De wetgevende macht Charles de Montesquieu Wetgevende macht Uitvoerende macht Rechterlijke macht
parlement Koning
Samenstelling van de wetgevende macht Uitvoerende macht Rechterlijke macht goedkeuren bekrachtigen afkondigen Senaat + Kamer + Koning Koning & Regering Rechtbanken Belgische volk controleren
Samenstelling van de wetgevende macht Uitvoerende macht Rechterlijke macht Senaat - Kamer Koning Regering Rechtbanken Belgische volk
Samenstelling van de wetgevende macht Koning Uitvoerende macht Rechterlijke macht
Senaat - 71 Kamer - 150 Belgische bevolking
Kenmerken van de verkiezingen Elke Belg heeft vanaf 18 jaar stemrecht Er is opkomstplicht Elke kiezer heeft één stem Stemming is geheim Elke Belg mag zich vanaf 21 jaar verkiesbaar stellen Er is evenredige vertegenwoordiging Het land is ingedeeld in kieskringen Op de lijsten staan evenveel mannen als vrouwen
Samenstelling van de kamer van volksvertegenwoordigers
Zetelverdeling Kamer - 150 zetels
Zetelverdeling Kamer - 150 zetels Antwerpen: 24 zetels Brussel-Halle-Vilvoorde: 22 zetels Oost-Vlaanderen: 20 zetels Henegouwen: 19 zetels West-Vlaanderen: 16 zetels Luik: 15 zetels Limburg: 12 zetels Leuven: 7 zetels Waals-Brabant: 5 zetels Namen: 6 zetels Luxemburg: 4 zetels
West-Vlaanderen (16 zetels) Zetelverdeling Kamer - 150 zetels West-Vlaanderen (16 zetels)
West-Vlaanderen (16 zetels) Zetelverdeling Kamer - 150 zetels West-Vlaanderen (16 zetels)
93 zetels 62% 38% min. 76 zetels
Samenstelling Kamer per taalgroep 88 62 Bijzonder meerderheid Meerderheid van TG aanwezig: Meerderheid ja-stem in TG: 2/3 v/d stemmen moet ja-stem: 45 32 23 17 2/3 van 77 = 52 ja-stemmen
Samenstelling van de senaat
Samenstelling van de senaat De Senaat telt 74 leden: 40 rechtstreeks verkozen senatoren 25 Nederlandse kiescollege 15 Franse kiescollege 21 gemeenschapssenatoren 10 Nederlandstalige 10 Franstalige 1 Duitstalige 10 gecoöpteerde senatoren 6 Nederlandstalige 4 Franstalige 3 senatoren van rechtswege
Samenstelling van de senaat 5 2 6 4 8 14 7 4 13 7
Samenstelling Senaat per taalgroep De Senaat telt 74 leden: 40 rechtstreeks verkozen senatoren 25 Nederlandse kiescollege 15 Franse kiescollege 21 gemeenschapssenatoren 10 Nederlandstalige 10 Franstalige 1 Duitstalige 10 gecoöpteerde senatoren 6 Nederlandstalige 4 Franstalige 3 senatoren van rechtswege 41 Nl 29 Fr
Bevoegdheden van de wetgevende macht Maken van wetten Goedkeuren van internationale verdragen Controleren van de uitvoerende macht Onderzoeken van probleemsituaties – onderzoekscommissies Wijzigen van de grondwet
Bevoegdheden van de wetgevende macht Parlement Parlement Parlement Kamer = Senaat Kamer Kamer Senaat - Wijziging grondwet - Naturalisaties Al de rest - Statuut Gem. / Gew. - Aansprak. van Ministers - Goedkeur. internat. verd. - Begroting - Organisatie Rechtbank. - Legercontingent opgesomd in art. 77 G.W. opgesomd in art. 74 G.W.
Bevoegdheden van de Koning (wetgevende macht) (Regering) Initiatiefrecht Voorontwerp indienen bij het parlement Amenderingsrecht Voorstellen tot wijziging indienen Bekrachtigen van wetten Verklaart zich akkoord met de gestemde tekst
Goedkeuren van internationale verdragen Een verdrag komt in zes fasen tot stand: Onderhandeling door vertegenwoordigers van regeringen Ondertekening van de tekst door de Koning Voorlegging van tekst aan parlement Goedkeuring door parlement Ratificering door de Koning Bekendmaking in Belgisch staatsblad
Controle op de federale regering De Kamer kan op drie manieren de regering controleren: Het interpellatierecht Parlementslid stelt vragen aan de minister antwoorden De vertrouwensstemming Parlementslid Motie van wantrouwen - gestemd - regering De regering Motie van vertrouwen - gestemd - regering Goedkeuring van de begroting
Parlementaire onderzoekscommissie Kamer - Senaat kunnen een Onderz. Com. oprichten: bestaat uit beperkt aantal parlementsleden probleem in de maatschappij onderzoeken oplossingen pakket van mogelijkheden: deskundigen aanstellen getuigen ondervragen rechterlijke macht inschakelen kan niemand in beschuldiging stellen / veroordelen vb: ‘Bende-commissie’, ‘commissie Dutroux’
Wijzigen van de grondwet Kamer - Senaat kunnen de grondwet wijzigen: strenge procedureregels drie grote fasen: Herzieningsverklaring: stemming over te wijzigen artikelen Ontbinding parlement verkiezingen Nieuw parlement kan de herzieningsartikelen stemmen met een grondwettelijke meerderheid Aanwezigheidsvereiste: 2/3 v/d leden – aanwezig zijn Meerderheidsvereiste: 2/3 v/d stemmen: ja-stem
Wijzigen van de grondwet Kamer van Volksvertegenwoordigers: 150 leden 2/3 van 150 moeten aanwezig zijn: min. 100 leden goedkeuring door 2/3 van de aanwezigen vb 1) Aanwezig: 129 Ja-stem: 88 goedgekeurd (2/3 van 129 = 86) vb 2) Aanwezig: 135 Ja-stem: 89 niet goedgekeurd (2/3 van 129 = 90) vb 3) Aanwezig: 141 Ja-stem: 94 goedgekeurd (2/3 van 129 = 94)