Milieudienst Midden-Holland (milieu)advisering in ontwikkeling ROM en MILO advisering Presentatie LORM – 25 maart 2008 Wendy Ruwhof (directeur MDMH) Laurent de Jong (hoofd afdeling ROM) 25 maart 2008

Kenmerken Midden-Holland: 13 gemeenten Circa 245.000 inwoners Circa 8600 inrichtingen Groene Hart Vele ruimtelijke ontwikkelingen Milieudienst: Een van de oudste milieudiensten In 2002 doorstart gemaat Circa 90 medewerkers 3

De milieudienst Midden-Holland 4

Werkwijze regio Midden-Holland Gemeenten hebben alle milieuwerkzaam-heden bij de MD ondergebracht: - wettelijke én keuzetaken Bij de gemeenten 1 contactpersoon (milieucoördinator) Besluiten/overleggen via Awm en BCM Uitvoering conform jaarprogramma 2-maandelijke voortgangsrapportage 5

Ontwikkelingen/toekomst MD Verbreding takenpakket: Groeien naar omgevingsdienst Ontwikkeling naar kenniscentrum Uitbreiden werkzaamheden: BWT-taken Wabo-taken Klimaatadvisering Uitbreiding RO-advisering en toetsing (archeologie, ecologie, groen) 6

Programma 1. De Milieudienst Midden-Holland 2. ROM- en MILO-advisering 3. Werkwijze afdeling ROM 4. Toekomst afdeling ROM Presentatie LORM – 25 maart 2008

Combinatie van Ruimtelijke Ordening en Milieu Wat is ROM? Combinatie van Ruimtelijke Ordening en Milieu Vertaald naar: Het gezamenlijke optrekken van RO en Milieu bij ruimtelijke ontwikkelingen met als doel een betere leefomgevingskwaliteit en duurzaamheid te realiseren Is niet alleen de visie van de MD, maar moet ook de visie van alle Milieudiensten, provincies en gemeenten zijn! 8

Milieu-aspecten bij RO Geluid Bodem Luchtkwaliteit Externe Veiligheid Geur/stof Bedrijvigheid Licht Leefbaarheid Duurzaamheid Ecologie Energie Groen Water Archeologie Het eerste rijtje zijn meer de grijze thema’s (kerntaken van de MD). Het tweede rijtje is meer gericht op RO. De oranje onderdelen behoren nog niet tot het werkpakket van de MD, maar staan wel op de verlanglijst.

Integraal milieuadvies Leefbaar-heids advies Gezondheids-advies Geluid-advies Geur-advies Stof-advies Integraal milieuadvies Inrichting-advies E.V.-advies Voorbeeld van het integrale advies wat door de MD wordt voorgestaan. Alle deeladviezen worden verzameld, op elkaar afgestemd en als 1 totaaladvies op het ruimtelijk plan aangeboden. Bodem-advies Lucht-kwaliteits-advies Energie advies

Producten van ROM Beoordeling ruimtelijke onderbouwing Beoordeling bestemmingsplan Quickscan milieu Milieuonderzoek i.h.k.v. de R.O. Milieuonderzoek i.h.k.v. een bestemmingsplan Advisering zienswijzen Verzorgen milieukundige uitvoeringsbegeleiding Verzorging milieuvisie Beoordeling MER Opstellen startnotitie MER Opstellen planMER De in oranje weergegeven producten zijn terug te vinden in het productenboek van de MD. De overige producten worden altijd op maat (offertebasis) verricht.

Milieukwaliteit In de Leef Omgeving MILO staat voor gebiedsgericht milieubeleid. De benaderingsmethode is in 2003 gestart en heeft de afgelopen jaren in Midden-Holland veel aandacht gehad. Dit mede door de stimulangsregelingen van de provincie Zuid-Holland.

Aanleiding MILO Decentralisatie: lokaal doen wat lokaal mogelijk is Wens van RO en milieu om intensiever samen te werken Verbeteren (milieu)kwaliteit van de ruimtelijke plannen in Midden-Holland Subsidies (GIS-MIL-traject)

Regionaal GIS-MILO-traject Resultaten: Inventarisatie nul-situatie + presentatie op GIS-platform Actualisatie gebiedstypen Regionale Handreiking milieukwaliteiten Het regionaal GIS-MILO traject is bedoeld om het gebiedsgericht samenwerken tussen RO en Milieu te bevorderen en verder toegankelijk te maken. Het GIS-MILO traject is met stimulansgelden van de provincie Zuid-Holland uitgevoerd. Resultaten spreken voor zich. De regionale handreiking milieukwaliteiten wordt door de MD als uitgangspunt gebruikt als een gemeente voor een bepaald gebied milieubeleid wil laten ontwikkelen. De Handreiking werkt met 3 ambitieniveaus: Wettelijk minimum Niveau Midden-Holland (is wezenlijk hoger dan het wettelijk minimum Meest ambitieus niveau Binnen Midden-Holland wordt bij nieuwe ontwikkelingen uitgegaan van het niveau Middeen-Holland. Het is dus de bedoeling de bestaande milieukwaliteit zoveel mogelijk te bewaren. Dit uitgangspunt wordt door de politiek ondersteund. 14

Praktisch gebruik Handreiking Gebiedsgericht milieubeleid/milieuvisie: Bij toekomstige ontwikkelingen In bestaande situaties Kan per ontwikkeling worden toegepast Kan per milieuthema worden toegepast Alleen als er ambitie en voldoende draagvlak is (kan ook gecreëerd worden) Toekomstige ontwikkelingen: nieuwe woonwijk, bedriiventerrein, weg, enzovoorts Bestaande situaties: sanering van een woonwijk, bedrijventerrein. Hierbij wordt wel opgemerkt dat de toepassing in bestaande situaties erg veel geldt kost! Kansen liggen wel bij de ISV-subsidies. Milieuthema’s kunnen zijn: geluid, luchtkwaliteit, externe veiligheid, enz. Er wordt alleen op die thema’s ingezet waar draagvlak voor is. Wil een gemeente alleen milieubeleid op bijvoorbeeld geluid, dan is dit uiteraard ook mogelijk. 15

Voorbeelden GeoWeb Voorbeelden. Dit is de nieuwe kaart van Nederland. Hieruit is af te leiden dat er vele projecten binnen de regio Midden-Holland op stapel staan. De belangrijkste hiervan is de transformatie van de Zuidplaspolder. 16

Voorbeelden GeoWeb Overzicht van alle stiltegebieden, industrieterreinen en bedrijventerreinen. Noot: in Midden-Holland worden alle industrieterreinen en bedrijventerreinen akoestisch beheerd door de vakgroep Geluid. 17

Voorbeelden GeoWeb Hierbij een overzichtskaart van de draagkracht. De is voor RO en projectontwikkelaars van belang om te kijken waar het best gebouwd kan worden. Geoweb bevat zeer vele kaarten en is nog volop in ontwikkeling. In de zomer komt al deze informatie voor de gemeente beschikbaar. Nieuw item zullen onder meer milieusignaleringskaarten zijn. Zo kan de gemeente-ambtenaar precies zien wanneer zij de MD moeten inschakelen. 18

Programma 1. De Milieudienst Midden-Holland 2. ROM- en MILO-advisering 3. Werkwijze afdeling ROM 4. Toekomst afdeling ROM Presentatie LORM – 25 maart 2008

Waarom ROM door de Milieudienst? Reden: Organisatorisch/kwaliteit/meerwaarde Matige verzorging milieu door RO-bureaus  van beoordeling naar advisering RO-vraag gemeenten Veel specialismen in huis 1 advisering/tekststijl Uitdaging was voor de MD van beoordeling naar advisering te gaan! 20

Voordelen ROM-advisering door de MD: Databeheer milieu voor de regio Grote pool van specialisten Gebiedskennis 1 contactpersoon die alles regelt en dus ook 1 integraal product Afstemming vooraf met de provincie Financiën Afstemming met de provincie vooraf heeft tot gevolg dat een ruimtelijk plan niet op de milieu-aspecten zal worden aangehouden of afgekeurd. Doordat de MD kostendekkend werkt kan zij haar ROM-producten wezenlijk goedkoper aanbieden. Daarnaast gaat de MD altijd voor de kwaliteit van het product, zonder primair moeilijk te doen over de (aanvullende) financiering zoals veel commerciële bureaus doen 21

Organisatie ROM-Advisering Maar…, hoe deze wens te concretiseren? 1. Intern organiseren 2. Extern organiseren en bevorderen Als je iets (nieuws) wilt, dan zal je daar ook inspanning voor moeten doen en het vooral vooraf goed regelen. Het is een nieuw vakgebied en je krijgt vaak maar 1 kans! 22

Intern organiseren Zorgdragen voor een projectorganisatie Zorgen voor voldoende kennis Genereren ROM-producten Omzetting bevorderen van beoordeling naar advisering Veel aandacht aan relatiebeheer Klein beginnen Kwaliteit is een absolute vereiste! Geluid, bodem, lucht, externe veilig-heid, bedrijvigheid RO-kennis Gemeentekennis 23

Extern organiseren Voorlichting en foldermateriaal Relatiebeheer externen Producten actief aanbieden, bij voorkeur aanhaken bij bestaande producten en contacten Afspraken nakomen Ruimtelijke ontwikkelingen binnen de gemeenten inventariseren Site bestuderen Plaatselijk informatiekrant structuurvisie 24

ROM-organisatie binnen de MD Afdeling ROM bestaat uit projectleiders en enkele specialisten (dubo/energie) Werken volgens het matrix-principe: specialisten worden ingehuurd vanuit de lijnorganisatie Veelvuldig (afstemming)soverleg Projectmatige werkwijze: - 1 contactpersoon/eindverantwoordelijke - offerte/werkbeschrijving - Opdrachtverzoeken - Standaarden Veelvuldig afstemmingsoverleg vindt dus plaats tussen de projectleider van ROM en de specialist van een van de vakgroepen. 25

ROM-organisatie binnen de MD Doorlooptijden: Offerte binnen een week / Jaarprogramma Standaardproducten: 4 tot 6 weken na opdrachtverlening én aanlevering gegevens Complexe projecten / haalbaarheidsstudies in overleg MER in overleg Verrekening na afronding project Als een product in het jaarprogramma is opgenomen, dan wordt volstaan met een werkbeschrijving 26

ROM-organisatie buiten de MD Per gemeente vast aanspreekpunt bij de afdeling ROM Vooraf aan elk project een werkbeschrijving of offerte Product wordt binnen de afgesproken tijd geleverd (of tijdig in overleg van afgeweken) Steekproefsgewijs tevredenheidsonderzoek bij ontvanger (projectafhankelijk) Regelmatige voorlichting; onderhoud site en brochures Nieuwe (wettelijke) ontwikkelingen worden direct gecommuniceerd en verwerkt in de ROM-producten 27

StvZ regio Midden-Holland: Sterk groeiend Elke gemeente maakt structureel gebruik van ROM advisering 9 van de 13 gemeenten hebben (nagenoeg) al hun ROM-advisering bij de MD ondergebracht Voor 6 gemeenten wordt gebiedsgericht milieubeleid verzorgd In 2007 definitieve inbedding in organisatie Gebiedsgericht beleid voor de gemeenten Gouda, Nederlek, Waddinxveen, Moordrecht, Nieuwerk a/d IJssel en Zevenhuizen-Moerkapelle. 28

Ervaringen en adviezen Rustig aan! Eerst ROM en dan MILO Maak milieu partij in het proces Ken je markt Communiceer! Zorg voor (tijdige) borging van de werkzaamheden binnen de organisatie Zorg voor goede procedurele afspraken: zowel intern als extern Betrek de politiek bij de ontwikkelingen! Bij 2: probeer eerst bij het RO-proces binnen te komen op de reguliere grijze advisering. Wanneer je eenmaal een onmisbare schakel binnen de gemeente bent geworden, dan kan je voor milieukwaliteit gaan! Bij 4: Weet goed wat er in de gemeente aan ruimtelijke ontwikkelingen speelt: hier kan je goed op inspelen! Bij 6: een goede borging is essentieel: zowel om het werk aan te kunnen, maar ook om vertrekkende kennis op te vangen! 29

Programma 1. De Milieudienst Midden-Holland 2. ROM- en MILO-advisering 3. Werkwijze afdeling ROM 4. Toekomst afdeling ROM Presentatie LORM – 25 maart 2008

Toekomst ROM/MILO (1) Verdere groei afdeling ROM (in 2008 circa 11.000 uur) Verbreding adviespakket met archeologie en ecologie, mogelijk verkeer en mobiliteit Volledige RO-toetsing én advisering Werkzaamheden voor 80% opgenomen in het jaarprogramma Uitbreiding werkzaamheden naar klantgemeenten Onder volledige RO-toetsing en advisering wordt verstaan dat niet alleen de milieu-aspecten worden verzorgd, maar dat het hele bestemmingsplan door de MD wordt verzorgd. Hier liggen kansen omdat de MD haar automatisering wel op orde heeft i.t.t. veel gemeenten. Desnoods kunnen de gemeenten hun bestemmingsplannen onder de nWro zelfs voorlopig op de site van de MD zetten zolang ze het digitaliseringsgedeelte niet zelf op orde hebben! 31

Toekomst ROM/MILO (2) Gebiedsgericht beleid voor minstens 50% van de regio Advisering (plan)MER’s, Uitbreiding dubo-advisering en ontwikkeling klimaatbeleid Voorbereiding nieuwe Wro  uitbreiding pakket van ROM-werkzaamheden Verdere ontwikkeling kenniscentrum en voorlichting/communicatie In 2008 zal alleen al door de ZPP-ontwikkelingen zo’n 35% van de regio voorzien zijn van gebiedsgericht milieubeleid. 32

Toekomst ROM/MILO (3) Bedreigingen/aandachtspunten: Groei van de werkzaamheden en werkpakket gaat (te) hard Onvoldoende geschikt personeel (ook qua inhuur) voor handen Werkdruk  bewaken kwaliteit Te veel kennis bij 1 persoon nWro = kans en bedreiging! Te veel kennis bij Laurent. Ontwikkeling van de afdeling is er ook op gericht dat de medewerkers die kennis steeds eer gaan overnemen. Dit heeft echter tijd nodig en wordt ook gehinderd door het overvolle werkpakket. Eigenlijk heeft de afdeling een inhoudelijk senior adviseur/coördinator nodig! 33

Vragen? Vragen? Vragen? Vragen? Vragen?