Bevi saneringen en schadevergoeding door de minister van VROM Kennistafel saneringen externe veiligheid 15 januari 2008 Karin Klaver SenterNovem

Inleiding Bevi-saneringen algemeen Schadevergoeding bij Bevi-saneringen Bevi-sanering via het milieuspoor Instemmingsprocedure ex artikel 15.22 Wm

1 Bevi-saneringen algemeen Wat Wanneer Wie Hoe Welke

1.1 Wat verstaan we onder Bevi-saneringen? Indien het PR voor een kwetsbaar object dat wordt veroorzaakt door een inrichting hoger is dan 10-5 of 10-6 per jaar (artikel 17 en 18 Bevi.

1.2 Wanneer moeten de saneringen zijn uitgevoerd? Voor kwetsbare objecten die binnen de 10-5 PR contour liggen vòòr 27 oktober 2007. Voor kwetsbare bestemmingen die binnen de 10-6 PR contour liggen vòòr 1 januari 2010.

1.3 Wie moet de sanering uitvoeren? Afhankelijk hoe er gesaneerd gaat worden: Intrekking, wijziging of aanvulling Wm-vergunning =>Het bevoegd gezag van de inrichting die de overschrijding veroorzaakt => provincie of gemeente. Aanpassing bestemmingsplan => Het bevoegd gezag van het bestemmingsplan waar de schade in wordt veroorzaakt => gemeente.

1.4 Hoe moet de sanering worden uitgevoerd? Vaststellen schadeveroorzakend besluit: Wijzigen Wm-vergunning Wijzigen bp Toepassen nadeelcompensatieregeling van het schadeveroorzakend besluit: Titel 15.4 Wm => schaderegeling van de Wm Artikel 49 WRO => planschade

1.5 Milieu of RO sanering? Dit wordt over gelaten aan het bevoegd gezag. In het algemeen is het milieuspoor de meest directe oplossing.

2 Schadevergoeding bij Bevi-saneringen Waar hebben we het eigenlijk over? Wat is de juridische grondslag van de schadevergoeding? Hoe zit het met schadevergoeding bij Wm-vergunningen? Waarom moet de Circulaire schadevergoedingen worden gevolgd bij een Bevi-schadevergoeding?

2.1 Waar hebben we het over? Nadeelcompensatie, een verplichting tot vergoeding van schade door rechtmatig overheidshandelen. Instemming van de minister van VROM met de nadeelcompensatie.

2.2 Juridische grondslag Het, mede aan artikel 3:4 lid 2 van de Algemene wet bestuursrecht ten grondslag liggende algemene rechtsbeginsel van “egalité devant les charges publiques” (gelijkheid voor openbare lasten) op grond waarvan bestuursorganen zijn gehouden tot compensatie van onevenredige, buiten het normale maatschappelijke risico vallende, en op een beperkte groep burgers of instellingen drukkende schade, als gevolg van hun op de behartiging van het openbaar belang gerichte optreden. In de toekomst wordt nadeelcompensatie geregeld in hfd. 4.5 van de Algemene wet bestuursrecht.

2.3 Nadeelcompensatie en Wm-vergunningen In titel 15.4 Wm is voor een specifiek aantal milieubesluiten, waaronder Wm-vergunningen, een nadeelcompensatieregeling opgesteld, zie o.a. artikel 15.20 lid 1 onder a Wm.

3 Bevi-sanering via het milieuspoor Ambtshalve Wm-vergunning aanpassen (ambtshalve) Schadevergoedingsbesluit nemen Eventueel instemming van de Minister van VROM vragen

3.1 Ambtshalve Wm-vergunning aanpassen Eerst duidelijkheid over de saneringsmogelijkheden + kosten: Technisch rapport Financieel rapport Gebruik maken van de instrumenten van de Wm

3.2 Criteria voor schadevergoeding, art. 15.20 Wm Causaal verband Redelijkerwijs niet, of niet geheel ten laste van… Voorzover niet op andere wijze Schadevergoeding naar billijkheid

3.2a Causaal verband De kosten of schade die een vergunninghouder heeft, dienen een direct gevolg te zijn van een vergunningbesluit.

3.2b Redelijkerwijs niet, of niet geheel ten laste van … Het bg vergoedt alleen kosten die redelijkerwijs niet of niet geheel ten laste van de vergunninghouder behoren te blijven. Er moet sprake zijn van een onevenredige last door de opgelegde milieumaatregel voor de vergunninghouder en een last waardoor de concurrentieverhoudingen wezenlijk dreigen te worden verstoord.

3.2c Voor zover niet op andere wijze Indien op een andere wijze in een vergoeding is voorzien verleent de minister geen instemming.

3.2d Schadevergoeding naar billijkheid De vergoeding van de kosten dient naar billijkheid te worden bepaald.

3. 3 Bepaling van schade en schadevergoeding o. b. v 3.3 Bepaling van schade en schadevergoeding o.b.v. Circulaire schadevergoedingen Bij aanscherping vergunningvoorschriften => vergoeding structurele bedrijfsschade Bij intrekking van de vergunning = > vergoeding van vermogensschade en incidentele bedrijfsschade

3.3a Structurele bedrijfsschade Een vergunninghouder heeft structurele bedrijfsschade als hij structurele kosten maakt of schade lijdt, die direct aan een voorgeschreven milieumaatregel zijn toe te schrijven. Het bovennormale deel van de milieulast geldt als basis voor de bepaling van de schadevergoeding. Bovennormale investeringslasten ontstaan doordat de vergunninghouder bovennormale milieumaatregelen treft.

3.3b Vermogensschade en incidentele bedrijfsschade Vermogensschade = > desinvesteringen of vermindering van de kapitaalwaarde Incidentele bedrijfsschade = > een derving van inkomsten of winst of eenmalige uitgaven

4 Procedure in het kader van besluiten over schadevergoeding Informeren Minister van VROM Procedurestappen Beslissingstermijn Weigering instemming minister Uitvoeren schadevergoedingsbesluit

4.1 Informeren minister van VROM In het algemeen is het gewenst dat het bevoegd gezag de Minister van VROM in een zo vroeg mogelijk stadium informeert over een schadevergoeding. Er is immers instemming van de Minister nodig voor een schadevergoeding ten laste van ‘s Rijks kas. Bij indicatie dat er waarschijnlijk gesaneerd moet gaan worden.

Benodigde informatie voor VROM in voorfase Wm-vergunning (aanvraag + besluit) QRA (indien van toepassing) Overige van toepassing zijnde informatie (b.v. bp en saneringsopties)

4.2 Procedurestappen voor schadevergoeding (Ontvankelijkheid) Advisering door VROM Inspectie niet meer mogelijk! Opstellen technisch rapport met saneringsopties Opstellen financieel rapport met goedkoopste optie Ontwerp besluit aanpassing Wm-vergunning Ontwerpbesluit inzake de toekenning van een schadevergoeding, door bg Wm-vergunning Verzoek om instemming van de Minister van VROM Beslissing van de Minister van VROM Besluit om een schadevergoeding, door bg Wm-vergunning Bezwaar en beroep

4.3 Beslissingstermijn Het bevoegd gezag moet bij een verzoek om een schadevergoeding binnen 4 maanden op een aanvraag om schadevergoeding beslissen. Indien bevoegd gezag een deskundigen advies inwint wordt de termijn met 3 maanden verlengd.

4.4 Weigering instemming minister o.a. De vergunninghouder had de voorgeschreven bovennormale voorzieningen al moeten treffen op grond van een eerder in de drie voorafgaande jaren verleende oprichtings-, uitbreidings- of wijzigingsvergunning. De ingetrokken vergunning was niet toereikend. Het bevoegd gezag kon in redelijkheid niet tot het ontwerpbesluit komen. Voor zover als gevolg van eigen lokale of regionale afwegingen vergunningen worden aangescherpt of ingetrokken.

4.5 Uitvoeren schadevergoedingsbesluit Kosten en schade zijn exact bekend = > bevoegd gezag kan schadevergoeding definitief toekennen, nadat het bevoegd gezag een controle heeft uitgevoerd naar de gestelde eisen van de milieuvoorziening. Kosten en schade zijn nog niet exact bekend = > bevoegd gezag kan schadevergoeding slechts voorlopig toekennen. Nadat gecontroleerd is of met de milieuvoorzieningen het voorgeschreven doel of middel is bereikt, bepaalt het bevoegd gezag de definitieve schadevergoeding aan de hand van een opgave van de werkelijke kosten, door een externe registeraccountant. In het algemeen kan bij een definitieve vaststelling geen rekening worden gehouden met kosten die hoger uitvallen dan was geraamd.

Vragen?