Wet algemene bepalingen omgevingsrecht Wabo opleiding inhaalmodule

Programma module 1 en 2 Module 1 08.30-10:00 uur module 10:00-10:20 uur Pauze 10:20-12:00 uur e-learningtool en casus 12:00-13:00 uur lunch Module 2 13:00-14:30 uur vervolg module 14:30-14:50 uur Pauze 14:50-16:30 uur module en casus

Leerdoelen Doel Wabo Systematiek van de opbouw Wabo Soorten aanvragen en procedures Begrippen advies en verklaring van geen bedenkingen Inwerkingtreding omgevingsvergunning overgangsrecht ICT-module (OLO)

Doel Wabo (1) Doel en uitgangspunten Wabo klant en project staan centraal verminderen aantal vergunningen (van 25 naar 1) uniformering regelgeving tegengaan tegenstrijdigheden in besluiten

Doel Wabo (2) Eén bevoegd gezag Eén aanvraag Eén loket Eén procedure Eén beschikking Eén handhavende instantie Eén procedure bezwaar en beroep klik hier

Systematiek Wabo Wet algemene bepalingen omgevingsrecht (Wabo) Besluit omgevingsrecht (Bor) Ministeriële regeling omgevingsrecht (Mor) Invoeringswet Wabo (wijzigingswet) Invoeringsbesluit en invoeringsregeling

Opbouw Wabo begripsbepalingen de omgevingsvergunning voorbereidingsprocedures financiële bepalingen bestuursrechtelijke handhaving inwerkingtreding beschikkingen en rechtsbescherming verdere bepalingen overgangs- en slotbepalingen

Besluit omgevingrecht Aanwijzing vergunningplichtige en vergunningvrije activiteiten (Ivb, bblb, bijlage 1 Barim) Planologische afwijkingsmogelijkheden (lijstje kruimelgevallen Bro) Inhoud van de omgevingsvergunning Specifieke bepalingen (m.b.t. BG, aanvraag, advies, vvgb en bijzondere bestuurlijke bepalingen) Kwaliteitseisen handhaving

Ministeriële regeling Algemene indieningsvereisten Indieningsvereisten per activiteit Kwaliteitseisen handhaving (nadere uitwerking Bor) Bijlage: - aanwijzing BBT documenten (milieu)

Invoeringswet Omvangrijke wet Wijziging vastgestelde Wabo Wijziging en aanvulling bestaande wetten

Project centraal in Wabo Een project bestaat uit 1 of meer vergunningplichtige locatiegebonden activiteiten (art. 2.1 en 2.2 Wabo) Activiteiten zijn handelingen die leiden tot een verandering van de fysieke leefomgeving

Beoordeling project/activiteit Er zijn toestemmingen die opgaan in de omgevingsvergunning Er zijn toestemmingen die aan de omgevingsvergunning aanhaken Er zijn toestemmingen die een afzonderlijke procedure kennen, maar (meestal) wel gelijk oplopen met de omgevingsvergunning klik hier voor reikwijdte overzicht VROM

Integrerende toestemmingen (art. 2.1 en 2.2 Wabo) bouwvergunning ontheffingen bestemmingsplan wet milieubeheervergunning en 8.19 melding monumentenvergunning gebruiksvergunning enkele toestemmingen uit gemeentelijke en provinciale verordeningen (sloop, reclame, uitweg)

vraagstelling Waar in artikel 2.1 of 2.2 Wabo vind je: de bouwvergunning terug? de gebruiksvergunning terug? het slopen o.g.v. de bouwverordening terug? en het kappen van een boom?

Aanhakende toestemmingen Natuurbeschermingswet vergunning (o.g.v. art.16 en 19d Nbw) - vergunning m.b.t. handelingen in een beschermd natuurgebied - vergunning m.b.t. handelingen met gevolgen voor habitats en soorten Flora- en Faunawet ontheffing (o.g.v. art.75 lid 3Ff) (vvgb art 75d Ff) - ontheffing div. verplichtingen

Meldingen afzonderlijke procedure melding 8.41 Wet milieubeheer(bijv. melding Barim) moet gelijktijdig met Wabo-vergunning worden ingediend (o.g.v. art.8.41a Wm) Besluit brandveilig gebruik bouwwerken gebruiksmelding, gelijktijdige indiening niet verplicht

Bevoegd gezag Definitie Wabo Het bestuursorgaan dat bevoegd is tot het nemen van een besluit ten aanzien van een aanvraag om een omgevingsvergunning (Wabo kent per project maar 1 bevoegd gezag) Hoofdregel: B&W gemeente waar project in hoofdzaak zal worden of wordt uitgevoerd voor geheel BG (artikel 2.4 Wabo) Uitzonderingen: provincie voor geheel of rijk voor geheel (hoofdstuk 3 Bor)

Bevoegd gezag Provincie Inrichtingen (milieu) (art. 3.3 lid 1 Bor): Provinciale inrichtingen bijlage 1 onder C Bor Gesloten stortplaatsen (gesloten na sept. 1996) (8.49 Wm van toepassing) (art. 3.4 Bor)

Bevoegd gezag Rijk Inrichtingen (milieu) : inrichtingen waarvoor Minister aangewezen in bijlage 1 onder C Bor (VROM of Verkeer en Waterstaat) (art. 3.3 lid 2 en 3 Bor) mijnbouwwerken (Economische zaken) (art. 3.3 lid 4 Bor)

Bevoegd gezag Voor bepaling BG kijken naar geheel (art. 2.4 lid 5 Wabo) Eenmaal BG “altijd” BG tenzij project wijzigt waardoor BG wijzigt Bij wijziging zendt nieuwe BG kennisgeving aan aanvrager en vergunninghouder (art. 3.5 Bor)

één loket Gemeente is het loket voor aanvraag en informatie, ook indien zij geen BG is!! Aanvrager bepaalt: Waar aanvraag wordt ingediend Digitaal via OLO of op papier Gemeente heeft doorzendplicht (let op: bericht van ontvangst)

Vraagstelling Shell komt aan loket met aanvraag om een bouwvergunning voor bouw van een overkapping van 100 m² (past in bestemmingsplan en is niet vergunningvrij). Wat zeg je (na inwerkingtreding van de Wabo) tegen Shell over deze aanvraag?

één aanvraag Digitaal (OLO) / op papier (vastgesteld formulier) Algemeen en bijzonder deel Kan integraal / in delen/ in fasen

één procedure reguliere procedure en uitgebreide procedure uitgangspunt reguliere procedure tenzij uitgebreide voorbereidingsprocedure (art.3.10 Wabo) als 1 activiteit uitgebreide procedure dan hele aanvraag uitgebreide procedure

één procedure Reguliere procedure met name voor de volgende activiteiten: - bouwen, uitvoeren van werk , slopen, - beperkt veranderen van (milieu)inrichting, - binnenplans afwijken van bestemmingsplan/kruimelgevallen - gemeentelijke (kappen, in/uitrit aanleggen, etc.) en enkele provinciale toestemmingen Uitgebreide procedure voor: - Projectbesluit/Tijdelijke ontheffing bestemmingsplan - Gebruiksvergunning - Milieuvergunning - Rijksmonumenten - Als een verklaring van geen bedenkingen vereist is klik hier voor reikwijdte overzicht VROM

De reguliere procedure Beslistermijn 8 weken Onverwijld aanvraag publiceren aanvraag (art. 3.8 Wabo) Publiceren besluit op zelfde wijze als aanvraag (art. 3.9 lid 1) Termijn eenmaal verlengen (=besluit) met 6 wkn, ook publiceren! (art. 3.9 lid 3) Lex silencio positivo: vergunning van rechtswege, fatale termijn (art. 3.9 lid 4) , publiceren!

De uitgebreide procedure Oprichten inrichting, monument, projectbesluit of tijdelijke ontheffing, gebruiksvergunning (art. 3.10 lid 1 Wabo) Afdeling 3.4 Awb (art. 3.10 lid 1 Wabo) Geen plicht om aanvraag te publiceren Beslistermijn 6 maanden na ontvangst aanvraag Ontwerp-besluit publiceren, zienswijzen voor een ieder! Termijn eenmaal verlengen (=besluit) met 6 wkn (art. 3.12 lid 8) geen fatale termijn, wel Wet dwangsom! (art. 3.10 lid 4 Wabo) klik hier voor reikwijdte overzicht VROM

Bepalen welke procedure Afdeling 3.4 Awb niet van toepassing indien: De aanvraag betrekking heeft op het veranderen van een inrichting of de werking daarvan, die niet leidt tot andere of grotere nadelige gevolgen voor het milieu of tot een andere inrichting dan waarvoor vergunning is verleend (oude 8.19 melding) Hierop is de reguliere procedure van toepassing! Heeft een fatale termijn

Soorten aanvragen (integrale) omgevingsvergunning enkelvoudige omgevingsvergunning meervoudige omgevingsvergunning gefaseerde omgevingsvergunning Revisievergunning Aanvraag om intrekking/wijziging bestaande omgevingsvergunning

Enkelvoudige aanvraag Aanvraag voor 1 activiteit Één toetsingskader (bijv. bouw/sloop/kappen)

Meervoudige aanvraag Meerdere vergunningplichtige activiteiten Meerdere toetsingskaders

Losse aanvragen of fasering Aanvrager kan ervoor kiezen voor elk stukje van het project een aparte vergunning aan te vragen of het project in fasen aan te vragen Voordelen van integratiemogelijkheden gaan dan verloren In geval van stapsgewijze realisatie of om uitspraak te krijgen over de realiseerbaarheid van een activiteit

Losse aanvragen Aanvrager neemt initiatief om project op te knippen in losse aanvragen Proceduretijd langer: iedere aanvraag doorloopt de volledige procedure Opdelen is aan grens gebonden Bij onlosmakelijke activiteiten kan niet opgedeeld worden (art. 2.7 Wabo)

Onlosmakelijkheid (1) (art 2.7 Wabo) Onlosmakelijk is gelijk aan fysiek niet te scheiden (MvT) Vervangt deel van de huidige coördinatie en aanhoudingsregelingen - bouwvergunning - milieuvergunning - bouwvergunning - monumentenvergunning - sloopvergunning - monumentenvergunning - gebruiksvergunning - bouwvergunning Deelverantwoordelijkheid aanvrager en BG

Onlosmakelijkheid (2) planologisch strijdig gebruik bijzondere regeling, verantwoordelijkheid BG (art.2.10 lid 2) Bij onlosmakelijke “delen” toepassing geven aan art. 4:5 Awb = aanvraag laten aanvullen. Indien aanvraag niet wordt aangevuld dient vergunning buiten behandeling te worden gelaten

Gefaseerde aanvraag (1) (art 2.5 Wabo) Aanvraag vindt plaats in 2 fasen maar let op: is afwijkend van gefaseerde bouwaanvraag! Het gaat om door de aanvrager aan te geven activiteiten, begripsbepalingen: activiteit als bedoeld in art 2.1 lid 1 of 2.2 Beide fasen volgen dezelfde procedure (regulier of uitgebreid) Als een van de fasen uitgebreid is dan zijn beide uitgebreid (let op uitzondering)

Gefaseerde aanvraag (2) Op initiatief van de aanvrager Fase 1: aanvrager vermeldt uit welke activiteiten het gehele project zal bestaan, maar bepaalt welke activiteiten in de eerste fase worden beoordeeld (initiatief aanvrager). Fase 2: overige activiteiten die het project vormen

Gefaseerde aanvraag (3) Het blijft 1 vergunning: fase 1 en fase 2 vormen samen de omgevingsvergunning (anders dan bij deelvergunning) Elke fase is appellabel. Maar vergunning treedt pas in werking na fase 2 (beide fasen treden op dezelfde dag in werking) Indien een van beide fase alleen activiteiten met reguliere procedure dan inkorting proceduretijd tot 14 weken Fase 2 moet zijn aangevraagd uiterlijk 2 jaar na verlening fase 1 anders kan BG beschikking fase 1 intrekken Juist bij onlosmakelijke samenhang is fasering mogelijk

Gefaseerde aanvraag (4) Eerste fase Tweede fase Beide fase regulier 8 wkn Beide fasen uitgebreid 6 mnd Eerste fase uitgebreid en tweede fase regulier 14 wkn Eerste fase regulier en tweede fase uitgebreid Eerste fase uitgebreid en tweede fase regulier, maar wijziging van beschikking eerste fase

vraagstelling Een bedrijf geeft aan te willen verhuizen naar een nieuwe locatie op het industrieterrein Moerdijk. Zij gaan daar een heel nieuw pand neerzetten (er staat nu nog niets) zij hebben voor zowel bouw als milieu een vergunning voor nodig. Het bedrijf wil eerst een uitspraak of het milieutechnisch wel vergunbaar is, wat adviseer je? Mag hij de vergunning ook opdelen? De aanvraag kan gefaseerd worden aangevraagd. Hierbij kan gekozen worden om de activiteit art. 2.1.1.e aan te vragen in de 1e fase, de 2e fase kan dan voor de activiteit bouwen zijn. Deelvergunningen aanvragen is niet mogelijk i.v.m. de onlosmakelijkheid van de beide activiteiten.

één besluit Geen losse bouw-, milieu- of sloopvergunning meer maar 1 vergunning voor geheel Voorschriften moeten op elkaar zijn afgestemd, mogen geen strijdigheid opleveren

Rechtsbescherming Sprake van 1 besluit dus ook 1 procedure voor bezwaar- en beroep Reguliere procedure: Bezwaar en daarna beroep in 2 instanties (Rb/RvSt) Bezwaar en beroep alleen door belanghebbenden Uitgebreide procedure: Zienswijzen en daarna beroep in 2 instanties (Rb/RvSt) Zienswijzen door een ieder, beroep alleen door belanghebbenden

één handhavend BG Bestuursorgaan dat bevoegd is de omgevingsvergunning te verlenen is tevens het BG voor de handhaving Er kunnen wel meerdere toezichthoudende bestuursorganen zijn

Coördinatieregeling Wet samenhangende besluiten (art. 3:20 Awb) Het bestuursorgaan bevorder dat een aanvrager in kennis wordt gesteld van andere op aanvraag te nemen besluiten waarvan het bestuursorgaan redelijkerwijs kan aannemen dat deze nodig zijn voor de door de aanvrager te verrichten activiteit.

Wabo en advies (1) Adviseurs zijn aangewezen vanwege: Inhoudelijke deskundigheid ofwel Specifieke bestuurlijke verantwoordelijkheid Aanwijzing in Wabo (art. 2.26) en Bor (H6)

Wie zijn adviseurs (2) B&W in alle gevallen waarin geen bevoegd gezag Welstandscommissie (of stadsbouwmeester) bij bouwen Minister OCW bij rijksmonumenten GS in grondwaterbeschermingsgebieden GS bij gezoneerd industrieterrein Waterkwaliteitsbeheerders bij indirecte lozingen Regionale brandweer (vuurwerk, bevi) VROM Inspecteur bij bepaalde inrichtingen Bij verordening aangewezen adviseurs

Regulier advies Advies van in regelgeving aangewezen adviseur (= wettelijk adviseur), H6 Bor Vragen om advies is verplicht Adviseur is niet verplicht advies uit te brengen Advies betrekken in besluitvorming (art. 3:50 Awb) Gemotiveerd afwijken is mogelijk (tenzij bindend advies) Waarom afwijken: omdat BG de ruimte moet hebben om bijvoorbeeld voorschriften op elkaar af te kunnen stemmen

Verklaring van geen bedenkingen (1) In gevallen waarin adviesrecht onvoldoende geacht wordt om betrokkenheid van andere bestuursorganen uit te drukken Bij wet: • Natuurbeschermingswet (art 46 ev Nbw) Flora en Faunawet (art 75 ev Ffw) In Bor: • Afwijken van bestemmingsplan (projectbesluit) Voorheen provinciale niet-IPPC en niet-BRZO bedrijven (uitkomst packagedeal: Ontwerp-BOR wordt aangepast)

Verklaring van geen bedenkingen (2) Vvgb is altijd bindend in al haar onderdelen In feite is een deel van de beslissing de verantwoordelijkheid ander bestuursorgaan Bevoegd gezag is ook verantwoordelijk voor onderdelen die op de verklaring steunen Geen afzonderlijk bezwaar/beroep tegen vvgb door belanghebbenden, want is integraal onderdeel van de omgevingsvergunning (let op: BG kan wel beroep instellen tegen vvgb art 6.5 Wabo)

Verklaring van geen bedenkingen (3) Bevoegd gezag mag ook later niet de voorschriften uit de vvgb wijzigen Vanwege enerzijds deelverantwoordelijkheid en anderzijds voorkomen tegenstrijdige voorschriften is afstemming nodig Op grond van art. 2.27 is vvgb-orgaan gebonden aan belangen die in de regelgeving zijn aangegeven (art 2.27 lid 3 Wabo) Vvgb-orgaan kan bevoegd gezag verzoeken de omgevingsvergunning te wijzigen of in te trekken (art 2.29 lid 1 Wabo)

Weigering omgevingsvergunning Weigeringsgronden staan in de Wabo Indien vergunning op een onderdeel geweigerd moet worden, moet de hele omgevingsvergunning worden geweigerd. Art. 2.21 Wabo maakt het mogelijk op verzoek van de aanvrager de vergunning gedeeltelijk weigeren/verlenen 2 beperking bij gedeeltelijk weigeren/verlenen: - kan niet op onderdeel activiteit (grondslag aanvraag) - beperkt tot activiteiten die niet onlosmakelijk met elkaar zijn verbonden

Bekendmaking besluit Zowel bij reguliere als uitgebreide procedure Bekendmaking: door toezending aan aanvrager Daarnaast publiceren in dag-, nieuws- of huis-aan-huisblad

Bekendmaking besluit Maar let op, verschil in termijn voor indienen bezwaar/beroep! De termijn indienen bezwaar of beroepschrift bedraagt 6 weken (art. 6:7 Awb) De termijn vangt aan met ingang van de dag waarop het besluit op de voorgeschreven wijze bekend is gemaakt (art. 6:8 lid 1 Awb) De termijn voor het indienen van een beroepschrift dat is voorbereid met toepassing van afd. 3.4 Awb (= uitgebreide procedure) vangt aan met ingang van de dag waarop het besluit overeenkomstig 3:44 ter inzage is gelegd (= kennisgeving publiceren waar en wanneer terinzage) (art. 6:8 lid 4 Awb)

Inwerkingtreding (Hoofdstuk 6 Wabo) In werkingtreding (niet te verwarren met onherroepelijk) hoofdregel: dag na bekendmaking (art 6.1 Wabo) Maar hierop bestaat een aantal uitzonderingen: hoofduitzondering: als omgevingsvergunning is voorbereid met toepassing van 3.4 Awb treedt vergunning pas na afloop van termijn indienen beroepschrift in werking (= 6 weken na dag terinzagelegging, art 6:8 Awb)

Inwerkingtreding Daarnaast treedt omgevingsvergunning pas na afloop van termijn indienen bezwaarschrift in werking indien omgevingsvergunning betrekking heeft op: aanlegvergunningplichtige activiteiten; slopen van een bouwwerk ogv bestemmingsplan e.d. slopen van een bouwwerk in beschermd stads- en dorpsgezicht het slopen van een bouwwerk o.g.v. de bouwverordening werkzaamheden aan provinciaal of gemeentelijk monument kappen van bomen

Inwerkingtreding Bij verzoek om voorlopige voorziening: afhankelijk van beslissing op verzoek Voor in verordening aan te wijzen activiteiten kan worden bepaald dat de uitzonderingen op directe inwerkingtreding van toepassing zijn. Op grond van artikel 6.2 kan het BG bepalen dat de vergunning terstond in werking treedt. Dat kan als onverwijlde inwerkingtreding naar oordeel van het BG nodig is.

Vergunning van rechtswege Bij reguliere procedure (dus ook voor oude 8.19 melding!) In artikel 3.9 lid 3 Wabo wordt verwezen naar paragraaf 4.1.3.3 van de Awb “positieve fictieve beschikking bij niet tijdig beslissen”. Artikel 4:20b lid 1 Awb: niet tijdig beslissen dan vergunning van rechtswege gegeven Verplichting bestuursorgaan om binnen 2 weken na van rechtswege verlening de beschikking bekend te maken (+ publiceren) (art. 4:20c Awb) Aanvrager kan bestuursorgaan ingebreke stellen, dan nog 2 weken de tijd om alsnog bekend te maken, anders dwangsom verbeuren (art. 4:20d Awb)

Inwerkingtreding vergunning van rechtswege Vergunning van rechtswege treedt in werking na afloop van de termijn voor het indienen van bezwaarschrift of, als bezwaar is gemaakt, op het bezwaar is beslist Vergunninghouder kan voorzieningenrechter verzoeken de opschorting op te heffen (art 6.1 lid 4)

Uitgestelde inwerkingtreding In werkingtreding van de omgevingsvergunning wordt uitgesteld bij samenloop met de vergunning voor: Archeologische monumentenzorg Kernenergie bodemverontreiniging

Inwerkingtreding fasen eerste en tweede fase treden gelijktijdig in werking (art 6.3 lid 1 Wabo)

Vergunninghouder (art 2.25 Wabo) Omgevingsvergunning geldt voor iedereen die het project uitvoert Vergunninghouder verantwoordelijk voor naleving voorschriften Bor kan bepalen dat vergunning slechts geldt voor vergunninghouder Als andere vergunninghouder dan dient dit een maand van tevoren te worden gemeld

Overgangsrecht In § 1.2 van de Wabo is het overgangsrecht geregeld Heeft betrekking op bestaande en in procedure zijnde vergunningen Op een aanvraag ingediend voor inwerkingtreding Wabo blijft het ‘oude’ recht nog van toepassing totdat deze onherroepelijk is. Vergunning die onmiddellijk voor inwerkingtreding van de Wabo van kracht is, wordt (van rechtswege) gelijkgesteld met een omgevingsvergunning, tenzij de vergunning nog niet onherroepelijk is

Overgangsrecht Eenzelfde regeling is opgenomen voor vergunningstelsels op grond van provinciale of gemeentelijke verordeningen Specifiek overgangsrecht gefaseerde bouwvergunning, ook deze moeten beide onherroepelijk zijn, werking is begrensd 1e fase vervalt indien niet 2 jaar na het onherroepelijk worden aanvraag 2e fase is ingediend. Ook overgangsregeling voor handhavingsbesluiten, worden na onherroepelijk worden gelijkgesteld aan beschikking krachtens Wabo

Omgevingsloket online bestaat uit: Vergunningcheck Hiermee gaat de aanvrager na of hij verplicht is een vergunning aan te vragen of een melding te doen. Aanvraagformulier Hiermee stelt de aanvrager zijn vergunningaanvraag op. Dossiermodule Hierin kunnen medewerkers van het bevoegd gezag hun werk verrichten. Deze module bestaat uit een aanvraagdossier en een behandeldossier 64

Het OLO ondersteunt het BG bij het geven van informatie aan burgers en bedrijven over vergunningen het uitvoeren van een check of een vergunning nodig is het indienen van een vergunningaanvraag: digitaal op papier 65

Hulpmiddelen Omgevingsloket online Kennisplein klik hier Helpdesk klik hier E-learningtool klik hier Juridische leidraad (Wabo in de praktijk) 66

Planning invoeringsdatum: 3 maanden na publicatie in Staatsblad waarschijnlijk niet voor 1 juli 2010 67