Seveso III-richtlijn Dienst Veiligheidsrapportering

Inleiding Inhoud presentatie Europese aanpak Nieuw in Seveso III Overzicht alle artikelen Seveso III Overzicht alle bijlagen Seveso III

Europese aanpak Seveso III-richtlijn = Richtlijn 2012/18/EU Publicatie: op 24 juli 2012 Omzetting in lidstaten: 31 mei 2015 Implementatie in lidstaten: 1 juni 2015

Europese aanpak Evenwichten EU wettelijke vereisten <-> Subsidiariteit lidstaten Harmonisatie in EU <-> Flexibiliteit voor lidstaten

Seveso-richtlijn -> doelstelling voor EU, lidstaten en industrie Wetten Beleid Administratieve voorzieningen Industriestandaarden Bedrijfspraktijk Lidstaat Industrie Piramide veiligheidsbescherming EU Seveso-richtlijn -> doelstelling voor EU, lidstaten en industrie

Nieuw in Seveso III Afstemming met CLP (Regulation on Classification, Labelling and Packaging) Definities Procedure uitsluiting van een specifieke stof Informatie over lagedrempel-Seveso-inrichtingen Preventiebeleid zware ongevallen Inspecties Afstemming met bepalingen Verdrag van Aarhus: informatie voor het publiek, publieke raadpleging en participatie in de besluitvorming, toegang tot de rechter Gedelegeerde en uitvoeringshandelingen voor Europese Commissie

Artikel 1: Onderwerp Preventie en beperking gevolgen van zware ongevallen Op vlak van menselijke gezondheid en milieu Hoog niveau van bescherming (veiligheid) binnen EU

Artikel 2: Toepassingsgebied Toepassing via 2 drempelwaarden voor categorieën en met naam genoemde gevaarlijke stoffen (Bijlage I) Uitsluitingen Militair Ioniserende straling Vervoer gevaarlijke stoffen buiten inrichtingen Exploratie en exploitatie van delfstoffen in mijnen/groeven: uitzondering ondergrondse gasopslag onshore Offshore delfstoffen en offshore ondergrondse gasopslag Stortplaatsen voor afval: inclusief ondergrondse opslag uitzondering chemische en thermische behandelingen (ook opvangbekkens)

Artikel 3: Definities (1/2) Nieuwe definities Verschillende soorten inrichtingen (inrichting, lagedrempel- en hogedrempelinrichting, naburige inrichting, nieuwe en bestaande inrichting, andere inrichting) Installatie Exploitant Mengsel Aanwezigheid gevaarlijke stoffen Inspectie Publiek en betrokken publiek (cfr. Verdrag van Aarhus)

Artikel 3: Definities (2/2) Nieuwe definities nieuwe inrichting: nieuw gebouwd nieuw in bedrijf gesteld wijziging van installaties of wijziging inventaris gevaarlijke stoffen op initiatief van exploitant van bedrijf bestaande inrichting onder Seveso II en vanaf 1 juni 2015 ook onder Seveso III, zonder wijziging van Sevesostatus (LD of HD) andere inrichting Vanaf 1 juni 2015 of later onder Seveso III, maar niet op initiatief van exploitant (vb. indeling gevaarlijke stoffen in CLP, ,…)

Artikel 4: Beoordeling van gevaren zware ongevallen voor een bepaalde gevaarlijke stof Volledig nieuw artikel Uitsluiting mogelijk op Europees niveau op basis van fysische vorm, intrinsieke eigenschappen, maximum concentratie van stof in mengsel, omhulling en algemene verpakkingswijze Lidstaat kan Commissie in kennis stellen van vraag en uitvoerige argumentatie om bepaalde stof uit te sluiten Europese beslissing via codecisie-procedure Principe Uitsluiting gevaarlijke stof = geen gevaar voor zwaar ongeval

Artikel 5: Algemene verplichtingen van de exploitant Nemen van alle nodige maatregelen door exploitant Aantonen aan bevoegde autoriteiten dat alle nodige maatregelen genomen zijn

Artikel 6: Bevoegde autoriteit In lidstaat volledige coördinatie van verschillende bevoegde autoriteiten Commissie en bevoegde autoriteiten werken samen bij implementatie van richtlijn, inclusief mogelijkheid om belanghebbenden te betrekken Bevoegde autoriteiten dienen van exploitant gelijkwaardige gegevens via andere EU-wetgeving te accepteren

Artikel 7: Kennisgeving (1/3) Inhoud kennisgeving (alle inrichtingen): nieuw = Onmiddellijke omgeving van de inrichting: naburige inrichtingen, bedrijven, gebieden en ontwikkelingen die mogelijk bron van ongeval zijn risico of gevolgen van zwaar ongeval vergroten domino-effecten vergroten -> Onmiddellijke omgeving = zowel Seveso-inrichtingen als andere bedrijven, gebieden en ontwikkelingen Termijnen indienen 1ste kennisgeving = nieuw Nieuwe inrichting: redelijke termijn voor bouw of inbedrijfstelling of voorafgaand aan aanpassing lijst gevaarlijke stoffen Bestaande inrichting: 1 jaar Andere inrichting: 1 jaar

Artikel 7: Kennisgeving (2/3) Overgangsmaatregel Geen nieuwe kennisgeving nodig op voorwaarde dat: reeds kennisgeving is ingediend voor 1 juni 2015, en die informatie van kennisgeving overeenkomt met wat in Seveso III gevraagd wordt en ongewijzigd is gebleven

Artikel 7: Kennisgeving (3/3) Nieuw = update kennisgeving voorafgaand aan verandering Significante verandering (toename of afname) hoeveelheid of aard gevaarlijke stoffen Verandering aan inrichting of aan installatie met aanzienlijke gevolgen voor gevaren zware ongevallen Sluiting van inrichting of ontmanteling ervan Andere naam exploitant Andere zetel exploitant Andere met de leiding van de inrichting belaste persoon

Artikel 8: Preventiebeleid voor zware ongevallen (1/3) Preventiebeleid voor elke inrichting (LD en HD) Schriftelijk document van preventiebeleid (= papier) Evenredig met de gevaren voor zware ongevallen Correcte uitvoering van preventiebeleid Algemene doelen en beginselen van de inrichting Verbintenis tot voortdurende verbetering en hoog beschermingsniveau Termijnen voor 1ste document van preventiebeleid Nieuwe inrichting: redelijke termijn voor bouw of inbedrijfstelling of voorafgaand aan aanpassing lijst gevaarlijke stoffen Bestaande inrichting: 1 jaar Andere inrichting: 1 jaar

Artikel 8: Preventiebeleid voor zware ongevallen (2/3) Overgangsmaatregel Geen nieuw preventiebeleid nodig op voorwaarde dat: reeds preventiebeleid is opgesteld voor 1 juni 2015, en die informatie van preventiebeleid overeenkomt met wat in Seveso III gevraagd wordt en ongewijzigd is gebleven

Artikel 8: Preventiebeleid voor zware ongevallen (3/3) Update preventiebeleid: Onverminderd art. 11 (wijziging installatie) Periodiek, maximum 5 jaar Lidstaat kan vragen dat document preventiebeleid opgestuurd wordt naar bevoegde autoriteit Uitvoering preventiebeleid: Met passende middelen, structuren en beheersysteem Evenredig met gevaren zware ongevallen, complexiteit en activiteiten van inrichting Voor HD-inrichting: implementatie via veiligheidsbeheersysteem (zie bijlage III) Voor LD-inrichting: in principe implementatie door veiligheidsbeheersysteem, maar andere beheersystemen ook mogelijk

Artikel 9: Domino-effecten Voor elke inrichting (LD en HD) Door lidstaat: identificeren van naburige Seveso-inrichtingen die risico zwaar ongeval kunnen verhogen Lidstaat kan hiervoor bijkomende informatie vragen aan elke inrichting Beschikbare relevante informatie bij lidstaat aan exploitant bezorgen Door exploitanten van inrichtingen, waartussen domino-effecten mogelijk zijn: Informatie-uitwisseling tussen betreffende inrichtingen Samenwerking bij voorlichting van betrokken publiek en informeren overheden bevoegd voor opstellen externe noodplannen

Artikel 10: Veiligheidsrapport (1/3) Voor alle HD inrichtingen Inhoud veiligheidsrapport: zie bijlage II Termijnen voor 1ste veiligheidsrapport Nieuwe inrichting: redelijke termijn voor bouw of inbedrijfstelling of voorafgaand aan aanpassing lijst van gevaarlijke stoffen Bestaande HD-inrichting: 1 jaar Andere inrichting: 2 jaar

Artikel 10: Veiligheidsrapport (2/3) Overgangsmaatregel Geen nieuw veiligheidsrapport nodig op voorwaarde dat: reeds veiligheidsrapport is ingediend voor 1 juni 2015, en die informatie van veiligheidsrapport overeenkomt met wat in Seveso III gevraagd wordt en ongewijzigd is gebleven Indien niet aan voorwaarden voldaan, gewijzigde delen van veiligheidsrapport indienen binnen de gestelde termijnen (zie vorige dia)

Artikel 10: Veiligheidsrapport (3/3) Update veiligheidsrapport Periodiek, maximum 5 jaar Review na zwaar ongeval, zo nodig Review op vraag van bevoegde autoriteit (nieuwe feiten, nieuwe kennis) Door exploitant onverwijld aan bevoegde autoriteit te bezorgen

Artikel 11: Wijziging van installatie, inrichting of opslagplaats Door exploitant updaten voorafgaand aan wijziging van installatie of van Sevesostatus: Kennisgeving Preventiebeleid Veiligheidsrapport Veiligheidsbeheersysteem

Artikel 12: Noodplannen (1/2) Voor alle HD inrichtingen: Intern noodplan Gegevens voor extern noodplan bezorgen aan bevoegde autoriteit Inhoud noodplannen: zie bijlage IV Extern noodplan beschikbaar uiterlijk 2 jaar na ontvangst van de nodige data van exploitant (bevoegde autoriteit kan met redenen omkleed besluit nemen om geen extern noodplan te maken) Nieuw = invulling bepalingen Verdrag van Aarhus inspraak van betrokken publiek bij opmaak van extern noodplan of bij belangrijke wijziging ervan

Artikel 12: Noodplannen (2/2) Termijnen Nieuwe inrichting: voorafgaand aan start exploitatie, of voorafgaand aan aanpassing lijst gevaarlijke stoffen Bestaande HD-inrichting: 1 jaar Andere inrichting: 2 jaar Overgangsmaatregel voor bestaande inrichtingen: Geen nieuwe noodplannen nodig op voorwaarde dat: reeds intern noodplan is opgesteld voor 1 juni 2016, en de informatie voor extern noodplan overeenkomt met wat in Seveso III gevraagd wordt en ongewijzigd is gebleven

Artikel 13: Ruimtelijke ordening Toezicht van overheid op: locatie van nieuwe inrichtingen wijzigingen van inrichtingen nieuwe ontwikkelingen rond inrichtingen In rekening brengen van veiligheidsafstanden, op lange termijn, voor woongebieden, voor door publiek bezochte gebouwen en gebieden, voor recreatiegebieden, voor grote transportroutes Nieuw = bescherming van waardevolle natuurgebieden en bijzonder kwetsbare gebieden (op lange termijn via veiligheidsafstand of via andere passende maatregelen) Nieuw = lidstaat kan aan LD inrichting bijkomende informatie vragen Nieuw = lidstaat kan gecoördineerde en geïntegreerde procedures met andere Europese richtlijnen voorzien

Artikel 14: Informatie voor het publiek Over LD en HD inrichtingen, permanent beschikbare informatie (online) voor publiek, onder meer elektronisch In praktijk: online databank Welke informatie: zie Bijlage V Door lidstaat informatie (Bijlage V) te bezorgen aan potentieel getroffenen van een zwaar ongeval Voor HD inrichting, informatie aan aangrenzende lidstaat bij grensoverschrijdende gevolgen van een zwaar ongeval

Artikel 15: Publieke raadpleging en participatie in de besluitvorming Nieuw artikel Specifieke afzonderlijke projecten Voor betrokken publiek raadpleging en participatie in besluitvorming bij: plannen van nieuwe inrichtingen aanzienlijke wijzigingen van inrichtingen nieuwe ontwikkelingen rond inrichtingen met mogelijke risicoverhoging voor zwaar ongeval “openbaar onderzoek” Plannen en programma’s Inspraak van publiek (Richtlijn 2003/35/EG): openbare kennisgeving, inspraak van publiek, … Gedetailleerde regelingen vast te stellen door de lidstaten

Artikel 16: Door de exploitant na een zwaar ongeval te verstrekken informatie Informatie aan bevoegde autoriteiten: Omstandigheden Gevaarlijke stoffen Gegevens voor beoordeling van gevolgen Getroffen maatregelen Voorgenomen maatregelen Update van informatie uit verder onderzoek

Artikel 17: Door de bevoegde autoriteit te ondernemen stappen na een zwaar ongeval Waarborgen dat alle nodige noodmaatregelen en maatregelen op middellange en lange termijn getroffen worden Verzamelen van benodigde informatie voor volledige analyse zwaar ongeval Exploitant aanzetten tot noodzakelijke maatregelen tot verbetering Aanbevelingen maken voor toekomstige preventieve maatregelen Informeren van potentieel getroffen personen over het gebeurde zware ongeval en over de genomen maatregelen

Artikel 18: Door de lidstaten na een zwaar ongeval te verstrekken informatie Informatie aan de Europese Commissie (zie Bijlage VI) Via rapportageformulier (format te bepalen via uitvoeringshandelingen door Commissie) Wanneer informatie doorgeven? Zo spoedig mogelijk Updaten van eventuele voorlopige informatie

Artikel 19: Exploitatieverbod Mogelijkheid tot verbod van exploitatie of inbedrijfstelling van inrichting of gedeelte van inrichting, indien: Maatregelen voor preventie of beperking gevolgen van zware ongevallen onvoldoende aangetoond door exploitant Noodzakelijke acties uit inspectierapport niet uitgevoerd Niet binnen gestelde termijn indienen van gegevens (veiligheidsrapport, kennisgeving, enz.) door exploitant

Artikel 20: Inspecties (1/3) Diverse nieuwe bepalingen (analogie met IED-richtlijn) Opzetten van inspectiesysteem door lidstaten: Hoe? Planmatig en systematisch onderzoek Over wat? Exploitatie op technisch, organisatorisch en bedrijfskundig vlak Inspecties afgestemd op soort betrokken inrichting Opzetten van een inspectieplan: Routinematige en niet-routinematige inspecties Algemene beoordeling veiligheidskwesties Inrichtingen met domino-effecten Opzetten van inspectieprogramma: Alle routinematige inspecties (controles op stukken en inspecties ter plaatse) Kalender inspecties ter plaatse

Artikel 20: Inspecties (2/3) Termijnen voor inspecties: In principe: voor HD-inrichting: maximum tussentijd 1 jaar voor LD-inrichting: maximum tussentijd 3 jaar Afwijkingen mogelijk, indien bevoegde autoriteit een inspectieprogramma heeft opgesteld op basis van systematische beoordeling van de gevaren voor zware ongevallen van de betrokken inrichtingen Mogelijke additionele inspectie na 6 maanden bij belangrijke niet-naleving van richtlijn

Artikel 20: Inspecties (3/3) Conclusies inspectie en te nemen acties meedelen aan exploitant binnen termijn van 4 maanden Indien mogelijk en gepast, coördinatie van inspecties uit hoofde van andere richtlijnen Exploitant verplicht voor informatieverstrekking en medewerking voor inspecties

Artikel 21: Informatiesysteem en gegevensuitwisselingen Informatie aan Commissie doorgeven door lidstaten (format te bepalen via uitvoeringshandelingen door Commissie): namen en activiteiten van inrichtingen vierjaarlijkse rapportage van lidstaat aan Commissie over implementatie richtlijn (eerste in 2019) Commissie stelt informatie beschikbaar aan lidstaten: over data van inrichtingen in alle lidstaten over gebeurde zware ongevallen in alle lidstaten Commissie stelt niet-confidentiële data beschikbaar voor het publiek

Artikel 22: Toegang tot informatie en vertrouwelijkheid Principe = door lidstaat alle aan richtlijn gerelateerde informatie op verzoek ter beschikking stellen Mogelijkheid van vertrouwelijkheid van bepaalde gegevens (Richtlijn 2003/4/EG) op vraag van: exploitant bevoegde autoriteit

Artikel 23: Toegang tot de rechter Nieuw artikel Mogelijkheid voor beroepsprocedures in aansluiting met artikelen 14, 15 en 22 (invulling bepalingen van Verdrag van Aarhus) Lidstaten zorgen voor beroepsmogelijkheid bij verzoek van elke informatie met betrekking tot Seveso III-richtlijn Lidstaten zorgen ervoor dat betrokken publiek toegang heeft tot beroepsprocedures voor specifieke afzonderlijke projecten Geen toegang tot rechter voor publieke participatie over algemene plannen/programma’s en over externe noodplannen, tenzij anders voorzien in regelgeving van lidstaat

Artikel 24: Richtsnoeren Nieuw artikel Commissie kan richtsnoeren opstellen met betrekking tot: Veiligheidsafstand Domino-effecten

Artikel 25: Wijziging van de bijlagen Bijlagen II tot en met VI door Commissie via gedelegeerde handelingen

Artikels 26-28 Artikel 26: Uitoefening van de delegatie aan Commissie Artikel 27: Comitéprocedure Artikel 28: Sancties Doeltreffende, evenredige en afschrikkende sancties in lidstaten Lidstaten stellen Commissie in kennis van bepalingen over sancties

Artikels 29-30 Artikel 29: Rapportage en herziening Commissie rapporteert uiterlijk in 2020 en vervolgens elke 4 jaar aan Europese Raad en Parlement over implementatie van Richtlijn Commissie geeft in eerste rapport eventueel voorstellen van nieuwe regelgeving om toepassingsgebied van richtlijn te wijzigen Commissie kan onderzoek doen over financiële verantwoordelijkheid van exploitant bij zware ongevallen en over verzekeringsgerelateerde kwesties Artikel 30: Wijziging van Richtlijn 96/82/EG Deel 1 van Bijlage I: toevoeging van “d) zware stookolie” bij “aardolieproducten”

Artikels 31-34 Artikel 31: Omzetting Toepassing richtlijn in lidstaten op 1 juni 2015 Uitzondering: toepassing art. 30 in lidstaten op 15 februari 2014 Artikel 32: Intrekking Seveso II-richtlijn op 1 juni 2015 Artikel 33: Inwerkingtreding richtlijn Artikel 34: Adressaten

Bijlage I: Lijst van gevaarlijke stoffen (1/4) Deel 1: Categorieën Rubriek ‘H’ – Gezondheidsgevaren Rubriek ‘P’ – Fysische gevaren (ontvlambare aerosolen, vaste pyrofore stoffen, …) Rubriek ‘E’ – Milieugevaren Rubriek ‘O’ – Andere gevaren Bijzonder: Rubriek H2 Acuut toxisch Categorie 2: alle blootstellingsroutes Categorie 3: enkel inademingblootstellingsroute

Bijlage I: Lijst van gevaarlijke stoffen (2/4) CLP: Gezondheidsgevaar Acute Toxiciteit Blootstellingsroutes -oraal -dermaal -inademing 1 2 3 4 5 T+ T Xn Seveso II: Categorieën Zeer Toxisch en Toxisch 46

Bijlage I: Lijst van gevaarlijke stoffen (3/4) Bijlage I, Deel 2: Met naam genoemde stoffen Aangepaste drempelwaarden ! Aardolieproducten (inclusief zware stookolie) en alternatieve brandstoffen Upgraded biogas (bij ontvlambare vloeibare gassen, categorie 1 of 2 (inclusief LPG) en aardgas) Ammoniak Boortrifluoride Waterstofsulfide

Bijlage I: Lijst van gevaarlijke stoffen (4/4) Deel 2: Met naam genoemde stoffen Aangepaste drempelwaarden ! Piperidine Bis(2-dimethylaminoethyl)(methyl)amine 3-(2-Ethylhexyloxy)propylamine Mengsels van natriumhypochloriet (H400; < 5% actief chloor) Propylamine Tert-butylacrylaat 2-Methyl-3-buteennitrile Tetrahydro 3,5-dimethyl-1,3,5 thiadiazine-2-thion (Dazomet) Methylacrylaat 3-Methylpyridine 1-Broom-3-chloorpropaan

Bijlage II – Inhoud veiligheidsrapport Veiligheidsbeheersysteem: zie bijlage III Beschrijving van de omgeving van inrichting Onmiddellijke omgeving van de inrichting met betrekking tot mogelijkheid voor verhoging van risico (kans en/of gevolg) en voor domino-effecten Onmiddellijke omgeving = naburige Seveso-inrichtingen en andere sites Beschrijving van de installaties Identificatie scenario’s, risicoanalyse en preventie Overzicht gebeurde ongevallen en eruit getrokken lessen Maatregelen ter bescherming en interventie

Bijlage III - Veiligheidsbeheersysteem Organisatie en personeel Identificatie en beoordeling van gevaren zware ongevallen Inclusief activiteiten onderaannemers Controle op exploitatie Alarmbeheer Rekening houden met “beste praktijken” en “verouderende apparatuur” Veranderingsmanagement Planning voor noodsituaties Toezicht op veiligheidsprestaties (monitoring) Mogelijk gebruik van veiligheidsprestatie-indicatoren Controle en analyse preventiebeleid

Bijlage IV - Noodplannen Intern noodplan Extern noodplan Regelingen voor verstrekken van specifieke informatie aan het publiek en naburige inrichtingen of bedrijven die buiten het toepassingsgebied van deze richtlijn vallen over het ongeval en de te volgen gedragslijn

Bijlage V - Informatie voor publiek (1/2) 1. Alle inrichtingen Naam of handelsnaam van exploitant Status van inrichting en vermelding ingediende kennisgeving (LD en HD) en veiligheidsrapport (HD) Activiteiten van de inrichting Relevante stoffen of categorieën en hun belangrijkste gevaarseigenschappen Wijze van waarschuwing en aanbeveling gedrag van betrokken publiek bij ongeval (ook LD) Datum van laatste inspectie en waar detailinformatie over inspectie en inspectieplan gevraagd kan worden (LD en HD) Bijzonderheden waar ter zake dienende inlichtingen kunnen bekomen worden (rekening houdend met confidentiële gegevens)

Bijlage V - Informatie voor publiek (2/2) 2. Hogedrempelinrichtingen Algemene informatie over aard van risico’s, gevolgen op menselijke gezondheid en milieu, ongevalsscenario’s en genomen veiligheidsmaatregelen Verplichting maatregelen van exploitant on site Passende inlichtingen uit extern noodplan Indicatie over mogelijke grensoverschrijdende effecten

Bijlage VI – Melding zwaar ongeval I. Zwaar ongeval Betrokken gevaarlijke stoffen Schade aan personen of goederen Schade aan milieu Materiële schade Grensoverschrijdende schade II. Bijna-ongeval

Bijlage VII – Concordantietabel Vergelijking Seveso II en Seveso III