde GV Uniform document Duidelijke communicatie bij inschrijving in nieuwe school Duidelijke communicatie bij overleg externe diensten Niet alleen focus op tekorten maar ook aandacht voor sterktes van leerlingen Mogelijkheid tot bijsturing Inpasbaar in elektronische leerlingvolgsystemen

VI. Documenten

Papieren versie Digitaal gebruik Beschikbaar op www.gemotiveerd.be VI. Documenten Papieren versie Beschikbaar op www.gemotiveerd.be Te vinden op www.gemotiveerd.be/verslag Login en paswoord voor school en CLB nodig Mail naar info@gemotiveerd.be Digitaal gebruik

Helpdesk Bij vragen of problemen: gemotiveerd@vclbgent.be VI. Schooljaar 2011-2012 Helpdesk Bij vragen of problemen: gemotiveerd@vclbgent.be

VII. Voorbeelden

Praktijkvoorbeeld Pieter, 13 jaar Kenmerken van dyslexie Kenmerken van ADHD Lager onderwijs gevolgd in Type 8 Start nu in 1B Tijdens overdrachtsvergadering: GV

PWO (Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek) Wat maakt dat het GV ingang vindt in de klas- en schoolpraktijk? Welke zorgmaatregelen hebben volgens lkr, ouders, lln en CLB effectief gewerkt? Classificatie van zorgmaatregelen Welke aanpassingen zijn nodig om het GV te gebruiken bij lln van 1e tot 3e lj?

PWO (Projectmatig Wetenschappelijk Onderzoek) Oproep! Focusgroep Secundair onderwijs (15/11) Focusgroep Basisonderwijs