Mentorenvormingen Arteveldehogeschool, HoGent, HoWest, PCVO Het Perspectief, CVO Kisp, CVO Panta Rhei de Avondschool ENW
Overzicht Welke vormingen? Welke mentor? Output: aantal opgeleide mentoren… een overzicht Uitdagingen van mentorschap in onderwijs Toekomstperspectieven
Klasmentorenvorming Vakmentorenvorming Vorming tot mentor (decretale)
Klasmentorenvorming Onderwijzers en kleuterleidsters die zich willen bekwamen als klasmentor en helpen in de begeleiding van studenten uit de lerarenopleidingen (stagiairs). Begeleidt de stagiair in zijn/haar klas Duur: 2.5 dagen Gesubsidieerd… gratis voor de leraren en de scholen
Klasmentorenvorming Thema’s Profiel en taakinvulling van de klasmentor Behoeften en bekommernissen van stagiairs Grondhouding van de klasmentor Proeven van begeleidingsvaardigheden Werken aan de relatie mentor-stagiair Actief luisteren Observeren van een activiteit Feedback geven en ontvangen Omgaan met weerstand Betrokken confronteren Relatie klasmentor-schoolmentor
Klasmentorenvorming De relatie met de lerarenopleiding De basiscompetenties: competentiegericht opleiden Afspraken maken met de stagiair Evalueren en rapporteren aan de opleiding Naast de klassieke vorm: De opleiding komt naar je toe… De verkorte vorm…
Vakmentorenvorming Leerkrachten secundair onderwijs die zich willen bekwamen als vakmentor en helpen in de begeleiding van studenten uit de lerarenopleidingen (stagiairs) en LIO’s (leraar in opleiding) Begeleidt de stagiair in zijn/haar klassen Begeleidt de LIO in de klassen van de LIO Duur: 3 dagen Gesubsidieerd… gratis voor de leraren en de scholen
Vakmentorenvorming Thema’s Profiel en taakinvulling van de vakmentor Drie-partijenrelatie lerarenopleiding/school/LIO Behoeften en bekommernissen van stagiairs Grondhouding van de vakmentor Proeven van begeleidingsvaardigheden Werken aan de relatie mentor-stagiair Werken aan de relatie mentor-LIO Actief luisteren Observeren van een activiteit Feedback geven en ontvangen Omgaan met weerstand Betrokken confronteren Relatie vakmentor-schoolmentor
Vakmentorenvorming De relatie met de lerarenopleiding De basiscompetenties: competentiegericht opleiden Afspraken maken met de stagiair/LIO Evalueren en rapporteren aan de opleiding Hoe omgaan met de expliciete rol van evaluator t.o.v. LIO’s (die vaak reeds collega’s zijn)
Vakmentorenvorming De opleiding komt naar je toe… Thema’s uit de opleiding worden als aparte wokshops aangeboden aan scholen of scholengroepen Thema’s uit de opleiding worden als aparte wokshops aangeboden aan scholen of scholengroepen Kan ook op de stageschool zelf georganiseerd worden Kan ook op de stageschool zelf georganiseerd worden
Vorming tot mentor Mentor (decreet december 2006) … Ondersteuning van de student tijdens de stage Ondersteuning van de leraar in opleiding (LIO) Ondersteuning van de leraar in opleiding (LIO) Aanvangsbegeleiding gedurende het eerste jaar van de beroepsuitoefening van de leraar. Schoolmentor de verbindingspersoon tussen de student, de stageschool en de hogeschool. Hij schept ruimte voor het realiseren van de leermogelijkheden op schoolniveau. Aanvangsbegeleider: beginnende (afgestudeerde) leraar gedurende de eerste jaren
Vorming tot mentor Kansen! Extra middelen voor school met mentor Professionaliseringsproces van de beginnende leraar in een gestructureerde aanpak. Van mentorschap voor studenten naar beginnende leraren naar begeleiden van ervaren leraren.
Vorming tot mentor Duur: 5,5 tot 6,5 dagen Thema’s: Profiel en taken van de schoolmentor Coachingsvaardigheden en een leertraject begeleiden Ken jezelf en je starter: Inzicht in kenmerken van begeleiders, visie op leren, leerstijlen en begeleiden ifv leerstijlen Creatie en onderhoud draagvlak voor startersbegeleiding in een school Aanvangsbegeleiding Trajecten opstellen Wegwijs/leer-/werkbegeleidingCoachen Omgaan met weerstand
Vorming tot mentor Mogelijkheid om portfolio in te dienen. Bij slagen vrijstelling voor olod uit Banaba Schoolontwikkeling. Gesubsidieerd… gratis voor de leraren en de scholen Ook de opleiding decretale mentor komt naar je toe… Thema’s uit de opleiding worden als aparte wokshops aangeboden aan scholen en scholengroepen Thema’s uit de opleiding worden als aparte wokshops aangeboden aan scholen en scholengroepen Kan ook op de stageschool zelf georganiseerd worden Kan ook op de stageschool zelf georganiseerd worden
Output Zie bijlage Zie bijlageAnalyse Algemene dip in als één van de felle reacties op de afschaffing van de mentor-uren Vanaf herneemt de interesse Klas- en vakmentor Groei van de korte vormingen en de specifieke workshops Kunnen ook doorgaan op school en SG tijdens vrijgemaakte uren (pedagogische studiedag, personeelsvergadering)
Uitdagingen Middelen Middelen Evolutie van de taak van de mentor Evolutie van de taak van de mentor Diversiteit van starters Diversiteit van starters Diversiteit van lerarenopleidingen Diversiteit van lerarenopleidingen Verschil met begeleiden van leerlingen Verschil met begeleiden van leerlingen Groot verloop van schoolmentoren Groot verloop van schoolmentoren
Middelen Momenteel geen specifieke middelen meer Momenteel geen specifieke middelen meer Noch voor de scholen Noch voor de scholen Noch voor de mentorenopleiders / lerarenopleidingen Noch voor de mentorenopleiders / lerarenopleidingen Geen erkenning van het mentorschap door het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Geen erkenning van het mentorschap door het Vlaams ministerie van Onderwijs en Vorming Doorlichtingen blijven nochtans focussen op professioneel mentorschap Doorlichtingen blijven nochtans focussen op professioneel mentorschap
Evolutie v.d. taak van de mentor Van autoritaire nestor naar dialogerende coach Van autoritaire nestor naar dialogerende coach Organisator leeromgeving van de starter Organisator leeromgeving van de starter Wegwijs-, werk-, leerbegeleider en coach Wegwijs-, werk-, leerbegeleider en coach Evolutie naar begeleider van werkplekleren Evolutie naar begeleider van werkplekleren Evolutie naar “empowerment” van de starter Evolutie naar “empowerment” van de starter Helpen herkennen van weerstanden en hoe er mee om te gaan Helpen herkennen van weerstanden en hoe er mee om te gaan
Diversiteit van starters Nieuwe trajecten van lerarenopleidingen Nieuwe trajecten van lerarenopleidingen LIO’s (+ formele rol als evaluator) LIO’s (+ formele rol als evaluator) Flexibiliseringsdecreet Flexibiliseringsdecreet Contrast met de “gelijklopende” voorkennis van hun lln Contrast met de “gelijklopende” voorkennis van hun lln Oudere starters Oudere starters Zij-instromers Zij-instromers enorme nood aan individualisering t.o.v. de starter nood aan extra communicatieve vaardigheden en flexibiliteit van de mentor
Diversiteit van lerarenopleidingen Verschil in de te ondersteunen competenties in verschillende fasen van de opleiding Verschil in de te ondersteunen competenties in verschillende fasen van de opleiding Tussen de geïntegreerde lerarenopleidingen onderling Tussen de geïntegreerde lerarenopleidingen onderling Tussen de specifieke lerarenopleidingen (inc. LIO’s) Tussen de specifieke lerarenopleidingen (inc. LIO’s) Enorme verschillen in duurtijd van aparte stages Enorme verschillen in duurtijd van aparte stages 37 verschillende evaluatieformulieren 37 verschillende evaluatieformulieren
Verschil met begeleiden van lln “We geven veel te snel zelf het antwoord” Complexiteit van de opdracht van de starter in contrast met deze van een leerling Complexiteit van de opdracht van de starter in contrast met deze van een leerling Soms een antwoord geven op een verkeerd niveau Soms een antwoord geven op een verkeerd niveau Begeleiden onder tijdsdruk Begeleiden onder tijdsdruk Een klas leerlingen naar eindtermen/jaarplannen Een klas leerlingen naar eindtermen/jaarplannen Een individu naar professionele identiteit Een individu naar professionele identiteit
Groot verloop van schoolmentoren Vooral voor “decretale” en/of “schoolmentoren” Vooral voor “decretale” en/of “schoolmentoren” Meestal van “gemiddelde leeftijd” bij aanvang Meestal van “gemiddelde leeftijd” bij aanvang Afschaffing “mentoruren” spreiding van het decretaal mentorschap over meerdere leraren Afschaffing “mentoruren” spreiding van het decretaal mentorschap over meerdere leraren Geen aparte “erkenning” Geen aparte “erkenning” Groeien vaak door naar andere beleidsondersteunende jobs, of worden zelf directie Groeien vaak door naar andere beleidsondersteunende jobs, of worden zelf directie zijn eerder “korte” periode werkzaam als schoolmentor zijn eerder “korte” periode werkzaam als schoolmentor
Toekomstperspectieven Klas- en vakmentorenvormingen geïntegreerde lerarenopleidingen voelen sterk de nood om hier blijven in te investeren Verhoogt de kwaliteit van de lerarenopleiding Decretale mentorenvorming Baten liggen sterker bij de school zelf Hogescholen richten deze in maar wel betalend (kostendekkend) Kan als vervolgopleiding van de opleiding klas- of vakmentor
Uitdagingen voor de toekomst Ondersteuning van de doorgaande lijn van professionalisering in het lerarenambt van student tot expert-leraar op basis van het beroepsprofiel. Maatschappij complexer: het beroepsprofiel van leraar is uitgebreid en blijft uitbreiden: verder ontwikkelen na afstuderen is en blijft nodig. Stijgende uitval bij beginnende leraren in eerste 5 jaar van de loopbaan. Meer “samen school maken” dan “keizer, koning, admiraal in eigen klas”. Coachingscompetenties zijn broodnodig in onderwijsorganisaties.
Nood aan ondersteunen van loopbanen van leraren Nood aan coachingsvaardigheden in onderwijsorganisatie Nood aan verhoogd beleidsvoerend vermogen door draagkrachtige schoolteams Echte erkenning vanuit het ministerie van Onderwijs van de noodzaak tot goed opgeleide mentoren? Noden voor ons onderwijs…